به گزارش اقتصادآنلاین، آژانس بین المللی انرژی، در روز سه شنبه به انتشار چشم انداز انرژی جهان در سال 2018، که بسیاری چشم انتظار آن بودند پرداخت. در چشم انداز امسال، آژانس خاطر نشان ساخته است که تقاضای جهانی نفت سالانه و تا سال 2025 ، به میزان یک میلیون بشکه در روز افزایش نشان خواهد داد، تا اینکه پس از آن در سقوطی ناگهانی به 0.25 میلیون بشکه در روز برسد.
از سویی دیگر اما خودروهای الکتریکی از هم اکنون وارد بخش حمل و نقل شده اند و انتظار می رود در طی سال های پیش رو به تعدادشان افزوده شود. بنا به اظهارات آژانس بین المللی انرژی تا اواسط سال های 2020 تقاضای نفت در بازار برای جابجایی مسافران به اوج خود می رسد، حتی با افزایش فروش خودرو که در سال 2040 به میزان 80 درصد رشد خواهد کرد. این آژانس برای سال 2040 ظهور حدود 300 میلیون خودروی الکتریکی را تخمین می زند که می توانند مصرفی برابر با 3.3 میلیون بشکه نفتی را شامل شوند. از این رو تقاضا به رشد خود ادامه می دهد و تا سال 2040 به اوج تولید خود نخواهد رسید، که البته این یک تخمین کاملا محافظه کارانه در عرصه پیش بینی های تقاضای اوج مصرف است.
در این بین آژانس اعتقاد دارد که بخش های دیگر دارای نقش تاثیرگذار مهم و رو به رشدی در تقاضای نفتی دارند. در نگاه اول منبع اصلی تقاضای نفتی را در استفاده خودروهای سواری و باری هستند، ولی در طی دو دهه آتی، پتروشیمی، هوانوردی و کامیون های باری سنگین بخش عمده مصرف نفت را به خود اختصاص خواهند داد. اینجا بخشی از ارقام کلیدی گزارش شده در پیش بینی آژانس را بررسی می کنیم:
*بیشتر از هر بخش دیگر، پتروشیمی به رشدی برابر با 5 میلیون بشکه در روز نیاز خواهد داشت.
*خودروهای باری سنگین تا سال 2040 به میزان 4 میلیون بشکه در روز مصرف خواهند داشت، با اینکه خودروها و بهره وری های لجستیک از رشد مصرف در حدود 5.5 میلیون بشکه در روز امتناع خواهند کرد.
*کشورهایی با اقتصادِ در حال توسعه به رشدی برابر با 5 میلیون بشکه نفتی در تقاضا برای حمل و نقل مسافران روبرو خواهند بود، ولی این تقاضا توسط کمبود نیاز در کشورهای توسعه یافته (عمدتاً به دلیل خودروهای الکتریکی) کاملا موازنه را برقرار خواهد کرد.
در بخش عرضه نفتی، تا سال 2025 کشور ایالات متحده با رشدی برابر با سه چهارم ، که رقمی خیره کننده است، تولید نفت جهان را در دست خواهد گرفت. ولی پس از این موعد، اهمیت شییل رو به افول خواهد گذاشت و اوپک خواهد توانست به بازیابی موقعیت خود به عنوان منبع اصلی رشد عرضه دست یابد.
در حقیقت، آژانس اعلام کرده است که در عین حال که شیل آمریکا به رشدش ادامه می دهد، این خطر وجود دارد که بازار نفت بطور کامل به شیل وابسته شود. پس از بحران قیمت نفت در سال 2014، صنعت نفت به شدت مصرف را پایین آورد. این به معنای اکتشافات نفتی کمتر و گسترش پروژه های جدید کمتر بود.
مصرف بالای جهانی در سال گذشته رو به رشد بوده، البته رشدی آرام، و آژانس از این واهمه دارد که با این شتاب، بازار نفت با مشکل تولید در دهه 2020 مواجه خواهد شد. این چندمین سال است که آژانس از این موضوعات دست نمی کشد و امسال هم در این پیش بینی دوباره این مسائل عنوان شده اند.
آژانس اخطار می دهد که: « اگر چنانچه عرضه نفت از سوی کشورهای تولید کننده با شتاب مصرف همخوانی نداشته باشد، تولید مازاد نفت آمریکا به رشدی برابر با 15 میلیون بشکه در روز در سال 2025 خواهد رسید تا تقاضا را برطرف کند.» ولی مشخص نیست که آیا شیل آمریکا می تواند به میزان بالای 15 میلیون بشکه تولید نفتی برسد یا خیر. در حقیت، بحث اساسی آژانس این است که شیل آمریکا با دستیابی به 9.2 میلیون بشکه در روز در اواسط 2020 به راس تولید دست خواهد یافت. اگر مصرف متداول با رشد ناگهانی همراه نشود، و شیل آمریکا نتواند به عمل خطیر دستیابی به رشد 15 میلیون بشکه در روز برسد، آژانس اخطار می دهد که «یک احتمال واقعی وجود دارد که قیمت ها رشد کند و ناپایداری قیمت افزایش یابد.»
یک مورد دیگر، «سناریوی توسعه پایدار» است که «مداخلات سیاست گزاری های قاطعانه» از سود دولت ها را شامل می شود تا در بخش تولید به منظور کاهش مصرف با اهداف محیط زیستی و آب و هوا بپردازد. این بخش در سال 2020 با میزانی برابر با 97 میلیون بشکه در روز به اوج تولید نفتی نیازمند خواهد بود. علاوه بر این، در همه کشورها تا سال 2030 تقاضای نفتی به اوج خواهد رسید. در این سناریو، تا سال 2040 تعداد خودروهای الکتریکی به بیش از 930 میلیون یعنی حدود سه برابر بیشتر از سناریوی اصلی آژانس خواهد رسید. اگر این اتفاق روی دهد، می تواند چیزی حدود 18 میلیون بشکه در روز تقاضای نفتی را تا آن زمان بکاهد.
در این سناریوی پایدار، هم تولید نفتی و هم قیمت ها باید بسیار پایین باشند. این می تواند تولیدات پرهزینه را به خطر بیاندازد و تنها تولید کنندگان کم هزینه که بسیاری از آنها بخشی از اوپک هستند خواهند توانست به بقای خود ادامه دهند. بطورکلی، پیام آژانس این است که تقاضای نفت در میان مدت رشد خواهد کرد و در نهایت در سال2040 به اوج خود دست یابد.
