بازیگرانی که در فیلمهایی به کارگردانی خودشان بازی کرده‌اند (قسمت دوم)

به تازگی فیلم «ستاره‌ای متولد شده است» اکران شده که ستاره‌ی فیلم، بردلی کوپر، هم جلوی دوربین‌ و هم روی صندلی کارگردانی بوده است. مثل بسیاری دیگر، کوپر نیز گزینه‌ی محتملی برای جایزه‌ی اسکار خواهد بود. این رویه به یک سنت در سینما تبدیل شده: بازیگران محبوبی که به کارگردانی روی می‌آورند و هم‌چنان در مقابل دوربین‌شان ظاهر می‌شوند. اما همیشه این طور نیست؛ بازیگران زیادی مثل راب راینر Rob Reiner و پنی مارشال Penny Marshall کارگردانی کرده‌اند و از بازی در نقش‌های بزرگ دوری گزیدند. از طرفی، کارگردان‌هایی مثل کوئنتین تارانتینو و اسپایک لی که بازیگران مطرحی نبوده‌اند، به هر صورت در فیلم خودشان ظاهر شده‌اند.
حالا در این مقاله به لیست بازیگران مطرحی اشاره می‌کنیم که در فیلم‌های خودشان با قدرت جلوی دوربین نیز ظاهر شده‌اند.

بازیگران معروفی که در فیلم‌هایی به کارگردانی خودشان بازی کرده‌اند (قسمت اول)
9. باربارا استرایسندپیش از بازی باربارا استرایسند Barbra Streisand در فیلم «ینتل» Yentl به او می‌گفتند که او برای بازی در نقش اول داستان بسیار پیر است. با این حال، استرایسند کارگردانی فیلم را نیز بر عهده گرفت و داستان ایزاک بشویس سینگر Isaac Bashevis Singer درباره‌ی دختر یهودی که برای تحصیل در تالمودیک خود را به شکل یک پسر در آورده بود، را به فیلمی عمیق و بی‌نظیر تبدیل کرد. پس از این فیلم، قابلیت‌های بازیگری و کارگردانی استرایسند باز هم شکوفا شد. «شاهزاده جزر و مد» The Prince of Tides و «آینه دو چهره دارد» The Mirror Has Two Faces نیز فیلم‌های پرصلابت دیگری از این بازیگر و کارگردان هستند.

8. لارنس اولیویهوقتی لارنس اولیویه Laurence Olivier در سال 1944 اقتباس جاودان امروزی‌اش از نمایشنامه‌ی هنری پنجم را با همین نام ساخت، یک بازیگر مطرح و موردتوجه بود. او کارگردان و بازیگر سه‌گانه‌ی «هنری پنجم»، «هملت» و «ریچارد سوم» از آثار مطرح شکسپیر بود. «هملت» اسکار بهترین فیلم و بهترین بازیگر مرد را کسب کرد. به نظر می‌رسد انتخاب آثار شکسپیر برای تجربه‌ی کارگردانی‌ و بازیگری اولیویه، انتخاب ساده‌ای بوده است؛ او تجربه‌ی بازی در این نمایش‌نامه‌ها در تئاتر را داشت که به شدت مورد استقبال قرار گرفته بود. اما اولیویه مایل بود این آثار کلاسیک را جلوی دوربین نیز ببرد.

7. جری لوئیسدر فیلم‌های ابتدایی جری لوئیس Jerry Lewis، او شخصیتی رام‌نشدنی و طنزی کودکانه را به نمایش می‌گذاشت که یک همتای ایده‌آل برای آثار فرانک تاشلین Frank Tashlin انیماتور به حساب می‌آمد. اما زمانی که لوئیس تصمیم گرفت تجربه‌ی کارگردانی را به کارنامه‌ی بازیگری‌اش اضافه کند، مفهومی عمیق و بی‌باکانه را اضافه کرد که یادآور کمدین‌های صامت مثل باستر کیتون Buster Keaton بود. لوئیس فیلم‌های «پیشخدمت» The Bellboy، «شیفته زن‌ها» The Ladies’ Man و «پروفسور دیوانه» The Nutty Professor را کارگردانی و در آنها بازی کرده است. شاید بتوان گفت که جری لوئیس بازیگر تا حد زیادی مدیون جری لوئیس کارگردان است.

6. جکی چانجکی چان رکورد داشتن 15 سمت شغلی در یک فیلم را دارد و یکی از پرکارترین افراد در صنعت نمایش است. چان از ابتدای فعالیت‌های هنری‌اش، شروع به ساخت فیلم‌ها و دنباله‌های اکشن خودش نیز کرد؛ «داستان پلیس 2» Police Story و «Armour of God: Operation Condor». استعداد بدنی و جذابیت این هنرپیشه‌ و کارگردان هنگ‌کنگی غیرقابل انکار است. اما چیزی که فیلم‌های او را خاص می‌کند ترکیب طنز فیزیکی، درگیری‌ها، بدل‌کاری‌های واقعی و ابتکار در روایت داستان‌هاست.

5. وودی آلنپیش از تصمیم وودی آلن به فیلم‌سازی، او در تعداد اندکی فیلم‌های دیگر جلوی دوربین رفته بود و به لطف برنامه‌های استندآپ کمدی‌اش، در دهه‌ی 60 میلادی چهره‌‌ای قابل‌تشخیص بود. توانایی‌های او در عرصه‌ی نویسندگی، کارگردانی و بازیگری شکوفا شده است. او در اولین فیلم‌های کمدی‌اش شخصیتی کودکانه و باهوش (مثل ولگرد کوچولو Little Tramp با بازی چارلی چاپلین) را به نمایش می‌گذاشت. سپس، شخصیت فیلم‌های «آنی هال» Annie Hall و «منهتن» Manhattan به دنیایی واقعی اما با تفکری فانتزی وارد شدند. فرقی ندارد که آلن فیلمی خنده‌دار، کمدی رمانتیک جدی یا درام هستی‌گرایانه ساخته باشد، شخصیت او جلوی دوربین همیشه ثابت و بسیار واقعی است.

4. باستر کیتونکیتون از کودکی ستاره‌ی نمایش‌های وودویل Vaudeville بود. او پیش از کارگردانی آثار خودش، در کمدی‌های کوتاه متعددی با فتی آربوکل Fatty Arbuckle همکاری کرده بود. او ساخت برخی از بهترین کمدی‌های تاریخ را در کارنامه‌ی هنری‌اش دارد. آثاری مثل «استیمبوت بیل جونیور» Steamboat Bill Jr، «شرلوک جونیور» Sherlock Jr و «ژنرال» The General شامل تمهیدات فیزیکی تدوین و گزینش تصاویر خاص در فیلم‌سازی بودند که موجب خنده‌ی بیشتر تماشاچی می‌شدند. کیتون از بدن نرم و منعطف مادرزادی‌اش در فیلم‌هایش استفاده می‌کرد و گاهی سلامت خود را نیز به خطر می‌انداخت.

3. کلینت ایستوودزمانی که کلینت ایستوود Clint Eastwood تصمیم به ساخت فیلم گرفت، بیشتر به عنوان ستاره‌ی فیلم‌های اکشن شناخته می‌شد. اما خیلی زود خود را به عنوان فیلم‌ساز ژانرهای غیرمعمول مطرح کرد. آثار ایستوود به عنوان کارگردان و بازیگر، جزو فیلم‌های مهم سینمای آمریکا به حساب می‌آید. «نابخشوده» Unforgiven، «یک دنیای بی‌نقص» A Perfect World و «گرن تورینو» Gran Torino از جمله فیلم‌های مطرح ایستوود هستند. امسال از او دو فیلم دیگر منتشر خواهد شد و ایستوود در «ساقی مواد مخدر» The Mule پس از 6 سال دوباره جلوی دوربین فیلمش قرار گرفته است.

2. چارلی چاپلیناگرچه چاپلین فیلم‌های متعددی را با بازی خودش کارگردانی کرده است، اما با ساخت شخصیت «ولگرد کوچولو» در مجموعه فیلم‌های کمدی موفق ساخته‌ی مک سنت Mack Sennett ظاهر شده است. همین باعث شد او در تمام دنیا شناخته شود. برخی عقیده داشتند که فیلم‌های چاپلین از جنبه‌ی هنری برخوردار نیست و او شیوه‌ای رُک داشت. اما آنها از درک زمان و تصویر دقیقی که برای هر شوخی در نظر گرفته شده عاجز بوده‌اند. برخی از بهترین فیلم‌های او مثل «روشنایی‌های شهر» City Lights و «عصر جدید» Modern Times، پس از ورود صدا به فیلم‌ها ساخته شده‌اند اما او تا مدت‌ها یک بازیگر صامت باقی ماند.

1. اورسن ولزپیش از ساخت «همشهری کین» Citizen Kane که اولین تجربه‌ی کارگردانی و بازیگری سینما برای اورسن ولز Orson Welles محسوب می‌شود، او در تئاتر و رادیو چهره‌ای شناخته‌شده بود. این فیلم یکی از شاهکارهای کارگردانی و بازیگری در تمام تاریخ است. ولز به خوبی از پس بازی در نقش جوانی تا پیری چارلز فاستر کین Charles Foster Kane بر آمده است. فیلم‌های بعدی‌ او مثل «نشانی از شر» Touch of Evil، «آقای آرکادین» Mr. Arkadin و «ناقوس‌های نیمه‌شب» Chimes at Midnight به زیبایی در تسخیر کین و خود اورسن ولز هستند.
این مقاله برگرفته از نوشته‌ی بیلژ ابیری Bilge Ebiri در سایت vulture.com است.

کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریه‌ها، وبلاگ‌ها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.