به گزارش خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، شاید این موضوع نیز برای شما هم اتفاق افتاده باشد که دو تن از دوستانتان با یکدیگر به مشاجره پرداختهاند و یا به نوعی با یکدیگر قهر هستند و با هم صحبت نمیکنند و این موضوع شاید شما را آزار دهد و یا اصلا برایتان مهم نباشد، اما از جنبه دیگر یکی از طرفین خواهان آشتی و برقراری ارتباط با آن فرد باشد و شما را واسطه کند و یا خودتان تمایل به اتصال مجدد این دوستی داشته باشید و ندانید که باید چه کار کنید.
باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد تا امروز ترفندهایی برای آشتی دادن دو نفر را برای شما شرح دهد، پس پیشنهاد میکنیم این مطلب را از دست ندهید، شاید در آینده به آن احتیاج پیدا کنید!
آشتی دادن میان دو دوست و روایات پیرامون این مسئله
گاهی اختلاف، مشاجره و قهر در میان دوستان اتفاق میافتد، در این جا ما چه نقشی داریم؟
معمولاً انسان در این گونه حالات سه موضعگیری دارد:
- اهمیتی به مسئله نمیدهد و آن را از مسئولیتهای خود به شمار نمیآورد، بلکه مسئله را رها میکند تا زمان خود آن را حل کند. این موضعگیری در میان برخی از مردم ناشی از بی مبادلاتی و عدم درک احساسات دیگران است.
- موضعگیری منافقانه: بدین معنا که انسان اختلاف میان دو دوست را عمیقتر میکند و نزد هر یک از دو دوست نغمه اختلاف سر میدهد تا آن که دو دوست را به بن بست میکشاند، این موضعگیری یک انسان دوروست.
- همه توانش را برای اصلاح اختلاف آن دو به کار میبندد و پیش هر یک از آن دو سخنان نیکویی از دیگران نقل میکند تا اینکه آن دو را به نقطه تماس میرساند و یخهای دوری میان آن دو را آب میکند و این همان برخورد مطلوب اسلامی است.
بیشتر بدانید: راهکارهای مفید برای ایجاد رابطه دوستانه بهتر
حضرت علی (ع) در آخرین وصیت خود برای دو فرزندش حسن و حسین (ع) پیش از آن که از امور اساسی دین نظیر نماز، روزه، جهاد، حج و نظایر آن سخن بگوید میفرماید: شما دو نفر و همه خانواده و فرزندان و هرکسی را که این نامه به او میرسد به تقوای خدا و نظم در امور وصیت میکنم. خدا را در اصلاح امورتان که من از جدتان رسول اکرم (ص) شنیدم که میفرمود: اصلاح امور از یک سال نماز و روزه برتر است.
از امام صادق (ع) روایت شده است که فرمود: «صدقهای که خدا آن را دوست دارد اصلاح امور مردم است، هرگاه که به تباهی گرایید یعنی نزدیک کردن ایشان به یکدیگر است، هرگاه از هم دوری گزیدند.» (بحارالانوار ص. 369).
بیشتر بخوانید: راه و روش رفتار با آدمهای بد ذات!
از کجا شروع کنیم؟
ابتدا شما باید با هر کدام از طرفین اختلاف در یک زمان و مکان مناسب و در جلسهای خصوصی صحبت کنید و حرفهای آنها را به خوبی بشنوید. اینکه ریشه اختلاف از کجا به وجود آمده و چرا طولانی شده؛ اینکه حساسیتهای هر کدام از طرفین روی چه موضوعاتی است؛ درباره اینکه چه چیزی بیشتر از همه ناراحتشان کرده، توقعشان از طرف مقابل چیست و تا چه حد آمادگی بخشیدن طرف مقابل را دارند از جمله چیزهایی است که شما باید در این جلسه طولانی از میان هزاران کلمه دردِ دل و دلخوری و شکایت، با صبر و حوصله و گوشی شنوا کشف کنید.
طرفین را آماده کنید
بعد از شنیدن درددلها و صحبتهای طرفین، شما باید در همان جلسه اول که به صورت خصوصی با او برگزار میکنید، صحبتهای اولیه را انجام بدهید تا طرفین برای جلسه بعدی که با حضور دو طرف برگزار خواهد شد، آماده شوند. یادتان باشد هرچند شما برای حل اختلاف دو نفر باید ریشههای اختلاف را شناسایی و آنها را حل کنید، اما شاه کلید شما برای باز کردن قفل اختلاف دو طرف تحریک عواطف و احساسات ویژه آنهاست. شما باید بتوانید به خوبی احساسات دو طرف را با مسئله درگیر و با ایجاد جوی عاطفی گلدان قلب آنها را برای کاشت گل آشتی آماده کنید. حالا نوبت به این میرسد که به شما بگوییم چطور فضای عاطفی ایجاد کنید.
بیشتر بخوانید: نقش مهارتهای ارتباطی در برقراری روابط عاطفی چیست؟
مواد لازم برای ایجاد یک فضای عاطفی
از احادیث موجود در مذمت قهر و کینه استفاده کنید. این احادیث و روایات میتوانند کمک خیلی خوبی باشند. به عنوان مثال پیامبر اسلام (ص) میفرمایند: هر دو نفر مسلمانی که از همدیگر قهر کنند و 3 روز بر آن حال بمانند و با هم آشتی نکنند، هر دو از اسلام بیرون روند و میانه آنها پیوند و دوستی دینی نباشد، پس هر کدام از آن دو به سخن گفتن با برادرش پیشی گرفت، او در روز حساب پیشرو به بهشت باشد.
بیشتر بخوانید: چگونه با افراد زورگو برخورد کنیم؟
صحبت از کوتاهی عمر و زودگذر بودن دنیا و فرصت کم برای با هم بودن هم یکی دیگر از راههای ایجاد یک موقعیت عاطفی است. راه دیگر شما برای عاطفی کردن فضا، صحبت از خوبیهای طرف مقابل، ذکر مواردی از محبتهای احتمالی قبلی او، یادآوری خاطراتی از روزهای دوستی آنها و صحبت درباره مشکلات احتمالی او و مواردی از این دست است که میتواند محبت طرفین را نسبت به یکدیگر جلب کند.
آرامشی به نام بخشش
آخرین نکتهای که در صحبتهای ابتدایی میتواند به کار شما بیاید صحبت از اهمیت بخشش در آرامش فرد است. معمولا افراد با درگیر شدن در اختلافات و به دل گرفتن کینه بیش از هر چیز و هر کسی اول خود را اذیت میکنند. وقتی کسی از دیگری دلخور و ناراحت میشود و او را مقصر میداند دائما مشغول آزار رساندن به خود است و درگیر افکار منفی میشود، در حالی که طرف مقابل اصلا از احساسات و افکار او باخبر نیست و این فرد صرفا به خود آسیب میزند، اما فرد با تغییر نوع نگاه خود به مسائل و بخشیدن طرف مقابل به آرامش و وسعت روحی و فکری برسد. اگر من نتوانم کسی که مرا به مهمانی دعوت نکرده یا با کلامی من را رنجانده ببخشم بیشتر به خودم آسیب میرسانم، حرص میخورم و ذهن خود را آشفته میکنم، نمیتوانم بخوابم و رفتار مناسبی با همسر و فرزندانم داشته باشم، درحالی که میتوانم با بخشیدن طرف مقابل به راحتی به آرامش برسم.
بیشتر بخوانید: راهکارهای برخورد با انسان های موج منفی!
مجموعه مواردی که تا الان مرور کردیم میتوانند طرفین اختلاف را برای مرحله بعدی که جلسه اصلی حل اختلاف با حضور دوطرف اختلاف و شما به عنوان میانجی و مدیر جلسه است، آماده کنند. جلسه اصلی حل اختلاف از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. شما باید در این جلسه با اعتماد به نفس کامل و با دقت و مهارت و تسلط کافی، فضا را برای مصالحه دوطرف فراهم کنید و با حل اختلافات کار را به روبوسی و آشتی ختم کنید. شاید باور نکنید، اما خود روبوسی کردن بخش مهمی از پایان احساسات منفی نسبت به یکدیگر است، پس جلسه را بدون روبوسی پایان ندهید.
کی و کجا؟
جلسه آشتی باید در زمان و مکان مناسبی برگزار شود. بسیار مهم است زمانی را برای بحث و حل اختلاف انتخاب کنید که قادر باشید بـیشترین نتیجه را از آن به دست آورید. اگر طرفین خسته و گرسنه باشند یا از لـحـاظ روحـی و عـاطفـی آزرده خاطر بوده یا عجله داشته باشند بحث و حل اختلاف به نتیجه مطلوبی نخواهد رسید. استفاده از موقعیتهای خاص مانند اعیاد یا دور هم جمع شدن فامیل برای یک مهمانی یا عروسی میتواند موقعیت مناسبی را برای شما فراهم کند. محل برگزاری جلسه باید جایی خلوت و آرام باشد؛ جایی که طرفین بتوانند به دور از هیاهو و سر و صدا و بدون حضور افراد اضافی و رفت وآمد بچهها بر حل اختلاف تمرکز کنند.
مهارتهایی که به آنها نیاز دارید
برای برگزاری جلسه آشتی شما به عنوان مدیر جلسه و تسهیل گر ارتباط دو طرف باید یکسری تواناییها را به دست آورده و نکاتی را رعایت کنید:
بیشتر بخوانید: راهکارهایی برای برخورد با همسر بد دهن و پرخاشگر
- شما باید به تکنیک حل مسئله مسلط باشید. معمولا افراد مشکلات خود را خیلی مبهم و پیچیده بیان میکنند. شما باید با جمع بندی صحبتهای طرفین در جلسات قبل بتوانید دقیقا بیان کنید که اختلاف 2طرف بر سر چیست؟ از کی به وجود آمده؟ عوامل به وجود آمدن اختلاف چه بوده و هر کدام از طرفین چه نقشی در ایجاد اختلاف داشته اند؟
- در طول جلسه از طرفین بخواهید که از جملات «من» استفاده کنند؛ یعنی در صحبت هایشان از طرف خودشان صحبت کنند، احساسات خود را بیان کنند و ناراحتیهای خود را بگویند و از اتهام زدن، برچسب زدن، بی احترامی و صحبت کردن از جانب طرف مقابل پرهیز کنند. استفاده از جملاتی که با کلمه من شروع میشود میتواند تا حد زیادی به این کار کمک کند.
- از طرفین بخواهید موضوعی را که میخواهند مطرح کنند صریح و مشخص و بی پرده بگویند و درباره موضوع و رفتار به خصوصی بحث کنند نه درباره شخصیت یا کلیت فرد مقابل.
- سعی کنید در طول جلسه بحثها بیشتر پیرامون حال و آینده باشد و حتما از شخم زدن گذشته بپرهیزید.
- از طرفین بخواهید به هیچ وجه در میان صحبت یکدیگر نپرند و به هرکدام زمان مشخصی بدهید تا نظرات خود را بیان کنند.
- به هیچ وجه سعی نکنید اختلاف میان 2 طرف را انکار کنید. دائما برای رسیدن به مرحله روبوسی و دست دادن عجله نکنید. یک روبوسی ساده و بدون حل مشکلات هیچ کمکی به طرفین نخواهد کرد. اختلافات را به رسمیت بشناسید و اجازه دهید ریشههای آنها با صحبت 2 طرف و مدیریت شما خشکانده شود.
- هیچ گاه اجازه ندهید یکی از 2 طرف، دیگری را به حاشیه کشانده یا به اصطلاح به گوشه رینگ ببرد. هرگاه مشاهده کردید احساسات منفی بـه اوج خـود رسیده اند بحث را متوقف و زمـان دیـگری را برای از سرگیری بحث تعیین کنید.
- در پایان صحبتها سعی کنید آنها را جمع بندی کرده و راه حلهای ممکن را برشمارید و توافق 2 طرف را برای اجرای راه حلهای پیدا شده در طول جلسه جلب کنید.
- به خاطر داشته باشید که ما در اینجا مهارتهای لازم برای برگزاری موفق یک جلسه آَشتی کنان را مرور کرده ایم، اما اجرای صحیح و کامل این مهارتها تا حدود زیادی به قدرت و تسلط شما در اجرای آنها بستگی دارد؛ و بالاخره اینکه به شما تبریک میگوییم، حالا زمان پایان خوش داستان رسیده است؛ وقت روبوسی است.