در روز‌های گذشته روزنامه صباح ترکیه در گزارشی اعلام کرد که دادستان عمومی استانبول خواستار بازداشت 18 مظنون سعودی از‌جمله تیم 15نفری شده است که برای انجام قتل جمال خاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول وارد ترکیه شده و پس از انجام عملیات قتل خاشقچی به کشورشان بازگشتند.
با ارائه گزارش محرمانه مدیر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) به تعدادی از سناتورها، چهره‌های ارشد هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در سنا ابراز اطمینان کردند که محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، آمر قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی است.
جینا هاسپل، مدیر سیا، گزارش این سازمان را در حضور اعضای کمیته‌های نیرو‌های مسلح، روابط خارجی و اطلاعاتی سنا ارائه کرد. باب کورکر، رئیس جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی سنا، در پایان این جلسه به خبرنگاران گفت: به باور او اگر ولیعهد عربستان در دادگاهی محاکمه شود، در مدت‌زمان 30 دقیقه گناهکار شناخته می‌شود.
لیندسی گراهام، دیگر سناتور پرنفوذ، هم پس از نشست با رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا گفت: «احتمال آن صفر است که محمد بن‌سلمان در قتل خاشقچی مشارکت نداشته باشد. واقعا باید نابینا بود که به این نتیجه نرسید. این قتل از سوی افرادی اجرا و سازماندهی شد که به طور کامل تحت فرمان محمد بن‌سلمان بودند».
لیندسی گراهام به گزارش مقام‌های نهاد‌های امنیتی و اطلاعاتی ترکیه اشاره کرد که بر اساس آن، جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، پس از شکنجه و به‌قتل‌رسیدن در کنسولگری عربستان در استانبول، با اره قطعه‌قطعه شده بود و در جریان این عملیات، محمد بن‌سلمان به طور کامل و لحظه‌به‌لحظه در جریان آن قرار داشت.
لیندسی گراهام هشدار داد که «با استماع این گزارش نمی‌توانم از فروش تسلیحات به عربستان تا زمانی که این کشور به دست این فرد اداره می‌شود حمایت کنم، به‌ویژه که جنگ در یمن از کنترل خارج شده است. قصد دارم طرحی درباره دست‌داشتن بن‌سلمان در این قتل با توجه به ادله و شواهد بسیار موجود صادر کنم، بعد از آن تحریم‌هایی را بر مقام‌هایی که مرتکب این قتل شدند اعمال کنم و دوست دارم به جهان بگویم اگر کسی تمایل به ائتلاف با آمریکا دارد و می‌خواهد اقتصادش را با آن گره بزند و در تلاش برای عملیات نظامی مشترک است، این پیش‌بینی‌ها را هم داشته باشد که باید در قبال اقداماتش پاسخ‌گو باشد، از جمله دست‌نداشتن در قتل وحشیانه خبرنگاران. اگر این پیام را به جهان ندهیم، جهان را تبدیل به جایی بسیار خطرناک خواهیم کرد».
باب منندز، سناتور دموکرات هم گفت: «با این گزارش، مطمئن‌تر شدم که بن‌سلمان نقش مستقیم در این قتل داشته است. دولت ایالات متحده باید واکنشی جدی به این گزارش نشان دهد». به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، تعداد قابل‌توجهی از سناتور‌های آمریکایی خواهان مجازات حکومت عربستان‌سعودی هستند.
جینا هاسپل در حالی در نشست رهبران سنا و اعضای گزینش‌شده سه کمیته اطلاعاتی، روابط خارجی و نیرو‌های مسلح حضور یافت که گزینش حاضران در جلسه، اعتراض برخی سناتورها را برانگیخته بود. سناتور‌های هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات به دلیل عدم شرکت جینا هاسپل در جلسه غیرعلنی رهبران سنا با مقامات ارشد دولت در مورد قتل جمال خاشقچی که هفته گذشته برگزار شد خشمگین بودند و درعین‌حال از عدم واکنش دولت به این ماجرا انتقاد کردند.
در همین حال قرار است مایک پمپئو، وزیر خارجه و جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا، به‌عنوان نمایندگان دولت مجددا در نشست سنا حاضر شوند و درباره رابطه آمریکا و عربستان و لزوم حفظ آن توضیح دهند. هفته گذشته نیز پمپئو و متیس با حضور در سنا ضمن ارائه توضیحات در مورد این حادثه تلاش کردند اعضای مجلس سنا را از مجازات حکومت عربستان‌سعودی و قطع حمایت واشنگتن از دخالت نظامی آن کشور در جنگ یمن منصرف کنند.
پس از آن جلسه، لیندسی گراهام، سناتور ارشد جمهوری‌خواه، تهدید کرد تا زمانی که رئیس سیا به این مجلس گزارش ندهد، از دادن رای در مورد لوایح مهم خودداری خواهد کرد.
در آن زمان سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد یکی از دلایل تمایل‌نداشتن رئیس سیا به ارائه توضیح این است که در بسیاری از موارد مشابه، اطلاعات حساس درز می‌کند. با‌وجود‌این در روز‌های بعد ریاست سیا با شرکت در جلسه‌ای با حضور رهبران سنا و تعدادی از سناتور‌های ارشد موافقت کرد؛ اما تعدادی از سناتورها به دلیل دعوت‌نشدن برای حضور در این جلسه ناراضی هستند.
رند پال، یکی از سناتور‌های جمهوری‌خواه و منتقد حکومت عربستان سعودی در واکنش به انتخاب گزینشی سناتورها برای این جلسه گفت که دعوت‌نشدن تعدادی از سناتورها «مصداق خودکامگی» است و افزود: دولت دونالد ترامپ با دادن اطلاعات به تعدادی از سناتورها درباره قتل جمال خاشقچی احتمالا قصد دارد رای آن‌ها را تغییر دهد. از سوی دیگر هم با توجه به اظهارات رهبران سنا به نظر می‌رسد ارائه گزارش و توضیحات خانم هاسپل در سنا تردید‌های رهبران سنا درباره نقش محمد بن‌سلمان در قتل جمال خاشقچی را به یقین تبدیل کرده است.
مقامات دولت آمریکا معتقدند جمال خاشقچی در یک توطئه دقیق و برنامه‌ریزی‌شده هنگام مراجعه به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول به قتل رسیده است. نهاد‌های امنیتی آمریکا به این نتیجه رسیده‌اند که محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، حتی اگر دستور قتل را صادر نکرده باشد؛ دست‌کم از این برنامه مطلع بوده است.
با وجود این دونالد ترامپ در واکنش به ارزیابی سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا که حاکی از آمریت بن‌سلمان در قتل جمال خاشقچی است، اظهارنظر‌های متناقضی داشته و تاکید کرده که حاضر نیست به دلیل قتل این روزنامه‌نگار، مناسبات اقتصادی و همکاری‌های نظامی و امنیتی با ریاض را به خطر بیندازد.
به گفته ترامپ، نمی‌توان از گزارش سیا به این نتیجه رسید که محمد بن‌سلمان در این قتل دست داشته یا خیر؛ اما واکنش رهبران سنا پس از ارائه گزارش مدیر سیا حاکی از این است که براساس مستندات سیا، ولیعهد عربستان به طور کامل در جریان این قتل قرار داشته است؛ اما مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، پس از جلسه هفته گذشته با رهبران مجلس سنا با تکرار مواضع دونالد ترامپ گفت: «هیچ گزارش مستقیمی» دخالت ولیعهد عربستان سعودی در این قتل را اثبات نمی‌کند. سنای آمریکا بررسی احتمال قطع حمایت از عربستان سعودی در جنگ یمن را از هفته پیش آغاز کرده و به گفته باب کورکر اصلاحاتی برای تغییر این قطع‌نامه در دست بررسی است و نتایج آن احتمالا تا روز‌های آینده مشخص خواهد شد.
حتی در صورت تصویب این قطع‌نامه در مجلس سنا به احتمال زیاد مجلس نمایندگان با آن مخالفت خواهد کرد. پل رایان، رئیس جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان، مانند دولت ترامپ معتقد است که چنین اقدامی به ضرر منافع آمریکا در منطقه است، به‌تازگی گفته است: «صدور قطع‌نامه درباره جنگ یمن روش درستی نیست».
دونالد ترامپ معتقد است که اثرگذاری قتل خاشقچی بر رابطه آمریکا و عربستان می‌تواند فضای بیشتری برای اقدامات ایران در منطقه ایجاد کند و این می‌تواند منافع آمریکا را به خطر بیندازد. با‌این‌حال رهبران سنا پس از دریافت گزارش جینا هاسپل، مدیر سیا، به این نتیجه رسیده اند که محمد بن‌سلمان فردی نیست که واشنگتن برای تامین منافع خود بتواند بر او تکیه کند و حتی می‌تواند این منافع را به تهدید‌هایی جدی‌تر از امروز روبه‌رو کند.
بازداشت نزدیکان بن‌سلمان
ساعاتی پس از ارائه گزارش مدیر سیا به رهبران سنا، دادستانی ترکیه در ادامه تحقیقات درباره پرونده قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست، در کنسولگری عربستان در استانبول، دستور بازداشت ژنرال احمد العسیری، معاون پیشین سرویس اطلاعات و سعود القحطانی، مشاور پیشین محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان را صادر کرد.
در روز‌های گذشته روزنامه صباح ترکیه در گزارشی اعلام کرد که دادستان عمومی استانبول خواستار بازداشت 18 مظنون سعودی از‌جمله تیم 15نفری شده است که برای انجام قتل جمال خاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول وارد ترکیه شده و پس از انجام عملیات قتل خاشقچی به کشورشان بازگشتند.
منبع: روزنامه شرق
