چه افرادی بیمه بیکاری می‌گیرند؟

خبرگزاری مهر: بر اساس اعلام مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار، نتایج طرح آمارگیری نیروی کار کشور در سال 96 نشان می‌دهد که از حدود 3.2 میلیون نفر بیکار کشور در سال 96، حدود 1.8میلیون نفر، بیکار قبلاً شاغل 10 ساله و بیشتر بوده اند. در این میان، از بین عواملی که موجب ترک شغل بیکاران در طی پنج سال گذشته شده است، چهار عامل نسبت به بقیه عوامل در ترک شغل شاغلان و افزایش بیکاری این گروه نقش و تاثیر بیشتری داشته اند.

در این بین، اولین عامل ترک شغل، «موقتی بودن کار» است که با سهم 25 درصدی نسبت به سایر عوامل، یکی از مهم‌ترین عوامل به شمار می‌آمده است. همچنین «پایین بودن درآمد» با 16.3 درصد، «اخراج یا تعدیل نیرو» با 14.0 درصد و به «پایان رسیدن دوره خدمت وظیفه» با 13.5 درصد در مراتب بعدی قرار دارند.

طبق قانون کار و تامین اجتماعی، بیکارانی که بدون میل و اراده خود بیکار می‌شوند، می‌توانند از مزایای بیمه بیکاری استفاده کنند که البته بازنشستگان و از کارافتادگان، صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بیمه اختیاری و اتباع خارجی مشمول قانون بیمه بیکاری نمی‌شوند و نمی‌توانند از مزایای این قانون بهره‌مند شوند.

بر اساس قانون، «کارگران قراردادی» در صورتی مشمول دریافت بیمه بیکاری می‌شوند که حداقل یکسال، در آخرین کارگاه سابقه اشتغال داشته باشند؛ بنابراین کارگران قراردادی فارغ از در نظر گرفتن سوابق بیمه‌ای خود، اگر حتی 11 ماه در آخرین کارگاه شاغل بودند، مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری نمی‌شوند؛ اما در خصوص کارگران قرارداد دائم نیز، این کارگران به شرط داشتن حداقل 6 ماه سابقه کار در صورتی که «بدون میل و اراده» خود بیکار شده باشند می‌توانند از مزایای مقرری بیمه بیکاری استفاده کنند.

البته بر اساس آنچه که در قانون پیش بینی شده است، بیمه شدگانی که به علت بروز حوادث قهریه و غیرمترقبه از قبیل: سیل، زلزله، آتش سوزی و ... بیکار می‌شوند، به شرط اینکه تحت پوشش قانون کار و تامین اجتماعی باشند، بدون در نظر گرفتن شرایط بیمه‌پرداز و میزان سابقه، می‌توانند از مقرری بیمه بیکاری بهره‌مند شوند.

میزان و مبلغ دریافت بیمه بیکاری به این ترتیب، در قانون پیش بینی شده است؛ به نحوی که میزان مقرری بیمه شده بیکار، معادل 55 درصد متوسط «خالص دریافتی» سه ماه آخر فرد بیکار است؛ بیمه بیکاری هیچ گاه از حداقل مزد مصوب شورای عالی کار که برای سال جاری 1.111.267 تومان است، نباید کمتر باشد.

اما میزان مقرری بیمه بیکاری برای افراد متاهل یا متکفل متفاوت است؛ به این معنا که افراد متاهل یا متکفل تا حداکثر 4 نفر از افراد تحت تکفل، به ازای هر یک از آن‌ها به میزان 10 درصد از حداقل دستمزد همان سال، به میزان مقرری بیمه بیکاری افزوده می‌شود. به عنوان مثال برای یک فرد متاهل بیکار دارای همسر و سه فرزند، علاوه بر 55 درصد متوسط دستمزد سه ماهه آخر، 40 درصد از حداقل دستمزد مصوب، به میزان مقرری بیمه بیکاری‌اش اضافه می‌شود. البته بر اساس قانون، مجموع دریافتی مقرری بگیر نباید از حداقل دستمزد کمتر و از 80 درصد متوسط دستمزد 3 ماه آخر، بیشتر باشد؛ بنابراین سقف میزان دریافتی بیمه بیکاری 80 درصد متوسط دستمزد 3 ماه آخر کارگر است.

مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری نیز در قانون پیش بینی شده است. به این ترتیب، شاغلان مجرد مشمول قانون کار در صورت سابقه از 6 ماه تا 24 ماه به مدت 6 ماه و افراد متاهل به مدت 12 مدت مقرری بیمه بیکاری دریافت می‌کنند.

شاغلان مجرد دارای سابقه 25 تا 120 ماه، به مدت 12 ماه و شاغلان متاهل دارای این میزان سابقه 18 ماه مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری می‌شوند. شاغلان مجرد دارای سابقه از 121 ماه تا 180 ماه، برای مدت 18 ماه و شاغلان متاهل با این مدت سابقه در آخرین کارگاه 26 ماه بیمه بیکاری دریافت می‌کنند.

شاغلان مجرد از 181 ماه تا 240 ماه سابقه به مدت 26 ماه و افراد متاهل به شرط همین میزان سابقه 36 ماه می‌توانند از مزایای بیمه بیکاری بهره‌مند شوند. همچنین شاغلان مجرد از 241 ماه سابقه به بالا برای مدت 36 ماه و متاهلان نیز 50 ماه از مزایای این قانون بهره مند می‌شوند.

جدول مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری