نشانی جدید نیمه‌تمام‌های صنعتی

بیشترین سهم از طرح‌های نیمه‌تمام در حالی به صنایع کوچک و متوسط رسیده که به گفته فعالان این بخش عدم اهلیت سنجی متقاضیان یکی از عمده دلایلی است که برخی از متولیان بخش صنعت در حال‌حاضر به گره‌کور در طرح‌های کوچک و متوسط بدل شده است، طرح‌هایی که نیازمند سرمایه اندکی هستند و به همین دلیل متقاضیان بیشتری برای دریافت جواز دارند. اختصاص بیشترین سهم در میان طرح‌های نیمه‌‌تمام به صنایع کوچک در حالی است که اتمام این طرح‌های نیمه‌تمام با پیشرفت فیزیکی بالای 60 درصد یکی از ماموریت‌‌های اصلی این وزارتخانه در راستای اجرای سیاست‌‌های اقتصاد مقاومتی محسوب می‌شود و اختصاص بیشترین سهم نیمه‌تمام‌ها به صنایع کوچک و متوسط در حالی است که با توجه به شرایط کنونی این دسته از صنایع می‌توانند یکی از راهکارهای گریز از تحریم‌های جدید باشد؛ طرح‌هایی که همچنان موردتوجه سرمایه‌گذاران خارجی قرار دارد و می‌توانند برای سرمایه‌گذاران جذاب محسوب شوند؛ با این شرایط وزارت صنعت، معدن و تجارت باید راهکاری برای رونق این طرح درنظر گیرد تا با توجه به افزایش درخواست برای اخذ مجوز شاهد هدر رفت سرمایه در این طرح‌ها به دلیل رها کردن آنها نباشیم.  آمار اعلام شده بیانگر آن است که از مجموع 55 هزار و 446 فقره طرح نیمه‌تمام صنعتی با پیشرفت فیزیکی صفر تا 99 درصد، 49 هزار و 813 فقره طرح به صنایع کوچک و متوسط با اشتغال (10 نفر کارکن و کمتر و 10 تا 50 نفر کارکن) اختصاص دارد که در این‌خصوص می‌توان به وجود 14 هزار و 16 فقره طرح به صنایع 10 نفر کارکن و کمتر و 35 هزار و 797 فقره طرح نیز به صنایع با اشتغال‌‌زایی 10 تا 50 نفر کارکن اشاره کرد. اختصاص 49 هزار و 813 طرح نیمه‌تمام به صنایع کوچک و متوسط نشان‌‌دهنده آن است که سهم سایر گروه‌ها (50 تا 100 نفر کارکن و 100 نفر کارکن و بیشتر) تنها 5 هزار و 633 فقره طرح است؛ با این شرایط می‌توان گفت صنایع بزرگ کمترین سهم را از طرح‌‌های نیمه‌تمام در اختیار دارند.

وضعیت موجود طرح‌ها

ارزیابی آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان‌‌دهنده آن است که در مدت زمان مورد بررسی بیشترین طرح‌های در دست اجرا به طرح‌های با پیشرفت فیزیکی صفر تا 20‌درصد اختصاص داشته است. طرح‌‌هایی که با وجود قرار گرفتن در میان طرح‌های جذاب برای سرمایه‌گذاران به دلایل در نظر نگرفتن توجیه‌‌پذیری آنها در همان مرحله اولیه به حال خود رها می‌شوند و با وجود در نظر گرفتن راهکار‌هایی بسیار برای تکمیل آنها، به دلیل اینکه بخش اعظمی از این طرح‌‌‌ها فاقد توجیه اقتصادی هستند، شاهد پیشرفتی در روند تکمیل این طرح‌ها نیستیم. براساس آمار اعلام شده مجموع طرح‌های در دست اجرا با پیشرفت فیزیکی صفر تا 20 درصد در مدت زمان مورد بررسی برابر با 35 هزار و 50 فقره بوده که در میان طرح‌های نیمه‌تمام بیشترین طرح‌های در دست اجرا برای این بخش به گروه 10 تا 50 نفر کارکن با ثبت 22 هزار و 477 فقره طرح اختصاص دارد.

 اما برای صنایع کوچک با اشتغال 10نفر کارکن و کمتر نیز 9 هزار و 731 فقره طرح در دست اجرا با پیشرفت فیزیکی صفر تا 20 درصد وجود دارد، طرح‌هایی که برای راه‌اندازی نیازمند سرمایه کمتری هستند، اما عدم تامین به موقع سرمایه، این طرح‌‌ها را نیز با مشکلات بسیاری مواجه کرده است، به‌طوری که در برخی مواقع عدم تامین سرمایه موردنیاز به عدم توجیه‌پذیری این طرح منجر می‌شود. طرح‌‌‌های در دست اجرای ثبت شده برای 50 تا 100 نفر کارکن نیز برابر با هزار و 589 فقره است، اما برای صنایع بزرگ با 100 نفر کارکن و بیشتر با این پیشرفت فیزیکی نیز در حال‌حاضر هزار و 253 فقره طرح در دست اجرا است. از سوی دیگر، براساس آمار اعلام شده برای طرح‌‌های با پیشرفت فیزیکی صفر تا 20 درصد اشتغال‌‌زایی 975 هزار و 432 نفری پیش‌بینی شده و سرمایه در نظر گرفته شده برای این گروه نیز بیش از 6 میلیون میلیارد ریال است.

اما برای طرح‌های با پیشرفت فیزیکی 20 تا 40 درصد نیز در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 4 هزار و 580 فقره طرح نیمه تمام ثبت شده است. از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده می‌توان گفت در این گروه نیز طرح‌‌‌های 10 تا 50 نفر کارکن بیشترین طرح نیمه‌ تمام را به خود اختصاص داده‌اند، مجموع طرح‌های نیمه تمام این بخش برابر با 3 هزار و 120 فقره طرح است. اما برای صنایع کوچک با اشتغال 10 نفر کارکن و کمتر نیز 789 فقره طرح در دست اجرا با پیشرفت فیزیکی 20 تا 40 درصد درکشور وجود دارد. آمار اعلام شده بیانگر آن است که طرح‌های در دست اجرای ثبت شده برای 50 تا 100 نفر کارکن نیز برابر با 350 فقره طرح است، اما برای صنایع بزرگ با 100 نفر کارکن و بیشتر نیز در حال حاضر 321 فقره طرح در دست اجرا است. همچنین آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که برای طرح‌‌های با پیشرفت فیزیکی 20 تا 40 درصد، اشتغال‌‌زایی 209 هزار و 822 نفری پیش‌بینی شده و سرمایه در نظر گرفته شده برای این گروه نیز حدود 916 هزار میلیارد ریال است.

سومین گروه مورد بررسی نیز به طرح‌‌های با پیشرفت فیزیکی 40 تا 60 درصد اختصاص دارد. براساس ارزیابی‌‌های صورت گرفته مجموع طرح‌‌های نیمه تمام این گروه برابر با 4 هزار و 590 فقره است. برای این گروه نیز بخش 10 تا 50 نفر کارکن بیشترین طرح‌های نیمه ‌تمام را به خود اختصاص داده‌ است؛ سهم این بخش برابر با 2 هزار و 962 فقره طرح است. اما برای صنایع کوچک با اشتغال 10 نفر کارکن و کمتر نیز هزار و 15 فقره طرح در دست اجرا با پیشرفت فیزیکی 40 تا 60 درصد در کشور وجود دارد. طرح‌های در دست اجرای ثبت شده برای 50 تا 100 نفر کارکن نیز برابر با 332 فقره طرح است، اما برای صنایع بزرگ با 100 نفر کارکن و بیشتر نیز در حال حاضر 281 فقره طرح در دست اجراست. با توجه به آمار اعلام شده برای طرح‌‌‌های با پیشرفت فیزیکی 40 تا 60 درصد اشتغال‌‌زایی 170 هزار و 846 نفری پیش‌بینی شده است، سرمایه در نظر گرفته شده برای این گروه نیز بیش از 594 هزار میلیارد ریال است.

همچنین آمار اعلام شده بیانگر آن است که برای طرح‌های با 60 تا 80 درصد پیشرفت فیزیکی در مجموع 7 هزار و 111 فقره طرح به ثبت رسیده که طرح‌‌های نیمه ‌تمام اعلام شده برای این بخش نیز در گروه 10 تا 50 نفر کارکن بیشترین طرح‌های نیمه ‌تمام را به خود اختصاص داده‌اند. مجموع طرح‌‌های نیمه‌‌تمام این بخش برابر با 4 هزار و 530 فقره طرح است. اما برای صنایع کوچک با اشتغال 10 نفر کارکن و کمتر نیز هزار و 671 فقره طرح در دست اجرا با پیشرفت فیزیکی 60 تا 80 درصد در کشور وجود دارد. طرح‌‌‌های در دست اجرای ثبت شده برای 50 تا 100 نفر کارکن نیز برابر با 526 فقره طرح است، اما برای صنایع بزرگ با 100 نفر کارکن و بیشتر نیز در حال حاضر 384 فقره طرح در دست اجرا است. از سوی دیگر برای طرح‌‌های با پیشرفت فیزیکی 60 تا 80 درصد اشتغال‌‌زایی 245 هزار و 436 نفری پیش‌بینی شده است. سرمایه در نظر گرفته شده برای این گروه نیز نزدیک به 816 هزار میلیارد ریال است.

ارزیابی‌های صورت گرفته همچنین بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی برای طرح‌های با پیشرفت فیزیکی 80 تا 99 درصد در مجموع 4 هزار و 115 فقره طرح به ثبت رسیده که بیشترین طرح‌‌‌های نیمه‌‌ تمام اعلام شده برای این بخش نیز در گروه 10 تا 50 نفر کارکن قرار دارد، مجموع طرح‌‌های نیمه‌ تمام این بخش برابر با 2 هزار و 708 فقره طرح است. اما برای گروه 10 نفر کارکن و کمتر نیز 810 فقره طرح در دست اجرا با پیشرفت فیزیکی 80 تا 99 درصد در کشور وجود دارد. طرح‌‌‌های در دست اجرای ثبت شده برای 50 تا 100 نفر کارکن نیز برابر با 330 فقره طرح است، اما برای صنایع بزرگ با 100 نفر کارکن و بیشتر نیز در حال حاضر 267 فقره طرح در دست اجرا وجود دارد. با توجه به آمار اعلام شده در صورت تکمیل طرح‌های مذکور شاهد اشتغال‌‌زایی 164 هزار و 607 نفری در کشور خواهیم بود؛ سرمایه در نظر گرفته شده برای این گروه نیز حدود 471 هزار میلیارد ریال است.