مترو پشت سد اطلس‌مال

به گزارش اقتصادآنلاین، معصومه اصغری در شرق نوشت:  اولا شهرداری درگیر جابه‌جایی و رفت‌وآمد شهرداران اسبق و سابق و جدید بوده. دوما پول نداشته و پیمانکاران مترو طلبکارند و حالا یک دلیل مهم‌تر اعلام شده و آن اینکه اصلا نمی‌توانند مترو را در این شاخه ادامه دهند؛ چون قبلا زیرزمین و مسیر آن را به یک مال پرمنفعت فروخته‌اند. مالک این مجموعه تجاری یعنی «اطلس‌مال» هم که شهرداری فضا را برایش خالی کرده، شرکت ایرانیان اطلس است که سهام آن متعلق به بانک انصار است و فعالیت‌های خود را به‌طورمشخص از 92 شروع کرد و خیلی زود مجوزهای لازمش را از کمیسیون ماده 5 با ریاست محمدباقر قالیباف، شهردار اسبق تهران گرفت. مجوزهایی که در ادامه برخی از آنها به دلیل شدت خسارت لغو شدند یا اصلاح شدند و برخی دیگر از احکام در جهت اصلاح صادر شدند اما اجرا نشدند و این «مال» به رشد خود از رو و زیر زمین ادامه داد. در این سال‌ها مخالفت‌های زیادی با آن صورت می‌گرفت اما ازآنجایی‌که پول حلال مشکلات است و شهرداری هم برای اداره تهران نیاز به پول دارد، کارهای اجرائی این پروژه ادامه یافت و حتی با اطمینان کامل تبلیغات کامل این مجتمع بزرگ تجاری در یک سریال معروف یعنی «پایتخت» انجام شد.

مجتمع تجاری، تفریحی و فرهنگی اطلس‌مال بعد از اصلاح با 17 طبقه ساخته شد و به دلیل انجام تخلفاتی اجرایش تأخیر خورد و هنوز هم تمام نشده است. آبان 93 بود که سروصدای اعتراضات درباره تخریب‌هایی که در حاشیه این پروژه بلند شد، آن‌هم در کنار مجمع تشخیص مصلحت نظام که مسئولان زیادی تردد دارند. ابتدا خبرهایی تأییدنشده درباره نشست‌ها و ترک‌هایی در کاخ صاحبقرانیه و کاخ نیاوران مطرح شد اما در نهایت محمدحسین طالبیان، معاون وقت و فعلی سازمان میراث فرهنگی رسما اعلام کرد که منشأ احتمالی ترک‌های کاخ صاحبقرانیه پروژه اطلس‌مال است. او اعلام کرد که این پروژه قوانین حریم ثبت ملی را رعایت نکرده است و در توضیح بیشتر خطر این مجتمع تجاری بزرگ گفت: «متوجه شدیم قنات‌هایی که زیر کاخ صاحبقرانیه قرار گرفته است، به یک مجتمع به نام اطلس‌مال می‌رسد که گودی حدود 40-30 متری برداشت کرده و تمام آب‌ها پشت کاخ مسدود شده و آب‌ها برگشته و باعث شستن زمین شده است و تأثیر زیادی بر افزایش سرعت لغزش زمین دارد».  آنچه آن روز معاون سازمان میراث فرهنگی درباره خسارات و خطرات احتمالی این مجتمع اعلام کرد، درواقع همان اشکالاتی است که امروز معاون ترافیک شهردار درباره دلایل ناممکن‌بودن عبور ادامه خط 3 از زیر این پروژه می‌گوید. البته در همان زمان مدیرعامل شرکت باغ فردوس ایرانیان (سازنده پروژه اطلس‌مال) گفت: «ما نقشه قنات‌های تهران را از شهرداری اخذ کرده و متوجه شدیم که هیچ آب و قناتی در منطقه محل ساخت پروژه وجود ندارد». بعد هم تأکید کرد که پروانه و همه مجوزها قانونی هستند. البته درست هم می‌گفتند و شهرداری کاملا قانونی مجوزهای قانونی را به آنها داده بود و طرح تفصیلی را آن‌طور که لازم بود، تعریف کرده بود. در دوره چهارم شورای شهر تهران اعضا درباره وضع نگران‌کننده مال‌ها در شمال تهران و حجم بار جمعیتی و ترافیکی که به شهر تحمیل می‌کنند، تذکرهایی دادند که اطلس‌مال هم جزء همین مثال‌های اعضا بود که پژمان پشمچی‌زاده، معاون شهرسازی وقت در توضیحی کلی گفت: «تنها سه الی چهار مرکز تجاری از جمله کوروش، پالادیوم و اطلس‌مال نقل محافل هستند که آنها هم بر اساس طرح جامع و تفصیلی صورت گرفته است». بعد هم اعضا قانع شدند و دیگر کسی کاری به اطلس‌مال نداشت تا اینکه در مناظرات انتخاباتی سال 96 نامزدها برای زیروروکشیدن از عملکرد یکدیگر مواردی را مطرح کردند و از قضا صحبت از مجوز ساخت‌وسازها و مال‌ها در تهران هم به میان آمد. حسن روحانی، محمدباقر قالیباف را درباره بی‌شمار برج‌هایی که برخلاف ضوابط ساخته شده متهم کرد و قالیباف هم گفت که همه آنها قانونی و با مجوز شورای عالی شهرسازی و معماری بوده است اما خیلی زود شورای عالی شهرسازی و معماری که از قضا مسئول آن پیروز حناچی، شهردار امروز تهران بود، در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد که آنچه درباره مجوز چند پروژه مهم مثل پروژه ایران‌زمین بابک زنجانی و... گفته شده، خلاف واقع است. در ادامه هم جزئیات اطلاعات مجوزها را رسانه‌ای کرد و درباره اطلس‌مال هم گفت: «رأی شورا درباره تخلف صورت‌گرفته در پروژه اطلس‌مال در اراضی پارکینگ نیاوران در مورخ 93.2.22‌ که ضمن اعلام احراز تخلف شهرداری در این پروژه، شهرداری موظف به جبران ضرر ناشی از کاهش فضای عمومی و پارکینگ در آن منطقه از شهر تهران گردید. موضوعی که علیرغم پیگیری‌های مکرر، هنوز انجام نشده است». شورای عالی شهرسازی و معماری در این بیانیه بر عامل‌بودن شهردار تهران و ریاست و اطلاع او از روند بلندمرتبه‌سازی‌ها در شمال تهران تأکید کرده بود.

باوجوداین داستان اطلس‌مال تا‌به‌حال دوباره در حاشیه بود تا اینکه حالا معاون شهردار فعلی تهران در توضیح دلایل ادامه‌نیافتن خط 3، ابعاد جدیدی از این پروژه را رو کرد. محسن پورسیدآقایی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران گفته «پروژه‌ ساخت اطلس‌مال که در زمان شهرداری قالیباف شروع شده، مانع عبور خط 3 مترو از زیر آن براساس نقشه‌های مصوب شده و باعث شده این خط در ایستگاه نوبنیاد متوقف شود». او گفته است: «فرورفتن پایه‌های این ساختمان در عمق زمینی که باید در آن تونل مترو احداث می‌شد، امتداد این خط به سمت نیاوران را کور کرده است و فعلا مسیر جایگزینی برای آن پیدا نشده. منافع مالی ساختمانی دخیل در ماجرا باعث شده این ساختمان در مسیر نقشه‌های مصوب مترو ساخته شود و عمق آن به اندازه‌ای باشد که دیگر نتوان مترو را در این بخش توسعه داد. این در حالی‌ است که این زمین قرار بوده پارکینگ نیاوران شود تا کمبود جای پارک در منطقه را جبران کند». البته جعفر تشکری‌هاشمی، معاون اسبق ترافیک در دوران شهرداری محمدباقر قالیباف، در واکنش به این اظهارات آن را فرافکنی خوانده است. او گفته: «ادامه خط 3 که در مطالعات جامع اولیه پیش‌بینی نشده بود و به عنوان یک پیشنهاد در دستور کار قرار گرفت که با توجه به اینکه اولویت در سایر مناطق تهران بود، در اولویت احداث قرار داده نشد. خط 3 در محدوده میدان نیاوران از عمق 30 متری زمین عبور می‌کند؛ بنابراین به سهولت امکان اصلاح و تغییر مسیر وجود دارد و به سهولت امکان اصلاح خط مورد نظر وجود دارد. با توجه به اینکه خطوط مترو در ساخت‌وسازها از اعماق زمین عبور می‌کند، منعی در عبور از زیر زمین با رعایت مهندسی ساخت‌وساز وجود ندارد؛ بنابراین طرح کورکردن خط 3 فرار به جلو و فرافکنی‌ای بیش نیست».