شرکت‌های تکنولوژی به دنبال مهندسان کامپیوتر باهوش و تخفیف‌های مالیاتی، به تدریج و گروه گروه از شهر‌های تشنه مشاغل پردرآمد می‌روند. آیا شرکت‌های سیلیکون‌ولی ریشه‌هایشان را ترک می‌کنند؟
شرکت مادر گوگل یعنی آلفابت که در منطقه خلیج سانفرانسیسکو قرار دارد، در حال جذب سرمایه‌گذار در نیویورک است. اپل یکی دیگر از غول‌های سیلیکون‌ولی هم این هفته اعلام کرد که مشغول ساختن کارخانه جدیدی با ظرفیت ایجاد 15 هزار شغل، در شهر آستین تگزاس است.
اپل همچنین برای اشتغال‌زایی در شهر‌های دیگری در شرق مقر فعلی‌اش، برنامه‌ریزی کرده است. در حالی که شرکت آمازون که مقر اصلی آن در سیاتل است، دومین مقر اصلی خودش یا HQ 2 را در نیویورک و جایی نزدیک به واشنگتن دی‌سی در ویرجینیای شمالی ساخته است.
اما اشتباه نکنید، به عقیده کارشناسان این یک مهاجرت دسته‌جمعی نیست، بلکه نوعی توسعه است. شرکت‌های تکنولوژی نه فقط سواحل شرقی، بلکه تمام ایالات متحده آمریکا را به دنبال خانه‌های جدیدی برای دفاتر و کارخانه‌هایشان می‌کردند. بر خلاف بسیاری از گزارش‌ها، این جابه‌جایی به این زودی‌ها اتفاق نمی‌افتد.
این دفاتر مرکزی جدید در ساحل غربی ساخته می‌شوند و به این ترتیب شرکت‌های تکنولوژی به این مناطق جان تازه‌ای می‌بخشند. «ریچارد واکر» استاد جغرافی بازنشسته دانشگاه کالیفرنیا در برکلی در این مورد می‌گوید: «ما شاهد درخشان‌ترین دهه از گسترش تکنولوژی و رشد شهری در تاریخ این منطقه بودیم. یک تصور غلط، اما رایجی وجود دارد که هزینه‌های بالا، شرکت‌های تکنولوژی را از منطقه اطراف خلیج رانده است. با این حال، اما نباید فراموش کرد که هزینه زندگی در این منطقه به خاطر فعالیت خود شرکت‌های تکنولوژی و رونقی که آن‌ها به این منطقه دادند، بالا رفت. در سال‌های اخیر به خاطر رونق کسب‌و‌کار و تجمع سرمایه‌گذاران در این منطقه، تقاضا برای سکونت و راه‌اندازی کسب‌و‌کار‌های جدید در آنجا به طرز چشمگیری افزایش پیدا کرد.»
با این اوصاف، پس دلیل مهاجرت شرکت‌های تکنولوژی به سمت شرق چیست؟ بعضی معتقدند که این شرکت‌ها سعی دارند در نزدیکی مراکز سیاسی و مالی کشور یعنی وال‌استریت و کاپیتول‌هیل مستقر شوند و واقعا این مهاجرت به گونه‌ای است که انگار حکمرانان و قانون‌گذاران، الگو‌های تجاری بعضی از این شرکت‌ها را زیر میکروسکوپ گذاشته‌اند.
به دنبال استعداد
تحلیلگران می‌گویند که بزرگ‌ترین دلیل برای این کار، شکار استعداد‌های برجسته است. آمازون، گوگل و اپل می‌توانند تا چند سال آینده چیزی در حدود 100 هزار شغل در مناطق شرقی ایجاد کنند. شرکت Salesforce که پیشرو فروش خدمات نرم‌افزاری به بنگاه‌های تجاری بزرگ است، در سال 2016 به دفتر مرکزی سابق شرکت Verizon Communications در بخش مرکزی منطقه منهتن نیویورک رفت، جایی که از غرب به کتابخانه عمومی نیویورک مشرف است و لوگوی Salesforce هم در نزدیکی میدان معروف تایمز دیده می‌شود. «مارک زندی» اقتصاددان در این مورد می‌گوید: «استعداد مهم‌ترین عاملی است که توجه شرکت‌های تکنولوژی را به مناطق و شهر‌های مختلف برای راه‌اندازی دفاتر مرکزی‌شان جلب می‌کند.»
شرکت‌های تکنولوژی با مهاجرت به سمت شرق، به دنبال به‌کارگیری استعداد‌های جوان در مناطق شهری هستند. در کنار این موضوع، تراکم سرمایه‌گذاران مخاطره‌ای که به سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌ها علاقه‌مندند، در اطراف نیویورک به سرعت افزایش پیدا می‌کند.
این چیزی است که طبیعتا توجه غول‌های تکنولوژی را به خودش جلب می‌کند؛ چون به این ترتیب شرکت‌های تکنولوژی شانس بهتری برای جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید و البته پیگیری فعالیت استارت‌آپ‌های تازه و خرید و ادغام احتمالی آن‌ها در اختیار دارند. زندی معتقد است: «نزدیکی به مناطقی مانند واشنگتن می‌تواند بر افزایش نفوذ سیاسی شرکت‌های تکنولوژی تاثیر قابل توجهی بگذارد. به این ترتیب آن‌ها شانس بیشتری برای شنیده شدن دیدگاه و صدای‌شان در کنگره و بنگاه‌های دولتی کلیدی دیگر دارند.» هر چند بعضی دیگر با چنین نظریه‌ای مخالفند.
رقابت شهر‌ها
به عقیده بسیاری از فعالان از جمله «آرون ترازاس» معاون بخش اقتصادی شرکت ارائه خدمات آنلاین معاملات ملکی Zillow، حالا بحث بر سر ایجاد دومین مرکز تکنولوژی بزرگ آمریکا بعد از سیلیکون‌ولی است؛ سیاتل، بوستون، دنور و آستین حالا به‌عنوان مهم‌ترین مراکز تکنولوژی کشور بعد از دره تکنولوژی، برای تصاحب این جایگاه با هم رقابت می‌کنند. این در حالی است که با حضور آمازون و گوگل در نیویورک، این شهر هم به این عرصه رقابتی وارد شده است. حالا فیس‌بوک، اسپاتیفای و دیگر شرکت‌های تکنولوژی هم در حال گسترش فعالیت‌هایشان به این شهر هستند.
آمازون از نیویورک و ویرجینیا، سرمایه 2/ 2میلیارد دلاری را جذب می‌کند و در عوض این غول تجارت الکترونیکی تصمیم دارد تا دو دهه آینده 25 هزار شغل جدید در این منطقه ایجاد کند. تعداد کارمندان این شرکت در نیویورک در حال حاضر به حدود 2 هزار نفر می‌رسد که این تعداد شامل کارمندان بخش تبلیغات هم هستند. این در حالی است که گوگل 7 هزار نفر کارمند در منهتن دارد. این شرکت در ماه مارس گذشته ساختمان معروف منهتن چلسی مارکت را با قیمت 4/ 2 میلیارد دلار خرید تا به این ترتیب فضای کافی برای استقرار 20 هزار کارمند جدید در اختیار داشته باشد.
بد نیست بدانید که تا پایان ماه ژوئن سال جاری میلادی، مجموع سرمایه‌گذاری‌های مخاطره‌ای در شهر نیویورک با رشد سالانه 28 درصدی به 97/ 2 میلیارد دلار رسیده است. این در حالی است که نیویورک خانه بسیاری از استارت‌آپ‌های معروفی است که توانستند سهامشان را در بازار بورس عرضه کنند؛ استارت‌آپ‌هایی مانند Blue Apron. از طرفی مناطقی که دانشگاه‌های معتبر و شناخته‌شده در آن‌ها قرار دارند، بیشترین شانس را برای جلب نظر شرکت‌های تکنولوژی دارند. اپل، فیس‌بوک، گوگل و اوبر در سال‌های اخیر همکاری‌های مختلفی با دانشگاه پیتزبورگ که حالا به قطب تحقیقاتی هوش مصنوعی تبدیل شده است، داشته‌اند.
سیلیکون‌ولی همچنان مقصد اول است
با این حال سیلیکون‌ولی در برابر دیگر مناطق شهری، همچنان مزایای خاص خودش را دارد. هر چند دره تکنولوژی مشکلاتی مانند هزینه‌های بالای زندگی و ترافیک را دارد، اما هزینه اجاره در مناطق شهری مانند نیویورک بالاست. این در حالی است که سیلیکون‌ولی زیرساخت‌های آموزشی خوبی دارد که باعث می‌شود همچنان فرصت‌های شغلی با درآمد بالا در آن وجود داشته باشند. این منطقه تجمع تاثیرگذاری از بزرگ‌ترین شرکت‌های تکنولوژی جهان را دارد که فضای مناسبی را برای حضور و فعالیت سرمایه‌گذاران و استعداد‌های این حوزه فراهم می‌کند. شاید به همین خاطر هم هست که با وجود ولع غول‌های تکنولوژی به گسترش قلمرو خود به مناطق شهری، این شرکت‌ها همچنان می‌خواهند جایگاه خودشان را در سیلیکون‌ولی حفظ کنند.
با این اوصاف است که گوگل در اواخر ماه نوامبر از خرید 52 هکتار زمین تجاری در کنار دفتر مرکزی‌اش در مانتین‌ویو با قیمت یک میلیارد دلار خبر داد. این در حالی است که گوگل برای ساخت دفتر دیگری در سن‌خوزه، در حال مذاکره با مقامات آن شهر است. از طرف دیگر اپل هم به دنبال خرید زمین‌هایی در منطقه سان‌ویل است؛ جایی که فیس‌بوک و آمازون هم اخیرا زمین‌هایی در آن برای گسترش دفاترشان خریده‌اند. به این ترتیب ظاهرا شرکت‌های تکنولوژی برای بلندپروازی‌ها و مقاصد جدیدشان سعی دارند با گسترش دفاتر و فضا‌های فیزیکی تجاری‌شان، تجربه‌های تازه‌ای در این صنعت داشته باشند.
