سرویس جهان مشرق - بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی در حال حاضر شرایط سختی را در عرصههای داخلی و بینالمللی تجربه میکند. درگیریهای اخیر در غزه اوضاع نابسامانی را برای عرضه داخلی سرزمین های اشغالی رقم زد تا جایی که لیبرمن وزیر جنگ این رژیم از سمت خود استعفا کرد.
از سوی دیگر چندی قبل مجمع عمومی ملل متحد هشت قطعنامه را علیه رژیم صهیونیستی صادر کرد که از این تعداد، هفت قطعنامه به نفع فلسطین و دربردارنده حقوق مردم آن است. قطعنامه هشتم نیز بر لزوم عقب نشینی صهیونیست ها از بلندیهای جولان که از سال 1967 از سوی این رژیم اشغال شده است، تاکید دارد.
بیشتر بخوانید:
اهداف تل آویو از عملیات «سپر شمال» در نزدیکی مرز لبنان
چرا رژیم اسرائیل در هیچ جنگی در آینده پیروز نخواهد شد؟
نتانیاهو پس از خروج لیبرمن از کابینهاش عملا با خطر سقوط دولت مواجه شد و به سختی توانست به صورت موقت از این بحران خارج شود. البته همچنان احتمال انتخابات زودهنگام در داخل سرزمین های اشغالی قابل تصور است، چرا که با خروج یک نماینده کنیست از حزب حاکم این اتفاق قطعیت پیدا خواهد کرد. در شرایط کنونی احزاب مخالفت نتانیاهو تقریبا همه برای زمین زدن او همپیمان هستند، افکار عمومی داخلی نیز به دلیل مشکلات و نارساییهای اقتصادی و همچنین ماجراجوییهای او که هر آن امکان دارد یک جنگ دامنهدار را به آنها تحمیل کنند، از او راضی نیستند. چند روز پیش هم بود که دستور قضایی برای رسیدگی به مسائل مالی نتانیاهو و همسرش صادر شد و اینها همه دست به دست هم داده تا او به فکر فرار به جلو باشد.
علاوه بر اینها ادامه عملیات شهادت طلبانه توسط گروههای مقاومت فلسطینی در شرایط کنونی مزید بر علت شده است تا فشارهای داخلی بر کابینه رژیم صهیونیستی افزایش پیدا کند.
در عرصه منطقهای نیز رژیم صهیونیستی نتوانسته موازنه قدرت را با همسایگان خود در محور مقاومت به ویژه حزبالله لبنان حفظ کند. در همین راستا اخیراً عملیات موسوم به سپر شمال را در دستور کار قرارداده تا با ادعای شناسایی و انهدام تونلهای هجومی حزبالله بخشی از افکار عمومی داخلی خود را نسبت به خطرات جبهه شمالی سرزمینهای اشغالی اطمینان بخشد.
در خصوص سوریه نیز اوضاع بر همین منوال است. جولان اشغالی طی ماههای اخیر شرایط نابسامانی را پشت سر گذاشته و تلاشهای اسرائیل برای اعمال حاکمیت مطلق خود بر این مناطق با شکست مواجه شده است. علاوه بر اینکه هر اندازه به شکست نهایی تروریستها در سوریه نزدیکتر میشویم، عرصه بر رژیم صهیونیستی تنگتر میشود.
یکی دیگر از معضلات فرا روی نتانیاهو، افزایش فشارهای بین المللی بر محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و متحد اصلی نتانیاهو در روند عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی است که تنها دستاورد کابینه نتانیاهو را تحت الشعاع خود قرار داده و اجازه پیشبرد اهداف وی در نشان دادن عادی سازی روابط با اعراب به عنوان یک برگه برنده در سیاست داخلی سرزمین هایاشغالی را نمیدهد.
محمد بن سلمان در شرایط کنونی، گرچه خود را پایبند به برنامههای صهیونیستی در منطقه می داند، اما اوضاع مناسبی برای پیشبرد اهداف و برنامههای آمریکا و رژیم صهیونیستی ندارد و بیشتر با پروندههای داخلی و جنگ یمن و موضوع ترور جمال خاشقجی و انزوای بینالمللی خود دست به گریبان است.
دیگر متحد اصلی رژیم صهیونیستی یعنی دونالد ترامپ نیز در عرصه داخلی خود با مشکلات عدیدهای از جمله عدم مشروعیت سیاسی و پرونده فساد اخلاقی و جبهه گیری مخالفان مواجه است.
نگرانی صهیونیستها نسبت به افق تحولات منطقه فراتر از مطالبی است که بیان شد. روند تحولات جنگ یمن در مسیری قرار دارد که باعث روی کار آمدن حلقه جدیدی از محور مقاومت شده که کار آرایی حزبالله لبنان را دارد، با این تفاوت که در یک منطقه بسیار حساس و استراتژیک مشرف به تنگه باب المندب مستقر است و میتواند در صورت لزوم، نقش مهمتری نسبت به مقاومت لبنان ایفا کند.
انصار الله یمن رویکرد تقابل با آمریکا، اسرائیل و عربستان را در مبانی استراتژی خود قرار داده است. علاوه بر اینها حمله سعودیها به یمن موج تنفر عمومی مردم این کشور از همسایه بزرگتر خود را ایجاد کرده و باعث شد بستر مناسبتری برای گسترش و توسعه جریانهای مقاومت به ویژه انصارالله در یمن شکل گیرد.
در همین راستا است که اظهارات مقامات سعودی و صهیونیستی نشان از تلاشهای آنها برای جلوگیری از موجودیت حزبالله دوم در یمن حکایت دارد. از جمله این موارد اظهارات خالد بن سلمان پسر شاه سعودی و سفیر عربستان در آمریکا است که گفته عربستان اجازه تشکیل حزبالله دیگر در یمن را نمیدهد.
عبدالباری عطوان تحلیلگر مسایل منطقه در این زمینه می نویسد که نتانیاهو اکنون با چالش های خطرناکی از سه طرف روبرو است، اول جنوب لبنان که در این منطقه توان موشکی حزب الله و تجربه نظامی آن بیش از پیش افزایش یافته است، دوم، از طرف سوریه که ارتش آن با کمک ایران در حال پیروزی است و سوم، از سوی نوار غزه و کرانه باختری که در آنها مقاومت مسلحانه افزایش یافته و در آخرین تنش میان نظامیان این رژیم در نوار غزه مجبور شدند که پس از 48 ساعت حملات خود را از بیم موشک های مقاومت که می توانند «تل آویو» و «حیفا» را هدف قرار دهند، متوقف کرد.
** گام بزرگ صهیونیستها برای فرار از بحران
به این ترتیب مشاهده میشود که با توجه به قدرت برتر محور مقاومت در تحولات سالهای اخیر منطقه، رژیم صهیونیستی تحت حاکمیت بنیامین نتانیاهو شرایط نامناسبی را پیدا کرده است. با توجه به معضلات منطقهای و داخلی که برای رژیم صهیونیستی برشمردیم، حزب حاکم بر سرزمینهای اشغالی ناگزیر باید به دنبال راهکاری برای عبور از این مشکلات به ویژه در آستانه انتخابات پارلمانی در سرزمینهای اشغالی باشد تا بتواند موجودیت خود را در راس هرم قدرت اسرائیل حفظ کند.
بر این اساس نتانیاهو ناگزیر است اقدامی انجام دهد که حوادث فوق را تحت پوشش قرار داده و تهدیدات موجود را به فرصتی برای وی تبدیل کند. این اقدام ناگزیر باید اقدامی مهم و قابل توجه باشد تا بتواند اهداف مطلوب تلآویو را محقق سازد. با توجه به شاخصهای منطقهای، تحلیلگران مسائل سیاسی سناریوهای زیر را برای اقدام احتمالی رژیم صهیونیستی مطرح میکنند:
الف: جنگ افروزی در لبنان
موضعگیری برخی شخصیتهای رژیم صهیونیستی طی هفتههای گذشته ناظر بر تلاش رسانهای این رژیم جهت افزایش تنشها و تهدیدات ضد حزبالله لبنان است. نتایناهو گرچه خود تهدید به آغاز جنگ با لبنان را مطرح نکرده و بیشتر تمرکز خود را بر افزایش فشارهای اقتصادی بر محور مقاومت منطقهای قرار داده است. اما وزرای وی هر از چند گاهی مطالبی در خصوص جنگافروزی در لبنان مطرح میکنند.
کارشناسان بر این باورند که درست است این جنگ ریسک بزرگی برای رژیم صهیونیستی محسوب میشود اما در شرایط کنونی و برای فرار از شکست بزرگ، احتمال جنگ افروزی افزایش یافته است.
سرکردگان رژیم صهیونیستی به خوبی میدانند که ورود در چنین جنگی یک ماجراجویی پرخطر به شمار میرود و ممکن است عواقب وخیمی برای اسرائیل داشته باشد. شاید به دلیل همین نگرانیها است که رژیم صهیونیستی تاکنون از این حربه استفاده نکرده است، چرا که در صورت تمایل میتواند با پشتیبانی آمریکا خیلی زود بهانههای خود را برای آغاز تجاوز ضد لبنان دست و پا کند.
سناریو سازی صهیونیستی در خصوص عملیات سپر شمال نیز در همین راستا رازیابی می شود. درست است که رفتار اسرائیلی ها، رنگ و بوی تبلیغاتی و داخلی گرفته و نتانیاهو از این عملیات به دنبال عبور از بحران های داخلی و بهبود وجهه ارتش است، اما سطح این ادعاها به گونه ای است که به نظر می رسد چندین ماه ادامه داشته باشد. البته در خصوص دستیابی صهیونیستی به تونلهای مورد ادعا ابهامات زیادی وجود دارد، اما آنها همچنان کار کشف تونل را در نقاط حساسی که گمان می کنند ممکن است تونل وجود داشته باشد، پی می گیرند. اسرائیلی ها به دنبال یک عملیات در سطحی میانه هستند؛ نه محدود و نه آنطور که به یک جنگ گسترده تبدیل شود.
ب: افزایش فشار بر رژیمهای عربی برای پیشبرد بیشتر عادی سازی روابط
قبل از به وجود آمدن بحرانهای اخیر منطقهای شامل درگیری اخیر رژیم صهیونیستی در نوار غزه و ترور جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد عربستان در کنسولگری این کشور در ترکیه، نتانیاهو با پیشبرد غافلگیر کننده روند عادیسازی روابط با کشورهای عربی، محبوبیت قابل توجهی در افکار عمومی صهیونیستها به دست آورد. وی در اقدامی ناگهانی به عمان سفر کرده و دیداری چندین ساعته با پادشاه این کشور داشت. تعدادی از وزرای کابینه وی نیز به بهانه مناسبات اقتصادی یا فعالیتهای ورزشی به امارات و بحرین و قطر سفر کردند. این روند اما با اقدام احمقانه رژیم صهیونیستی در افزایش تنش با غزه متوقف شد و رژیمهای عربی بستر ادامه عادیسازی روابط با اسرائیل را برای خود مهیا ندیدند.
عطوان در مقاله خود نوشته است که نتانیاهو به جای مواجه با چالشهای فراروی اسرائیل به پرونده عادی سازی روابط پناه می برد و ادعاهای خود را درباره دستاوردهای اسرائیل در این زمینه برای فریب اذهان عمومی دنبال می کند. وی در همین راستا از موافقت سلطنت نشین عمان با عبور هواپیماهای این رژیم از حریم هوایی عمان به مقصد هند خبر داده است.
بر اساس اطلاعاتی که رسانه های عبری زبان منتشر می کنند، نتانیاهو برنامه ریزی برای اقدام قابل توجه در این مسیر را آغاز کرده و تلاش دارد در گام بعدی روابط خود با رژیم آل سعود را علنی کند.
روزنامه تایمز اسرائیل در این رابطه نوشت که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی در تلاش است تا به روابط این رژیم با عربستان سعودی رسمیت بخشد. وی امیدوار است با همکاری واشنگتن، قبل از برگزاری انتخابات آتی در فلسطین اشغالی به این هدف دست پیدا کند.
ج: ترور شخصیتهای مطرح محور مقاومت
گرچه ترور شخصیتهای عالی محور مقاومت همواره در دستور کار رژیم صهیونیستی قرار دارد، اما این احتمال وجود دارد که نتانیاهو در شرایط کنونی با تمرکز بیشتر بر این پرونده بخواهد انتخابات زودهنگام پارلمانی را تحت تاثیر حرکت مهم خود قرار دهد.
برخی تحلیلگران صهیونیست معتقدند که عملیات امنیتی و انجام یک ترور در سطح رهبران ارشد و فرماندهان نظامی حزبالله لبنان یا دولت سوریه میتواند به صورت موقت رژیم صهیونیستی را از بحران کنونی خارج کند.
** نتیجهگیری
شرایط کنونی از منظر استراتژیستهای رژیمصهیونیستی آبستن یک اتفاق جدید و مهم است تا بتواند جلوی پیشرفت محور مقاومت در عرصههای مختلف را بگیرد. اوضاع داخلی و موازنههای قدرت در کشورهای میزبان محور مقاومت از عراق گرفته تا لبنان و یمن و فلسطین نیز گواهی بر این مدعا است. شرایط منطقه به گونهای است که اگر اقدامی از سوی اسرائیل در این عرصه صورت نگیرد، امکان کنار گذاشته شدن بن سلمان و قدرت گرفتن بیشتر جنبش انصار الله در یمن و شکست حزب حاکم سرزمینهای اشغالی در انتخابات آتی افزایش پیدا میکند.
ادامه این روند در موازنه رقابتهای سیاسی در عرصه داخلی فلسطین و عراق و لبنان و موازنه امنیتی در سوریه نیز به کمک محور مقاومت خواهد شتافت و این چیزی است که طرفهای غربی و صهیونیستی آن را نمی پذیرند