خبرگزاری مهر: چند سالی است گونه با ارزش گوزن زرد ایرانی بر اساس قوانین زیست محیطی جزو گونه های در خطر انقراض و این روزها نیز به دلیل شرایط نامناسب زیستی از جمله خشکسالی، کمبود علوفه، خشک شدن دریاچه ارومیه حال و روز خوبی نداشته و جمعیت آن بر اساس آخرین سرشماری در سال 94 رو به کاهش است.
شرایط نامناسب زیست محیطی در سالهای اخیر به خصوص امسال موجب شده جمعیت 300 راسی در سالهای گذشته به کمتر از 100 راس برسد که این کاهش جمعیت نشان دهنده اوضاع نامناسب این گونه با ارزش زیست محیطی است و تاکنون اقدامات حفاظتی از سوی اداره کل محیط زیست به دلیل کمبود اعتبارات نتوانسته زمینه بهبود شرایط زیست محیطی گوزن زرد ایرانی را فراهم کند.
در کنار مشکلات زیست محیطی زاد و ولد درون خانوادگی این گونه در سالهای اخیر موجب بروز مشکلات ژنتیکی از جمله کم مقاوم بودن در برابر بیماریها و ... شده که در این راستا برای رفع این مشکل اداره کل محیط زیست استان اقدام به ورود دو گوزن نر و ماده از سایت ساری مازندران با هدف اصلاح ژنتیکی کرده است.
گوزن زرد ایرانی حال و روز خوبی ندارد
رئیس اداره حیات وحش حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در خصوص آخرین وضعیت گوزن زرد ایرانی به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه با وجود اقدامات حفاظتی در سالهای اخیر هم اکنون جمعیت گوزن زرد ایرانی در جزیره اشک حال و روز خوبی نداشته و جمعیت آن نسبت به سالهای گذشته رو به کاهش است.
امید یوسفی با بیان اینکه برابر آخرین سرشماری صورت گرفته در اسفند ماه سال 94 تعداد این گونه در جزیره اشک 166 راس برآورد شده است اظهارداشت: برآورد و پیش بینی های فعلی با توجه به شرایط نامناسب سالهای اخیر جمعیتی کمتر از 100 راس است که نشان دهنده تهدید جدی خطر انقراض این گونه در جزیره اشک است.
وی خشک سالی، ورود گونه های گوشت خوار از جمله ببر به جزیره، کمبود علوفه، خشکسالی، تداوم شرایط بحرانی دریاچه ارومیه را از مهمترین عوامل تهدید حیات گوزن زرد ایرانی و کاهش جمعیت این گونه در سالهای اخیر ذکر کرد.
یوسفی با بیان اینکه ورود گونه های گوشت خوار از جمله ببر به همراه ورود قوچ و میش ارمنی به جزیره اشک پارک ملی دریاچه ارومیه یکی از عوامل تهدید تداوم حیات گوزن زرد ایرانی است ، گفت: این امر موجب کم آبی و اتصال جزایر به یکدیگر شده و به همراه ورود این گونه حیوانات گوشت خواری چون پلنگ، گرگ و روباه نیز وارد این زیست بوم شدند و حیات این جاندار در معرض انقراض قرار گرفت.
رئیس اداره حیات وحش حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی خاطرنشان کرد: برنامه ملی عمل گوزن زرد ایرانی از سالهای گذشته تهیه و تدوین شده ولی اجرای برنامه های کامل حفاظتی نیازمند تخصیص بودجه های کافی است.
انتقال دو گوزن زرد ایرانی از مازندران به جزیره اشک دریاچه ارومیه
یوسفی از انتقال دو گوزن زرد ایرانی به جزیره اشک دریاچه ارومیه طی هفته های اخیر خبر داد و گفت: به دلیل اینکه درسالهای اخیر زاد و ولد گوزن های زرد ایرانی جزیره اشک درون خانوادگی شده و در سالهای آینده مشکل ژنتیکی برای این گونه بوجود می آورد این دو گوزن زرد از سایت ساری برای اصلاح زاد و ولد بین این گونه به جزیره اشک منتقل شده است.
رئیس اداره حیات وحش حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: تداوم زاد و ولد گوزن زرد ایرانی به صورت خانوادگی در سالهای آتی باعث بروز مشکل ژنتیکی و در پی آن احتمال بروز بیماری و کم مقاوم شدن این گونه می شد که در این راستا طی هفته های اخیر دو گوزن زرد نر و ماده از سایت ساری برای رفع مشکل ژنتیکی این گونه وارد جزیره اشک دریاچه ارومیه کرده ایم.
یوسفی اضافه کرد: در کنار انتقال این دو گوزن گزارش جامعی از شرایط زیستی این گونه و تهدیدهای آن در دست تهیه است تا بر اساس آن برنامه کوتاه مدت در مورد گوزن زرد، خروج قوچ و میش از پارک ملی دریاچه ارومیه تدوین و بر اساس آن نیز بودجه از سوی سازمان مرکزی تخصیص داده شود.
وی ادامه داد: هم اکنون اقدامات حفاظتی از جمله ایجاد خط انتقال آب به جزیره اشک به طول 19 کیلومتر، احداث آبشخور و آب انبارهای لازم برای ذخیره سازی آب مورد نیاز گوزن زرد و تامین علوفه مورد نیاز از طریق هلی کوپتر در مواقع ضروری انجام شده و بخشی از اقدامات نیز در دست اجراست.
ایجاد جنگل مصنوعی برای تداوم حیات گوزن زرد ایرانی
یوسفی از ایجاد محوطه 30 هکتاری جنگلکاری شده برای تداوم حیات گوزن زرد ایرانی خبر داد و گفت: با توجه به شرایط نامناسب زیستی گوزن زرد ایرانی و کاهش جمعیت این گونه این اداره کل در محوطه ای در حاشیه دریاچه ارومیه در وسعت 30 هکتاری شرایط را برای بقای گوزن زرد ایرانی ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه این محوطه جنگلکاری شده و شرایط بر اساس شرایط زیست محیطی جزیره اشک در آن محوطه فراهم شده است عنوان کرد: در نظر داریم بعد از اتمام ایجاد این محوطه تعدادی از گوزن های زرد ایرانی را به این منطقه منتقل کرده تا از انقراض این گونه جلوگیری کنیم.
رئیس اداره حیات وحش حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با بیان اینکه هم اکنون 80 درصد از احداث این محوطه خاتمه یافته است افزود: هم اکنون منتظر تخصیص اعتبار لازم برای فنس کشی این محوطه هستیم.
جزیره اشک دریاچه ارومیه به اعتقاد کارشناسان بین المللی و ملی یکی از زیستگاه‌های مناسب حیات گوزن زرد ایرانی در دنیاست.
پارک ملی دریاچه ارومیه شامل 102 جزیره بزرگ و کوچک که مهمترین آن‌ها جزیره کبودان یا قویون داغی به مساحت 3125 هکتار و زیستگاه قوچ و میش ارمنی و جزیره اشک به مساحت 2570 هکتار زیستگاه اصلی گوزن زرد ایرانی است.
