قصه فیلم‌های اول در جشنواره فجر – بخش اول: وقتی نخستین فیلم‌های کارگردانان صاحب‌نام، داوری می‌شد

در سال‌های نخست شروع به کار جشنواره فیلم‌ فجر، هرسال شاخ و برگی بر پیکره این نهال می‌رویید؛ افزوده شدن بخش فیلم‌های اول به جشنواره نیز حاصل این روند رو به رشد بود.
به گزارش روابط عمومی جشنواره فیلم فجر، در اولین سال‌های بعد از انقلاب با توجه به فضای جامعه و فضایی که مدیریت سینمای ایران فراهم کرده بود، سیلی از جوانان علاقه‌مند به فیلم‌سازی وارد جریان تولید فیلم شدند و اغلب بعد از محک زدن توان خود در عرصه فیلم کوتاه پا به دنیای فیلم‌سازی حرفه‌ای گذاشتند. جشنواره فیلم فجر به‌عنوان مهم‌ترین محل برای عرض‌اندام توان و بنیه سینمای ایران میزبان این جوانان شد، اما داوری فیلم اولی‌ها در کنار فیلم‌سازان حرفه‌ای موضوعی بود که از همان سال‌ها ذهن سیاست‌گذاران را به خود مشغول کرد و درنهایت در سومین سال برگزاری جشنواره و دومین سال برپایی این رویداد به شکل رقابتی بخشی ویژه به فیلم‌های اول اختصاص یافت. در همان سال اول این بخش میزبان 20 فیلم بود؛ نکته قابل‌توجه اینکه بخش فیلم‌های بلند جشنواره یعنی بخش اصلی که شامل فیلم‌های کارگردانان حرفه‌ای بود، دقیقاً با همین تعداد فیلم برپا شد.
در سال 1364، 65، 66 و 67 ردی از این بخش در جشنواره دیده نمی‌شود و دوباره در سال 1368 این بخش به جشنواره افزوده می‌شود البته با تغییر و تحولاتی. در ادامه نگاهی به سیر تحولات بخش فیلم اول جشنواره فجر در 10 سال نخست برگزاری جشنواره فجر صورت می‌گیرد.سومین دوره جشنواره
در سال 1363 برای اولین بار بخش فیلم‌های اول به جشنواره با عنوان “نخستین فیلم‌های کارگردانان” به جشنواره اضافه شد. در این سال کیومرث پوراحمد با «تاتوره»، رسول صدرعاملی با «رهایی»، رسول ملاقلی‌پور با «نینوا»، محمدعلی نجفی با «جنگ اطهر»، محمدعلی سجادی با «بازجویی یک جنایت» به‌عنوان کارگردانان فیلم اولی در جشنواره حضور داشتند؛ سینماگرانی که کمی بعدازاین سال توانستند جایگاه بسیار پراهمیت در شکل‌دهی سینمای ایران بعد از انقلاب ایفا کنند. در کنار فیلم‌های بلند سینمایی، 20 فیلم کوتاه هم در این بخش داوری شد. ابراهیم حاتمی‌کیا با فیلم کوتاه «کوردلان» یکی از کارگردانان حاضر در این بخش بود و واروژ کریم مسیحی با «سلندر» و جمال شورجه با «قصه بیداری» حضور داشتند.از چهارمین تا هفتمین دوره جشنواره
از سال 1364 بخش فیلم‌های اول به‌کلی از جشنواره حذف شد و این شرایط تا سال 1367 ادامه داشت.
هشتمین دوره جشنواره
بازگشت دوباره فیلم‌ اولی‌ها به جشنواره البته این بار با شکلی تازه. در سال 1368 فیلم‌های اول و دوم کارگردانان در بخشی جداگانه از بخش مسابقه اصلی داوری شدند. در این دوره 16 فیلم به این بخش راه یافت که ازجمله کارگردانان آن‌ها می‌توان به تهمینه میلانی، احمدرضا درویش، حمید سمندریان، علیرضا رئیسیان، مسعود کرامتی و فریال بهزاد اشاره کرد.
نهمین دوره جشنوارهدر بخش فیلم‌های اول و دوم 21 فیلم وارد رقابت شدند؛ فیلم‌هایی ازجمله «ابلیس» احمدرضا درویش (فیلم دوم)، «افسانه آه» تهمینه میلانی (فیلم دوم)، «پرده آخر» واروژ کریم مسیحی، «در مسلخ عشق» کمال تبریزی (فیلم دوم)، «دو فیلم با یک بلیت» داریوش فرهنگ (فیلم دوم)، «سفر جادویی» ابوالحسن داودی (فیلم دوم)، «عروس» بهروز افخمی (فیلم دوم) از آثار حاضر در این بخش بودند.
دهمین دوره جشنوارهدر سال 1370 برای نخستین بار دو سیمرغ بلورین به‌صورت مجزا به فیلم اول و فیلم دوم اهدا شد. در این دوره 17 فیلم در بخش فیلم‌های اول و دوم داوری شد. مجید مجیدی با «بدوک»، محمدمهدی عسگرپور با «پرواز در بی‌نهایت»، ابراهیم فروزش با «خمره» و عزیزالله حمیدنژاد با «هور در آتش» در این رقابت حضور داشتند.
سیمرغ فیلم اول را مجیدی از آن خود کرد و سیمرغ فیلم دوم به فروزش رسید. حمیدنژاد هم جایزه ویژه هیئت‌داوران را گرفت.

منبع: وب سایت رسمی جشنواره فیلم فجر