توپخانه ترامپ علیه بانک مرکزی

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، در چنین شرایطی، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا که به‌تازگی و با اعلام برکناری جیمز متیس، وزیر دفاع این کشور، در روزهای آینده جنجال‌آفرینی کرد، این‌بار پیکان حملات خود را به سوی استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده که مهم‌ترین نهاد تعیین‌کننده سیاست‌های اقتصادی آمریکا به شمار می‌رود، نشانه گرفته است و خبرها از برنامه ترامپ برای برکناری منوچین حکایت می‌کند.

دونالد ترامپ با انتقاد از بانک مرکزی ایالات متحده، این نهاد را «تنها مشکل» اقتصاد آمریکا توصیف کرد. هم‌زمان با این اظهارات، نگرانی از کندشدن رشد اقتصادی، تعطیلی بخشی از دولت فدرال در پی عدم توافق میان کنگره و کاخ سفید بر سر بودجه دیوار مرزی و گزارش‌ها مبنی بر احتمال اخراج استیو منوچین، رئیس فدرال‌رزرو (بانک مرکزی) از سوی ترامپ، بازار سهام نیویورک و بازارهای مالی مهم اروپا و آسیا شاهد سقوط مجدد بودند. بورس نیویورک در هفته‌های اخیر به دلیل نگرانی از کندی رشد اقتصادی، سقوط زیادی داشت؛ به‌طوری‌که ماه دسامبر 2018 در این زمینه بدترین ماه از زمان «بحران بزرگ» در 1931 بوده است؛ چنین سقوطی حتی در بحران مالی 2008 نیز رقم نخورده بود.

ترامپ در رشته توییت‌هایی که تلاطم و نگرانی بازارهای مالی را افزایش داد، مسئولیت تلاطم‌های اخیر بازار بورس را متوجه جرمی پاور، رئیس بانک مرکزی و استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری دانست. ترامپ در یکی از این توییت‌های جنجالی نوشت: «تنها مشکل اقتصاد ما فدرال‌رزرو است. آنها هیچ درک صحیحی از بازار و شرایط حاکم بر آن ندارند. فدرال‌رزرو شبیه یک گلف‌باز است که با وجود حرفه‌ای‌بودن، نمی‌تواند امتیازی کسب کند؛ چون درست ضربه نمی‌زند، نمی‌تواند توپ را داخل سوراخ بیندازد». رئیس‌جمهوری آمریکا پیش از این هم از فدرال‌رزرو به دلیل افزایش نرخ بهره انتقاد کرده بود. در‌همین‌حال وزارت خزانه‌داری آمریکا خبر داده استیو منوچین روز دوشنبه با گروه کاری رئیس‌جمهوری تماس تلفنی داشته است تا مسائل بازارهای مالی را مورد بحث و تبادل‌نظر قرار دهد. این ناظران به منوچین گفته‌اند هیچ چیز غیرمعمولی در بازارها وجود ندارد. وزیر خزانه‌داری آمریکا همچنین یک روز قبل از آن نیز با بانکداران آمریکایی تماس گرفت و به او اطمینان داده شد که بانک‌ها همچنان قادر به پرداخت وام هستند.

بازار سهام نیویورک روز دوشنبه در آستانه کریسمس، کار خود را با سقوط شاخص‌ها آغاز کرد و در زمان بسته‌شدن در ساعت شش عصر به وقت لندن، دو درصد ارزش خود را از دست داد. شاخص داوجونز نیز روز دوشنبه 635 واحد افت داشت و شاخص S&P نیز 65 واحد کاهش یافت.

در چنین شرایطی، تعطیلی دولت آمریکا وارد سومین روز خود شده است و بعید به نظر می‌رسد به‌زودی توافقی میان کنگره و کاخ سفید حاصل شود. رهبران دموکرات کنگره در بیانیه‌ای هشدار داده‌اند «کریسمس فرارسیده و ترامپ در حال سوق‌دادن کشور به سوی هرج‌ومرج است. این در حالی است که افراد مختلف از کاخ سفید چیزی‌های مختلفی را درباره اینکه آیا ترامپ پایان‌دادن به این تعطیلی را قبول کرده است یا نه، می‌گویند و همین باعث شده تا آنها ندانند چه کاری باید انجام بدهند».

ترامپ که برنامه‌های خود را برای سفر کریسمس به فلوریدا به دلیل تعطیلی دولت لغو کرده است، قرار بود با مقامات امنیت داخلی درباره امنیت مرزی و مسئله دیوار مرزی با مکزیک گفت‌وگو کند. او گفته بود: «بیچاره من که باید در کاخ سفید منتظر بمانم تا دموکرات‌ها بازگردند تا درباره امنیت مرزی با آنها به توافق برسیم». هر دو طرف، یکدیگر را به دلیل تعطیلی دولت مقصر می‌دانند؛ درحالی‌که هیچ نشانه‌ای از گفت‌وگوهای جدید میان سیاست‌مداران در کنگره یا با کاخ سفید در این زمینه وجود ندارد. مشاوران ترامپ هشدار می‌دهند این تعطیلی ممکن است تا روز سوم ژانویه 2019 و زمانی که کنگره بار دیگر تشکیل می‌شود، ادامه پیدا کند. این در حالی است که بودجه حدود یک‌چهارم از برنامه‌های دولت فدرال ازجمله وزارتخانه‌های امنیت داخلی، دادگستری و کشاورزی در نیمه‌شب جمعه به پایان رسیده است. بدون توافق برای برون‌رفت از بن‌بست ایجادشده به‌خاطر درخواست ترامپ برای تخصیص 5.7 میلیارد دلار به‌منظور ایجاد دیوار مرزی میان آمریکا و مکزیک، تعطیلی دولت احتمالا به سال جدید کشیده خواهد شد.حمله ترامپ به فدرال‌رزرو نیز در این وضعیت صورت می‌گیرد و این باعث وحشت بازار سهام شده است. تلاش‌های وزیر خزانه‌داری برای آرام‌کردن ترس و نگرانی سرمایه‌گذاران، گویا وضعیت را بدتر کرده است و سقوط آمارها در «وال‌استریت» ادامه دارد.

بازار رشد ارزش سهام به بدترین سال از سال 2008 نزدیک شده و سهام هم به بدترین وضعیت خود از سال 1931 رسیده است. این بازار چندین ماه است به دلیل نگرانی‌ها از روند کاهش رشد اقتصاد جهانی، افزایش اختلاف تجاری با چین و افزایش نرخ بهره از سوی بانک فدرال تحریک شده است. با توجه به این شرایط، تحلیلگران هشدار داده‌‌اند نگرانی درباره فروپاشی مالی و رکود عمیق اقتصادی، بعد از سال 2008 تاکنون به این اندازه جدی و گسترده نبود. حرکت بی‌ثبات و غیرعادی دولت، بانکداران و سرمایه‌گذاران را نگران و متعجب کرده است. تحلیلگران می‌گویند این نگرانی‌ها بی‌مورد نیست؛ چراکه آمریکا در این شرایط می‌تواند رکود اقتصادی سال 2008 را یک بار دیگر تجربه کند و علاوه بر بی‌ثباتی‌های سیاسی، شاهد بی‌ثباتی اقتصادی نیز در دو سال بعدی ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ باشد.