چند سینما با چند صندلی در ایران فعال است؟

بر اساس گزارش‌های رسمی، تا سال ۹۲ بیش از ۳۱ میلیون نفر از جمعیت ایران به سینما دسترسی داشته‌اند و بیش از ۴۳ میلیون نفر از این دسترسی محروم بوده‌اند. این آمار، بر اساس جمعیت کشور و تعداد صندلی‌های سینماست.

به گزارش سینماپرس، روزنامه «قانون» نوشت: سینما، هنر هفتم. این جادوی نور و رنگ و صدا که می‌ریزد بر پرده نقره‌ای و تماشایی‌ترین تصاویر را قاب می‌بندد در چشم مخاطبان؛ مخاطبانی که آمده‌اند به تماشا. یکی رؤیا می‌بیند و یکی تجربه. یکی می‌بیند که تلخی بدود در فکرش و چنان رخنه کند در خاطرش که تا ساعت‌ها آنچه دیده یادش نرود، دیگری نیز می‌نشیند روی صندلی و زل می‌زند به پرده نقره‌ای تا رؤیا ببیند و رؤیا.

می‌گویند مردم می‌آیند در سالن‌ها تکیه به صندلی‌های ردیف شده روبه روی پرده می‌زنند تا آنچه که در زندگی واقعی‌ ندیده‌اند را ببینند.

از همین رو عده‌ای می‌گویند سینمای هند پر از رنگ و نور است و صدای زندگی در بالیوود بلندتر است. مردم پابرهنه و حتی با شکم‌های گرسنه می‌روند در سالن‌ها تا رنگ ببینند و زندگی‌ای که برایشان نزدیک‌ترین دور است؛ فاصله‌ای به اندازه چند میلی‌متر و به عمق واقعیت زندگی‌ تلخشان.

سینما همیشه سینما بوده است.هنری که زنده مانده، رشد کرده و در هر شرایطی راه خودش را رفته است. سینما در ایران نیز جزو محبوب‌ترین هنرهاست. ولی درد اینجاست که وقتی از سینمای هند صحبت می‌کنیم یا سینمای هر کشور دیگری، از مردمی می‌گوییم که به راحتی به سالن‌های سینما دسترسی دارند ولی در ایران این‌گونه نیست.

در ایران وضعیت تعداد سینماها، آمار بسیار بغرنجی دارد به گونه‌ای که در 35 سال اخیر رشد جمعیت 127 درصد و رشد ساخت سینما در ایران منفی 44 درصد بوده است.

پردیس‌های سینمایی که در این سال‌ها توسط شهرداری تهران ایجاد شده است به مثابه خونی تازه در رگ‌های سینمای ایران عمل کرده و سالن‌های بزرگ با استانداردهای قابل قبولی را به مجموعه سالن‌های تهران اضافه کرده است. اما موضوع اینجاست که این سالن‌ها فقط در تهران ساخته می‌شوند و عملا در شهرستان‌ها شاهد ساخت چنین سالن‌هایی نیستیم. اگر در پایتخت چنین امکاناتی فراهم می‌شود و شهرداری تهران دست به چنین اقدامی می‌زند، پس چرا در شهرستان‌ها چنین امکاناتی ایجاد نمی‌شود؟

اوضاع بیشتر شهرهای ایران به گونه‌ای است که نه تنها سالن جدیدی در آن ساخته نمی‌شود بلکه حتی سالن‌های موجود نیز یا به طور کلی تغییر کاربری داده می‌شوند یا برای مواردی غیر از نمایش فیلم استفاده می‌شوند.

پردیس‌های سینمایی ملت، آزادی، زندگی، کوروش، چهارسو و ده‌ها سینمای دیگر، تمام دارایی سینمای ایران است و این مساله در شهرستان‌ها چنان رنگ باخته که به جز دو شهر اصفهان و مشهد در سایر شهرها وضعیتی بسیار بحرانی در حوزه اکران وجود دارد.

در سایر شهرها به غیر از پایتخت به‌قدری اوضاع سالن‌های سینما دردناک است که علاقه‌مندان و مخاطبان سینما چاره‌ای ندارند جز اینکه برای دیدن فیلم‌های محبوبشان راهی مراکز استان یا حتی پایتخت شوند و در غیر این صورت از بهره‌مند شدن از فیلم‌های روز کشورشان محرومند. استاندارد جهانی به ازای هر 10 هزار نفر یک سالن سینماست. در ایران به ازای هر 303 هزار نفر یک سالن وجود دارد. با احتساب میانگین هر سالن 100 صندلی ، در واقع سهم هر 3030 نفر یک صندلی سینماست.

حال یک جوان شهرستانی را که برای دیدن فیلم‌های روز سینما، هر آخر هفته چمدان می‌بندد و به سختی خودش را به تهران می‌رساند، چه کسی می‌تواند درک کند؟

سال گذشته گزارشی در خصوص سرانه سینماهای کشور منتشر شد. بر اساس این گزارش: سرانه سالن سینما در کشور طی سال‌های 76 تا 80، رشدی منفی را نشان می دهد. با این احتساب در سال 76 به ازای هر یک میلیون نفر، 87/4 سالن سینما در کشور وجود داشته و در سال 80 این تعداد به 82/4 سالن کاهش یافته است.

رشد مثبت جمعیت کشور و رشد منفی احداث سالن‌های سینما در کشور به خوبی گویای وضع فرهنگی کشور است.

یکی دیگر از نشریات دفتر طرح و برنامه‌ریزی، سرانه سالن سینما در سال 76 را هشت باب اعلام کرده است که در این صورت کاهش میزان رشد، بیش از 26/0 درصد خواهد بود! این در حالی است که «پیام یونسکو» تعداد سالن‌های سینما در ایران در سال 1998 را 285 باب اعلام کرده است که با آمار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که تعداد سالن‌ها را در سال 76، 297 باب عنوان کرده تفاوت دارد.

سیر نزولی سرانه سالن سینما در ایران فقط به سال‌های 76 تا 80 محدود نمی‌شود. در واقع از سال 57 به بعد به دلایل مختلف تعداد سالن‌های سینما در کشور نه‌تنها افزایشی نداشته بلکه کاهش یافته است.

اینکه اوضاع سالن‌های سینما در کشور خوب نیست و اینکه در شهرها و شهرستان‌ها نیاز مبرم به ساخت سالن داریم، بر کسی پوشیده نیست. حال سؤال اساسی که مطرح می‌شود این است که متولی ساخت سالن در سینماهای کشور کیست؟وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی، سازمان مدیریت، وزارت مسکن یا شهرداری؟ از چه نهادی باید ساخت و توسعه زیرساخت‌های فرهنگی در کشور را مطالبه کنیم؟

علی سرتیپی به «قانون» پاسخ می‌دهد: «به طور کلی ارشاد متولی ساخت سینما در کشور است اما شهرداری‌ها نیز می‌توانند در این زمینه اقدام کنند. ولی اگر بخواهیم برای این امر یک متولی جامع پیدا کنیم به جواب مشخصی نمی‌رسیم. در موضوع ساخت و تولید فیلم، افراد و شرکت‌ها راغب به این امر هستند چون یا برایشان سودآور است یا یک پز فرهنگی محسوب می‌شود ولی سالن‌سازی این‌گونه نیست».

در شرایط فعلی و در صورتی که از مراکز فرهنگی عوارض نگیرند، برای بخش خصوصی سودآور خواهد بود که وارد سالن‌سازی شود. ایران از نظر تعداد بیننده سینما یکی از بالاترین آمارها را در دنیا دارد. سینمای آمریکا با تمامی رونق و هزینه‌اش به نسبت ایران تعداد استفاده کننده کمتری از صندلی‌های سالن سینما دارد و این نشان‌دهنده علاقه بالای مردم به سینماست ولی سینمای امروز ایران نیازمند حمایت است.

مجموعه سینمایی کوروش و پردیس‌های سینمایی که در این سال‌های اخیر در تهران ساخته شده است، به خوبی نشان می‌دهد که اگر سالن با فکر ساخته شود به اقتصاد نیزکمک می‌کند و حتی سوددهی نیز خواهد داشت.

در تمامی دنیا اوضاع به همین منوال است. سالن‌های سینما در مجتمع‌های تجاری و مال‌ها ساخته می‌شوند. این یک برد دوطرفه محسوب می‌شود؛ هم برای آن مجتمع تجاری و هم برای سینما.

اوضاع سالن‌های سینمای کشور در شرایط بحرانی است. طبق آخرین گزارش منتشر شده در خصوص آمار سینماهای کشور، از میان 1148 شهر در کشورمان، تنها حدود 60 شهر سینما دارند و به ‌طور تقریبی 1088 شهر از سینما محرومند. شهریور سال گذشته بود که باشگاه خبرنگاران آماری از سالن‌های سینما در شهرهای مختلف منتشر کرد که در این آمار نام استان‌هایی به چشم می‌خورد که یا سالن‌های بی‌کیفیت و تغییرکاربری داده شده داشتند یا از نعمت داشتن سالن سینما به کل محروم بودند.

کهگیلویه و بویراحمد در لیست استان‌های کشور از همه محروم‌تر و بی‌نصیب‌تر است. گویا فقر سفره‌های خالی این استان حتی به ارتزاق فرهنگی‌شان نیز سرایت کرده و این استان حتی یک سالن سینما ندارد! نوزدهم فروردین ماه امسال بود که «محمدشریف اسلامی» سرپرست حوزه هنری کهگیلویه و بویراحمد در نشست مطبوعاتی با خبرنگاران گفت: «رسانه‌ها ذهن مسئولان را نسبت به مسائل فرهنگی و سینما باز کنند تا توجه لازم به این امر مهم مبذول شود».

استان کهگیلویه و بویراحمد محرومیت‌های زیادی دارد اما در زمینه نیروی انسانی و هنرمند کمبود و محرومیتی ندارد و در صورتی که زمینه و بستر لازم برای آن‌ها فراهم شود، می‌توانند در ز مینه‌های مختلف در عرصه ملی خوش بدرخشند. این محرومیت‌های استان گریبان‌گیر حوزه هنری استان نیز است به‌گونه‌ای که هم اکنون در ساختمان استیجاری مستقر و نیاز است که از سوی مسئولان برای رفع این مشکل چاره‌ای اندیشیده شود». در ادامه نگاهی می اندازیم به آمار منتشر شده در خصوص تعداد سالن های سینما در کشور که خرداد 95 توسط باشگاه خبرنگاران جوان منتشر شد.

تعداد سینماهای کشور به تفکیک استان

استان تهران

استان تهران در مجموع حدود 56 پردیس سینمایی و مجموعه سینما دارد که هرکدام به چند سالن مجهز هستند. درجه‌بندی کیفی سینماها و تعداد سالن‌های سینمایی متفاوت است. به غیر از چند پردیس سینمایی که در نقاط مختلف کشور واقع شده‌اند، تمرکز سینماهای شهر تهران در خیابان انقلاب و ولیعصر (عج) است.

سینماهای مدرن استان تهران:

14 سینمای مدرن با 53 سالن سینمایی

پردیس «کوروش» رکورددار پردیس‌های سینمایی ایران با بیشترین تعداد (14سالن و ظرفیت 2800صندلی) رتبه اول را دارد. سپس پردیس‌های آزادی، ماندانا، ملت و زندگی هرکدام با پنج سالن در رده دوم هستند.

پردیس‌های راگا، کیانا و نیز اریکه‌ایرانیان، برج میلاد و سینما جوان با سه سالن، ایوان شمس، موزه سینما، پایتخت و پامچال هرکدام با یک سالن سینمایی سینماهای مدرن استان تهران هستند.

به جز پردیس راگا که در شهرری استان تهران واقع شده است، بقیه‌ پردیس‌ها و سینماهای مدرن در شهر تهران قرار دارند.

سینماهای ممتاز: ( 24سینمای ممتاز با 51 سالن)

پردیس چارسو با پنج سالن و پردیس‌های شکوفه، تماشا، رازی، سینما فرهنگ، فلسطین، سمرقند، جام‌جم، ایران و مرکزی هرکدام با سه سالن،سینماهای تیراژه2، بهمن، پارس، پایتخت، کارون با دوسالن و فجراسلامشهر، قلهک، سپهرشهریار، فرهنگ رباط‌کریم، بهاران، قدس، ناهید و آفریقا و سینما پرستوی دماوند با یک سالن سینمایی از مجموعه سینماهای ممتاز هستند.

پردیس چارسو که در قلب منطقه تجاری شهر تهران، تقاطع خیابان حافظ و خیابان جمهوری واقع شده نیز از مجموعه‌ سینماهای ممتاز تهران است.

(سینمای درجه یک با 19سالن سینمایی)

سینماهای درجه 1:

جی و شقایق با سه سالن، تهران، حافظ و گلریز با دو سالن و سینماهای دهکده1، آسیا، آستارا، بلوار، پیام انقلاب، پیوند، سعدی، فردوسی، میلاد و ققنوس هرکدام با یک سالن .

سینماهای درجه 2:

سینماهای آرش، آسمان آبی و فرخ، سه سینمای درجه 2 استان تهران هستند که هرکدام یک سالن دارند.

استان تهران در مجموع 56 سینما و 126 سالن سینمایی دارد که بیش از 95 درصد آن‌ها در پایتخت متمرکز شده اند.

سینماهای شهرستان‌ها

استان اصفهان دارای 16 سینما

این استان فرهنگ‌دوست کشور با مساحت 107.027 کیلومتر مربع، وضعیتی مناسب‌تر از سایر شهرستان‌ها دارد. مردم استان اصفهان 16 سینما دارند که 14سینمای تک سالنه، یک دو سالنه و یک سینما با سه سالن نمایش را شامل می‌شود. سینما بهارگز تک سالن 320 صندلی، فرهنگ اردستان تک سالن با 180صندلی، سوره اصفهان تک سالن با 250 صندلی، لاله نجف‌آباد تک سالن با 380 صندلی، فرهنگ‌داران تک سالن با 300 صندلی، مجتمع سینمایی کاشان سه سالن با مجموع 557 صندلی، یاسمن شاهین‌شهر تک سالن با 254 صندلی، فلسطین اصفهان تک سالن با 715 صندلی، خانواده اصفهان تک سالن با 720 صندلی، ساحل اصفهان تک سالن با 650 صندلی، سپاهان اصفهان تک سالن با 730 صندلی، ایران اصفهان تک سالن با 870صندلی، قدس اصفهان با دو سالن و مجموع 850 صندلی، شاهین طلایی شاهین‌شهر تک سالن با 402 صندلی، فرهنگ خمینی شهر تک سالنبا630 صندلی.

16 سینما و در مجموع 19 سالن و 7808صندلی.

استان البرز

استان البرز با مساحت 5.833 کیلومترمربع دارای هفت سینماست.

سینما ساویز دارای سه سالن، هجرت تک سالن با 700 صندلی، نصر تک سالن با 90 صندلی، سپهر کرج تک سالنه 350 صندلی، پرشین مهرشهر چهار سالن با 600 صندلی. هفت سینما و در مجموع 10 سالن و بالغ بر 1740 صندلی.

استان ایلام

این استان با 20.133 کیلومترمربع مساحت دارای تنها یک سینما، یک سالن و 300 صندلی دارد.

استان بوشهر

این استان دارای چهار سینماست.

استان بوشهر با 27.653مساحت نسبت به هرمزگان از وضعیت بهتری برخوردار است. این استان چهار سینما دارد.

سینما بهمن بوشهر با سه سالن و مجموع 800 صندلی، سینما کانون بوشهر تک سالن با 280 صندلی، سینما شهید آوینی بوشهر تک سالن با 455 صندلی و سینما جوان برازجان تک سالن که هر چهار سینما درجه یک هستند.

استان سیستان و بلوچستان

دارای یک سینمای درجه 2 با یک سالن و ظرفیت 210 صندلی

این استان که در جنوب شرق کشورمان واقع شده با 180.726 کیلومترمربع مساحت تنها یک سینما دارد. مردم این استان سال‌هاست که برای تماشای فیلم‌ها مجبور به استفاده از این سینمای نا مطلوب و فرسوده هستند.

استان هرمزگان

این استان با 70.697 کیلومتر مربع مساحت تنها دارای دو سینمای درجه یک به نام‌های ستاره جنوب و ستاره شهر در مجموع با ظرفیت 436 صندلی است.

استان فارس

استان فارس دارای هشت سینماست.

این استان با مساحت 122.608 کیلومتر مربع دارای هشت سینماست و تمام این سینماها تک سالن هستند.

سینما پرسیا شیراز -630 ، ایران شیراز – 900، بهمن شیراز-700، پیام شیراز-524، حافظ شیراز-774، فلسطین شیراز-520، سینما شیراز شیراز 650 و سعدی شیراز-850صندلی دارند.

استان کرمانشاه

در استان کرمانشاه تنها دو سینمای ممتاز و یک سینمای مدرن تاسیس شده است.

سینما آزادی 550، پیروزی 780 و پردیس فرهنگ 1و2 با 450 صندلی.

در مجموع 1780صندلی در سالن‌های سینماهای این استان وجود دارد.

استان کرمان

دارای هفت سینما به تفکیک دوسینمای ممتاز و پنج سینمای درجه یک.

شهر تماشا 1 و 2 با 480، آسیای کرمان 450، مهتاب کرمان 736، گلستان امین 1و 2 با 300، فرهنگ شهر بابک 250، قدس سیرجان 480، فرهنگ شهربابک 2 با 230صندلی.
ظرفیت سینماهای این استان در مجموع 2936صندلی است.
استان کهگیلویه و بویراحمد

متاسفانه تمامی سینماهای این استان تعطیل شده‌اند و هیچ سالن سینمایی برای نمایش فیلم وجود ندارد.

استان چهارمحال و بختیاری

یک سینمای درجه یک با ظرفیت 440 صندلی

در کل استان چهارمحال و بختیاری تنها یک سینما با 440 صندلی وجود دارد.

استان خوزستان

این استان با وسعت 64.055 کیلومترمربع دارای 15 سینما با ظرفیت بیش از 2100 صندلی است.

به جز چهار سینما، اطلاعات دقیقی از ظرفیت 11 سینمای دیگر وجود ندارد.

استان یزد

این استان با مساحت 73.941 کیلومتر مربع دارای سه سینما به نام‌های پردیس سینمایی تک یزد با پنج سالن و ظرفیت کل 1200صندلی، سینما ایران یزد تک سالن و با 916 صندلی، سینما جام جم یزد با یک سالن و 400 صندلی میزبان مخاطبان سینمای یزد است.

این سه سینما در مجموع هفت سالن سینمایی و 2516 صندلی دارند.

استان یزد نیز نسبت به بسیاری از استان‌ها از وضعیت مطلوب‌تری برخوردار است اما این تعداد سالن و صندلی نسبت به مساحت وجمعیت این استان ناکافی است.

استان سمنان

این استان با مساحت 97.4911 کیلومترمربع تنها دارای سه سینما و در مجموع 1270صندلی است.

فرهنگ 370، ابریشم 350 و پیام 550 صندلی دارند .در این استان دو سینما درجه 2 و یک سینما ممتاز است.

استان لرستان

استان لرستان با مساحت 28.294 کیلومتر مربع دارای تنها چهارسینماست. یک سینما ممتاز و سه سینمای دیگر درجه یک هستند.
2084 صندلی در چهار سینمای این استان وجود دارد.

استان همدان

استان همدان با وسعت 19.368 نیز تنها از چهار سینما برخوردار است که تمام آن‌ها درجه‌ 1 هستند.

در چهار سینمای استان همدان در مجموع 1388 صندلی وجود دارد.

استان مرکزی

مساحت این استان 29.127 کیلومتر مربع است و مردم این استان تنها از چهار سینما بهره‌مند هستند.

در مجموع چهار سینمای این استان بالغ بر 1940 صندلی دارند.

استان قم

استان قم با 11.526 کیلومتر مربع مساحت دارای چهار سینما است و بالغ بر 1100 صندلی دارد.

استان قزوین

استان قزوین با مساحت 15.567 کیلومتر مربع دارای سه سینما و 1850 صندلی است.

استان کردستان

مساحت این استان 29.137 کیلومتر مربع و دارای سه سینما مدرن و درجه یک و ظرفیت آن‌ها بالغ بر 1300 صندلی است.

استان زنجان

این استان 21.773 کیلومتر مربع وسعت دارد و سه سینما درآن واقع شده‌اند. این سه سینما در مجموع دارای ظرفیت 965 صندلی هستند.

استان خراسان

خراسان جنوبی - با 140.634 کیلومتر مربع مساحت.

دارای چهار سینما و ظرفیت 1369 صندلی.

خراسان رضوی - با ١١٨.٨٥٤ کیلومتر مربع مساحت.

10 سینما و ظرفیت 6431 صندلی.

خراسان شمالی - با 28.434 کیلومتر مربع مساحت.

دو سینما و ظرفیت 1059 صندلی.

خراسان رضوی با 10 سینما و 6431 صندلی امکانات مطلوب‌تری نسبت به دو بخش دیگر استان خراسان دارد. در این استان که به سه بخش تقسیم شده 16 سینما و 8859 صندلی سینما وجود دارد.

استان گلستان

این استان با مساحت 20.367 کیلومتر مربع دارای پنج سینماست.

این سینماها در مجموع 2292 صندلی دارند.

استان مازندران

در استان مازندران با 23.842 کیلومترمربع مساحت، 11 سینما وجود دارد که مجموع ظرفیت پذیرش آن‌ها بیش از 5404 صندلی است.

استان گیلان

استان گیلان نیز 14.042 کیلومتر مربع مساحت دارد و 12 سینما در این وسعت پراکنده شده‌اند.

ظرفیت این سینماها در مجموع 6202 صندلی است.

استان آذربایجان غربی

این استان با مساحت 37.411 کیلومتر مربع، سه سینما به نام‌های سینما ایران ارومیه تک سالن با 751 صندلی، سینما انقلاب ارومیه تک سالن با 570 صندلی و آزادی ارومیه تک سالن با 800 صندلی دارد.

استان آذربایجان شرقی

این استان با مساحت 45.650 کیلومتر مربع مساحت دارای هفت سینما ست.

سینما 29 بهمن تبریز با دو سالن و 1275 صندلی، سینما فرهنگیان تبریز تک سالن و با 418 صندلی، سینما انقلاب تبریز تک سالن با 700 صندلی، سینما فلسطین تبریز تک سالن با 650 صندلی، سینما قدس تبریز دو سالن با 750 صندلی، سینما ناجی تبریز تک سالن با 1314 صندلی، سینما ارشاد مراغه تک سالن با 564 صندلی.

استان اردبیل

این استان با مساحت 17.800 کیلومتر مربع مساحت دارای تنها سه سینماست.

سینما قدس اردبیل تک سالن با 600 صندلی، انقلاب اردبیل تک سالن با 540 صندلی و سینما انقلاب پارس‌آباد تک سالن با 500 صندلی.

آخرین آمار استخراج شده از وزارت ارشاد در سال 1392

تعداد شهرهای کشور: 1141

247 سالن سینما (پرده) در کشور به فعالیت نمایش فیلم مشغول هستند.

تعداد شهرهای دارای سینما: 60

تعداد شهرهای فاقد سینما: 1081

جمعیت کشور: 75093444

جمعیت کشور بر اساس دسترسی به سینما: 31819679

جمعیت کشور بر اساس عدم دسترسی به سینما: 43273765

جمعیت شهری که به سینما دسترسی ندارند: 21826982