خبرگزاری تسنیم: «مهدی چمران» چهره شناختهشدهای برای مردم تهران است چرا که وی حدود 14 سال رئیس شورای شهر تهران بود و مدیریت شورای پایتخت را برعهده داشت.
وی که برادر سردار شهید «مصطفی چمران» است، در ابتدای انقلاب، عضو کمیته استقبال از امام خمینی و جانشین فرمانده ستاد جنگهای نامنظم در زمان شهید چمران بود. وی همچنین در مقاطعی، ریاست دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس را بر عهده داشت.
چمران بعد از تشکیل جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی، نائب رئیس هیئت رئیسه شورای مرکزی جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی شد و هماکنون در این تشکیلات مشغول به کار است.
متن زیر مشروح گفتگوی چمران درباره جبهه مردمی و نقدهای وارد به آن و برنامه اصولگرایان برای انتخابات سال آینده است:
تسنیم: با توجه به اینکه حدود یک سال به موعد برگزاری انتخابات دوره یازدهم مجلس باقی مانده، عملکرد مجلس دهم را چطور ارزیابی میکنید؟
چمران: مجلس دهم به گونهای عمل کرده که مردم زیاد از عملکرد آن راضی نیستند و به طور کلی مجلس ایدهآلی به حساب نمیآید. عدم رضایت مردم نیز علل مختلف دارد. به طور مثال در این حدود سه سال شاهد بودیم که چندین وزیر به دلایل مختلف از سوی نمایندگان استیضاح شدند، ولی علیرغم هزینه و زمانی که برای این استیضاحها میشد، اغلب آنها به سرانجام نمیرسید و بعضا با دستور یک شخص یا یک گروه خاص از دستور کار مجلس خارج میشد.
مجلس دهم به گونهای عمل کرده که مردم زیاد از عملکرد آن راضی نیستند و به طور کلی مجلس ایدهآلی به حساب نمیآید. عدم رضایت مردم نیز علل مختلف دارد. به طور مثال در این حدود سه سال شاهد بودیم که چندین وزیر به دلایل مختلف از سوی نمایندگان استیضاح شدند، ولی علیرغم هزینه و زمانی که برای این استیضاحها میشد، اغلب آنها به سرانجام نمیرسید
متاسفانه بارها دیده شد که بیش از صد امضا برای استیضاح وزیری در مجلس جمع شد، ولی پس از چند روز با پس گرفته شدن امضاها، استیضاح به نتیجه نمیرسید. ممکن است جناحهای سیاسی این روند را یک خط مشی یا تاکتیک سیاسی بدانند، ولی اینگونه اقدامات موجب بی اعتمادی مردم به مجلس شده است.
تسنیم: در ساختار و گفتمان گروههای سیاسی اصولگرا چه نواقص و مشکلاتی وجود دارد که این گروهها آنطور که باید و شاید قادر به جذب آرای عمومی نیستند؟ آیا این مشکلات آسیبشناسی شده است؟
چمران: انتخابات مجلس در هر شهر اقتضائات خاص خود را دارد. این موضوع که شما به آن اشاره کردید بیشتر در شهرهای بزرگ دیده میشود که از یک سو تراکم جمعیتی بالاتری دارند و از سوی دیگر جنبه سیاسی انتخابات برای مردم از اهمیتی بالاتری برخوردار است. در انتخابات مجلس دهم مردم در شهرهای بزرگ به شکل دستوری و اعتماد کردن به یک منبع، رای خود را به یک لیست خاص دادند، اما دیدیم که در شهرهای کوچک جنبه قومیتی انتخابات پررنگتر بود و مردم به نظر احزاب و چهرههای سیاسی اهمیتی زیادی قائل نشدند؛ بنابراین در تحلیل وزنکشی احزاب سیاسی در مجلس باید به اینگونه مسائل توجه کرد.
تسنیم:شما فرمودید که در شهرهای بزرگ با اعتماد کردن به یک توصیه رای مردم به سمت یک جریان سوق پیدا میکند.
چمران: البته منظور من این نبود که تنها با یک توصیه نتیجه انتخابات به نفع یک جریان رقم خورد چراکه رای مردم در انتخابات مجلس دهم به عوامل زیادی از جمله عملکرد دولت گذشته، فضاسازیهای رسانهای جناح رقیب، وعدهها و امیدهایی که از سوی یک جریان داده میشد و همچنین فشار فضای مجازی که از خارج به مردم وارد میشد، بستگی پیدا کرد.
سازوکار جبهه مردمی برای ورود به انتخابات مجلس
تسنیم: در انتخابات 96 اصولگرایان از سازوکار جبهه مردمی تمکین کردند و دستاورد این جبهه نیز تجمیع آرای آنها در یک سبد و کسب 16 میلیون رای بود. برای اینکه این 16 میلیون رای تبدیل به 20 میلیون شود، از بعد از انتخابات 96 چه آسیبشناسی صورت گرفته است؟
چمران: نه فقط صرف نتیجه گرفتن در انتخابات آتی، بلکه به موجب کسب اطلاعات بیشتر و رسیدن به شرایط بهتر، پس از انتخابات ریاست جمهوری اقداماتی برای بررسی عملکرد جبهه مردمی و آسیب شناسی این جبهه صورت گرفته است. در همین راستا علاوه بر بررسی نظرسنجیهای کشوری در بحث انتخابات، جبهه مردمی نیز به شکل جداگانه دو نظرسنجی اختصاصی در شهرهای مختلف انجام داد تا ارزیابی دقیقی از آرای مردمی و آسیبشناسی عملکرد این جبهه به دست آید.
بررسی این نظرسنجیها و تجمیع راهبرها و پیشنهادات، نتایج قابل قبولی را در اختیار ما قرار داد. تلاش ما این است که نتایج این بررسیها را در ادامه مسیر مورد توجه ویژه قرار دهیم. البته نتایج بررسیها همیشه پایدار نیستند. چراکه اجتماع همواره در حالت دگرگونی و تغییر وضعیت است؛ بنابراین بررسی شرایط روز جامعه باید مرتبا مورد نظر قرار گیرد تا بتوان در بزنگاه انتخابات بهترین تصمیمات را اتخاذ کرد.
تسنیم: حزب موتلفه به عنوان یکی از احزاب جریان اصولگرا اعلام کرده است که فعالیتهای خود را برای شناسایی افراد دارای صلاحیت برای حضور در انتخابات سال آینده مجلس شروع کرده. آیا کمیته اقشار و استانهای جبهه مردمی نیز تاکنون فعالیت مشابهی داشته است؟
چمران: احزاب قاعدتا در زمینه شناسایی افراد باید فعالیت داشته باشند. جبهه مردمی نیز درباره اینگونه فعالیتهای انتخاباتی با مسئولان احزاب صحبت کرده است و نظر ما نیز این است که اینگونه فعالیتها در نهایت به نفع جریان انقلاب خواهد بود. استدلال احزاب این است که اگر قرار شد برای انتخابات مجلس ائتلافی میان جریانهای انقلابی صورت گیرد ما نیز چهرههای منتخب خود را در معرض ارزیابی مسئولان ائتلاف قرار میدهیم تا بهترین نفرات در نهایت انتخاب شوند؛ بنابراین این اقدام احزاب هیچ مغایرتی با وحدت گروههای انقلابی ندارد.
جبهه مردمی فعالیت مشخصی به معنای شناسایی افراد دارای صلاحیت در استانها نداشته و ممکن است به طور کلی چنین فعالیتی نیز تا زمان انتخابات نداشته باشد. اما این امکان وجود دارد که افراد منتخبی از سوی کمیتههای اقشار سراسر کشور به شورای مرکزی به عنوان کاندیدای حضور در انتخابات معرفی شوند.
اختصاص حداقل 40 درصد کرسیهای شورای مرکزی اقشار به جوانان و بانوان
تسنیم: برخی از گروههای سیاسی جریان انقلاب از جمله جمعیت پیشرفت و عدالت که نزدیک به آقای قالیباف هستند معتقدند جبهه مردمی از چهر ههای تکراری جریان اصولگرایی پر شده که همین موضوع موجب شده تا مردم آنچنان که باید و شاید اقبالی به این جبهه نشان ندهند.
چمران: در ارتباط با این موضوع که برخی چهرههای باسابقه و به تعبیر شما تکراری در شورای مرکزی جبهه مردمی حضور دارند، بعضی وقتها چارهای نیست، ولی راهی که ما به دنبال آن هستیم این است که همه چهرههای تصمیمساز از اشخاص باسابقه نباشند و نیروهای جوان و نخبه نیز بتوانند قدم به عرصه نقشآفرینی بگذارند. به همین خاطر بود که در سازوکار جدید جبهه مردمی تصمیم بر این شد که حداقل 20 درصد از اعضای شورای مرکزی اقشار در شهرستانها به جوانان و 20 درصد به خانمها اختصاص پیدا کند. یعنی اگر جوانان و بانوان حتی حائز رای کمتری در انتخابات شوند، به دلیل این تبصره باید در میان اعضای شورای مرکزی گنجانده شوند.
علت این تصمیم استفاده از انگیزه و استعداد جوانان است. از سوی دیگر لازم است که تغییر و تحولاتی در میان افراد تصمیمگیر در جریان انقلابی ایجاد شود تا مردم حس نکنند که در این جریان تنها گروهی محدود در تصمیمسازیها نقش دارند؛ بنابراین بر اساس سازوکار جدید جبهه مردمی باید حداقل 40 درصد از کرسیهای شورای مرکزی اقشار به جوانان و خانمها اختصاص پیدا کند.
به شکل مرتب گزارش کار خدمت بزرگان از جمله آیات یزدی و موحدی کرمانی داده میشود و از آنها نیز مشورت و ایده میگیریم، ولی علما و بزرگانی، چون آیت الله یزدی هیچگاه به شکل مستقیم در امور دخالتی نداشتهاند و تنها در شرایطی به کارها ورود میکنند که اشتباه یا خطایی در حال انجام باشد.
در انتخابات ریاست جمهوری به دلیل اینکه تنها چند ماهی از شروع به کار جبهه مردمی گذشته بود، فرصتی برای اینگونه اقداماتی اصولی نبود، ولی خوشبختانه پس از انتخابات فرصت مناسبی در اختیار داشتیم تا با تدوین سازوکار جدید در استانها، کمیتههای اقشار ساماندهی شوند تا در نهایت زمینه برگزاری مجمع ملی جبهه مردمی در تهران، فراهم شود.
تسنیم: وحدت گروههای سیاسی اصولگرا در گذشته به منظور شرکت در انتخابات، حول محور جامعه مدرسین و جامعه روحانیت شکل میگرفت، ولی در سال 96 این وحدت با محوریت جبهه مردمی نیروهای انقلاب شکل گرفت. با این تفاسیر آیا شما جلساتی با بزرگان اصولگرایی مانند آیت الله یزدی برای ایجاد سازوکار وحدت جریان انقلاب داشتهاید؟
چمران: اعضای جبهه مردمی نیروهای انقلاب احترام خاصی برای علما و بزرگان قائل هستند و ما همچنان به فلسفه شیخوخیت احترام میگذاریم و به شکل مرتب گزارش کار نیز خدمت بزرگان از جمله آیات یزدی و موحدی کرمانی داده میشود و از آنها نیز مشورت و ایده میگیریم، ولی علما و بزرگانی، چون آیت الله یزدی هیچگاه به شکل مستقیم در امور دخالتی نداشتهاند و تنها در شرایطی به کارها ورود میکنند که اشتباه یا خطایی در حال انجام باشد. به طور کلی حضور علما و بزرگان موجب تحکیم وحدت گروههای ذیل جریان انقلاب میشود.
تشکیل جلسات شورای وحدت با حضور رئیسی، قالیباف و جلیلی
تسنیم: رابطه جبهه مردمی با چهرههای تاثیرگذار جریان انقلاب از جمله آقایان رئیسی، قالیباف و جلیلی چگونه است؟
چمران: رابطه ما با این دوستان نیز برقرار است و حتی در جلساتی که فراتر از جبهه مردمی به شکل مرتب برگزار میشود، درباره شرایط کنونی کشور و همچنین وحدت جریان انقلاب بحث و تبادل نظر صورت میگیرد. همانطور که در بیانیه اقتصادی جبهه مردمی خطاب به سران قوا پیشنهاد شده بود که برای حل مشکلات کشور تلاش کنند تا از ظرفیت تمامی نیروهای کارآمد صرف نظر از مشی سیاسی آنها استفاده کنند، بیشتر زمان جلسات شورای وحدت صرف بررسی شرایط کنونی کشور و بیان راهکارها به منظور برون رفت از مشکلات بویژه مشکلات اقتصادی میشود.
تسنیم: برخیها میگویند که قرار است شورای وحدت در جریان اصولگرایی، جایگزین جبهه مردمی شود؟
چمران: خیر. جلسات مشترکی که تحت عنوان شورای وحدت در حال انجام است دارای هیچ تشکیلات و چارت سازمانی نیست. البته تصمیماتی که در این شورای گرفته میشود، جنبه راهبردی دارد و احزاب مختلف جریان انقلاب میتوانند با روشهای مورد نظر تشکل متبوعشان این راهبردها را پیاده کنند.
دیدارهای پراکنده و غیرتشکیلاتی با لاریجانی داشتیم
تسنیم: آیا در جلسات شورای وحدت هنوز بحثهای انتخاباتی صورت نگرفته است؟
چمران: خیر، هنوز بحثی در این رابطه مطرح نشده است.
تسنیم: آیا از آقای لاریجانی نیز برای حضور در جلسات شورای وحدت دعوت شده است؟
چمران: دیدارهایی به طور پراکنده و غیر تشکیلاتی با آقای لاریجانی داشتیم، ولی اینکه در قالب شورای وحدت دعوتی از ایشان صورت گرفته باشد، خیر تاکنون چنین موضوعی مطرح نشده است.
تسنیم: در ماههای اخیر که بسیاری از کالاها با افزایش قیمت روبرو شده و مردم از عملکرد اقتصادی دولت ناراضی هستند، بسیاری از اصلاح طلبان که در رقابتهای انتخاباتی حامیان اصلی آقای روحانی بودند، انتقادات تندی را نسبت به عملکرد دولت داشتهاند. موضع اصولگرایان درقبال عملکرد دولت بخصوص در ماههای اخیر چیست؟
چمران: ما باید صادقانه با مردم رفتار کنیم. دولت پس از خروج ترامپ از برجام تحت فشار فزایندهای قرار گرفت که این فشار طبعا به همه دستگاهها و افراد فعال در جناحهای مختلف و مردم وارد میشد. در بیانیه جبهه مردمی نیز صرفا از دولت حمایت نشده است بلکه از تمامی فعالیتهایی که فشارها بر روی زندگی مردم را کاهش میدهد حمایت شده است؛ بنابراین حمایت ما جناحی و سیاسی نبوده است.
شاید ما به بسیاری از مواضع دولت انتقاد داشته باشیم، ولی نباید مواضع و اقدامات مثبت دولت را نیز به بهانه اختلافات سیاسی نادیده گرفت. به طور مثال مواضع اخیر رئیس جمهور درباره معاهده پاریس و همچنین اظهارات وزیر امور خارجه درباره آمریکا واقعا ارزشمند بود و باید از این مواضع دفاع کرد.
شاید ما به بسیاری از مواضع دولت انتقاد داشته باشیم، ولی نباید مواضع و اقدامات مثبت دولت را نیز به بهانه اختلافات سیاسی نادیده گرفت. به طور مثال مواضع اخیر رئیس جمهور درباره معاهده پاریس و همچنین اظهارات وزیر امور خارجه درباره آمریکا واقعا ارزشمند بود و باید از این مواضع دفاع کرد. البته برخی دیگر از اظهارات از جمله سخنانی که درباره پولشویی گسترده در کشور مطرح شد نیز نسنجیده بود که بیان این سخنان از مسئولان نظام انتظار نمیرفت، ولی جایی که مقامات کشورمان اذعان میکنند که باید از آمریکا دل بکنیم به شرطی که از اروپاییها هم دل بکنیم، این اظهارات قطعا مورد تایید و حمایت ما قرار میگیرد.
اصولا ما باید دل به خودمان ببندید. کلام امام که فرمودند: "نه شرقی نه غربی" همیشه باید پیش روی ما باشد، به هیچکس نمیتوانیم دل ببندیم مگر به انقلاب و انقلابیون. انتظار ما از دولت این است که بجای دل بستن به وعده کشورهای اروپایی، به پتانسیلهای داخلی و همچنین برقراری روابط با کشورهای همسایه که بیشترین حجم تبادلات تجاری را با آنها داریم، توجه ویژه داشته باشد.