لاغری همراه با ریزش مو و کم خونی!

الهام کریمی؛ کارشناس ارشد تغذیه از کانادا، زیر نظر: دکتر پیام فرح بخش؛ متخصص تغذیه

ریزش مو پیامد؛ مصرف متفورمین

متفورمین دارویی است که برای درمان دیابت نوع 2 و سندرم پلی سیستیک تخمدان نسخه می‌شود.

برخی از مردم نگران این هستند که این دارو باعث ریزش مو شود اما مدارک کمی بر اعتبار و صحه گذاشتن بر این نظریه وجود دارد.

پزشکان معمولاً متفورمین را به عنوان درمان درجه یک افراد با دیابت نوع 2 نسخه می‌کنند. همزمان با رژیم غذایی و ورزش، متفورمین به کنترل انسولین و قند خون کمک می‌کند.

معمولاً در سندرم (pcos) تخمدان پلی کیستیک، انسولین و قندخون بالا می‌رود و متفورمین به کاهش آن کمک می‌نماید.

عوارض رایج مصرف متفورمین 

معمول‌ترین عوارض متفورمین عبارتند از:

* اسهال

* حالت تهوع

* تجمع گاز

* ضعف و خستگی

* ناراحتی معده

* سردرد

نا معمول‌ترین عوارض متفورمین

* دردهای عضلانی

* گیجی و سردردهای خفیف

* راش‌های پوستی

* عرق کردن بیش از حد

* طعم فلزی در دهان

* لرز کردن

* نشانه‌های شبیه به تب

* گرگرفتن

عوارض نادر

یک مورد بسیار نادر که متفورمین ممکن است باعث آن شود کم خونی می‌باشد که نشانه‌های آن شامل موارد زیر هستند:

* خواب آلودگی

* کاهش توجه

* کاهش قوای جسمانی

* مشکلات خواب یا زیاد خوابیدن

عوارض جدی

در این موارد که بسیار جدی هستند، متفورمین باعث کما، صرع یا لاکتیک اسیدوزیس می‌شود. این امر بسیار حیاتی است که باید حتماً با اورژانس تماس گرفته شود. 

داروهای کاربردی 

داروهای ضد بارداری به درمان ریزش موی ناشی از تخمدان پلی کیستیک کمک می‌کنند.

برخی از داروها می‌توانند باعث درمان ریزش مو شوند.

نظیر ماینوکسیدیل. این روش درمان حداقل 6 ماه طول می‌کشد و شخص هرروز باید مایع را روی کف سرش استفاده کند.

فیناستراید (propecia) دارویی است که برای ریزش موی مردانه نسخه می‌شود.

به صورت قرص است و فرد برای نگهداشتن نتایج احتیاج به مصرف دراز مدت و طولانی آن دارد.

اغلب افراد نازک شدن یا ریزش موهایشان را پس از مصرف متفورمین، گزارش کرده‌اند. اگر چه این که آیا متفورمین مسئول این مورد هست یا نه و این که تاچه حد فاکتورها و عوامل دیگر در این قضیه نقش بازی می‌کنند، هنوز معلوم نیست.

برای مثال، یک گزارش در سال 2017 در ایمنی دارویی نشان داد که چگونه یک مرد 69 ساله با دیابت نوع دوم ناگهان ابروها و مژه‌هایش را از دست داد.

این مرد ترکیب متفورمین و دیگر داروهای دیابت را که سیتاگیلیپتین نام داشت مصرف می‌کرد. پزشکان از تست‌های بالینی برای یافتن هرگونه بیماری پوستی که باعث ریزش مو شد استفاده کردند.

نویسندگان گزارش دادند که قطعاً ارتباطی بین داروهای مصرفی و ریزش موها وجود دارد.

متفورمین و کم‌خونی

یک احتمال دیگر این است که متفورمین به طور غیر مستقیم بر ریزش مو تأثیر دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف متفورمین می‌تواند باعث کمبود ویتامین B12 و بروز کم خونی شود.

ریزش مو نشانه‌ی اصلی این حالت می‌باشد. بر اساس گفته‌های محققان دانشگاه پزشکی نیویورک، متفورمین احتمالاً باعث کاهش توانایی معده در جذب ویتامین B12 می‌شود.

این سوء جذب می‌تواند شرح دهد که چرا افراد علائم کمخونی را نشان می‌دهند. 

سایر علائم کمبود B12

علاوه بر ریزش مو نشانه‌های دیگر کمبود ویتامین B12 عبارتند از:

* افسردگی

* نقص در هضم و جذب از جمله یبوست و یا نفخ

* خستگی

* تپش قلب نا منظم

* سر دردهای خفیف

* کاهش تعادل

* کم شدن حافظه

* بی حسی یا سوزن سوزن شدن پوست

* کوتاه شدن تنفس

* کاهش دید

* ضعف

کمبودهای خفیف ممکن است باعث هیچ نشانه و عارضه‌ای نگردند.

برخی از تحقیقات باور دارند که پزشکان بایستی آزمایش گرفتن از افرادی که متفورمین مصرف می‌کنند را برای بررسی کمبود ویتامین B12 در آن‌ها در نظر داشته باشند.

یک پزشک ممکن است به افرادی که متفورمین مصرف می‌کنند، افزایش مصرف غذاهای حاوی B12 یا مصرف مکمل B12، را برای درمان یا پیشگیری از کمبود این ویتامین توصیه کند.

متفورمین ممکن است باعث چندین عارضه گردد. بهترین راه این است که با یک دکتر درباره هرگونه عارضه‌ای که بیشتر از چند روز طول می‌کشد صحبت کرد.

هرکسی که تجربه‌ی عارضه شدیدی را داشته باشد بهتر است تحت درمان سریع پزشکی قرار بگیرد.

سایر درمان‌های توصیه شده

* کاهش استرس: استرس معمول‌ترین علت نازک شدن مو همچنین ریزش مو، می‌باشد. یوگا، مدیتیشین، و تمرینهای تنفسی عمیق همگی باعث کاهش اضطراب و استرس می‌شوند.

* بررسی کمبود مواد و ریز مغذیها: کمبود ویتامین B12 و یا دیگر ریز مغذی‌ها از جمله آهن سبب ریزش مو می‌گردند.

پزشک می‌تواند جهت تشخیص از آزمایش خون و بررسی ریز مغذی‌های خون استفاده کند.

* جلوگیری از آسیب‌های فیزیکی: تنگ بستن موها مثل دم اسبی بستن، می‌تواند باعث کشیده شدن موها وریزش آن‌ها شود.

صاف کردن، فر کردن که همراه با داغ کردن مو می باشد نیز باعث آسیب و شکسته شدن موها می‌شود.

* درمان بیماری اصلی: پزشک می‌تواند با درمان عارضه زمینه‌ای نظیر دیابت، pcos و دیگر نواقص که سبب ریزش مو می‌گردند به حل مشکل کمک کند.

فرد باید برنامه‌ی دارویی را به دقت برای جلوگیری از عوارض دنبال کند.

* در میان گذاشتن داروها و مکمل‌های مصرفی با یک پزشک: برخی از داروها و مکمل‌ها می‌توانند سبب ریزش مو، به صورت یک عارضه، گردند.

اگر داروی خاصی باعث ریزش مو گردد پزشک یک درمان هم خانواده را جایگزین می‌کند.

مشورت با یک پزشک همیشه قبل از قطع هر داروی تجویز شده‌ای ضروری می‌باشد.

بیشتر بخوانیم:

داروهای رایج در درمان دیابت