باشگاه خبرنگاران: تبلیغات محیطی در ایستگاه‌های مترو، اتوبوس و ... امروزه در تمامی جهان به عنوان یکی از بهترین ابزار‌های اطلاع رسانی برای صاحبان پیام و یا کالا‌ها شناخته شده است.
حال با ساخت مترو در ایران، کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نشد و این تبلیغات محیطی در داخل ایستگاه‌های اتوبوس و به ویژه مترو به وفور مشاهده می‌شود که انبوهی از کالا‌ها و خدمات از هر شکل و جنسی را در بر می‌گیرد. عمدتا تبلیغات مترو انواع مختلفی دارد مانند تبلیغات از طریق تابلو‌ها و دستگیره‌های داخل قطارها، تبلیغات از طریق تابلو‌های هوشمند آیینه ای، تبلیغات بر روی دیواره پله برقی (تابلو‌های بک لایت) و بیلبورد‌های دیواری مترو.
تبلیغات شهری از آنجایی که به لحاظ جذب مخاطب، زیبایی، ایجاد تنوع در محیط، عدم آلایندگی و هزینه بسیار پایینی که با خود به همراه دارد در میان رسانه‌های تبلیغاتی، یکی از بهترین روش‌ها برای تبلیغ اجناس و کالا‌ها در دنیا به شمار می‌رود.
این تبلیغات باید متناسب با فرهنگ هر جامعه و سبک زندگی شهروندان آن ایجاد و در معرض اطلاع رسانی عمومی قرار گیرد و در راستای حمایت از تولیدات آن کشور و همچنین با رعایت برخی از شئونات باشد؛ لذا اهمیت این موضوع در جامعه اسلامی همانند ایران چندین برابر است، چراکه فرهنگ‌سازی و آموزش بر اساس توصیه‌های اجتماعی و اسلامی امری لازم و ضروری است که باید در جامعه ما صورت گیرد.
فرهنگ‌سازی در زندگی شهری بر همگان واجب است، چراکه بر اثر نداشتن فرهنگ استفاده از ابزار‌های بومی، مشکلات متعددی برای شهروندان ایجاد می‌شود.
حال در این میان فرهنگ‌سازی در محیط‌های پرترددی همانند مترو و اتوبوس و سایر وسایل حمل و نقل عمومی با توجه به ظرفیت‌های مختلفی که دارند، می‌تواند بر افزایش فرهنگ اجتماعی جامعه تأثیرگذار باشد، اما اینکه در این وسایل حمل و نقل عمومی به چه موضوعاتی پرداخته می‌شود، جای سوال است که آیا در این تبلیغات به سبک زندگی و ترویج فرهنگ اسلامی توجه و اشاره‌ای می‌شود یا فقط به جنبه تبلیعاتی و درآمدزایی؟
تبلیغات در مترو تهران بیشتر به تبلیغ کالا، خدمات، فرهنگ و مذهب مربوط می‌شود.
امروزه کالا‌های مصرفی و ترویج مصرف‌گرایی میزان قابل توجهی از تبلیغات داخل مترو را به خود اختصاص داده، اما در این میان میزان تبلیغات خارجی بسیار چشمگیر بوده است.
باتوجه به اینکه ایران کشوری در حال توسعه است و مسیر توسعه یافتگی را طی می‌کند، اهمیت حمایت از کالای داخلی و ملی چندین برابر می‌شود، چراکه هر کشوری برای توسعه نیازمند سعی و تلاش صنعتگران و نیروی انسانی خود برای تولید با کیفیت و بیشتر است، در این میان نباید نقش مصرف کنندگان کالا‌های تولیدی را نادیده بگیریم، چراکه صنعت و چرخه تولید در هر کشوری نیازمند حمایت هرچه بیشتر مردم آن کشور است.
اگر کمی توجه کرده باشید علی‌رغم تبلیغ کالا‌های داخلی در ایستگاه‌های مترو و اتوبوس، اغلب تبلیغ کالا‌های شرکت‌های خارجی نیز به چشم می‌خورد، در حالی که نباید تبلیغ شرکت‌های خارجی دیده شود، چرا که بر اساس سیاست‌های موجود برای حمایت از تولید ملی و کار و سرمایه ایرانی باید از تبلیغ مصرف گرایی و ترویج فرهنگ بیگانه و اجناس خارجی پرهیز کنیم.
تبلیغ خدمات
تبلیغات خدماتی در مترو بیشتر به خدمات بانکی، بیمه، تور‌های مسافرتی و خدمات مرتبط با شهرداری مربوط می‌شود و قطعا باید در بخش امور خدماتی، به بخش‌هایی نظیر مشاوره و خدمات شهری که عام المنفعه هستند نیز پرداخته شود و از تبلیغاتی مانند تور‌های گردشگری خارجی و سبک زندگی غربی پرهیز شود.
تیلیغ فرهنگی
تبلیغات فرهنگی در مترو بیشتر در اختیار فیلم‌های سینمایی و تبلیغات جشنواره‌های مختلف، روزنامه‌ها، مجلات و فعالیت‌های فرهنگسرا‌ها قرار گرفته است.
با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری بر ترویج سبک درست زندگی و الگوی ایرانی-اسلامی لازم است تمامی نهاد‌ها و سازمان‌های مسئول به ویژه مترو در نحوه فعالیت‌ها و تبلیغات رسانه‌ای خود دقت و تلاش کنند.
تبلیغ مذهبی
تبلیغات مذهبی بیشتر مناسبتی هستند و به موضوعات مناسبتی و تبلیغ برنامه‌های مذهبی می‌پردازند، اما به دلیل فقدان سیاست‌گزاری لازم تبلیغات در این زمینه سطحی بوده است.
ایستگاه‌های مترو جای مناسبی جهت تبلیغات محیطی هستند و این مکان‌ها مورد توجه صاحبان تبلیغات قرار گرفته‌اند، چراکه روزانه 4 میلیون نفر مسافر از اقشار مختلف جامعه (تجار، بازرگانان، اساتید، دانشجویان، دانش آموزان، کارمندان، کارگران و غیره) وارد این ایستگاه‌ها شده و هدف اصلی صاحبان کالا و خدمات قرار می‌گیرند.
طولانی بودن زمان دیده شدن تبلیغ از مزایای مهم تبلیغ در داخل واگن‌های مترو است، چراکه مسافران مترو مخاطبانی هستند که به چنگ آمده و باید تا رسیدن به مقصد مورد نظر در قطار بماند. پس به احتمال زیاد مسافران تبلیغات را بیش از یک بار رویت می‌کنند و تبلیغات به جهت کثرت تردد کنندگان، در معرض دید افراد زیادی قرار می‌گیرد.
باتوجه به اینکه سال 97 از سوی رهبر انقلاب «حمایت از کالای ایرانی» نامگذاری شد، اما اکنون در واگن‌های مترو شاهد تبلیغ کالا‌های خارجی هستیم. حال جای سوال است که نصب بنر‌های تبلیغاتی در مترو که برند‌های خارجی را در معرض دید و اطلاع مخاطبان قرار می‌دهند از چه فیلتر‌های نظارتی عبور می‌کند و مجوز نصب بنر‌ها در مکان‌های عمومی چگونه صادر می‌شود؟، لذا باید سازمان‌هایی که توانایی ترویج سبک زندگی صحیح ایرانی-اسلامی را دارند، به صورت سازمان یافته به این موضوع بپردازند و با استفاده از ظرفیت‌های موجود مانند فضای تبلیغاتی مترو و ... با جنگ نرمی که دشمنان بر علیه کشور راه‌انداخته‌اند مقابله کرده و اثر آن را خنثی کنند.
حال باید برای فرهنگ‌سازی در حوزه تبلیغات کالا‌های ملی و ترویج سبک زندگی ایرانی-اسلامی در حوزه فرهنگی نظارت‌های دقیقی صورت گیرد تا به جامعه آسیبی وارد نشود و همچنین بتوانیم در راستای افزایش کیفیت کالا‌های تولید داخلی گام برداریم.
