احدی از فهرست یارانه‌بگیران، حذف نشده است

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی با اشاره به منابع دریافتی سازمان هدفمند سازی یارانه ها از محل درآمد حاصل از اصلاح قیمت کالاها و خدمات مندرج در قانون بودجه از خزانه داری کل کشور در شش ماهه نخست سال 1397، یادآور شد: شرکت‌های متولی فروش حامل‌های انرژی (شرکت‌های ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، گاز ایران، توانیر و آب و فاضلاب کشور) در شش ماهه اول سال 1397 مبلغ 285 /392 میلیارد ریال (معادل 4 /79 % بودجه شش ماهه اول سال 1397) به حساب خزانه داری کل کشور واریز کرده‌اند که از مبلغ واریزی، مبلغ 636 / 122 میلیارد ریال در راستای ردیف‌های (1) تا (11) ستون مصارف جدول ذیل بند (الف) تبصره (14) ماده واحده قانون بودجه سال 1397 کل کشور، به شرکت‌های یاد شده پرداخت شده و مانده آن به مبلغ  377/ 270 میلیارد ریال ( با احتساب مانده اول دوره) جهت مصارف قانون هدفمند کردن یارانه ها در اختیار سازمان هدفمندی یارانه‌ها قرار گرفته است.

جدول شماره 1: منابع سازمان هدفمند سازی یارانه ها                     (مبلغ به میلیارد ریال)

شرح	مانده اول دوره	منابع حاصل از اصلاح قیمت کالاها و خدمات					جمع
		پالایش و پخش	گاز	توانیر	آب و فاضلاب	جمع
مصوب سال 1397	-	572/407	175/985	217/785	22/163	988/340	988/340
سهم بودجه مصوب شش ماهه نخست سال 1397	-	204 /286	993 /87	893 /108	082 /11	170 /494	170 /494
عملکرد 6 ماهه نخست سال 97	728	710 /227	190 /65	490 /97	895 /1	285 /392	013 /393
درصد تحقق نسبت به پیش بینی	-	6 /79 %	1 /74 %	5 /89 %	1 /17 %	4 /79 %	5 /79 %
برگشت به حساب شرکت های مشمول	-	(950 /23)	(450 /15)	(446 /81)	(790 /1)	(636 /122)	(636 /122)
مانده منابع جهت مصارف قانون هدفمندی	728	760 /203	740 /49	044 /16	105	649 /269	377 /270

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نماینده مردم رشت در مجلس ادامه داد: مصارف سازمان هدفمند سازی یارانه ها در اجرای تبصره (14) قانون بودجه سال 1397 کل کشور مجموعاً به مبلغ 272 /382 میلیارد ریال و مشتمل بر دو بخش مصارف هدفمندی به میزان 636 / 259 میلیارد ریال و پرداختی به شرکت های تامین کننده منابع به مبلغ 636 /122 میلیارد ریال است. همچنین در شش ماهه نخست سال 1397 مبلغ 636 / 259 میلیارد ریال بابت (مصارف هدفمندی) پرداخت شده است.

جدول شماره 2: مصارف هدفمندی یارانه ها                               (مبالغ به میلیارد ریال)

شرح	یارانه نقدی		یارانه نقدی جامانده از ماه های قبل	یارانه غیر نقدی		کاهش فقر مطلق خانوار های هدف	کمک به بهداشت	یارانه نان و خرید تضمینی گندم	تولید و اشتغال	جمع
بودجه مصوب سال 1397 مطابق آیین نامه اجرای	000 /415 *					000 / 70	000 /37	000 /33	-	000 /555
سهم بودجه مصوب شش ماهه	500 /207					000 /35	500 /18	500 /16	-	500 /277
عملکرد 6 ماهه نخست 1397	954 / 209	4			870 / 7	848 /23	0	000 /17	960	636 /259
درصد تحقق نسبت به آیین نامه	105 %					1 /68 %	0 %	103 %	-	2 /93 %
درصد از کل مصارف هدفمندی	2 /84 %					2 / 9 %	0 %	6 / 6 %	-	100 %

        

به گفته جعفرزاده، براساس قانون بودجه سال جاری مبلغ 000 / 300 میلیارد ریال برای پرداخت یارانه نقدی و غیر نقدی، خانوار ها پیش بینی شده که این مبلغ در آیین نامه اجرایی تبصره یاد شده، با استفاده از مجوز فراز پایانی بند (الف) این تبصره، به میزان 000 / 115 میلیارد ریال افزایش یافته است.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تصریح کرد: مطابق ماده (7) قانون هدفمند کردن یارانه ها دولت مجاز بوده است حداکثر (50 %) خالص وجوه حاصل از اجرای قانون مذکور را صرف پرداخت یارانه نقدی و غیر نقدی، حمایت های اجتماعی و نظام جامع تامین اجتماعی کند. لیکن مطابق تصمیم قانون گذار در ردیف (1) (مصارف هدفمندی) جدول موضوع بند "الف" تبصره (14) قانون بودجه سال 1397 کل کشور و بند (الف) ماده (3) آیین نامه اجرایی تبصره یاد شده، مبلغ 000 / 415 میلیارد ریال معادل  7 / 74 % مصارف پیش بینی شده هدفمندی به این امر اختصاص یافته است.

وی اضافه کرد:‌ در شش ماهه نخست سال 1397 جمعاً مبلغ 828 / 217 میلیارد ریال به شرح زیر یارانه نقدی و غیر نقدی پرداخت شده است:

پرداخت مبلغ 954 / 209 میلیارد ریال بابت یارانه  نقدی مراحل 86 تا 91 اعم از یارانه نقدی سرپرستان خانوار و یارانه  نقدی افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی.

پرداخت مبلغ 4 میلیارد ریال بابت یارنه نقدی افراد جا مانده

پراخت مبلغ 500 /4 میلیارد ریال در وجه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای پرداخت یارانه غیر نقدی (مبلغ 000 / 2 میلیارد ریال بابت حمایت غذایی اقشار آسیب پذیر و گروه های هدف و مبلغ 500 / 2 میلیارد ریال بابت توزیع بسته سبد امنیت غذایی).

پرداخت مبلغ 000 /1 میلیارد ریال در وجه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران برای پرداخت یارانه غیر نقدی خانوار ها

پرداخت مبلغ 670 /1 میلیارد ریال در وجه کمیته امداد امام خمینی (ره) برای پرداخت یارانه غیرنقدی خانوارها

پرداخت مبلغ 200 میلیارد ریال به سازمان برنامه و بودجه استان بوشهر جهت پرداخت به کمیته امداد امام خمینی (ره)

پرداخت مبلغ 500 میلیارد ریال به سازمان بهزیستی کشور باری پرداخت یارانه غیر نقدی خانوارها.

این نماینده مجلس ادامه داد: مطابق ماده (79 ) قانون برنامه ششم توسعه دولت موظف شده است در طول اجرای قانون برنامه علاوه بر پرداخت یارانه نقدی هر سال حداقل مستمری خانوارهای مددجویان تحت حمایت دستگاه های حمایتی را متناسب با سطح محرومیت و بر مبنای متوسط 20درصد حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار افزایش دهد. موضوع افزایش مستمری خانوارهای یاد شده در ردیف (2) «مصارف هدفمندی» موضوع جدول بند "الف" تبصره (14) قانون بودجه سال 1397 کل کشور مصوب شده و در شش ماهه نخست سال جاری از مبلغ 70.000 میلیارد ریال اعتبار پیش بینی شده مبلغ 23.848 میلیارد ریال معادل 34% مبلغ کل سال به شرح جدول زیر پرداخت شده است.

جدول شماره (3): پرداخت بابت کاهش فقر مطلق                                      (مبلغ به میلیارد ریال )

دوره	سازمان بهزیستی کشور	کمیته امداد امام خمینی (ره)	جمع
شش ماهه نخست 1397	6.323	17.526	23.848

 

 

 

جعفرزاده در ادامه خاطرنشان کرد:‌ مطابق ماده (46) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2) مقرر شده است به منظور تحقق شاخص عدالت در سلامت و کاهش سهم هزینه های مستقیم مردم 10درصد خالص کل وجوه حاصل از اجرای قانون هدفمند کردن رایانه ها به حساب درآمد اختصاصی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی واریز شود. این موضوع در ردیف (3) «مصارف هدفمندی» موضوع جدول بند "الف تبصره (14) قانون بودجه سال 1397 کل کشور به مبلغ37.000 میلیارد ریال مصوب شده است. لیکن در شش ماهه نخست سال 1397 پرداختی از این بابت صورت نگرفته است.

وی همچنین گفت:‌ مطابق ردیف (3) «مصارف هدفمندی» موضوع جدول بند "الف تبصره (14) قانون بودجه سال 1397 کل کشور پرداخت 33.000 میلیارد ریال بابت «یارانه نان و خرید تضمینی گندم» پیش بینی شده و در شش ماهه نخست سال جاری، مبلغ 17000 میلیارد ریال معادل 5 / 51 % به این شرح پرداخت شده است‌: پرداخت مبلغ 3.000 میلیارد ریال در وجه وزارت جهاد کشاورزی و مبلغ 14.000 میلیارد ریال در وجه شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران.

این نماینده مجلس افزود: مطابق بند (ب) تبصره (2) ماده (3) آیین نامه اجرایی تبصره (14) قانون بودجه سال جاری، در صورت افزایش منابع حاصل از فروش داخلی فرآورده های نفتی تا سقف 000 / 110 میلیارد ریال، مجوز اختصاصی حداکثر 000 / 50 میلیارد ریال به موضوع تولید و اشتغال در نظر گرفته شده است که در شهریور ماه سال جاری و با تخصیص صادره از سازمان برنامه و بودجه کشور مبلغ 960 میلیارد ریال به منظور حمایت از تولید و اشتغال به شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران پرداخت شده است.

نماینده مردم رشت در مجلس همچنین گفت: در قانون بودجه سال 1397 دولت مکلف شده است با تخصیص سازمان برنامه و بودجه مبالغی را بابت پرداخت های (مصارف) شرکت های متولی وصول درآمدهای موضوع قانون هدفمند کردن یارانه ها در وجه شرکت های یادشده کارسازی نماید که در شش ماهه نخست سال جاری مبلغ 122.636 میلیارد ریال به شرح جدول زیر پرداخت شده است.

جدول شماره 4: پرداختی به شرکت ها                                                    (مبالغ به میلیارد ریال)

شرح	پالایش و پخش	گاز	توانیر	آب و فاضلاب	جمع
بودجه مصوب سال 1397	193،391 *		217،786	22،163	433،340
سهم 6 ماهه نخست از بودجه مصوب	96،696		108،893	11،082	216،670
عملکرد 6 ماهه نخست 1397	39،400		81،446	1،790	122،636
درصد تحقق نسبت به قانون	7 /40 %		8 /74 %	2 /16 %	6 /56 %

 

 

 

 

 

 

 

به گفته وی، هیئت وزیران با استفاده از مجوز فراز پایانی بند «الف» تبصره (14) قانون بودجه سال جاری، سقف پرداختی بابت یارانه نقدی را به میزان 115،000 میلیارد ریال افزایش داده است. با عنایت به بند (ث) ماده (2) آیین نامه تبصره یاد شده افزایش مذکور از مبالغ قابل پرداخت به شرکت های توانیر و آب و فاضلاب کسر نمی‌شود لذا از مبلغ قابل پرداخت به شرکت های ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی و ملی گاز ایران کسر و به دلیل عدم تفکیک در آیین نامه مذکور بصورت یکجا در جدول درج شده است.

جعفرزاده ادامه داد: مطابق اطلاعات آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن کشور در سال 1395 جمعیت کل کشور تعداد 79،926،270 نفر بوده که با مبنا قرار دادن عدد مذکور، به طور میانگین در سال 1397 تعداد 79،906،242 نفر معادل 2 / 96 % جمعیت کشور یارانه نقدی دریافت کرده‌اند.

جدول شماره (5): جدول تغییرات یارانه بگیران در شش ماهه نخست سال 1397

تعداد یارانه بگیران	اضافه می‌شود			اضافه می‌شود: تغییرات بهزیستی	کسر می‌شود		تعداد یارانه بگیر شهریورماه 1397
	متولدین	بر اساس آرای دیوان عدالت اداری و کمیسیون ماده (10)	قبول اعتراض توسط وزارت رفاه		فوت و انصراف	حذف شدگان
76،716،719	311،825	7،350	24،624	3،235	(152،657)	0	76،911،096

 

 

 

 

 

 

وی همچنین گفت: مطابق بند «ب» تبصره (14) قانون بودجه سال 1397 کل کشور مهلت تصویب آیین نامه اجرایی این تبصره دو ماه تعیین شده لذا مهلت مقرر بند یاد شده رعایت نشده است. همچنین مطابق بند «الف» ماده (3) آیین نامه اجرایی تبصره (14) قانون بودجه سال 1397 کل کشور صرفاً پرداخت «یارانه نقدی» پیش بینی شده که این امر مغایر موضوع ردیف (1) «مصارف هدفمندی» جدول موضوع بند «الف» تبصره (14) قانون بودجه سال جاری مبنی بر پرداخت «یارانه نقدی و غیر نقدی» است.

در 6ماهه اول سال 97، احدی از فهرست یارانه بگیران، حذف نشده است

جعفرزاده تصریح کرد: مطابق بند «الف» تبصره (14) قانون بودجه سال جاری، دولت مکلف شده است نسبت به حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی به صورت تدریجی اقدام کند. لیکن طی شش ماهه اول سال جاری، احدی از فهرست یارانه بگیران، در اجرای حکم مذکور حذف نشده است و در صورت عدم حذف دهک های درآمدی بالا با توجه به رشد جمعیت همانند سال های پیش شاهد تخلف در پرداخت یارانه نقدی خواهیم بود.

نماینده مردم رشت در مجلس در ادامه خاطرنشان کرد: در شش ماهه مذکور، معادل 105% مصارف مصوب شش ماهه، برای پرداخت یارانه نقدی و غیر نقدی، پرداخت شده است. با عنایت به عدم شروع حذف تدریجی یارانه سه دهک بالای درآمدی، و نظر به اضافه شدن متولدین ماه های آتی، با ادامه این روند پرداخت نقدی و غیر نقدی در 6 ماهه باقیمانده از سال 1397، سرجمع پرداخت های این بخش برای سال 1397، بیشتر از مبلغ مصوب خواهد شد.

وی همچنین گفت: شرکت های ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، گاز ایران، توانیر و آب و فاضلاب کشور در شش ماهه اول سال 1397، مبلغ 101،887 میلیارد ریال (به ترتیب 58،494 ، 22،803 ، 11،403 و 9،187 میلیارد ریال کمتر از سهم مصوب خود در شش ماهه نخست (به شرح ردیف های چهارگانه ستون منابع جدول ذیل بند «الف» تبصره (14) قانون بودجه سال 1397)، به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه ها نزد خزانه داری کل کشور واریز کرده‌اند. اقدام شرکت‌های موصوف و پرداخت مبلغ 10،328 میلیارد ریال مازاد بر بودجه مصوب شش ماهه، بابت یارانه نقدی و غیر نقدی خانوارها توسط سازمان هدفمندسازی یارانه ها، منجر به عدم تحقق اهداف مقنن شده است: عدم پرداخت 32% سهم کاهش فقر مطلق خانوارهای هدف (از طریق افزایش پرداخت به خانوارهایی که درآمد آن ها کمتر از خط حمایتی کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی کشور) در شش ماهه اول به مبلغ 11،152 میلیارد ریال و عدم پرداخت بابت کاهش هزینه های مستقیم سلامت مردم، ایجاد دسترسی عادلانه مردم به خدمات بهداشتی و درمانی، کمک به تأمین هزینه های تحمل ناپذیر درمان، پوشش دارو، درمان بیماران خاص و صعب العلاج (موضوع ماده (46) قانون الحاق برخی موارد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2)) در شش ماهه اول سال 1397 به مبلغ 18،500 میلیارد ریال.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: مطابق بند (1-ب) ماده (2) آیین نامه اجرایی تبصره (14) قانون بودجه سال جاری (در این بند دستگاه متولی تعیین نشده است) مقرر شده است هزینه های پیش بینی شده در ردیف های (9) تا (11) جدول موضوع بند (الف) تبصره یاد شده به صورت علی الحساب تا تخصیص سازمان برنامه به حساب شرکت ها واریز شود لیکن عملکرد سازمان در شش ماهه نخست سال جاری حاکی از پرداخت به توانیر به میزان 16،044 میلیارد ریال کمتر از میزان واریزی این شرکت است.

وی همچنین گفت:‌ مطابق بند (6-ب) ماده (2) آیین نامه اجرایی تبصره (14) قانون بودجه سال جاری حق انشعاب دریافتی شرکت‌ها مشمول مفاد جدول بند (الف) تبصره یادشده نیست که با توجه به عدم امکان تفکیک محل وصولی درآمد شرکت‌ها برای سازمان، مقتضی است خزانه داری کل کشور در هماهنگی با شرکت‌های مربوط مراقبت لازم را در این خصوص (عدم واریز حق انشعاب دریافتی شرکت ها به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه ها) اعمال کند.

این نماینده مجلس ادامه داد: مطابق بند (الف) ماده (3) آیین نامه اجرایی تبصره (14) قانون بودجه سال جاری سقف پرداخت یارانه نقدی و غیر نقدی به میزان 115،000 میلیارد ریال بدون کاهش سایر ردیف های مصارف هدفمندی افزایش یافته است حال اینکه وفق جزء (5) تبصره یاد شده دولت مجاز بوده است تا سقف (10%) نسبت به جا به جایی از هر ردیف منابع و مصارف جدول موضوع این تبصره برای پرداخت یارانه نقدی و غیر نقدی استفاده کند. لذا با توجه به اینکه سایر ردیف های مصارف هدفمندی کاهش نیافته‌اند مبنای افزایش 38% سقف پرداخت یارانه نقدی و غیر نقدی در آیین نامه مشخص نشده است.

جعفرزاده اضافه کرد: مطابق ماده (7) آیین نامه اجرایی تبصره (14) قانون بودجه سال جاری پرداخت یارانه نقدی موالید جدید منوط به تأیید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شده است لذا با عنایت به عدم وصول اطلاعات مربوط از وزارت خانه یاد شده، یارانه نقدی موالید جدید از تیر ماه سال جاری پرداخت نشده است.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه با طرح این سوال که آیا در عمل تمامی منابع توسط شرکت ها به حساب های مربوطه واریز می شود یا خیر؟ گفت: تجربه سنوات گذشته نشان می دهد در صورت وصول منابع بیش از پیش بینی ردیف های قانونی، این منابع در اختیار شرکت های مربوطه قرار گرفته است.

جعفرزاده تاکید کرد:‌ در بودجه سال 1397 سعی شده تا مطابق ماده (39) قانون برنامه ششم توسعه، کلیه درآمدهای هدفمندی یارانه ها در جدول مربوطه ارائه شود بدین ترتیب جدول مربوط به هدفمندی در قانون بودجه سال جاری با ارائه جزئیات بیشتر، به شفافیت منابع و مصارف هدفمندی یارانه ها کمک چشمگیری کرده است. همچنین منابع و مصارف سازمان هدفمندی یارانه ها همچنان خارج از منابع عمومی در نظر گرفته شده است و لذا به تکلیف قانونی (تبصره (1) ماده (39) قانون برنامه ششم توسعه) مبنی بر واریز درآمدهای آن به ردیف منابع بودجه عمومی (شماره 210102)و انعکاس مصارف مرتبط با آن در ردیف های مستقل و جداگانه مصارف عمومی عمل نشده است.

به گفته وی، مطابق ماده (79) قانون برنامه ششم توسعه جهت کاهش فقر مطلق برای اولین بار در سال 1396 از محل منابع هدفمندی یارانه‌ها 40 هزار میلیارد ریال به خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی کل کشور اختصاص یافت که این رقم در قانون بودجه سال جاری به 70 هزار میلیارد ریال افزایش یافت که 23 هزار میلیارد ریال آمده برای بیمه زنان بد سرپرست تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی کشور اختصاص می‌یابد.

جعفرزاده با بیان اینکه وصول منابع در شش ماهه نخست سال از بودجه مصوب 6 / 56 % است، گفت: شرکت پالایش و پخش و گاز مجموعاً زیر پنجاه درصد (7/ 40 درصد)و آب و فاضلاب 2 /16 % (که جای تأمل دارد!)منابع را تأمین کرده‌اند.

نهادهای نظارتی واریز درآمد شرکت‌های مرتبط با هدفمندی را بررسی کنند

وی یادآور شد: تأکید می‌شود ابهام مهمی که در رابطه با منابع سازمان هدفمندی وجود دارد این است که آیا شرکت های مرتبط با موضوع هدفمندی یارانه ها تمام درآمدی که از این محل دریافت می کنند را به حساب سازمان واریز می کنند یا خیر؟ در این خصوص لازم است نهادهای نظارتی به صورت شفاف موضوع را مورد بررسی قرار دهند.

سهم کمک به بهداشت در هدفمندی هیچگونه پرداختی نداشته است

جعفرزاده ادامه داد: در بخش مصارف سهم بودجه مصوب شش ماهه برای پرداخت یارانه نقدی و غیر نقدی 500 / 207 میلیارد ریال بوده است که مجموعاً 827 /217 میلیارد ریال پرداخت شده است(105%) و در واقع حدود 84% عملکرد هدفمندی در شش ماهه اول صرف پرداخت یارانه نقدی و غیر نقدی شده است. این موضوع بدلیل عدم حذف یارانه بگیران 3 دهک بالا رخ داده است و همین موضوع موجب شده تاکنون سهم برخی مصارف از جمله جزء(3) مصارف هدفمندی در جدول تبصره(14) کمک به بهداشت هیچگونه پرداختی نداشته باشد.

این نماینده مجلس با بیان اینکه آیین نامه اجرایی تبصره «14»حداکثر باید تا دو ماه پس از ابلاغ قانون بودجه به تصویب هیئت وزیران می‌رسید، گفت: با توجه به اینکه قانون بودجه در روزنامه رسمی کشور به تاریخ 28 / 12 / 1396 ابلاغ شد، لذا باید آیین نامه مذکور تا تاریخ 28/ 02 / 1397 ابلاغ می شد که این امر با یک ماه تأخیر در تاریخ 27 / 03 / 1397 انجام شد.

وی با اشاره به اینکه در جدول ماده (2) آیین نامه، در سمت منابع، از محل صادرات فرآورده های نفتی، 157 هزار میلیارد ریال پیش بینی شده، گفت: در آیین نامه اجرایی عنوان این ردیف تحت عنوان «دریافتی حاصل از صادرات فرآورده های نفتی پس از کسر مابه التفاوت قیمت خوراک پالایشگاه ها و فرآورده های تحویلی»آورده شده است. برداشت از این عبارت این است که حق العمل پالایشگاه ها از منابع حاصل از صادرات فرآورده کاسته شود و پس از آن منابع باقی مانده به خزانه واریز شود. به رغم ضروری بودن پرداخت حق العمل پالایشگاه ها، اولاً چنین چیزی در متن قانون به تصویب نرسیده است و از این منظر به نظر می رسد آیین نامه، قانون را توسعه داده است و لازم است که منابع اختصاص یافته به پالایشگاه ها از این محل شفاف شود. ثانیاً از آنجا که اکثر صادرات فرآورده صورت گرفته مربوط به صادرات پنج فرآورده اصلی است به نظر می رسد که هزینه های حق العمل کاری نیز مطابق بند «ج» و «ک» ماده (1) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2) از محل نفت خام و میعانات گازی تحویلی به پالایشگاه ها تسویه شده باشد. لذا دلیل کسر مابه التفاوت قمیت خوراک پالایشگاه ها و فرآورده های تحویلی باید روشن شود.

نماینده مردم رشت در مجلس تاکید کرد: با توجه به اینکه میزان صادرات فرآورده در سال 1396 حدود 7 میلیارد دلار برآورد می شود، لازم است که منابع حاصل از این موضوع در 6 ماه اول سال 1397 شفاف شود. همچنین از آنجا که منابع حاصل از صادرات فرآورده های نفتی به صورت ارزی است، نرخ تسعیر مبنای محاسبات بسیار حائز اهمیت است. به خصوص با در نظر گرفتن این نکته که منابع ارزی حاصله در اختیار بانک مرکزی نبوده و در سال 1396 اکثر منابع حاصل از صادرات فرآورده در حساب شرکت ملی نفت نگهداری می‌شده است. لذا با در نظر گرفتن بالا رفتن نرخ ارز در بازار آزاد ممکن است سهم کمی از منابع ارزی حاصله به صورت ریالی در اختیار سازمان هدفمندی قرار گرفته باشد.

جعفرزاده ادامه داد: با فرض اینکه کل صادرات فرآورده در سال 1397 به صورت میانگین 25 درصد کاهش یابد (در اثر تحریم ها)، در آمد ریالی حاصل از این موضوع با نرخ ارز 4200 تومانی، 201 هزار میلیارد ریال و با نرخ ارز 8000 تومانی، 384 هزار میلیارد ریال خواهد بود که از این میزان صرفاً 157 هزار میلیارد تومان در اختیار سازمان هدفمندی قرار گرفته است. همچنین از آنجایی که در متن برای افزایش منابع تا سقف 110 هزار میلیارد ریال برنامه ریزی شده است در متن آیین نامه نیز تا این مبلغ تعیین تکلیف شده است و در صورت تحقق منابع مازاد بر رقم مذکور (ناشی از تغییرات نرخ ارز و ...) مشخص نیست که این اعتبارات به حساب هدفمندی یا منابع عمومی واریز خواهد شد یا خیر؟ بررسی صورت های مالی شرکت های دولتی در سال 1396 نشان می دهد که در صورت تحقق منابع بیش از اعتبار پیش بینی شده در قانون، این اعتبارات به منابع عمومی واریز نشده و در اختیار شرکت های مذکور قرار گرفته است.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تاکید کرد: در تبصره «2» ماده (3) آیین نامه اجرایی (موضوع مازاد منابع تا سقف 110 هزار میلیارد ریال) بر خلاف متن قانون که تفکیکی بین فروش داخلی و صادرات فرآورده های نفتی قائل نشده، تنها به افزایش منابع حاصل از فروش داخلی فرآورده های نفتی اشاره شده است، بنابراین پیش بینی می شود رقم مذکور در عمل محقق نشود. همچنین با توجه به سیاست ارزی دولت مبنی بر عرضه ارز حاصل از صادرات پتروشیمی ها در بازار دوم با اصلاح قیمت خوراک پتروشیمی ها (در نظر گرفته شدن نرخ ارز بازار دوم برای محاسبه نرخ خوراک)، منابع هدفمندی نیز متأثر خواهد شد. این تغییرات در منابع حاصل از فروش داخلی گاز طبیعی منعکس می شود که در مورد افزایش آن در متن قانون تصمیم گیری نشده است.

وی یادآور شد: در متن قانون و آیین نامه مشخص نشده است که در صورت افزایش منابع بیش از سقف 110 هزار میلیارد ریال از محل فروش فرآورده های نفتی چگونه و در چه محلی مصرف خواهد شد. همچنین در صورت افزایش منابع از محل سایر ردیف ها مانند فروش گاز طبیعی، منابع حاصله بلاتکلیف خواهند بود. با توجه به تغییر نرخ ارز و افزایش احتمالی نرخ خوراک گاز پتروشیمی ها، این مسئله نیاز به تصمیم گیری دارد.

نماینده مردم رشت در مجلس اضافه کرد: با توجه به مفاد آیین نامه مشخص نیست که افزایش منابع حاصل از فروش فرآورده به چه شیوه ای محاسبه و از چه زمانی اختصاص خواهد یافت. به عنوان مثال در قالب یک دوازدهم عمل می شود یا اینکه تا اواخر سال به تأخیر خواهد افتاد.

جعفرزاده در ادامه یادآور شد: در تبصره «14» قانون بودجه سال 1397 برخلاف سال های گذشته که صرفاً سهم سازمان هدفمندی از فروش حامل انرژی ارائه می‌شد، سعی شده تا مطابق ماده(39) قانون برنامه ششم توسعه کلیه درآمدهای هدفمندی یارانه‌ها در جدولی بصورت شفاف ارائه شود. این موضوع نسبت به سال‌های گذشته تغییر مهم و مثبتی محسوب می‌شود.

دولت تا پایان شش ماهه نخست سال نسبت به حذف سه دهک بالای درآمدی اقدام قابل توجهی انجام نداده است

وی همچنین گفت: در تبصره «14» به رغم آنکه به حذف سه دهک بالای درآمدی از یارانه نقدی و غیر نقدی تأکید شده است، اما با امکان دسترسی به منابعی مانند «جابه جایی منابع تا سقف 10 درصد از سایر ردیف های جدول تصره «14» به اعطای یارانه نقدی و غیر نقدی و همچنین پرداخت بخشی از 110 هزار میلیارد ریال مازاد بر سقف منابع دریافتی حاصل از فروش فراورده های نفتی موضوع ردیف (1) جدول تبصره «14» به پرداخت یارانه نقدی و غیر نقدی» عملاً قانونگذار اجازه ادامه روند کنونی پرداخت یارانه به همگان را صادر کرده است. از همین رو، دولت تا پایان شش ماهه نخست سال نسبت به حذف سه دهک بالای درآمدی اقدام قابل توجهی انجام نداده است.

به گفته وی، میان متن قانون تبصره «14» و آیین نامه اجرایی تعرضاتی وجود دارد که لازم است متن آیین نامه متناسب با قانون تنظیم و اصلاح شود. یکی از این تعارضات به تبصره «2» ماده (3) آیین نامه اجرایی مربوط می شود که برخلاف متن قانون، مازاد منابع حاصل از فروش فرآورده تنها به فروش داخلی آن منحصر شده است. این در حالی است که قانون تفکیکی بین فروش داخلی و صادرات از این محل قائل نشده است.

ضرورت شفاف شدن منابع حاصل از عملکرد شرکت های مرتبط با هدفمندی یارانه ها

این نماینده مجلس اضافه کرد:‌ ابهام مهم دیگری که وجود دارد این است که در آیین نامه اجرایی از محل صادرات فرآورده های نفتی 157 هزار میلیارد ریال برای منابع هدفمندی مشخص شده است، این در حالی است که برآورده های مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد که با دلار 8 هزار تومانی حدود 380 هزار میلیارد ریال درآمد از این محل به دست خواهد آمد. لذا موضوع شفاف شدن منابع حاصل از عملکرد هر یک از شرکت های مرتبط در موضوع هدفمندی یارانه ها به تفکیک منابع قابل وایز و شناسایی تأثیرات تغییرات نرخ ارز در هر یک از اجزای منابع هدفمندی از جمله منابع حاصل از خوراک پتروشیمی ها و صادرات فرآورده های نفتی از اهمیت بسزایی برخوردار است.