خیلی خوب است بدانیم مزاج‌مان چیست. شناخت مزاج یعنی شناخت همه رفتارهای فرد، بر همین اساس تشخیص مزاج کمک می‌کند تا افراد ویژگی‌های بدن‌شان را بشناسند و دچار بیماری نشوند.
به گزارش به نقل از شهروند ،با شناخت مزاج، سیستم دفاعی بدن بهتر شناخته می‌شود. مزاج اصلی، همان مزاجی است که فرد با آن به دنیا می‌آید. این مزاج یا طبع همیشه همراه فرد است، هر چند در طول عمر هر فرد به دلایل مختلف مثل اقلیم، تغییرات آب‌وهوایی، عادت‌های غذایی، حالت‌های روحی- روانی و عوامل بیماری‌زا این طبع کمی تغییر می‌کند، اما اصل آن تغییر نمی‌کند. افراد به چهار گروه اصلی از نظر مزاجی تقسیم می‌شوند؛ گرم و خشک، گرم و تر، سرد و خشک، سرد و تر. پس از مشخص شدن گروه اصلی، باید سراغ مزاج‌ها رفت، یعنی همان چهار مزاج دموی، صفراوی، بلغمی و سوداوی.
هر چند که این موضوع مورد توجه متخصصان طب سنتی است و اغلب پزشکان عمومی آن را علمی نمی‌دانند.گرم و خشک: این افراد گرمایی بوده و معمولا فعالیت بدنی‌شان زیاد است. به مدیریت علاقه‌مند بوده و اغلب آنها را در پست‌های کلیدی می‌بینید. زود عصبانی می‌شوند و البته از عصبانیت‌شان زود پشیمان می‌شوند.
گرم و تر: صورت این افراد معمولا برافروخته بوده و فشار خون‌شان بالاست. خوش‌اخلاق هستند. اگر کاری به آنها سپرده شود، به خوبی آن را انجام می‌دهند، اما نیاز به یادآوری مکرر دارند، در غیر این صورت آن را به اتمام نمی‌رسانند، بنابراین به دلیل همین کارهای نیمه‌تمام‌شان اصولا درگیری فکری زیادی دارند. اشتهای آنها خوب است و زیاد می‌خوابند.
سرد و خشک: این افراد انرژی پایینی داشته و انعطاف‌پذیری کمی دارند. فعال نبوده و توان انجام کارشان پایین است، به همین دلیل بارشان را روی دوش دیگران می‌اندازند. به دلیل نامناسب بودن جریان خون در بدن دچار کم‌خونی یا تیرگی پوست می‌شوند.
سرد و تر: این افراد خوش‌اخلاق بوده، اضافه وزن داشته و چربی بدن آنها زیاد است. انرژی انجام کاری را ندارند. رطوبت زیاد بدن آنها را به دو صورت آب دور لب‌ها، ریختن آب روی بالش و تعرق زیاد می‌بینید. اشتهای آنها خوب است، اما با وجودی که زیاد غذا نمی‌خورند، چاق می‌شوند.
نشانه‌های صفراوی‌مزاج‌ها
علایم جسمی: بدن باریک، گرمی زیاد از حد، سر کوچک، شانه جمع‌شده و کوچک، باسن نسبتا بزرگ (نسبت به کمر باریکی که دارند)، بازوان باریک، اندام میانی نسبتا درشت، قفسه سینه پهن، قدِ بلند، میل جنسی متعادل و توان جنسی معمول، پوست خشک، بینی بزرگ، (به دلیل حرارت زیاد قلب و کبد آنها) کم مو، پوست متمایل به زرد، رگ‌های برآشفته، تمایل کم به شیرینی و چربی، سوزش جگر، ناراحتی معده، درد شقیقه، سرگیجه، خشکی و ترک‌خوردن پوست، شوره سر، بروز لکه‌های سفید و قهوه‌ای در صورت و بدن.این افراد تمایل زیادی به ترشی‌جات و آب دارند، رفتارهای تند دارند، عصبانی‌اند، تحرک زیاد، گیرایی زیاد و حافظه کم از ویژگی آنهاست. این افراد در همه فصل‌های سال احساس گرما می‌کنند.
سرمادوست هستند، زبان‌شان زرد، زبر و خشک و دهان‌شان تلخ است، جوش و آکنه‌های پوستی زیاد دارند، دچار حساسیت‌های پوستی اگزماتیک، خارش و گرمی دست و پا هستند، موهای‌شان صاف نیست، طاسند و ریزش مو در جلوی سر دارند و این اتفاق از سال‌های جوانی در آنها ایجاد می‌شود.
آفت دهان، استرس و اضطراب، احساس خشکی در بینی، افزایش حرکات تنفسی، تشنگی مفرط، بی‌اشتهایی، خواب کم، پرکاری تیرویید، سردردهای مکرر (غیر از سینوزیت و میگرن)، فرورفتگی زیر چشم‌ها، بیرون‌زدگی حدقه چشم، سوزش سر دل، ریفلاکس گوارشی، حالت تهوع و استفراغ، امکان یبوست مزاج از دیگر ویژگی‌های آنهاست.
زردشدن رنگ ادرار، واریس و مشکلات عروقی مثل واریکسول و بواسیر، داغی کف پاها، تخیل رویاهای زردرنگ، دیدن خواب‌های خشن و جنگ و درگیری، روحیات مردانه، تندشدن نبض و درد پهلو هم بیشتر در این افراد دیده می‌شود.آنها افرادی بیش‌فعال هستند، در کارشان جدی‌اند و پشتکار دارند، کم‌حوصله، پرخاشگر و خشمگین هستند و خیلی زود از کوره در می‌روند. آنها را در گروه افراد لجباز می‌توان قرار داد.
نشانه‌های سوداوی مزاج‌ها
ویژگی‌های جسمی: موهای فرفری و ریز و خشک، سر متوسط و نسبتا کوچک، بینی کوچک، ناخن‌های خشک، تیرگی دور چشم، باریک اندام و خشکیده، بدن استخوانی، سینه لاغر، پوست خشک و تیره، شکم کوچک، چشم‌های متوسط، لب‌های باریک، پوست سرد و خشک، دمل‌های چرکی، خال‌های سیاه و لک‌های تیره، دهان شور یا بی‌مزه، درگیر یبوست، سوزش دهانه معده، اسپاسم‌های عضلانی، درد سیاتیک، بی‌خوابی، احساس گزگز شدن بدن.
آنها درونگرا هستند، تمایل به خوراکی‌های شور دارند، خسیس و جدی‌اند، اندام تحتانی‌شان سرد است، شکاک و وسواسی هستند، به صورت افراطی به ظاهرشان اهمیت می‌دهند، حس بویایی و شنوایی‌شان قوی است، رگ‌های‌شان نازک و باریک است.
این افراد منظم و دقیق، غیرمنعطف، ترسو، دودل، مردم گریز، افسرده و گوشه‌گیر، مغرور و کینه‌ای، کم حوصله و کم ظرفیت هستند. به کشیدن سیگار علاقه دارند. دچار لاغری و پژمردگی جسم و روان‌اند، نشاط ندارند، هنگام دفع ادرار سوزش دارند، مدفوع‌شان تیره و قیر مانند است، به خوردن مواد خشک حساسند و سیری زودرس از ویژگی‌های دیگر این افراد است.
نشانه‌های دموی‌مزاج‌ها
خصوصیات جسمی: درشت‌اندام، دارای پوستی سرخ و سفید و موهای پرپشت، نبض پُر و قوی.
این افراد خواب خوبی دارند؛ اگر چه تحمل بی‌خوابی برای‌شان راحت است. آنها به شیرینی و ترشی علاقه دارند و تقریبا همه نوع غذایی را می‌خورند. پوست بدن آنها گرم، مرطوب و نرم است.
خصوصیات روانی: انسان‌های شجاع و صبور و جسورند، معمولا پیشرو و رهبر گروه هستند، به طور معمول انسان‌های آرامی‌اند؛ اما سعی می‌کنند از ظرفیت آنها سوءاستفاده نشود، چرا که هنگام عصبانیت ممکن است رفتارهای مخاطره‌آمیزی داشته باشند، افراد دموی‌مزاج همان‌هایی هستند که موقع عصبانیت به اصطلاح خون جلوی چشم‌شان را می‌گیرد، از سوی دیگر افرادی خوش‌مشرب و خونگرم هستند، روابط عمومی خوبی دارند و به شعر، موسیقی و ... علاقه دارند.
این افراد با کمترین گرمی و یا با کمترین سردی اذیت می‌شوند؛ ممکن است دچار ضعف مزاج باشند که نشانه سردی است و متاسفانه در بسیاری از موارد به اشتباه جزو افراد گرم و تر و یا معتدل دسته‌بندی می‌شوند.
نشانه‌های بلغمی مزاج‌ها
ویژگی‌های جسمی: چاق، سر کوچک، چشمان درشت، بینی کوچک، موی نازک و لخت و روشن، پوست سفید و روشن و نرم، بدن سرد و مرطوب، سفیدی صورت، سردی عرق، سردی دست‌ها و پاها، داشتن لک و پیس و خال‌های سفید و گوشتی روی بدن، سفیدی زودرس ریش و مو، چشم‌های آبی، پف زیرچشم‌ها، رقیق شدن آب بینی، بروز سینوزیت و میگرن، زبان مرطوب و سفید، لکنت زبان، بزاق زیاد و چسبنده، تشنه نشدن، ترشی مزه دهان، ترش کردن معده، آروغ ترش، ضعف‌هاضمه، نفخ معده، ریفلاکس گوارشی، کندی حرکات، نبض ضعیف و نازک و کند و مبهم، سفیدی ادرار، تکرر ادرار، مثانه عصبی، شب ادراری در دوران کودکی، سنگ کلیه، ورم پروستات، خواب زیاد و کم بازده.
این افراد خواب آب، برف، رودخانه، سرمای زیاد و اشیای سفید را می‌بینند.
دردهای استخوانی، دندان‌ها و ناخن‌های نرم و شکننده از دیگر ویژگی این افراد است. آنها بیشتر از دیگران مبتلا به آرتروز استخوان می‌شوند، زانوها و استخوان‌هایش صدا می‌دهد.آنها با غذاهای سرد مثل ماست و ترشی ناسازگارند. در زمستان بدحال می‌شوند، به بخاری و پوشیدن لباس‌های گرم علاقه زیادی دارند.این افرد به سرعت بیمار می‌شوند، فراموشکارند،کندی حواس و منگی دارند، سست اراده، تنبل، محافظه‌کار، شوخ و خوش‌مشربند و میل جنسی‌شان ضعیف است.از دیگر ویژگی‌های این افراد، ریزش آب از دهان هنگام خواب، ریزش موی زود هنگام، قولنج و درد کمر و گردن، لقوه داشتن، نقرس و تنگی نفس، تپش قلب، سرفه زیاد، وجود لکه‌های قهوه‌ای در سفیدی چشم‌ها و ضعف بینایی است.این افراد دچار خستگی زودرس هستند، سرماگریزند، مسئولیت‌پذیرند و تمایل زیادی به شیرینی دارند.
