راه‌اندازی سازوکار ویژه مالی ایران و اروپا از اواسط ژانویه

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا، 'جرت بلانک' از اعضای ارشد بنیاد پرنفوذ کارنگی در گزارشی با عنوان 'خطر فاجعه بار مالی ترامپ برای آمریکا' با بررسی ابتکار ساز و کار ویژه مالی اروپا برای تسهیل روابط تجاری با ایران و خطرات آن برای دولت ترامپ افزود: درباره ساز و کار ویژه مالی باید گفت اگرچه موگرینی جزئیات آن را ارائه نداده اما زوایای آن هر روز روشن و روشن تر می شود. کشورهای اروپایی از موسسات مالی دولتی خود فهرست برداری می کنند تا اجازه معاملات را با ایران داشته باشند.
فرانسه و آلمان رهبری این ساز وکار را به صورت مشترک برعهده خواهند داشت و احتمالا این ساز وکار از اواسط ماه ژانویه و در سومین سالگرد آغاز به کار توافق هسته ای ایران راه اندازی خواهد شد. 
پولیتیکو می نویسد: اتحادیه اروپا چیزی نمانده تا ساز وکار ویژه مالی (SPV) با تهران برای تسهیل تجارت را راه اندازی کند و همه اینها در شرایطی است که تحریم های ایالات متحده علیه ایران تشدید می شود. 
راه اندازی این ساز وکار ویژه مالی خطر بزرگی برای موقعیت مالی ایلات متحده در میان مدت و بلندمدت خواهد بود. این امر امکان لازم برای اروپا را فراهم می سازد که زیرساخت های بانکی را بجای نیویورک اجرا کند و تهدیدی برای نفوذ اقتصادی آمریکا شود که عنوان ستون فقرات عملیات بانکی جهانی شناخته می شود. 
عضو ارشد بنیاد کارنگی ادامه می دهد: اساسا، اتحادیه اروپا یک 'شبه بانک' برای مدیریت معاملات با ایران ایجاد می کند؛ این شبه بانک در برابر تحریم های ایالات متحده مقاوم خواهد بود و دلیل آن ارتباطی است که این بانک با دولت های کلیدی اروپایی دارد که بدون ریسک هرج و مرج سیاسی و رکود اقتصادی نمی توانند از سوی آمریکا تحریم شود. 
بی شک راه اندازی چنین کانال مالی برای اروپا آسان نبوده است. 
اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن چنین اقدامی را همیشه انجام نداده اند و از آنجا که تجارت اروپا و آمریکا بسیار در هم تنیده است، یافتن افراد یا مؤسسه هایی که مایل به رعایت نکردن تحریم های ایالات متحده باشند، کار بسیار دشواری بود. اما اینکه آنها در پی ایجاد این ساز وکار برآمده اند، نشانه ای از این است که اروپا متوجه شده خروج آمریکا از توافق ایران نشان دهنده سطح بی ثباتی، غیرقابل پیش بینی بودن و نادیده گرفتن منافع متحدان از سوی واشنگتن است که خود آینده ایالات متحده به عنوان قدرتمندترین اقتصاد دنیا و دلار به عنوان ارز جهانی را تحت تاثیر قرار می دهد. 
با این وجود، ساز وکار ویژه مالی با یک قاعده نسبتا متعادل و آرام به پیش خواهد رفت زیرا قصد برانگیزاندن خشم ایالات متحده را ندارد و برای تسهیل معاملات موادی که شامل تحریم نیستند مانند فروش مواد غذایی، دارو و برخی کالاهای مصرفی به ایران استفاده می شود. 
اگرچه مقامات اروپایی قطعا در لوای ساز وکار ویژه مالی به دنبال معاملات گسترده تری با ایران هستند که تحت تاثیر تحریم های آمریکا قرار دارند.
در این میان دولت ترامپ ممکن است از چنین ساز وکاری که تنها به معامله کالاهای بشردوستانه با ایران می انجامد خوشامد بگوید. هرچند ادعا کرده که چنین چیزی «مشکل ما نیست»، حتی اگر افراد عادی در ایران قادر به دریافت داروهای مورد نیاز نباشند. وی ممکن است به فشار بر متحدان برای رابطه با ایران ادامه دهد. لذا در این شرایط ساز وکار ویژه مالی می تواند برخی از اثرات منفی تحریم ها را به حداقل برساند. 
به عبارتی هرچند ایران از نقطه نظر سیاسی اهمیت بسیاری دارد اما این اهمیت در بخش تجاری چندان مهم نیست تا اروپا بخواهد خطر روابط تجاری خود با آمریکا را به دلیل معامله با ایران به خطر بیندازد. 
اما این کانال هرچه باشد کابوسی برای ایالات متحده است که متحدان واشنگتن را مجبور به ایجاد گزینه های مالی برای دلار می کند که می تواند اثرات عمیق سیاسی و اقتصادی برای واشنگتن در پی داشته باشد. 
دولت ترامپ باید پیامدهای ناشی از انتخاب ناگزیر متحدانش برای استفاده از یک راه حل جایگزین برای انجام معاملات با ایران را بپذیرد. تسلط آمریکا بر اقتصاد جهانی از طریق حاکمیت آن در امور مالی و دلار به عنوان ارز جهانی شناخته می شود. لذا ترامپ، با دادن بهانه به متحدان خود برای انتخاب گزینه های دیگر، قدرت اقتصادی بلند مدت ایالات متحده را به خطر می اندازد.
اما اعلام ایجاد ساز و کار ویژه مالی از سوی 'فدریکا موگرینی' مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، مهمترین موضوعی بود که در آن جهان به سیرک ترامپ برای ادعایش مبنی بر 'بیش از هر دولت دیگری در تاریخ آمریکا دستاورد داشته است' بخندد یا حتی تلاش ناکام ترامپ برای متقاعد کردن شورای امنیت برای پیوستن به کارزار فشار علیه ایران را بیش از پیش به چشم آورد.
کارنگی افزود: سیاست های رئیس جمهوری ایران چگونه می تواند موقعیت ایالات متحده به عنوان بانکدار جهانی را تضعیف کند؟
سیاست 'دونالد ترامپ' رییس جمهوری آمریکا در قبال ایران بی پروا بوده است و همین سیاست می تواند باعث شود ایران به سمت یک برنامه هسته ای نامحدود حرکت کرده و اعتبار آمریکا را در عرصه بین المللی برای چانه زنی بر سر سایر مسائل کاهش دهد. این موضوع بیش از هر چیز بر روی رابطه آمریکا با متحدان و به ویژه نقش مرکزی ایالات متحده در نظام مالی جهان تاثیرگذار بوده است. 
در ادامه یادداشت این عضو سومین اندیشکده پرنفوذ جهان آمده است: دولت ایالات متحده اکنون فرصتی دارد که شاید بهترین فرصت باقی مانده باشد و آن اینکه خطر پیش آمده را به حداقل برساند. 
اگر دولت ترامپ این خطر را درک کرده باشد می تواند این تهدید را با کمترین تاثیر بر روی کارزار فشار حداکثری بر تهران، به حداقل برساند.