اگر به بازیهای کامپیوتری علاقهمند باشید، حتما نام بازی GTA را شنیدهاید. اولین سری این بازی در سال 1997 و برای کنسول پلیاستیشن 1 ساخته شد؛ اما آخرین نسخهی آن موسوم به GTA V با فروش بیش از 2 میلیارد دلار، بهعنوان یکی از پرفروشترین سرگرمیهای تاریخ شناخته میشود. علاوه بر موفقیت تجاری این بازی، هوش مصنوعی بهکاررفته در آن همیشه جالب بوده و حالا مهندسان فناوری خودران را جذب خود کرده است.
بخشی از پیشبرد فناوری خودران، بهینهسازی نرمافزاری خودروها در زمینهی درک بهتر محیط و تصمیمگیری در شرایط مختلف است. به این عمل بهاصطلاح، آموزش خودرو گفته میشود. این روند میتواند بسیار وقتگیر و گاهی خطرناک باشد، چرا که باید خودروها در خیابان آزمایش شوند؛ اما با استفاده از واقعیت مجازی و انتقال نرمافزاری خودروها به فضای گرافیکی، میتوان آنها را آموزش داد.
شرکتهای زیادی وعده دادهاند که خودروهای کاملا خودران را تا سه سال دیگر توسعه دهند و برای عرضهی عمومی آماده کنند. این زمانبندی فشار کاری زیادی بر دوش مهندسان درگیر با فناوری خودران گذاشته است. از سویی دیگر، حوادث و حالتهای متنوعی که ممکن است در حین حرکت خودرو در مسیر اتفاق بیفتند، دستیابی به الگوریتمهای پیچیده برای نرمافزار این فناوری را اجتنابناپذیر کردهاند. از دیدگاه سختافزاری؛ دوربینها، سنسورها و انواع تجهیزات لازم برای تکمیل این پروژه وجود دارند؛ اما هنوز نمیتوان با قاطعیت گفت که در هنگام نزدیک شدن خودرو به یک واقعهی خاص مثل چپ شدن کامیون، سیستم خودران قادر به تصمیمگیری صحیح باشد.
دیوید باکت، از مهندسان فعال در این حوزه، میگوید:
اعتماد کردن به اطلاعاتی که از محیط و جاده به خودرو میرسد، کافی نیست. باید شبیهسازیهای متعددی انجام گیرد و فناوری خودران در حالتهای مختلف آزمایش شود تا با تکرار چندبارهی یک سناریو، ضریب اطمینان این فناوری افزایش یابد.
سال گذشته، کارشناسان دانشگاه دارمشتات آلمان با همکاری شرکت اینتل، راهی برای بهرهگیری از ویژگیهای بصری بازی GTA V در آزمایش فناوریهای مختلف توسعه دادند. امروزه مهندسان در حال استخراج الگوریتمهای این بازی برای استفاده در فناوری خودران هستند. شرکت راکاستار (سازندهی این بازی) در تازهترین بهروزرسانی این مجموعه با هدف همکاری با پروژههای علمی، 262 مدل خودرو، 1000 شخصیت عابر پیاده و حیوان با واکنش تصادفی و غیرقابل پیشبینی، 14 نوع شرایط آب و هوایی مختلف و تعداد بیشماری پل، جاده، تونل، تقاطع و چراغ راهنمایی را در اختیار دانشمندان قرار داده است.
شرکت وایمو از مهمترین شرکتهای توسعهدهندهی فناوری خودران است. وایمو پیشتر به گوگل تعلق داشت و حالا در اختیار گروه آلفابت قرار دارد. مهندسان این شرکت هرروزه با تستهای میدانی مختلف، در حال بهینهسازی نرمافزارهای خود هستند. بنا به گزارش رسمی این شرکت، شبیهسازی مجازی، بعد از شکست در هر آزمون ضروری است. هنگامی که خودرو در یک موقعیت خاص واکنش مناسبی نشان نمیدهد و رانندهی آزمون مجبور به گرفتن فرمان و کنترل خودرو میشود، میتوان اطلاعات محیط را به شبیهساز منتقل کرد و با تکرار آزمون، فرایند توسعهی فناوری خودران را سرعت بخشید.
در میان دانشمندان درگیر با فناوری خودران، اصطلاحی به نام روباه قهوهای سریع (Quick Brown Fox) وجود دارد. این نام به شرایط ناگهانی غیرقابل پیشبینی در جادهها اشاره دارد که مانند دویدن یک روباه در اتوبان، ممکن است منجر به حادثه شود. درفناوری خودران، آزمونهای روباه قهوهای لزوما قانون خاصی ندارند؛ اما در بدترین شرایط آبوهوایی و ترافیکی انجام میشوند. فرض کنید در جاده و با سرعت درحال رانندگی هستید و عدهای موتورسوار با حرکات نمایشی و مارپیچ، مقابل شما قرار میگیرند. درچنین شرایطی، فناوری خودران هنوز قابل اعتماد نیست و همچنان مغز انسان بسیار سریعتر و بهتر از یک کامپیوتر شرایط را تحلیل و تصمیمگیری میکند.
سؤالی که بیش از هر زمان دیگر ذهن شهروندان را درگیر خود کرده است، به استانداردسازی فناوری خودران اشاره دارد؛ اینکه چه زمانی قوانین رسمی به خودروهای هوشمند، اجازهی حرکت خودکار و بدون دخالت راننده در جادهها میدهند؟ تدوین اساسنامه و استاندارد لازم برای خودروهای آینده، چالشی است که نهادهای ایمنی و دولتی از هماکنون با آن مواجه هستند. گیل پرت، مهندس ارشد تویوتا معتقد است که واقعیت مجازی، میتواند بهعنوان معادل دنیای واقعی در بررسی عمکرد فناوری خودران مفید باشد. پس میتوان نتیجه گرفت که نهادهای قانونی نیز میتوانند از شیبهسازها برای بررسی استاندارد فناوری در خودروها استفاده کنند و حتی مهندسان شهرسازی، به کمک واقعیت مجازی محیط مناسبی برای تردد خودروهای خودران فراهم کنند.