امروز (29 دی) در تقویم روز هوای پاک است، روزی که پایتخت نشینان در سال جاری فقط 17 روز توانستهاند آن را تجربه کنند، اما جالب است بدانید بر اساس آخرین مطالعات انجام شده در معتبرترین مراکز علمی و پژوهشی جهان، با هوشمندسازی شهرها و توسعه اپلیکیشنهای حوزه محیط زیست، امکان کاهش 10 تا 15 درصدی انتشار گازهای گلخانهای، و میزان آلودگی هوا وجود دارد.
بر اساس مطالعهای که در موسسه جهانی مکینزی (Mckinsey Global Institute) در سال 2018 انجام شده است، توسعه سیستمهای هوشمند ساختمانها، تولید اپلیکیشنها یا برنامههای کاربردی مربوط به حوزه حمل و نقل، میتواند علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی و کاهش گازهای مضر، به ارتقای کیفیت هوا نیز منجر شود.
کاهش 20 تا 30 درصدی مصرف آب و کاهش 10 تا 20 درصدی تولید سرانه پسماند در نتیجه توسعه این برنامههای کاربردی از دیگر تخمینهای آماری ارائه شده در این مطالعه است. شهرهایی که در آنها اپلیکیشنهای هوشمند مربوط به حوزه حمل و نقل، توسعه یافتهاند احتمالاً تا سال 2025 شاهد کاهش میانگین 15 تا 20 درصدی در مدت زمان سفرهای روزانه شهروندانشان خواهند بود.
همچنین اپلیکیشنهایی در حوزه استفاده از خودروی اشتراکی، دوچرخه اشتراکی، اطلاعات روشهای مختلف حمل و نقل و ارائه اطلاعات بهنگام در مورد کیفیت هوا به طور مستقیم و غیرمستقیم در حوزههای مرتبط با آلودگی هوای کلانشهرهای پرجمعیت تأثیر گذار است.
روابط عمومی شهرداری تهران گزارش میدهد برای اینکه معضل آلودگی هوا به طور مستقیم مورد توجه قرار گیرد، لازم است سنسورهایی برای ارزیابی کیفیت هوا نصب شوند. این سنسورها اگرچه نمیتوانند آلودگی هوا را برطرف کنند، اما میتوانند منابع تولید آن را شناسایی کرده و اطلاعات لازم برای انجام اقدامات بعدی را ارائه دهند. برای مثال شهر پکن پایتخت چین توانست آلایندههای مرگ بار تولید شده از هواپیماها را با استفاده از سنسورهای ردیابی منابع تولید آلودگی تا حدود 20 درصد در یک سال کاهش دهد و مقررات مربوطه را تدوین کند.
«مهدی امینی» کارشناس مهندس شهرسازی نیز در همین رابطه میگوید که خودروها بیشترین آلایندگی را در هوا ایجاد میکنند و صنعت خودروسازی کشور باید به مسیری برود که جهان رو به آن حرکت میکند. او با اشاره به این موضوع که طرح ممنوعیت فروش خودروهای بنزینی و دیزلی از سال 2032 در بعضی کشورها ارائه شده است؛ تاکید دارد که اجرایی شدن این طرح در جهان میتوان به طور چشمگیری سیستم زندگی و مدیریت شهری را دگرگون سازد. او به دیجیاتو میگوید:
«با این طرح، تردد در جادهها تغییر خواهد کرد و برای عبور و مرور در جاده از خودروهای الکتریکی استفاده میشود و در نتیجه انتشار آلایندهها کاهش چشمگیری خواهد داشت.»
او همچنین باور دارد از دیگر مواردی که باعث افزایش آلودگی هوا میشوند گرمایش و سرمایش منازل است و باید برای این منظور از فناوریهایی با کاهش میزان کربن تولیدی استفاده شود:
«در فناوریهای گرمایشی و سرمایشی جدید نیازمند تغییرات زیرساختی زیادی در منازل نیستیم البته این فناوریها به تنهایی کارآمد نیستند و باید عایقکاری و پنلهای خورشیدی نیز برای کاهش آلودگی و استفاده صحیح از آنها به کار گرفته شود. این روشها موجب صرفهجویی در هزینههای خانواده و تاثیرات منفی کمتر بر محیط زیست خواهند شد.»
امینی آلودگی هوای تهران را پیچیده و معضلی چندین وجهی میداند و همه مردم و ارکانهای دولتی را پاسخگوی این وضعیت میداند و هوشمندسازی شهر را با سرمایهگذاری بخش خصوصی یکی از راهحلهای این موضوع معرفی میکند. این کارشناس معتقد است که کمبود استارتاپهای زیست محیطی در کشور بیداد میکند.
پیشتر «اکبر احمدزاده» از اساتید دپارتمان مهندسی دانشگاه علم و صنعت در گفتگو با دیجیاتو از امکانات زیرساخت اینترنت کنونی کشور که حالا به حد مناسبی برای استفاده از فناوری در زمینه کمک به آلودگی هوا رسیده گفته بود: «اینترنت اشیا میتواند جدا از مساله کاهش مصرف انرژی، تجهیزات خودرویی و ترافیک شهری را به مدیریت خود در بیاورد تا شاهد کاهش مصرف سوخت باشیم.» به گفته وی پژوهشهای جهانی نشان میدهد که اگر حجم سوخت ماشینها تا 50 درصد کاهش یابد، بازهم با مشکل آلودگی روبرو خواهیم بود و باید افق دید روشنتری نسبت به این مساله ساخت.
با ظهور نسل پنجم اینترنت همراه و نسل بعدی وایفای زیرساختهای لازم برای اینترنت اشیا و یا تلاش استارتاپها برای رسیدن به هوای پاک راحتتر از گذشته شده و احتمالا در آینده شاهد تحولاتی شگرف در این زمینه، همپا با سایر کشورهای جهان خواهیم بود. گزارش روابط عمومی فاوای شهرداری تهران نشان میدهد که این سازمان بیش از پیش روی موضوع هوای پاک تمرکز کرده و شاید با توسعه و رشد تکنولوژیهایی چون اینترنت اشیا بتوان امیدوار بود که هوای پاک به پایتخت زودتر از همیشه برسد.