جهان با تهدیدها و چالش‌های متعددی در حوزه سلامت روبروست که شیوع بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسیناسیون، افزایش پاتوژن‌های مقاوم به دارو، بالا رفتن نرخ چاقی و تاثیرات آلودگی زیست محیطی بر سلامت تنها بخشی از این چالش‌ها هستند.
به گزارش به نقل از ایسنا، سازمان جهانی بهداشت (WHO) در راستای مقابله با این چالش‌ها و تهدیدهای دیگر، برنامه راهبردی را ارائه کرده که بر حدود سه میلیارد نفر تمرکز دارد و شامل "تضمین دسترسی بیش از یک میلیارد نفر به پوشش جهانی سلامت"، "حفاظت از یک میلیارد نفر در برابر شرایط اضطراری" و نیز "برخورداری یک میلیارد نفر از سلامت و رفاه کامل" می‌شود.
سایت اطلاع رسانی این سازمان در گزارشی تازه در همین رابطه آورده است: تحقق این هدف مستلزم آن است که تمامی تهدیدهایی که متوجه سلامت بشر است از زوایای مختلف مورد توجه قرار گیرد.
از جمله چالش‌هایی که سلامت بشر را تهدید می‌کند و لازم است سازمان جهانی بهداشت و دیگر سازمان‌های مسئول در حوزه سلامت در سال 2019 به آن توجه داشته باشند شامل موارد زیر است:
آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی
روزانه از هر 10 نفر 9 نفر هوای آلوده تنفس می‌کنند. سازمان جهانی بهداشت آلودگی هوا را در سال 2019 از بزرگترین خطرات زیست محیطی برای سلامت برشمرده است. آلاینده‌های میکروسکوپی در هوا به سیستم تنفسی، گردش خون، ریه‌ها، قلب و مغز آسیب می‌زند و هر سال حدود هفت میلیون نفر بر اثر ابتلا به بیماری‌هایی از قبیل سرطان، سکته مغزی، بیماری قلبی و ریوی جان خود را از دست می‌دهند و حدود 90 درصد از این مرگ و میرها در کشورهایی با میزان درآمد پایین و متوسط اتفاق می‌افتد.
همچنین عامل اصلی آلودگی هوا که همان احتراق سوخت‌های فسیلی است در تغییرات اقلیمی نیز نقش اصلی را بازی می‌کند که به شکل‌های مختلف بر سلامت انسان تاثیر می‌گذارد. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که بین سال‌های 2030 تا 2050 تغییرات اقلیمی موجب مرگ سالانه 250 هزار نفر دیگر بر اثر عواملی همچون سوء تغذیه، مالاریا، اسهال و گرمازدگی می‌شود.
بیماری‌های غیرواگیر
بیماری‌های غیرواگیر از قبیل دیابت، سرطان، بیماری قلبی در مجموع عامل 70 درصد از موارد مرگ و میر در سراسر جهان هستند. همچنین از این میان حدود 15 میلیون نفر از افراد 30 تا 69 ساله دچار مرگ زودهنگام می‌شوند. بیش از 85 درصد از مرگ و میرهای زودهنگام در کشورهایی با میزان درآمد پایین و متوسط اتفاق می‌افتد. افزایش موارد ابتلا به این بیماری‌ها از فاکتورهای خطرزایی همچون استعمال دخانیات، بی‌تحرکی، مصرف الکل، رژیم غذایی ناسالم و آلودگی هوا ناشی می‌شود. همچنین این فاکتورهای خطرزا مشکلات روحی-روانی را تشدید می‌کنند.
همه‌گیری جهانی آنفلوآنزا
جهان با همه‌گیری دیگر ویروس آنفلوآنزا روبرو خواهد بود و این درحالیست که زمان و شدت آن برای کارشناسان و محققان مشخص نیست. سازمان جهانی بهداشت پیوسته در حال بررسی چرخه تکامل ویروس آنفلوآنزا به منظور تشخیص گونه‌های بالقوه است. 153 موسسه در 114 کشور جهان در روند نظارت و واکنش به شیوع احتمالی این ویروس مشارکت دارند.
زندگی در شرایط آسیب‌پذیر و شکننده
بیش از 1.6 میلیارد نفر از مردم جهان در مکان‌هایی زندگی می‌کنند که وجود بحران‌های متعدد و سیستم ضعیف خدمات درمانی آنان را از دسترسی به خدمات اولیه محروم می‌کند.
مقاومت آنتی‌بیوتیک‌ها
تولید آنتی‌بیوتیک‌ها و آنتی ویروس‌ها از بزرگترین دستاوردها در حوزه داروسازی است. اما اکنون، زمان اثربخش بودن این داروها رو به اتمام است. "مقاومت آنتی‌بیوتیکی" بشر را با این تهدید روبرو می‌کند که به دوره‌ای بازگردانده شود که توان مقابله با عفونت‌هایی از قبیل ذات‌الریه و سل را نداشت.
ابولا و دیگر پاتوژن‌های پرخطر
در سال 2018 میلادی جمهوری کنگو با دو مورد شیوع بیماری ابولا مواجه شد که هر دو آن‌ها به شهرهایی با جمعیت بیش از یک میلیون نفر گسترش پیدا کرد. یکی از استان‌های درگیر این بیماری در مناطق جنگی واقع شده بود. این وضعیت نشان می‌دهد شرایطی که شیوع یک پاتوژنِ (عامل بیماری‌زا) پرخطر مثل ابولا اتفاق می‌افتد مهم است. برای مثال آنچه که در موارد شیوع بیماری در گذشته و در مناطق روستایی اتفاق افتاده را نمی‌توان همیشه برای مناطقی با جمعیت بالا یا درگیر جنگ نیز به کار گرفت.
کمبود مراقبت‌های بهداشتی اولیه
مراقبت‌های بهداشتی اولیه اولین نقطه تماس مردم با سیستم خدمات سلامتی است و لازم است خدمات جامع، قابل دسترس و اجتماع محور را در تمامی دوره‌های زندگی فراهم سازد. مراقبت‌های بهداشتی اولیه اکثریت نیازهای سلامت بشر را در دوره‌های زندگی محقق می‌سازد. نظام سلامت با مراقبت‌های اولیه بهداشتی و قابل قبول برای تحقق پوشش جهانی سلامت ضروری است.
خودداری از واکسیناسیون
اجتناب از تزریق واکسن یا سهل‌انگاری در تکمیل واکسیناسیون، احتمال شکست در برنامه‌های مقابله با بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسیناسیون را افزایش می‌دهد. واکسیناسیون یکی از کم‌هزینه‌ترین و موثرترین روش‌ها در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌هاست. در حال حاضر واکسیناسیون از مرگ دو تا سه میلیون نفر جلوگیری می‌کند. همچنین در سطح جهان موارد ابتلا به سرخک افزایش 30 درصدی داشته است. هرچند دلیل این افزایش پیچیده است و تماما از عامل خودداری از واکسیناسیون ناشی نمی‌شود.
تب دنگی
این بیماری با علائمی شبیه به آنفلوآنزا خود را نشان می‌دهد که می‌تواند کشنده باشد و حدود 20 درصد از تمامی مبتلایان به تب دنگی شدید جان خود را از دست می‌دهند. به همین دلیل این بیماری در چندین دهه به تهدید فزاینده‌ای تبدیل شده است. حدود 40 درصد از مردم دنیا در معرض تب دنگی هستند و 390 میلیون مورد ابتلا به این عفونت در سال گزارش می‌شود. استراتژی کنترل تب دنگی سازمان جهانی بهداشت در نظر دارد که موارد مرگ و میر ناشی از این بیماری تا سال 2020 به میزان 50 درصد کاهش پیدا کند.
HIV
پیشرفت‌های بدست آمده در تشخیص مبتلایان به ویروس HIV، تامین داروهای آنتی رتروویرال و نیز تضمین دسترسی افراد به اقدامات پیشگیرانه قابل قبول بوده است. با این وجود موارد ابتلا به این ویروس و مرگ ناشی از بیماری ایدز همچنان مشاهده می شود. از زمان شیوع این بیماری بیش از 70 میلیون نفر به این ویروس آلوده شده‌اند و حدود 35 میلیون نفر بر اثر ابتلا به آن جان خود را از دست داده‌اند. امروز 37 میلیون نفر از مردم جهان به ویروس HIV آلوده هستند.
