یکی از پیامدهای منفی و مخرب فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در جامعه ایرانی، به تضعیف تعاملات و گفت‌وگوی سازنده میان اعضای خانواده و بویژه در حوزه مناسبات درون خانوادگی میان جوانان و والدین معطوف می‌شود.
به گزارش خبرنگار
گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،گفت‌وگو و تعامل کلامی میان اعضای خانواده، از نیازهای جدی محسوب می‌شود که به واسطه آن می‌توان ضریب همدلی و ارتباطات عاطفی درون خانوادگی را تقویت کرد.
علی‌رغم نقش سازنده این مولفه، افزایش و تَسَریِ استفاده از فضای مجازی و بویژه شبکه های اجتماعی از طریق نرم افزارهای ارتباطی نوین و گوشی‌های همراه نسل جدید، توسط اعضای خانواده ها و بخصوص جوانان، فضا و شرایط نگران کننده ای را ایجاد کرده که به اعتقاد برخی کارشناسان استمرار آن، با تبعات مخرب و ناخوشایندی همراه خواهد بود.
حمیده رهگذر،جامعه‌شناس و آسیب‌شناس مسائل اجتماعی در گفت‌وگو با خبرنگار
باشگاه خبرنگاران جوان، اظهارکرد: یکی از عوامل و متهمان اصلی بروز این پدیده، به استفاده افراطی از گوشی های همراه نسل جدید و نرم افزارهای ارتباطی نوظهوری باز می‌گردد که به نوعی همچون دیواری میان اعضای خانواده، آنها را به انزوای تدریجی مبتلا می‌کند.
وی افزود: بر اساس آمار و ارقام منتشر شده از سوی رسانه ها، میانگین و مدت زمان گفت‌وگو میان اعضای خانواده، به 15 دقیقه در روز رسیده که این پدیده به صورت بالقوه بستر و زمینه ساز ظهور و بروز نارسایی‌ها و چالش های متعددی است.
رهگذر بیان کرد: ادامه یافتن این وضعیت، ارتباطات عاطفی میان اعضای خانواده را تضعیف می‌کند و تدریجا باعث کاشتن بذری خواهد شد که از آن تحت عنوان اختلاف و تنش یاد می‌شود.
وی افزود: اساسا یکی از راهکارهای موثر در ارتباط گیری، به تعاملات و گفت‌وگوها میان افراد و اعضای خانواده معطوف می‌شود.
بیش از60 درصد خانواده ها، غذای روزانه را انفرادی تناول می‌کنند
جامعه‌شناس و آسیب‌شناس مسائل اجتماعی(رهگذر) با اشاره به فاصله گرفتن و انشقاق پنهان در میان برخی از خانواده ها،گفت: در گذشته ای نه چندان دور، تمام اعضای خانواده، در هنگام صرفِ غذا گِرداگِردِ یک سفره یا میز جمع می‌شدند که همین رویه به ظاهر ساده، نقش موثری در حفظ بنیان خانواده و تحکیم روابط و تعاملات درون خانوادگی ایفا می‌کرد.
وی افزود: با افزایش تعداد کاربران و شایع شدن استفاده از شبکه‌های اجتماعی، متأسفانه برخی از نیازهای بدیهی و ضروری جامعه و نظام خانواده به فراموشی سپرده شده است.
رهگذر گفت: یکی از آسیب‌های جدی شبکه های اجتماعی به جدایی عاطفی اعضای خانواده معطوف می شود، به نوعی که در ظاهر، اعضای خانواده و بویژه فرزندان جوان آنها در کنار یکدیگر قرار گرفته اند،اما این حضور فیزیکی تنها در ظاهر رویت می شود،لذا اندیشه و تفکر کاربران در نقطه و محفلی دیگر سیر می کند.
وی افزود: اگرچه در ظاهر، فاصله گرفتن تدریجی و کلامی میان اعضای خانواده، صرفا در بیان و گفتار خلاصه می شود، اما بررسی ها و تحقیقات روانشناختی ثابت کرده، این سکوت حاکم بر نظام خانواده در میان برخی از اقشار و گروه‌های اجتماعی، مسبب بروز چالش ها و نارسایی‌های عمیقی می شود که با وجود اهمیت آن، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
پروانه مسعودی، جامعه‌شناس و آسیب‌شناس مسائل اجتماعی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در واکاوی و تحلیل این موضوع، تصریح کرد: تضعیف و کاهش ضریب گفت و گو میان اعضای خانواده صرفا به شبکه های اجتماعی خلاصه نمی شود، زیرا در فقدان یا خلاء این فناوری ها، شبکه های تلویزیونی و برخی از سرگرمی های این‌چنینی می‌توانند به عاملی برای فاصله گرفتن اعضای خانواده و بخصوص جوانان از یکدیگر تبدیل شود.
وی افزود: به نظر بنده، عدم تفاهم لازم میان اعضای خانواده عامل و باعث این شکاف تدریجی شده و در برخی خانواده ها، شرایطی حاکم شده که فضای گفت‌وگوی صمیمی از بین رفته و اساسا اعضای خانواده از ارتباط و تعامل کلامی با یکدیگر احساس لذت نمی کنند.
مسعودی اظهارکرد: خانواده هایی که از گفت‌وگوی سازنده میان یکدیگر محروم هستند، بیش از دیگران مستعد ایجاد شکاف و انفکاک خواهند بود.
وی در پایان یادآور شد:برای برون رفت از چنین مشکلاتی، ابتدا به ساکن با تکیه بر وجه اشتراکات میان اعضای خانواده باید سطح همدلی ها ارتقاء یابد و سپس حضور در فضای مجازی یا شبکه های ارتباطاتی و اجتماعی با تعیین نمودن حدود و چارچوب مشخص زمانی انجام پذیرد که قطعا رعایت این دو مولفه، در پیشگیری از بروز شکاف درون خانوادگی میان اعضای خانواده و بخصوص جوانان پیشگیری خواهد کرد.
