رقابت آبی؛ مهم‌ترین چالش تالاب‌های ایران

در سکوت اگر به تالاب نزدیک شوی، پرنده‌ای بزرگ را می‌بینی که سر در آب می‌برد و بیرون می‌آورد و چیزی در دهان دارد. پرنده کوچک از شاخه‌ای به شاخه‌ای می‌پرد، و ماری چابک در آب، ماهی ریزی به دهان می‌گیرد و می‌گریزد. این تصویر غالب تالاب‌هاست. درست 48سال پیش بود که کنوانسیون مربوط به تالاب‌های مهم بین‌المللی، به ویژه تالاب‌های زیستگاه پرندگان آبزی معروف به «کنوانسیون رامسر»؛ پیمانی بین‌المللی برای حفاظت از تالاب‌های جهان در 13 بهمن سال 1349 در شهر رامسر به تصویب رسید.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، در ابتدا این معاهده به امضای نمایندگان 18کشور شرکت‌کننده رسید، اما امروزه 169کشور جهان عضو این پیمان هستند. این پیمان با تلاش اسکندر فیروز رئیس وقت سازمان محیط زیست ایران تهیه شد. تعریف تالاب در این کنوانسیون بسیار موسع است و شامل مرداب‌ها و باتلاق‌ها و لجن‌زارها یا آب‌های طبیعی یا مصنوعی اعم از دایمی یا موقت است که آب‌های شیرین-تلخ یا شور در آن به صورت راکد یا جاری یافت شود از آن جمله است آب‌های دریا که عمق آن‌ها در پایین‌ترین نقطه جزر از شش متر تجاوز ننماید. این کنوانسیون هم‌اکنون دوهزارو186 تالاب به وسعت 200میلیون هکتار را پوشش می‌دهد. بریتانیا با 170تالاب بیشترین تعداد و کانادا با 140هزار کیلومتر مربع بیشترین وسعت از تالاب‌های خود را تحت پوشش این معاهده درآورده‌اند و همچنین (تا سال 2011) 33 تالاب ایران در لیست کنوانسیون رامسر با 22 عنوان ثبت شده‌اند.

به گفته احمدعلی کیخا، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس 70درصد از تالاب‌های ایران در معرض نابودی هستند. همچنین بنابر اظهارات معاون سازمان حفاظت محیط زیست بیش از دو سوم تالاب‌های ایران درمعرض خطر هستند. از سوی دیگر اسماعیل کهرم، معاون سابق سازمان محیط زیست، فعال و کارشناس در این زمینه می‌گوید: کنواسیون رامسر در سال 1971میلادی در رامسر تشکیل شد و جزو اولین کنواسیون‌های جهانی در مورد محیط زیست بود. در آن روزها جهان مرتب درحال از دست دادن تالاب‌ها بود. چه در ایران و چه در جهان. بنابراین این کنواسیون با حضور بزرگ‌ترین کشورها و با حضور بسیاری از پرفسورهای جهان تشکیل شد. هدف‌شان این بود که هر کشوری هر تعدادی که دوست دارد به این کنواسیون تالاب معرفی کند و قول بدهد نگذارد آسیبی به این تالاب‌ها برسد و در آنها دخل و تصرف، ساختمان‌سازی و تخریب صورت نگیرد. هر کشور چند مورد تالاب معرفی و کرد و ایران هم 22تالاب معرفی کرد که به عنوان رامسر سایت معرفی شدند. حالا بعد از گذشت این چند دهه ما در جهان حدود هزارو700تالاب داریم که این‌ها به عنوان سایت رامسر معرفی شدند. بنابراین هدف اصلی حفظ تالاب‌ها و پرندگان مهاجر بود. کهرم در واکنش به اظهارات کیخا و معاون سازمان محیط زیست توضیح می‌دهد: آمار تالاب‌های در معرض خطر کشور به مراتب بیش از این است. یعنی اینکه به‌طور تقریبی ما حدود 250تالاب داریم که اینها فصلی و دائمی و شور و شیرین و چسبیده به دریا و یا محصور در خشکی هستند. یعنی تمام تالاب‌هایی که در جهان هستند ما نمونه‌اش را داریم و متاسفانه همه در معرض خطر هستند. یعنی اینکه یا آمده‌ایم پرنده‌هایش را شکار کردیم یا خشکش کردیم مانند تالاب ارومیه یا مانند هورالعظیم یا مانند تالاب میانکاله در آن زراعت می‌کنیم، ماهیگیری می‌کنیم. از این جهات در معرض خطر هستند. منتها نظر…