به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، «بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در بازدید و در گفت‌وگو درباره سازوکار مالی اروپا (اینستکس) که روز پنجشنبه از سوی سه کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) رسما ثبت شد و در پاسخ به این سؤال که آیا این سازوکار می‌تواند در برگیرنده همه تعهدات اروپا ذیل برجام و جبران خسارات وارده به ایران پس از خروج آمریکا از این توافق باشد؟ گفت: بعد از خروج آمریکا از برجام و علاقه‌مندی کشورهای اروپایی برای باقی ماندن برجام و حضور ایران در این توافق، این کشورها متعهد شدند که با ایجاد سازوکارهای مشخصی، منافعی که ایران باید از برجام حاصل می‌کرد را تامین کنند.
وی افزود: در همین خصوص یکسری مذاکرات بین طرفین در سطوح کارشناسی و بالاتر آغاز شد و قرار بود این سازوکار طراحی و به جریان بیفتد، ولی متاسفانه به دلایل مختلف که دلایل خاصی است و توضیح آن نیاز به فرصت بیشتری دارد، سه کشور اروپایی و 1+4 نتوانستند این سازوکار را در زمان خود و بهنگام عملی و اجرایی کنند.
هنوز مکانیسم‌ها، چگونگی کار و نحوه اجرای آن و شکل تبادلات خیلی مشخص نیست
سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه شاهدیم حدود هشت ماه زمان صرف شد که این ساختار که باید این سازوکار را اجرا کند، ثبت شود، عنوان کرد: اواخر هفته گذشته ثبت این موسسه اعلام شد، ولی هنوز مکانیسم‌ها، چگونگی کار و نحوه اجرای آن و شکل تبادلات خیلی مشخص نیست و به نظر می‌رسد هنوز برای صحبت دقیق در همه این موارد خیلی زود است. به ما گفته‌اند درباره چگونگی و شکل آن کار خواهند کرد و آن را متعاقبا اعلام می‌کنند.
قاسمی ادامه داد: این سازوکار هنوز به مرحله اجرایی نرسیده و برای اجرایی شدن به زمان بیشتری نیاز دارند. از طرف دیگر ظاهرا باید چنین سازوکاری در درون ایران و در داخل بانک مرکزی ایجاد شود که بتواند در کنار این سازوکار وظایفش را انجام دهد.
این دیپلمات ارشد کشورمان با بیان اینکه منتظریم توضیحات بیشتری درباره چگونگی انجام این سازوکار ارائه شود، اظهار داشت: نقل قول‌ها و صداهایی که در اروپا وجود دارد تا حدی متناقض است و یکسان نیست.
وی توضیح داد: صحبت برخی بر این بوده است که این سازوکار شامل حال کالاهای تحریمی نمی‌شود و از طرف دیگر صحبت از این است که این سازوکار می‌تواند در خدمت دارو، تجهیزات پزشکی و کالاهایی که به بخش کشاورزی مربوط است باشد و غیر از این شاید شامل حال کالاهای دیگری نباشد و از طرف دیگر بحث این است که این ساز و کار به 28 کشور اروپایی ساری و جاری شود و همه از آن استفاده کنند. البته در یک حالت خوشبینانه این بحث نیز مطرح است که غیر از کشورهای اروپایی، در آینده بعد از تکمیل سازوکار و اجرایی شدن آن، سایر کشورهای غیر اروپایی نیز از این سازوکار استفاده کنند.
گلایه‌مندی از اروپا
قاسمی با بیان اینکه این اقدام با تأخیر صورت گرفت، عنوان کرد: این گلایه‌مندی نسبت به اروپا وجود دارد که کاری که متعهد بود در زمان کمتری انجام دهد، نتوانست به دلایل مختلف انجام دهد.
وی افزود: باید از اروپا خواست که هر چه سریع‌تر و در زمانی کوتاهتر به تعهداتش عمل کند. ما این را گام نخست تلقی می‌کنیم و این اقدام که گام نخست است را بی شک گامی مهم و مثبت تلقی می‌کنیم، امیدواریم در آینده نزدیک اروپا برای گام‌های بعدی با جدیت بیشتری اقدام کند.
اگر قرار باشد کسی شرط بگذارد این ایران است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران از تاخیری که اروپا در این زمینه داشت، خرسند نیست و انتظار ما فراتر از آن چیزی بود که تاکنون اتفاق افتاده است، گفت: تصور و نگاه ما این بود که اروپا این توانایی را باید داشته باشد که خارج از فشارهای بیرونی و مشکلات درونی خودش این سازوکار را در زمان بسیار کوتاهتری انجام دهد، اصولا اصلا قرار نبود و نباید ارتباطی بین این سازوکار و مسائلی دیگر مثل FATF و.... برقرار کنند، این سازوکار از وظایف ذاتی آنان در قبال استمرار برجام بوده است و اگر قرار باشد کسی شرط بگذارد این ایران است که باید شرط‌های خود را مطرح کند.
ارزیابی از عملیاتی شدن این سازوکار
قاسمی در ارزیابی از عملیاتی شدن این سازوکار هم گفت: تصور این است که اروپا باید با توجه به اصراری که به ماندن ایران در برجام داشت و خواستی که برای حفظ برجام دارد، به همان شکلی که در اواخر ماه می (بیانیه اتحادیه اروپا) بیان کرد بتواند به هر شکل ممکن تعهدات برجامی نسبت به ایران را برآورده کرده و خروج آمریکا از برجام را جبران کند، وگرنه امکان اینکه آن شرایط و شرایط فعلی بتواند پایدار بماند، کاری است دشوار.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: اگر اروپا تعهدات برجامی را انجام ندهد شرایط تغییر می‌کند و اینکه چه خواهد شد، تصمیم‌گیری آن با مقامات عالی کشور است.
آمریکایی‌ها اصلا نباید به عراق می‌‌آمدند
بهرام قاسمی همچنین در بخش دیگری از این گفت‌وگو در واکنش به اظهارات اخیر دونالد ترامپ مبنی بر اینکه در عراق حضور داریم با هدف نظاره کردن ایران و اینکه با توجه به اعلام خروج آمریکا از سوریه این اظهارات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ نیز گفت: روی صحبت‌های آقای ترامپ اصلا نمی‌شود حساب کرد. سخنان او معمولا به گونه‌ای است که خیلی آنها را نباید جدی گرفت. چه خروج از سوریه و چه حضور در سایر نقاط جهان و یا سیاست‌هایی که در درون آمریکا اتخاذ می‌کند.
وی با بیان اینکه ما شاهد رفتارهای متناقض آمریکا با برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس بودیم، به اعلام حمایت‌های ترامپ از این کشورها و از سوی دیگر توهین به آنها و تناقض‌ها درباره سوریه که می‌ماند یا می‌رود نیز اشاره کرد.
قاسمی، آمدن آمریکایی‌ها به عراق را اشتباه توصیف کرد و افزود: اصولا آنها اصلا نباید به عراق می‌‌آمدند و ماندن آنها در این کشور مستقل هم اشتباهی راهبردی و نامشروع است، سخنان او و توجیه بودنشان در عراق امری کاملا غیر قابل قبول است.
مردم و دولت عراق اجازه نخواهند داد که خاک این کشور به پایگاهی برای دولت آمریکا علیه ایران تبدیل شود
وی افزود: روابط ایران و عراق روابط عمیق، مبتنی بر دوستی و رعایت حق همسایگی و روابط مسالمت آمیز است و هرگز مردم و دولت عراق اجازه نخواهند داد که خاک این کشور به پایگاهی برای دولت آمریکا علیه ایران تبدیل شود، تمامی معضلات، مشکلات و مصائب منطقه ناشی از حضور بی‌جا و سیاست‌های غلط آمریکا است و بیشک آمریکا هنوز در حال تکرار اشتباهات استراتژیک خود می‌باشد و بیشک آن کس که خطا می‌کند باید بهایخطاهای خود را بپردازد.
به گفته سخنگوی دستگاه دیپلماسی آمدن آمریکا به منطقه حاصلی جز میلیاردها دلار ضرر و زیان و ایجاد فضای غیرآمریکایی در منطقه و جهان نداشته است و ماندن آمریکا در عراق کاری عبث، بی فایده و تحریک کننده است و می‌تواند موجب افراط گرایی، خشونت و ترویج تروریسم شود.
عراق جایی نیست که ترامپ و نیروهای آن، از آنجا ایران را رصد کنند
وی در توصیه‌ای به ترامپ گفت: بهتر است هر چه زودتر عراق را ترک و به کشور مستقل عراق احترام بگذارد و عراق را در اختیار مردم این کشور و دولت قانونی‌اش بگذارد که سرنوشت کشورشان را خودشان تعیین کنند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: عراق جایی نیست که ترامپ و نیروهای آن، از آنجا ایران را رصد کنند.
قاسمی همچنین در پایان گفت: باز هم برای بار چندم ایشان دچار خطاهای فاحشی است که فکر می‌کنم در آینده نزدیک مجبور می‌شود مجددا سخن دیگری را مطرح و اصلاحیه‌ای بر سخن فعلی‌اش داشته باشد.
