با پولی که به کی‌روش دادیم کدام مربی‌ها به ایران می‌آیند؟

روزنامه فرهیختگان - نوید استاد رحیمی: بعد از 2859 روز، دوباره تیم‌ملی ایران بدون سرمربی شد. هفت سال و 9 ماه و 29 روز قبل بود که کارلوس کی‌روش به‌عنوان نفر اول کادر فنی تیم‌ملی بزرگسالان ایران انتخاب شد و حالا گمانه‌زنی‌ها برای جانشینی او و انتخاب چهل‌وپنجمین سرمربی تیم‌ملی به اوج خود رسیده است.

اولین واکنش به داستان مذکور از طرف مدیر روابط‌عمومی وزارت ورزش و جوانان در فضای مجازی منتشر شد. مازیار ناظمی در یک توئیت جنجالی و عجیب از ژوزه مورینیو، زین‌الدین زیدان و یورگن کلینزمن به‌عنوان گزینه‌های در صف مذاکره یاد کرد و باعث شد چند روزی سوژه طنز و فکاهی رسانه‌ها و مردم مهیا شود.

«تلاش این است که یک مربی در حد کی‌روش و به همان بزرگی بیاوریم.» این اظهارنظر مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال بعد از قطع همکاری با مرد پرتغالی بود. حال این سوال به وجود می‌آید که آیا با اوضاع اقتصادی کنونی و قیمت نجومی ارز، می‌توان مربی صاحب‌سبک خارجی و در حد و اندازه کی‌روش را به خدمت گرفت یا خیر. در پاسخ باید گفت قطعا گزینه‌هایی چون مورینیو، لوپتگی، زیدان، ونگر، بلان و... را باید از ذهن‌ها دور کنیم. این نفرات هم دستمزدشان چندبرابر کارلوس کی‌روش است و هم چندان حاضر به کار در سطح ملی و حضور در قاره‌ آسیا نیستند. مربیانی از این دست بیشتر علاقه به کار هرروزه و حضور در سطح باشگاهی و در لیگ‌های مطرح دارند. اگر غیر از این بود هرکدام از آنها پیشنهادهای قابل‌توجهی از تیم‌های ملی مختلف در قاره‌های اروپا و حتی آسیا داشتند اما فورا همه‌شان را رد کردند. پس به‌جای بازی با اذهان عمومی و لوث کردن این اتفاق حساس و سرنوشت‌ساز، بهتر است به‌سراغ گزینه‌هایی برویم که هم شناخته‌شده باشند و هم بتوانند پیشرفتی در فوتبال ایران به وجود بیاورند. قطعا احتمال حضور مربیان جوان‌تر و شناخته‌شده از استخدام مربیان کمی مسن‌تر و کهنه‌کار ضعیف‌تر خواهد بود.

در ادامه به معرفی چند مربی شناخته‌شده و بیکار حال حاضر دنیا با رنج‌های سنی متفاوت و با تفکرات گوناگون پرداخته‌ایم. کسانی که قیمت معقولی دارند و می‌توان به حضورشان در تیم‌ملی ایران خوش‌بین بود. همان‌قدر که نباید برای انتخاب سرمربی بعدی تیم‌ملی عجله کرد؛ به همان اندازه باید سرعت عمل را در دستورکار قرار داد تا در بهترین زمان ممکن، ایده‌آل‌ترین گزینه ممکن برای حضور در راس کادر فنی تیم‌ملی انتخاب شود.

1-برت فان مارویک (هلند)

هلندی 66 ساله و شناخته‌شده‌ای که آشنایی خوبی هم از فوتبال‌ آسیا دارد. سرمربی سابق تیم‌های فاینورد، دورتموند، هامبورگ و تیم‌ملی هلند که با این تیم در جام‌جهانی به فینال رسید ولی دو سال بعد در مرحله گروهی یورو حذف شد. فان مارویک با عربستان قراردادی 17/1 میلیون دلاری بست و این تیم را بعد از دو دوره غیبت، به جام‌جهانی 2018 رساند. او سپس هدایت استرالیا را برعهده گرفت و به‌رغم حذف از مرحله گروهی چهره خوبی از کانگروها به جهانیان نشان داد. مارویک علاقه‌مند به فوتبال هجومی است و تیم‌هایش با سیستم 1-3-2-4 بازی می‌کنند. پدر خانم مارک فن بومل در هر تیم معمولا به‌صورت میانگین دو سال حضور داشته است.

2-خوزه پکرمن (آرژانتین)

مرد شناخته‌شده‌ای که حالا در آستانه 70 سالگی قرار دارد و احتمالا کارلوس کی‌روش جانشین او در تیم‌ملی کلمبیا خواهد شد. یک گزینه قابل اعتنا به این دلیل که بازی زیبا را در اولویت قرار می‌دهد. پکرمن سابقه درخشانی هم در امر مربیگری مخصوصا در سطح ملی دارد.

او از سال 1981 کار مربیگری را استارت زد و هفت سال در تیم زیر 20 سال آرژانتین فعالیت کرد و سه مقام قهرمانی جهان را با آنها به دست آورد. او حدفاصل سال‌های 2004 تا 2006 سرمربی آرژانتین بود و با این تیم تا یک‌چهارم نهایی جام‌جهانی پیش رفت اما به‌ آلمان میزبان در ضربات پنالتی باخت. پکرمن 6 سال هدایت کلمبیا را برعهده داشت و با این تیم دوبار در جام‌جهانی شرکت کرد که حاصل آن دو صعود از مرحله گروهی بود.

او در سال 2014 با تیمش در مرحله یک‌چهارم نهایی به سختی با نتیجه 2 بر یک به برزیل میزبان باخت. پکرمن سالانه 5/1 میلیون یورو از فدراسیون فوتبال کلمبیا دریافت می‌کرد. پکرمن سه سال بهترین مربی آمریکای‌جنوبی هم شد و در سال 2013 به‌عنوان پنجمین مربی برتر جهان برگزیده شد.

3-آلبرتو زاکرونی (ایتالیا)

سرمربی تمام تیم‌های بزرگ ایتالیا که حالا چند سالی می‌شود درگیر قاره کهن شده و در تیم‌های مختلف کار می‌کند. زاکرونی 65 ساله که در سال 1999 با میلان فاتح اسکودتو شد، آخرین عملکردش به حضور در نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا با امارات ختم شده است. زاک، یکی از مبدعان شیوه 3-4-3 بود و برخلاف ایتالیایی‌ها از بازی هجومی بدش نمی‌آید. او چهار سال سرمربی تیم‌ملی ژاپن بود و با این تیم در جام ملت‌های 2011 قهرمان شد ولی در جام‌جهانی در گروه قعرنشین شد و همانجا ماموریتش به اتمام رسید. دریافتی زاکرونی از فدراسیون فوتبال امارات نزدیک به همان مبلغی بود که کی‌روش از ایران می‌گرفت و به‌نظر می‌رسد می‌توان او را برای کار در ایران با مبلغی پایین‌تر مجاب کرد.

4- خوان آنتونیو پیتزی (آرژانتین-اسپانیا)

متولد آرژانتین ولی بزرگ‌شده اسپانیا. سرمربی 50 ساله‌ای که با تیم‌ملی عربستان قراردادی 4/1 میلیون دلار بست و در جام‌جهانی 2018 به یک برد رسید، ولی صعود نکرد. چند ماه بعد با تیمش به جام ملت‌ها هم آمد ولی در دور یک‌هشتم نهایی به سد ژاپن خوردند و به‌رغم درصد مالکیت بالا حذف شدند. پیتزی با تیم‌ملی شیلی در سال 2016 فاتح کوپاآمریکا شد. شهرت او در دنیای مربیگری به سال 2013 برمی‌گردد جایی که توانست هدایت تیم والنسیا را برعهده بگیرد. او سابقه بازی در بارسا و قهرمانی با این تیم در لالیگا را دارد و به‌نظر می‌رسد با حضور او بتوان فوتبال مالکانه‌ای را ارائه داد.

5- وینچنزو مونتلا (ایتالیا)

یک گزینه جذاب ولی کمی سخت‌الوصول! مونتلای معروف و 44 ساله که تا چند سال پیش با پیراهن رم خوش می‌درخشید و بعد از هر گل، هلیکوپترش را به پرواز درمی‌آورد حالا چند ماهی است که بیکار شده و به‌دنبال یک پیشنهاد ایده‌آل می‌گردد. مونتلا با تیم زیر 15 ساله‌های رم کار مربیگری را آغاز کرد و بعد از حضور کوتاه‌مدت در تیم بزرگسالان سرمربی تیم‌های کاتانیا، فیورنتینا، سامپدوریا، میلان و سویا شد. با روسونری قهرمان سوپرکاپ ایتالیا شد و سویا را به فینال جام‌حذفی اسپانیا رساند و عملکرد قابل‌قبولی در فلورانس داشت. با این حال این سرمربی جوان و جذاب و خوش‌تیپ، هنوز در سطح ملی کار نکرده و شاید این تنها نکته منفی‌اش به حساب بیاید.

6-فیلیپ کوکو (هلند)

مرد 48 ساله‌ای که با پیراهن ‌آبی‌اناری بارسا به همه شناخته شد و حالا بعد از برکنار شدن از هدایت فنرباغچه بیرون گود مانده است. او با 101 بازی ملی و 10 گل به بازی در ترکیب لاله‌های نارنجی پایان داد و کفش‌هایش را در الجزیره امارات آویخت. کوکو چهارسال به‌عنوان کمک مربی در تیم‌ملی هلند حضور داشت و دوم جهان شد. سپس پنج سال هدایت پی‌اس‌وی را برعهده گرفت و با آنها سه‌بار اردیویژه یا همان لیگ هلند را فتح کرد. کوکو تیم‌های تحت هدایتش را با سیستم 3-3-4 به میدان می‌فرستد.

7- فیلیکس ماگات (آلمان)

یکی از گزینه‌های همیشگی فوتبال ایران. مرد آلمانی و اخمویی که علاقه زیادی به علی کریمی داشت و هروقت قرار شده یک مربی بزرگ خارجی به تیم‌های باشگاهی ما بیاید، نامش بر سر زبان‌ها افتاده اما هیچ‌وقت این اتفاق عملی نشده است. ماگات در چند سال اخیر کارنامه قابل دفاعی نداشته و تقریبا در هیچ‌یک موفق نبوده اما با این حال مربی صاحب‌سبکی به حساب می‌آید. او بعد از قهرمانی با وولفسبورگ در بوندس‌لیگای 2009 هیچ توفیق خاصی را به دست نیاورد. ماگات از دسامبر 2017 و بعد از اخراج از شاندونگ لوننگ چین دیگر هدایت هیچ تیمی را برعهده نگرفته است و با رقمی نه‌چندان بالا می‌توان از وی استفاده کرد.

8- آلکساندر نوری (آلمان-ایران)

و درنهایت یک گزینه دوست‌داشتنی ولی پرریسک. آلکساندر نوری؛ جوان 39 ساله و ایرانی‌الاصل که متولد آلمان است و با هدایت وردربرمن به‌عنوان سرمربی موقت شناخته شد. آنقدر خوب بود که تا پایان فصل ماندگار شد ولی سپس دوران افت او در این تیم و همچنین اینگول اشتات از راه رسید. نوری گزینه جالبی به حساب می‌آید اما تجربه مربیگری‌اش بسیار کم بوده و اصلا در سطح ملی فعالیت نداشته است. با این حال حضورش در تیم‌ملی ایران می‌تواند جذابیت‌های خاص خود را به‌همراه داشته باشد.

در کنار این نام‌ها گزینه‌هایی چون روبرتو دی‌متئو، آلان پاردیو، اسون گوران اریسکون، دیوید مویس، سامی هوپیا، زدنیک زمان، مارک هیوز و... به چشم می‌خورند که مدتی است تیم ندارند و می‌توان آنها را نیز در نظر داشت.