خبرگزاری فارس: در گذشته شاید ترغیب کردن بچهها برای همراهی والدین در هر مراسمی کار راحتتری بود. اما بچههای امروز درباره هرچیزی هزاران سوال دارند و دوست دارند بدانند پشت هر مراسم و آئینی چه خبر است. یکی از برنامههایی که بسیاری از خانوادههای ایرانی خود را مقید به حضور در آن میدانند، شرکت در راهپیمایی 22بهمن است. مراسمی که ظرفیتهای فراوانی برای تربیت یک فرزند عزتمند و انقلابی را نیز در خود جا داده. پس اگر فرزند کوچکی دارید که دوست دارید او را با آموزههای انقلابی آشنا کنید تا مثل خودتان هرسال ذوق رسیدن جشن انقلاب را داشته باشد، راهکارهای پیشنهادی خانم فاطمه محمدصالحی، روانشناس و کارشناس تربیت کودک و نوجوان، به شما کمک میکند این موضوع را بهتر و راحتتر به فرزندان خود منتقل کنید.
خوبیها زنجیرهوار، زیاد میشوند
قبل از اینکه والدین سراغ تکنیکهایی بروند که به وسیله آنها فلسفه راهپیمایی 22بهمن را برای کودک جابیاندازند، باید خودشان به باورهای نقش تربیتی این کار رسیده باشند. یکی از همین باورها این است که «خوبیها زنجیرهوار هستند».
درجامعه ما افراد مختلف در حال تلاش برای ایفا کردن نقش خودشان در قبال انقلاب هستند. اما در نگاه خانوادگی، ما آدمهای معتقد به انقلاب را میبینیم که از آفات اجتماعی دور ماندهاند. خانوادهها باید این الگوها را پیدا کنند. چون تعامل با این افراد و قرار گرفتن در زنجیرهای از دوستان خانوادگی که معتقد به انقلاب هستند و به تبع آن کمتر دچار آفات اجتماعی و اخلاقی و... میشوند باعث ایمن شدن خانواده و بچهها میشود.
البته ممکن است خانوادههای انقلابی هم وجود داشته باشند که دچار آفتهای زندگی اجتماعی مدرن شده باشند، اما نکته مهم این است که افراد به همان میزان که به ارزشهای انقلابی نزدیک باشند به همان میزان، خوبیهای بیشتری دارند.
این باورها باعث می شود والدین به راهپیمایی 22بهمن به شکل یک مناسبت تقویمی نگاه نکنند و حتی اگر این باورها را برای کودکشان به زبان نیاورند، نتیجه توضیحات و آموزش آنها دربرگیرنده این باورها باشد. برای همین اگر پدر یا مادری بپرسد که «برای چه باید بچه کوچکم را به این مراسم ببرم؟» باید به او بگوییم که این یک فرصت مناسب برای بچه و خانواده شماست که با این نگاه تربیتی در مسیری قرار بگیرد که سالمتر و درستتر از باقی مسیرهاست.
راهپیمایی 22بهمن یک تفریح معنوی است
جامعه ما هماکنون، گرفتار این موضوع شده است که مفهوم تفریح برای آدمها به تفریحات فردی و لوکس منحصر شده است. در حالی که ما تفریحات اخلاقی و معنوی هم داریم. فرق تفریحات معنوی با بقیه تفریحات این است که فرد میتواند سختی و تلاش کردن را تجربه کند و البته نتیجه بهتری هم دریافت کند. نتیجه این میشود که فرد برای مدت طولانیتری انسان با انگیزه و پر از آرامش میماند.
یعنی ممکن است فردی در انجام بازیهای دیجیتالی بسیار توانمند باشد یا به سفرهای لوکس برود؛ ولی همچنان هیجان و انگیزهای بخواهد که هنوز آن را تجربه نکرده باشد. ما در این شرایط، تفریحات اخلاقی و معنوی را به اینگونه افراد پیشنهاد میکنیم.
مثلا عدهای با هم قرار میگذارند که در مواقعی خاص دور هم جمع شوند و خدمتی به دیگران ارائه بدهند. این افراد دورهمیهای زیادی را تجربه میکنند و خاطرات خوب و اتفاقات خوشایند بسیاری برایشان میافتد. حضور در هیئتها، دورهمیهای مذهبی، راهپیمایی اربعین یا همین راهپیمایی 22بهمن از این دست اتفاقات است. تفریحات معنوی شاید هیجان ظاهری کمتری داشته باشند، شاید لوکس نباشند اما تاثیرات ماندگاری برای بچهها و حتی بزرگسالان به همراه دارند.
پس باید موضوع راهپیمایی 22بهمن را اینگونه برای کودک تعریف کنیم که این مراسم یک تفریح معنوی و دورهمی شاد است که قرار است از آن خاطرات بسیار خوبی داشته باشیم. این سادهترین لایه و تعریف از راهپیمایی 22بهمن است که کودکان میتوانند درک کنند.
جشن انقلاب تمرینی برای عزت نفس بچهها
اگر کسی از من به عنوان یک روان شناس بپرسد که: «به کدام دسته از والدین توصیه میکنید فرزندشان را به راهپیمایی 22بهمن ببرند؟» از نگاه روانشناسانه خواهم گفت: «والدینی که فکر می کنند نقش دختر و پسری برای فرزند نوجوانشان هنوز تعریف نشده است، فرزندشان کمبود انگیزه دارد، در انتخاب دوست مشکل دارد یا والدینی که علاقه دارند فرزندشان به روش های بهتری خودش را بروز بدهد و عزتنفس بیشتری داشته باشد».
در واقع به اینگونه از والدین که چنین دغدغههایی دارند بسیار بیشتر از بقیه توصیه میکنیم که این فرصت خوب برای حل این مشکلات را از دست ندهند. ایجاد یک عادت خوب برای بچه ها، نیازمند تکرار است و راهپیمایی 22بهمن یکی از فرصت های تکرارشوندهای است که برای کودک و نوجوان شما تمرین انگیزه، عزت نفس و... است.
احتمالا سوال خیلی از والدین این است که: «مگر در جشن 22بهمن قرار است چه اتفاقی بیفتد که مشکلات بچه ها را حل کند یا آنها را به سمت داشتن این خصوصیات خوب سوق بدهد؟»
ابتداییترین پاسخ به این سوال این است که بچهها نیاز دارند به این راهپیمایی بروند تا از تنپروری و خمودگی جسمی دور بشوند. ازطرفی، بچههایی که عاشق دیدن خلاقیتهای دیگران هستند در راهپیمایی 22بهمن با صحنههای خلاقانه زیادی از سوی همسن وسالان و بزرگترها مواجه میشوند. از یک کاردستی کوچک گرفته تا ساخت انواع پلاکاردها یا دیدن انواع لباسهای خاص شخصیتهای مهم تاریخ، همگی محرک خلاقیت در ذهن بچهها هستند. هیچ کلاس خلاقیتی نیست که در آن دهها هزار نفر به صورت خودجوش روشهای خلاقانهای را برای ابراز خود در یک جشن ملی به کار گرفته باشند.
در مسافتی که برای راهپیمایی طی میشود اتفاقات جالب زیادی میفتد که برای بچهها تبدیل به خاطره میشود. آمارهای مهم روانشناسی میگوید آدمهای موفق خاطرات بسیاری خوبی از گذشتهشان دارند. بنابراین نقش خاطره سازی را برای آینده بچهها جدی بگیرید.
جشن انقلاب مسیری کوتاه برای هویتیابی کودکان
بچهها باید حس کنند که نقش تاثیرگذاری در این جشن ملی دارند. مثلا میتوانیم برای روز 22بهمن، با دوستانمان قرار بگذاریم و چه بهتر که دوستان همراهمان را بچهها انتخاب کنند. مثلا بگوییم: «بچه ها دوست دارید با چه کسی به راهپیمایی برویم که بیشتر خوش بگذرد؟» راهپیمایی 22بهمن قرار نیست فقط یک مسیرپیادهروی و شعار دادن باشد. ما باید این مراسم را برای بچه ها تبدیل به یک برنامه مفرح معنوی و اخلاقی است. بخشی از این آموزهها خودبهخود از طریق شرکت در راهپیمایی فراهم میشود ولی برای بهره بردن بیشتر از این روز باید برنامهریزی کرد.
میشود همین امروز از بچه ها بخواهیم هرخلاقیتی به ذهنشان میرسد، بروز بدهند. مثلا دوستانشان را به خانه دعوت کنند و همگی با هم روی این خلاقیتها فکر کنند. چون بچهها این احساس نیاز به هویت را به شدت در وجود خودشان دارند.
الان رسم است که در خیلی از مراسمهای مربوط به بچهها، برای مهمانان هدایای کوچکی درست میکنند و به آنها اهدا میکنند. اگر راهپیمایی 22بهمن جشن انقلاب است پس باید برای بچهها معنی جشن بدهد. میشود قبل از این مراسم، پدر و مادرها وقت بگذارند و با فرزندانشان هدایای کوچکی درست کنند و در روز راهپیمایی بین بچههای دیگر پخش کنند. نیازی نیست که این هدیهها خیلی گرانقیمت باشند. درحد چند عدد بادکنک یا کاردستی با کاغذ رنگی هم کافیست. مهم این است که این مراسم برای بچهها هرچه بیشتر شبیه به یک جشن هیجانانگیز باشد. یا حتی لباسهای نو، یا لباسی که فرزند ما به آن علاقه دارد را در این روز به او بپوشانیم. درست مثل عید که لباس نو و تمیز میپوشیم.
اگر فرزندمان نخواست در جشن انقلاب شرکت کند چه کنیم؟
نیازی نیست والدین فلسفه راهپیمایی 22بهمن را برای بچهها بازگو کنند. تا اینجا هر تکنیکی که گفته شده هیچکدام مستلزم صحبت کردن از برکات انقلاب و لزوم راهپیمایی و... برای بچه ها نبوده است. بلکه کافیست این اتفاق را یک جشن، یک کار هیجانانگیز و محلی برای به دست آوردن عزت نفس و انگیزه معرفی کنیم. چون بچه ها اول اهل محبت به یک موضوع میشوند و بعد در سنین بالاتر دنبال چرایی و دلیل آن میگردند.
اما اگر بچهای به هردلیل امسال تمایل نداشت در راهپیمایی 22بهمن شرکت کند، والدین باید نشان بدهند که حتی در صورت عدم حضور او، شرکت در این مراسم برای آنها مهم است. مثلا او را پیش کسی بگذارند یا یکی از والدین در خانه از او نگهداری کند و دیگری به راهپیمایی برود. بعد از بازگشت از مراسم هم درست مثل وقتی که یک فیلم هیجانانگیز را در سینما دیده باشیم و حالا میخواهیم آن را برای بقیه تعریف کنیم، از خوبیهای این مراسم نیز با هیجان برای افراد خانواده تعریف کنیم.
بعضی نوجوانها وقتی در سن مقایسه و تحلیل دادهها قرار میگیرند، ناگهان از فعالیتهای موردعلاقه والدین یا کارهایی که قبلا خودشان آن را انجام میدادند، دوری میکنند. در واقع ما قرار نیست صرفا در یک فرصت کوتاه، بچهای را با رضایت و میل قلبی خودش مهیای رفتن به راهپیمایی کنیم. عرق ملی داشتن و مدافع کشور بودن در همه روزهای سال باید به بچه آموزش داده بشود. نکته این است که اگروالدینی انقلابی هستند و خود را پیش فرزندشان انقلابی معرفی میکنند باید تلقی فرزندشان از آنها افرادی خوش اخلاق، پرهیجان، باایمان، مهربان و در کل، یک والد دوستداشتنی باشند. در این صورت است که ارزش های آن والد خیلی زود برای فرزندش نیز دوستداشتنی میشود.