پارگی مینیسک زانو هم مانند خیلی از آسیب‌های زانو دردناک است و آدم را زمین‌گیر می‌کند. متأسفانه این آسیب شایع هم است؛ در واقع پارگی مینیسک یکی از شایع‌ترین آسیب‌های غضروفی در زانوست. در این مقاله با مینیسک زانو، پارگی مینیسک،علائم مینیسک زانو، درمان و چگونگی جلوگیری از آن آشنا می‌شوید.

پارگی مینیسک زانو؛ طول درمان، راه های پیشگیری و درمان آن

توسط مهدی فیروزی آخرین به‌روزرسانی بهمن 97 زمان مطالعه: - دقیقه

بیماری ها

مینیسک زانو چیست؟

مینیسک تکه غضروفی در زانوست که مثل بالشتکی بین مفاصل قرار گرفته و آن‌ها را نگه می‌دارد. مینیسک جلوی ساییدگی استخوان‌ها را می‌گیرد. اما یک پیچش سادهٔ زانو کافی است که مینیسک پاره شود. بعضی وقت‌ها تکه‌ای غضروف جدا شده و در مفصل زانو گیر می‌کند که باعث قفل شدن آن می‌شود.

پارگی مینیسک زانو در ورزش‌هایی مانند فوتبال آمریکایی، و همین‌طور ورزش‌های مانند والیبال و فوتبال که پریدن و فعالیت‌های شدید دارند، شایع است. این اتفاق زمانی می‌افتد که فرد هنگام دویدن، ناگهان جهتش را تغییر می‌دهد و اغلب هم‌زمان با سایر آسیب‌ها، مانند آسیب به رباط صلیبی جلویی (Anterior Cruciate Ligament) اتفاق می‌افتد. پارگی مینیسک در ورزشکارانی که سن بالاتری دارند ریسک بیشتری هم دارد، چون مینیسک با گذشت زمان مدام ضعیف‌تر می‌شود. بیش از 40 درصد از کسانی که بیشتر از 65 سال دارند، دچار این آسیب هستند.

علائم پارگی مینیسک زانو

درد زانو
تورم
دشواری در خم و راست کردنِ پا
گیر کردن یا قفل شدن زانو

شاید ابتدا درد چندان زیاد نباشد. حتی ممکن است با وجود آسیب، بتوانید به فعالیت‌های روزانه‌تان ادامه بدهید. اما وقتی متورم شد، درد زانو حسابی زمین‌گیرتان می‌کند.

پزشک برای تشخیص پارگی مینیسک، معاینهٔ کاملی انجام می‌دهد. او جزئیات دقیق اتفاق را از شما می‌پرسد. برای اطمینان از نشکستن استخوان‌ها یا سایر مشکلات هم رادیولوژی انجام خواهد شد. اسکن ام‌آرآی (MRI) هم ارزیابی دقیق‌تری از وضعیت غضروف زانو ارائه می‌دهد.

نحوه درمان پارگی مینیسک زانو

درمان پارگی مینیسک زانو

درمان پارگی مینیسک به اندازه و محل پارگی بستگی دارد. سایر عواملی که بر درمان این آسیب تأثیر می‌گذارند، عبارت‌اند از سن، سطح فعالیت و آسیب‌های مرتبط. بخش بیرونی مینیسک که اغلب آن را «ناحیهٔ قرمز» می‌نامند، ذخیرهٔ خون خوبی دارد و اگر پارگی کوچک باشد، گاهی اوقات می‌تواند به‌خودی‌خود بهبود یابد. اما دوسوم داخلیِ مینیسک که آن را «ناحیهٔ سفید» می‌نامند، ذخیرهٔ خون خوبی ندارد. پارگی‌های این ناحیه به‌خودی‌خود بهبود نمی‌یابند، چون رگ‌های خونی ندارد که موادمغذی را انتقال دهند.

خوشبختانه همهٔ پارگی‌های مینیسک زانو نیازی به جراحی ندارند. اگر زانو قفل نشده باشد، ثابت باشد و نشانه‌های آسیب برطرف شوند، ممکن است درمان غیرجراحی کافی باشد. برای تسریع بهبودی می‌توانید:

زانو را استراحت دهید. اگر زانویتان درد می‌کند، فعالیت‌هایی را که نیاز به راه رفتن دارند، کم کنید. برای کم کردن درد از چوب‌زیربغل استفاده کنید.
روی زانو یخ بگذارید. این کار باعث می‌شود درد و تورم کاهش یابد. هر 3 تا 4 ساعت، به‌مدت 15 تا 20 دقیقه این کار را انجام بدهید تا درد و تورم از بین بروند. این کار را 2 تا 3 روز مدام انجام دهید.
زانو را سفت ببندید. زانو را با باند ارتجاعی یا پوشش نئوپرن ببندید تا تورم را کنترل کند.
زانو را بالاتر قرار بدهید. وقتی نشسته یا دراز کشیده‌اید، بالشی زیر زانو قرار بدهید تا بالا بیاید.
از داروهای ضدالتهاب استفاده کنید. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) مانند ادویل (Advil)، الیو (Aleve) و موترین (Motrin)، برای کاهش درد و تورم مفید هستند. اما ممکن است این داروها عوارض جانبی هم داشته باشند، از جمله افزایش خطر خون‌ریزی و زخم. فقط در موارد خاص باید از این دارو استفاده شود، مگر اینکه پزشک تجویز دیگری کرده باشد.
از تمرین‌های کششی و تقویتی برای کاهش فشار روی زانو استفاده کنید. از پزشک‌تان بخواهید فیزیوتراپ خوبی برای راهنمایی بیشتر معرفی کند.
از فعالیت‌هایی که ضربه وارد می‌کنند، مانند دویدن و پریدن، اجتناب کنید.

اما این درمان‌های سنتی همیشه هم کافی نیستند. اگر پارگی بزرگ باشد، چه برای ترمیم و چه برداشتن قسمت‌های متزلزل، باید جراحی کنید. جراحی مینیسک زانو معمولا بسیار ساده است و همان روز می‌توانید به خانه بروید. اگر ترمیم صورت گرفته باشد، شاید به استفاده از بند مخصوصی برای محافظت از زانو نیاز داشته باشید.

برای 85 تا 90 درصد کسانی که مینیسک زانو را عمل می‌کنند، نتایج کوتاه‌مدت خوب یا عالی هستند. اما کسانی که آسیب مینیسکی بزرگی داشته باشند که غیرقابل‌ترمیم باشد، ممکن است در بلندمدت با خطر ابتلا به آرتروز زانو مواجه شوند.

مدت درمان پارگی مینیسک و بهبودی زانو

مدت بهبودی به چند عامل بستگی دارد، از جمله اینکه پارگی زانو چقدر شدید است. بهبودی کامل، بسته به نوع عمل و چند عامل دیگر، 4 تا 6 هفته طول می‌کشد. اما به‌خاطر داشته باشید افراد مختلف نرخ بهبود متفاوتی دارند. در بیشتر موارد، بعد از جراحی، برای به حداقل رساندن عوارض جانبی و تسریع بهبودی، از فیزیوتراپی استفاده می‌شود.

اگر پزشک جراح‌تان موافق باشد، می‌توانید طی دورهٔ نقاهت فعالیت جدیدی انجام دهید که درد زانو را تشدید نکند. برای مثال، دونده‌ها می‌توانند شنا کنند.

سعی نکنید به سطح فعالیت بدنی قبلی خود برگردید، تا وقتی:

بتوانید بدون درد، زانوی خود را خم و راست کنید.
موقع راه رفتن، آهسته دویدن، تند دویدن و پریدن درد نداشته باشید.
زانویتان دیگر متورم نباشد.
زانوی آسیب‌دیده به همان قوت زانوی آسیب‌ندیده باشد.

اگر پیش از بهبودی کامل از زانویتان کار بکشید، ممکن است آسیب تشدید شود.

راه‌های پیشگیری از پارگی مینیسک زانو

جلوگیری از پارگی مینیسک زانو

جلوگیری از پارگی مینیسک سخت است، چون معمولا بر اثر حادثه اتفاق می‌افتد. اما بعضی اقدامات احتیاطی می‌توانند ریسک آسیب به زانو را کاهش بدهند. شما باید:

با تمرین مرتب، ماهیچه‌های ران را قوی نگه دارید.
قبل از ورزش، خودتان را با فعالیت‌های سبک گرم کنید.
به بدن‌تان زمان بدهید تا بین تمرین‌ها استراحت کند. ماهیچه‌های خسته ریسک آسیب را افزایش می‌دهند.
کفش‌های مناسب و اندازهٔ پا بپوشید.
انعطاف‌پذیری خود را حفظ کنید.
هرگز شدت فعالیت تمرینی خود را به‌طور ناگهانی افزایش ندهید. کم‌کم تغییر ایجاد کنید.