عصر ایران: امام جمعۀ لواسان از بازداشت سه مسؤول اوقاف در شمیرانات و تهران به علت زمین خواری و سو استفاده از موقعیت شغلی خبر داده است.
به گفتۀ حجت‌الاسلام سعید لواسانی مأموران وزارت اطلاعات در حال بررسی پروندۀ این مسؤولان متخلف هستند.
این خبر شاید در ابتدا برای شما چندان جذاب یا حائز اهمیت نباشد و بگویید وقتی مدیران فلان بانک با ارقام کلان محاکمه شده اند و تحریم‌ها آثار خود بر اقتصاد ایران را هر روز بیش از روز قبل نشان می‌دهد و مردم را گرفتار تأمین معیشت ساخته این خبر چه جذابیت فوق العاده و اهمیت ویژه ای دارد که به جز نقل آن در ستون خبرها موضوع یک تحلیل مستقل می‌شود؟
این خبر اما بسیار مهم است و دلایل هم از این قرارند:
1.و رود امام جمعه لواسان به این موضوع و اعلام در خطبه‌های نماز جمعه از عزم او برای افشای موارد دیگر خبر می‌دهد تا احیاناً زد و بند پشت پرده‌ای صورت نپذیرد. پس وجه اول اهمیت همین اعلام عمومی از تریبون نماز جمعه است و همین باعث می‌شود مردم اطلاعات دیگر خود را نیز منتقل کنند. خصوصاً این که اراضی منطقه در زمره گران‌ترین زمین‌ها در ایران به حساب می‌آید و اعداد سو استفاده قاعدتاً باید بزرگ باشد.
2. شاید اگر امام جمعه از بازداشت مسؤول فلان ادارۀ اقتصادی یا حتی شعبۀ بانک خبر داده بود این اهمیت را نداشت. چرا که در ذات کار بانک و اداره ارتباطی با نهادهای مذهبی مستتر نیست. «وقف» و «اوقاف» اما برای برخی به نقابی بدل شده تا ذیل عنوانی موجه به فعالیت‌های اقتصادی و سوداگرانه خود مشغول باشند. در نگاه عمومی نیز مدیر اوقاف، به نسبت دیگران کمتر درگیر امور مادی تلقی می‌شود. حال آن که اتفاقاً برخی اتفاقات که ذیل عنوان «وقف» رخ می‌دهد در پوشش‌های دیگر شدنی نیست و از این رو از سخنان امام جمعه لواسان استقبال می‌کنیم چون امید می‌رود با افشای پاره‌ای مناسبات این تابو شکسته شود.
3. تصور برخی این است که رئیس سازمان اوقاف منصوب مستقیم رهبری است و به همین خاطر چندان به این حوزه نمی‌پردازند. حال آن که حکم رئیس سازمان اوقاف را وزیر ارشاد صادر و امضا می‌کند هر چند در آن تصریح می‌شود که با اجازۀ مقام معظم رهبری است ولی به هر رو زیر مجموعۀ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به حساب می‌آید. ضمن این که شخص رهبری در بیانیه راهبردی اخیر هیچ دستگاه حکومتی را در مقابله با فساد مستثنا نکرده و بر طهارت اقتصادی همه مقامات تأکید ورزیده‌اند.
4. در هر سازمانی امکان خطا وجود دارد خاصه این که با مقولۀ زمین سر و کار داشته باشد. همچنین می‌دانیم رئیس کنونی سازمان اوقاف در مهرماه همین امسال منصوب شده است و احتمالاً این مدیران مربوط به دوره قبل بوده‌اند و اگر مربوط به همین دوره هم باشند نیز این احتمال وجود دارد که پی گیر‌ی‌ها از درون سازمان به چنین نتیجه‌ای انجامیده باشد. مع الوصف انتظار می‌رود سازمان اوقاف عملکرد موقوفه‌های مختلف را در معرض افکار عمومی قرار دهد و امکان سو استفاده از قداست عنوان وقف را مسدود سازد.
5. از سازمان متولی وقف و اوقاف همچنین انتظار می‌رود نقش نظارتی خود را پررنگ‌تر کند. حال آن که چنانچه در گزارشی پیش از این اشاره شد برخی انتصابات فامیلی در رأس سازمان اوقاف و انتساب منصوبین به بعضی موقوفه‌ها این نگرانی را ایجاد می‌کند که «تعارض منافع» مانع نظارت و رسیدگی جدی شود. از این رو نیز اقدام امام جمعه لواسان ستودنی است چون می‌توان حدس زد در غیر این صورت چه بسا سفارش‌هایی در کار می‌شد تا اعلام عمومی صورت نپذیرد.
هر چند امیدواریم پرونده‌های مدیران بازداشتی اوقاف سنگین نباشد تا اعتماد عمومی خدشه نبیند اما برای آن که تخلفات وقف ابعاد وسیع‌تر به خود نگیرد تا پس از سلطان قیر و سلطان سکه ناگهان سلطان سو استفاده از وقف هم در راه باشد اطلاع رسانی بیشتر و تذکر و نظارت نمایندگان و توجه به اصل «تعارض منافع» و به کار نگرفتن افراد مرتبط با موقوفه‌ها در نظارت بر وقف، اقداماتی ضروری به حساب می‌آید.
