همانطور که از نام قرص ضد اسهال مشخص است، قرص ضد اسهال برای جلوگیری یا درمان اسهال مصرف میشود. این دارو را میتوانید بدون نسخه یا با تجویز پزشک از داروخانهها بخرید. مصرف این دارو باعث رفع علت ریشهای اسهال نمیشود. برای آشنایی با موارد استفاده از قرص ضد اسهال و تأثیر آن تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
اسهال معمولا به خاطر عفونت یا التهاب رخ میدهد. اگر قرص ضد اسهال مصرف کنید، ریشه بیماریتان از بین نخواهد رفت اما از حرکات شدید روده که منجر به دفع مواد آبکی میشود، جلوگیری میکند. به طور کلی، از قرص های ضد اسهال برای موارد حاد استفاده میشود، اما این موارد معمولا خطراتی جدی مانند مرگ ندارند. مثلا گاستروانتریت ویروسی یا بیماری التهاب معدهای-رودهای یکی از بیماریهایی است که برای بهبود آن از قرص ضد اسهال استفاده میشود.
درباره اسهال چه میدانید؟
معمولا بیشتر بزرگسالان در طول سال چند باری دچار اسهال میشوند و بدون نیاز به پیگیری، این مشکل خودبهخود از بین میرود. در این موارد که اصولا علت مشخصی هم ندارند، نیاز به استفاده از قرص ضد اسهال وجود ندارد. اما برای افرادی که دچار بیماری های گوارشی مثل بیماری التهاب روده یا (IBD؛ Inflammatory bowel disease) هستند، استفاده از قرص های ضد اسهال میتواند باعث بهبود علائمشان شود. البته همیشه هم نمیتوان روی این قرصها برای رفع مشکلات دستگاه گوارشی حساب کرد. ضمن اینکه احتمال دارد، قرص ضد اسهال برای بیماری IBD مضر و خطرناک هم باشند. اگر به مدت چند روز اسهال دارید یا این مشکل موجب کمآبی بدنتان شده است، باید با پزشک درباره مصرف داروهای ضد اسهال مشورت کنید. بیماران IBD هم برای مصرف این دست از داروها باید حتما با پزشک خود مشورت کنند.
اسهال دلایل متعددی دارد. در بیشتر موارد نیازی به درمان آن وجود ندارد، زیرا خودبهخود بهبود پیدا میکند و دلیلش هم هیچگاه مشخص نمیشود. اگر علت اسهال، عفونت میکروبی باشد، نباید از قرص ضد اسهال برای توقف آن استفاده کنید. علت این است که بدن میخواهد از طریق اسهال، میکروبها را از خود خارج کند و مصرف قرص ضد اسهال باعث کاهش یا توقف حرکات روده میشود. در نتیجه، میکروب به مدت طولانیتری در بدن میماند و از بدن خارج نمیشود.
اگر دچار اسهال همراه با تَب شدید یا بیماریهایی جدی و سخت و دردهای شکمی داشتید و در مدفوعتان، خون و مخاط دیدید، نباید از داروها و قرصهای ضد اسهال استفاده کنید. قرص ضد اسهال را برای درمان اسهال عفونی فقط در صورتی مصرف کنید که پزشک به شما این اجازه را داده باشد.
درباره قرص ضد اسهال چه میدانید؟
برای درمان بیماری IBD معمولا از قرصهای ضداسهال استفاده نمیشود، زیرا این داروها نمیتوانند التهابی را که باعث اسهال شده از بین ببرند. بهویژه، کسانی که دچار کولیت زخمی هستند با مصرف داروها و قرص ضداسهال دچار حالت نادر اما خطرناکی موسوم به مگاکولون توکسیک میشوند. این حالت برای افرادی که دچار بیماریهای روده بزرگ هستند کمتر اتفاق میافتد. اگر مبتلا به بیماریهای روده مثل IBD هستید، تنها و تنها در زمانی از قرصهای ضداسهال استفاده کنید که پزشک آن را برایتان تجویز کرده باشد.
احتمال دارد برای کسانی که تحت عمل جراحی کیسه مقعدی قرار داشتهاند، در دوران بازیابی و بهبودی بیمار، مصرف قرص ضد اسهال تجویز شود. بعضی از افرادی که این جراحی را تجربه کردهاند، باید در بلندمدت از قرص ضد اسهال استفاده کنند، اما بعضی دیگر، فقط یکبار به علت حرکات شدید روده مجبور به مصرف قرص میشوند.
انواع قرص های ضد اسهال
1. ایمودیوم (لوپِرامید)
این قرص که بدون نسخه در داروخانهها موجود است باعث کاهش سرعت و حرکات روده میشود. بنابراین به کاهش شدت اسهال کمک میکند. از جمله عوارض مصرف این قرص باید به خشکی دهان، سرگیجه، یبوست، دردهای شکمی، حالت تهوع و استفراغ اشاره کرد. اگر با مصرف ایمودیوم یا لوپرامید دچار این عوارض میشوید، باید از انجام فعالیتهایی مانند رانندگی که نیاز به تمرکز دارند، خودداری کنید. کسانی هم که تا به حال این قرص را مصرف نکردهاند، باید در زمانی که قرار نیست کاری انجام بدهند، آن را مصرف و امتحان کنند تا نسبت به عوارض قرص روی بدنشان آگاه شوند. بعضی از افرادی که جراحی کیسه مقعد داشتهاند، به طور مرتب، از این دارو زیر نظر پزشک استفاده میکنند.
2. کائوپِکتاک، پِپتو بیسمول (بیسموت سابسیلیسیلات):
این دارو بیشتر برای درمان ناراحتیهای معده استفاده میشود، اما برای رفع و درمان التهاب و مبارزه با میکروبها هم کاربرد دارد و میتواند برخی از گونههای باکتری را که موجب اسهال میشوند از بین ببرد. داروی نامبرده با کاهش آب بدن به کاهش شدت اسهال و توقف آن میانجامد. از جمله عوارض مصرف آن میتوان به یبوست، سیاهی مدفوع یا زبان اشاره کرد. مصرف بیش از اندازه (اُووِردوز) پپتوبیسمول خطرناک است پس فقط مقدار تجویزشده از سوی پزشک را مصرف کنید.
در آخر
اگر بیش از چند روز دچار اسهال بودید و این مشکل با تَب، شکمدرد شدید و خون یا مخاط در مدفوع همراه بود، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. اگر اسهال بیش از چند روز طول بکشد، باید حتما مشکل را ریشهیابی و پیگیری کنید. ناتوانی در حفظ مایعات و مواد غذایی در بدن شرایطی است که به معاینه پزشکی نیاز دارد. در بیشتر موارد، طی چند روز، ویروس یا باکتری از بدن پاک میشود، اما تا بدن به حالت عادی خود بازگردد، چند روز وقت لازم است.
سلامتی ارزشمندترین دارایی انسان است
9000تومان