فرارو: ایالات متحده آمریکا جایزهای به ارزش یک میلیون دلار برای دریافت اطلاعات درباره حمزه پسر اسامه بن لادن، رهبر سابق القاعده تعیین کرده است.
در بیانیه وزارتخارجه آمریکا حمزه بن لادن بهعنوان فردی که برای رهبری شبکه القاعده آماده میشود، معرفی شده است.
عربستان سعودی همزمان با تعیین جایزه یک میلیون دلاری آمریکا برای اطلاعات باارزش در مورد محل حضور حمزه بن لادن، اعلام کرد که این فرزند رهبر سابق گروه القاعده دیگر شهروند این کشور نیست. بنا به اعلام وزارت کشور عربستان تابعیت عربستانی حمزه بن لادن از وی سلب شده است.
اسامه بن لادن بنیانگذار شبکه القاعده در سال 2011 در مخفیگاهش در ابوت آباد پاکستان توسط کماندوهای آمریکایی کشته شد. خبر کشته شدن او را باراک اوباما در دوم مه 2011 اعلام کرد.
وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا میگوید حمزه بن لادن در سالهای اخیر با انتشار پیامهایی در فضای مجازی از هوادارانش خواسته است تا علیه آمریکا و متحداتش اقدام کنند.
از سال 2017 که گمانهزنیها در باره افزایش نقش حمزه بن لادن بالا گرفت و از او بهعنوان جانشین پدرش یاد شد، آمریکا نام حمزه را در فهرست مبارزه با تروریسم قرار داده است.
درباره محل اقامت حمزه بنلادن اطلاعات دقیقی وجود ندارد. بعضیها میگویند وی جایی در مرز پاکستان و افغانستان مخفی شده است. گروهی دیگر معتقدند که وی هوادارانش در سوریه یا یمن را از نزدیک سازماندهی و هدایت میکند.
در حال حاضر رهبر اسمی القاعده ایمن الظواهری پزشک و نظریه پرداز مصری است. او پس از مرگ بن لادن عملا به عنوان رهبر القاعده فعالیت کرده است. ظواهری بر خلاف بن لادن که یک رهبر و فرمانده نظامی بود بیشتر یک تئوریسین و نظریه پرداز دینی است.
در زمان رهبری ظواهری بر القاعده، این سازمان تروریستی دچار افول شد و در جریان اتفاقات پس از بهار عربی به ویژه جنگ سوریه گروههای تازه همچون جبهه النصرت و داعش ظهور کردند و به عنوان رقیبی برای القاعده فعالیت نمودند. در این بین جبهه النصرت نزدیکی بیشتری به القاعده دارد.
با این حال ایمن ظواهری با رهبران جوان این گروهها به ویژه با ابوبکر بغدادی رهبر داعش دچار اختلافاتی شد.
در سپتامبر سال 2015 همزمان با سالگرد حملات 11 سپتامبر، ایمن الظواهری، سرکرده القاعده با حمله به ابوبکر البغدادی سرکرده داعش گفت: "ما او را فردی شایسته برای خلافت نمیدانیم. "
ایمن الظواهری رهبر کنونی القاعده در کنار اسامه بن لادن
ایمن الظواهری در پیام صوتی خود افزود: «البغدادی با حمایت برخی افراد ناشناس و از طریق زور و انفجار خودروهای بمب گذاری شده به جای ترغیب مردم و دادن حق انتخاب به آنها، خود را خلیفه معرفی میکند و اقدام به تشکیل چیزی کرده که آن را دولت اسلامی میداند.»
الظواهری سرکرده سازمان تروریستی القاعده با انتقاد از سرکرده گروهک تروریستی داعش گفت: «در حالی که غزه به وسیله بمبهای اسراییلی به آتش کشیده میشود و میسوزد، ابوبکر البغدادی هیچ گونه حمایتی از مردم فلسطین و حتی به صورت لفظی و زبانی نکردهاست، تمام هم و غم و فکر و ذکر او در این روزها این است که همه نسبت به او ابراز وفاداری کنند و او را خلیفه بخوانند، بدون اینکه نظر آنها را جویا شود.»
الظواهری در ادامه فعالیتهای البغدادی را باعث ایجاد فتنه در میان گروهی دانست که او آنها را مجاهدان خواند و تأکید کرد بر اساس ادله شرعی و تاریخی و مستندات موجود، البغدادی لیاقت خلیفه بودن را ندارد.
ظواهری در همین راستا تلاش کرد به حمایت از گروه تروریستی جبهه النصره در مقابل داعش بپردازد. با این حال با رهبر جبهه النصره نیز اختلافاتی داشت.
حالا با شکست تروریستها در سوریه و عراق پاکسازی داعش در این کشورها و فراری بودن رهبران داعش جبهه النصره، خلایی در حوزه رهبری جریانهای تروریستی ایجاد شده که به نظر میرسد حمزه بن لادن به دنبال پر کردن این خلاء است.
شماری از کارشناسان اروپایی مسائل سوریه میگویند که او در حال حاضر رهبری گروه انصار الفرقان سوریه را بر عهده دارد؛ سازمان نوظهوری که در ماههای اخیر توانسته است شمار قابل توجهی از جنگجویان تروریستهای بریده از جبهه النصره و داعش را به خود جلب کند.
در بیانیه اعلام موجودیت انصارالفرقان که سال 96 اتفاق افتاد، آمده است: «این تشکیلات جهادی [وابسته به القاعده]، متشکل از تعداد زیادی از جنگجویان مهاجر (غیرسوری) و انصار (سوری) است که سالهاست در عرصههای مختلف جنگ در سوریه حضور داشتهاند. این افراد در گروهها و تشکیلات مختلف جهادی فعالیت کرده و امروز در قالب این تشکیلات مجتمع شدهاند.»
حالا که نام حمزه بن لادن به عنوان یکی از افراد موثر در القاعده مطرح شده، گفته میشود ممکن است که او جانشین پدرش شود و به عنوان رهبر جدید القاعده معرفی گردد.
اگر این سناریو درست باشد احتمالا ایمن الظواهری که درحال حاضر رهبری القاعده را برعهده دارد همچنان به عنوان رهبر فکری این جریان فعالیت خواهد کرد. ظواهری چندی پیش از پیامهای حمزه بن لادن حمایت کرده بود.
تصویری از حمزه بن در سال 2001، 12 سالگی او
از حمزه بن لادن چه اطلاعاتی در دست است؟
حمزه بن لادن به عنوان کوچکترین فرزند اسامه بن لادن شناخته میشود. او متولد سال 1989 است و در حال حاضر 30 سال سن دارد.
در سال 2001 که حمزه 12 ساله بوده است به همراه پدر و سایر اعضای خانواده در مراسم ازدواج برادر خود «محمد بنلادن» در قندهار حضور یافت. فیلمی که در نوامبر همان سال از او گرفته شد، نشان میدهد که حمزه و برخی از برادران و خواهرانش در استان غزنی در کنار طالبان و علیه نیروهای آمریکایی میجنگیدند. در مارس 2003 ادعا شد که حمزه و برادر دیگرش «سعد» زخمی شده و در رباط (افغانستان) گرفتار شدهاند. این خبر بعدها تکذیب شد. در سال 2005 ویدئویی با عنوان «مجاهدین وزیرستان» منتشر شد که نشان میداد حمزه در نبردهای القاعده با نیروهای امنیتی پاکستان در جنوب وزیرستان میجنگد. در سپتامبر 2007 بار دیگر گزارش شد که او در مناطق قبایلی پاکستان- افغانستان نقش مهمی در رهبری یکی از گروههای القاعده دارد.
در سال 2008 متن شعری از او منتشر شد که در آن از نابودی آمریکا، فرانسه، بریتانیا و دانمارک سخن گفته بود. در واکنش به شعر او پاتریک مرسر، نماینده پارلمان بریتانیا، حمزه را «شاهزاده ترور» نامید. برخی میگویند که او در ترور بی نظیر بوتو در سال 2007 دست داشته، اما به گفته سلیمان ابوغیث، سخنگوی القاعده، او در آن زمان در حبس خانگی قرار داشت تا اینکه در سال 2010 آزاد شد.
حمزه با دختر محمد عطا، رباینده یکی از هواپیماهایی که در حملات سال 2001 استفاده شد ازدواج کرده است. سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا در سال 2017 برای اولین بار اسناد ابوت آباد (محل زندگی اسامه بن لادن) را منتشر کرد. در این اسناد برای اولین بار تصویر حمزه بنلادن منتشر گردید؛ ادعا شده است این تصاویر از مراسم عروسی وی، احتمالا در ایران، گرفته شده است.
نامهها و اسنادی که از اسامه بن لادن در ابیتآباد به دست آمده نشان میدهد که او در حال آماده کردن پسر کوچکش برای جانشینی خود بوده است.
گفته شده حمزه بن لادن سالها با مادرش در ایران بوده است. اما گزارشهای دیگری خاطرنشان میکنند که او در این سالها در پاکستان، افغانستان و یا سوریه بوده است.
مایکل ایوانوف، دستیار وزارت امور خارجه آمریکا در امور امنیت دیپلماتیک گفته است که به باور مقامهای آمریکایی حمزه بن لادن "در جایی در مرز افغانستان و پاکستان است، از ایران عبور میکند، ولی میتواند جایی در آسیای مرکزی و جنوب آسیا باشد. "
ایران تاکنون حضور رهبران القاعده در کشور را تکذیب کرده است. در گذشته وزارت خارجه اعلام کرده بود چند تن از اعضای خانواده اسامه بن لادن، را که پس از حمله آمریکا به افغانستان وارد ایران شده بودند، سالها پیش به خواست عربستان سعودی اخراج کرده است.
حمزه بن لادن مانند پدرش با پیامهای صوتی با هوادارانش ارتباط دارد
پیامهای صوتی حمزه بن لادن
حمزه بن لادن نیز مانند پدرش از پیامهای صوتی برای ارتباط با هوادارن القاعده استفاده میکند. همین پیامهای صوتی حساسیت دولت آمریکا را برانگیخته و او را در لیست تروریستهای تحت تعقیب خود قرار داده است.
پس از انتشار اسناد ابوت آباد و همچنین انتشار تصاویر و فیلمی که گفته میشود متعلق به ازدواج حمزه اسامه بن لادن است، نام او بیشتر بر سر زبانها افتاد. در همان زمان پیام صوتیای نیز متعلق به حمزه از سوی مؤسسه سحاب وابسته به القاعده منتشر شد. او پیامهای صوتی دیگری نیز دارد. این پیامها حاوی نکاتی است که طرز فکر حمزه را نشان میدهد.
حمزه اسامه بن لادن در یکی از نخستین پیام هایش در نیمه سال 2016 با تأکید بر مسئله فلسطین پیشنهاد تشکیل یک ارتش بزرگ برای آزادسازی فلسطین را مطرح کرد. او با اشاره به اختلافات و تفرقه گروههای سلفی جهادی در سوریه آنها را به وحدت فرا میخواند و از علما خواست تا خود به جهاد بروند.
حمزه در پیام صوتی دیگری آمریکا را دشمن اصلی تلقی کرده و نوزده شرکت کننده عملیات 11 سپتامبر را مدح و ثنا گفت.
پیام صوتی بعدی او در انتقاد از حاکمان عربستان است. او با مخاطب قرار دادن قبایل مستقر در شبه جزیره عربستان، مردم عربستان را به قیام علیه حکومت سعودی فرا خواند. حمزه بن لادن در پیام دیگری برای مشروعیت زدایی از آل سعود به تاریخ آل سعود و ارتباط آل سعود با استعمار میپردازد.
پیام صوتی بعدی حمزه اسامه تحت عنوان «وصایا للفدائیین فی الغرب» پیام مهمی است، در موضوع عملیات انتحاری یا در اروپا و آمریکا. این پیام خطوط کلی نگاه القاعده به عملیات انتحاری در اروپا و آمریکا و دیگر مناطق را روشن میسازد و تفاوت آن با نگاههای داعش را میتوان بهتر شناخت.
حمزه اسامه در این پیام تلاش میکند مانند ابومحمد عدنانی (سخنگوی داعش) وارد جزئیات عملیات انتحاری شود و به انتحاریها سفارش میکند در سلاحهای خود تنوع داشته باشند. حمزه همچنین اولویت بندی در این عملیاتها را مشخص میکند. او در مورد اهداف عملیاتهای انتحاری اولویتهایی را ارائه مینماید. او هر متعرض به دین را از اهداف مشروع عملیات انتحاری تلقی میکند. این هدف بیش از آنکه هدفی سیاسی باشد به عملیاتهایی مانند شارلی ابدو اشاره دارد. منافع یهود از نظر حمزه به عنوان دومین هدف و منافع صلیبی، آمریکا و اعضای پیمان ناتو در اولویتهای بعدی قراردارند.
او در پیامهایش مردم کشورهای عربی را به انقلاب و انتفاضه علیه حاکمان دعوت میکند.