قاسم صافی در گفت‌وگو با ایسنا، در حاشیه همایش ملی نکوداشت عطاملک جوینی که در سبزوار برگزار شد، درباره فواید تاریخی کتاب «جهانگشای جوینی» با بیان اینکه عطاملک جوینی در شرح وقایع و رویدادها، علت، چگونگی و چرایی حوادث را بیان می‌کند و مطالعه دقیق این کتاب پندآموزی و عبرتی برای معاصران و آیندگان است، اظهار کرد: کتاب جوینی متوجه سیاستمدارانی است که می‌توانند در مسائل متعدد جهانی متوجه وقایع گذشته باشند و درگیر غفلت نشوند.
صافی خاطرنشان کرد: سلطان محمد خوارزمشاه با غفلت و بی‌تدبیری سفیران دربار چنگیزخان مغول را به قتل رساند و باعث هجوم مغولان به سرزمین ایران و جهان اسلام شد، حملاتی که بر اثر آن به فرهنگ مادی و معنوی جهان اسلام ضربه‌های جبران‌ناپذیری وارد کرد.
او افزود: برگزاری همایش‌هایی برای جوینی برای جامعه جهانی و کنونی ایران بسیار ضروری است چرا که جوینی در کتابش فلسفه تاریخ را بررسی می‌کند.
«تاریخ جهانگشای» از منابع ارزشمند است
استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزاد شهر نیز گفت: با بررسی قوانین رایج در دربار مغولان و تطبیق آن با قوانین اسلام به روح و جامعیت قوانین اسلام پی برده می‌شود.
ماندانا علیمی اظهار کرد: موضوع مورد توجه در کتاب «تاریخ جهانگشا» درباره قانون یاسای چنگیزخان است که به بازتاب جرم و جنایت و آیین دادرسی مغولان پرداخته است.
او ادامه داد: در این کتاب نوشته شده مغولان جنازه‌ها بر دار کرده یا در صورت وقوع صاعقه کسی را متهم می‌کردند و زبانش را بیرون می‌کشیدند، یا گناهکاران را داخل نمد پیچیده و لگدمال و سپس داخل آب رها می‌کردند، این موارد نمایانگر پند و اندرز است.
علیمی افزود: با مطالعه قوانین یاسا متوجه می‌شویم قوانین اسلامی راهگشاست و باعث عدالت اجتماعی می‌شود.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر بیان کرد: کتاب «جهانگشای» جوینی در سه جلد است که درباره تاریخ مغول، اسماعیلیان و حاکمان آن روزگار و از منابع اصیل و ارزشمند در قرن هفتم هجری است.
وی درباره نثر کتاب جهانگشای اظهار کرد: نشر کتاب گاهی پیچیده و گاه مرسل است اما بیشتر مصنوع و پیچیده است به راحتی قابل درک و خواندن نیست، اما بسیار شیوا، شیرین و آموزنده است.
علیمی تصریح کرد: سبزوار مهد دانش‌پروران و دانش‌پژوهان است و عطاملک جوینی نیز یکی از بزرگان تاریخ و ادب ایران است.
مهمترین ویژگی کتاب «جهانگشای» صداقت آن است
همچنین استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر در این خصوص اظهار کرد: خاندان جوینی در دوره مغول منشا خدمات ارزنده‌ای به فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی شدند.
سیداحمد حسینی کازرونی در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: مهمترین ویژگی کتاب «جهانگشای» جوینی صداقت آن است، چرا که مورخ خود ناظر وقایع بوده یا وقایع را از افراد مورد اطمینان بیان کرده است.
او با اشاره به جایگاه و رتبه جوینی در نزد حاکمان ایلخانی اظهار کرد: این جایگاه مورد رشک و حسادت برخی که در اطراف و اکناف این بزرگان قرار داشتند، شد. سعایت از سوی کسانی که خود دست‌پرورده و مورد عنایت آن بزرگان بودند.
همایش ملی نکوداشت عطاملک جوینی صاحب اثر گراسنگ «تاریخ جهانگشای» و مورخ مشهور قرن هفتم هجری با حضور مسئولان شهرستان سبزوار، استادان و محققانی از سراسر کشور در دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار برگزار شد.
