خبرگزاری مهر _ گروه سیاستمحسن پیرهادی: عضو شورای شهر تهران در یادداشتی که به مناسبت روز شوراها در اختیار مهر قرار داد، نوشت:
حدود 40 سال از انقلاب شکوهمند اسلامی می گذرد. از منظر نظام مدیریت شهری، می توان این 40 سال را به 2 دوره ی 20 ساله تقسیم کرد. 20 سال اول بدون وجود شوراهای شهر و روستا و 20 سال دوم با فعالیت این نهاد اجتماعی در شهرها و روستاهای کشور.
1- قانون اساسی جمهوری اسلامی در اصل یکصد خود، اداره امور هر شهر یا روستا را به شورای منتخب همان شهر یا روستا سپرده تا برنامه های (اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی) را از طریق همکاری مردم و با توجه به مقتضیات محلی، پیش برند. در همان اصل، وظیفه تعیین شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان و حدود وظایف و اختیارات شوراها به عهده قانون مجلس شورای اسلامی گذاشته شده است.
دوره اول انتخابات شوراهای شهر و روستا، 7 اسفند 77 برگزار شد و نمایندگان این دوره روز 9 اردیبهشت یعنی 2 ماه بعد کار خود را رسما آغاز کردند. از همین روست که نهم اردیبهشت ماه به عنوان روز ملی شوراها نام گذاری شده است.
2. نهاد نوپای شوراها در سالهای ابتدایی چندان جدی گرفته نمی شد. در دوره اول، کرسی های شورای شهر تهران به عنوان نماد شوراها در کشور، بیش از آنکه متولی امور شهری و مسائل اجتماعی مردم باشد، تریبونی برای کنش های سیاسی بود. در نتیجه همین عملکرد و انحلال شورای اول تهران، مشارکت در دور بعد ناگهان کاهش یافت، اما در دوره های سوم و چهارم و با نزدیک شدن شوراهای شهر و روستا در سراسر کشور و به ویژه تهران به وظایف ذاتی خود، مردم به تدریج به این نهاد اعتماد کردند و در نتیجه مشارکت از دور دوم به بعد هر دوره افزایش یافت. در دور اول شورای شهر تهران، یک میلیون و چهارصد و سه هزار نفر، در دور دوم 562 هزار نفر، در دور سوم یک میلیون و 656 هزار نفر و در دور اخیر یعنی دور چهارم که انتخابات آن همزمان با ریاست جمهوری برگزار شد، دو میلیون و 786 هزار نفر در انتخابات شرکت کردند. این یعنی شوراها مسیری تکاملی و توأم با جلب اعتماد شهروندان را طی می کند؛ و امروز نقش این نهاد اجتماعی، بی بدیل و جایگاه آن تثبیت شده است.
3. دقیقا 20 روز تا انتخابات دور پنجم شورا های شهر و روستا باقی مانده است. تجربه اینجانب در دور چهارم در جایگاه عضویت هیأت رئیسه و ریاست کمیته نظارت شورا ایجاب می کند که در مقام خدمتگزار، مسائلی را با شهروندان عزیز در میان بگذارم. مهم ترین نکته آنکه، در بند انتخاب چهره ها بودن، شورا را از وظایف ذاتی خود دور می کند، نه به این معنی که چهره انتخاب نکنید، اما از میان چهره ها هم آنهایی را مد نظر قرار دهید که واقعا دغدغه اجتماعی شهری دارند. فردی که برای شهرش آرزوهای بزرگ دارد، باور دارد که با مدیریت صحیح، مشکلات بزرگ از جمله آلودگی هوا و ترافیک سنگین شهری قابل حلند و در نگاه او هیچ مشکلی لاینحل نیست، شایستگی انتخاب شدن دارد.
نماینده ای که منظم است، پیگیر امور است، به اعتمادی که مردم به او کرده اند به رأیشان احترام میگذارد و خود را در برابر رأی مردم مسئول می بیند، صلاحیت انتخاب شدن دارد. نماینده ای که از دفتر کار خود خارج می شود، به میان مردم می رود و برای مشکلات خرد محلی مردم دل می سوزاند و بررسی مشکلات محلات و مناطق شهر را اولویت اول خود میداند، بیش از دیگران به درد شهر می خورد. البته با گذشت 4 دوره از شورای شهر و انباشت تجربه های قبلی، مردم تهران و شهرستان ها هر دو نوع مدیریت را لمس کرده و اثرات آن را دیده اند. هر جا که از شوراها رایحه خدمت به مشام رسیده، آرامش هم برقرار بوده و مردم کمتر شاهد جار و جنجال و دعوای نمایندگانشان بوده اند. هر جا که در برخی موارد و بعضی افراد نگاه های سیاسی به موضوعات شهری غلبه داشته، مردم شاهد بداخلاقی ها و تندروی ها بوده اند و آنجایی که نگاه های سیاسی کاملا سیطره یافته، شورا به مرحله انحلال رسیده است.
4. همزمان شدن انتخابات شورای شهر با ریاست جمهوری یک مزیت و یک خسارت دارد. مزیت آن که قطعا مشارکت در انتخابات را بالا می برد و شهروندان بیشتری در مورد آینده شهرشان تصمیم میگیرند، و خسارت آن که غلبه ی فضاهای سیاسی ناشی از هیجان انتخابات ریاست جمهوری ممکن است فضای شورا و انتخابات آن را تحت تاثیر قرار دهد و آن را سیاسی کند.
5. هیچ عبادتی بالاتر از خدمت به مردم نیست؛ چه در شهر، چه در بخش و چه در روستا. وظایفی که برای شوراها در قانون ذکر شده، همان وظایفی است که اگر به طور کامل آن را به انجام برسانند بسیاری از مشکلات جاری مردم برطرف خواهد شد. شوراها از آنجا که مستقیما با مشکلات عینی و ملموس مردم مواجه اند، اگر عملکرد مثبتی داشته باشند سرمایه ارزش مند اعتماد عمومی را افزایش می بخشند و زمینه ساز حضور پر نشاط مردم در همه ی عرصه های پیشرفت و توسعه کشور می شوند. این عبارات دقیق مقام معظم رهبری، نشانگر اهمیت جایگاه شوراها و نقش آن در پیشرفت نظام اسلامی است. از همین منظر است که یکایک ما چه به عنوان شهروند و چه به عنوان نماینده موظفیم در خدمت شهرمان باشیم.
