به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی خبرگزاری میزان، در عقدنامه‌های رسمی، قسمتی به عنوان "شروط ضمن عقد" وجود دارد که در آن مسائل متعددی به عنوان شرط ضمن عقد (یا شرط خارج لازم) ذکر شده است. زوجه می‌تواند همه یا برخی از آن‌ها را به عنوان شرط ضمن عقد خود ذکر نماید. در صورت پذیرش اجمالی آن‌ها از طرف مرد، سردفتر موظف است قبل از تعهد و امضای این شروط توسط مرد، تک تک آن‌ها را برای وی قرائت و تفهیم نماید.
آشنایی با این شروط و الزامات حقوقی آن به انتخاب آگاهانه طرفین کمک نموده و از ایجاد تعهد و انتظارات بیجا در زندگی زناشویی جلوگیری می‌کند.
شروط ضمن تنظیم سند ازدواج در محضر اسناد رسمی
در بند الف. شرط انتقال تا نصف دارایی در نظر گرفته شده، که با هدف حمایت از زن مطلقه درج گردیده است. البته این بند یک نهاد قراردادی است که بر اساس توافق طرفین ایجاد می‌شود؛ و چنانچه شوهر از قبول آن امتناع کند، حقی برای زن بوجود نمی‌آید. لیکن اگر مرد ذیل آنرا امضاء کند، می‌پذیرد که در صورتیکه زن خواهان طلاق نباشد و تقاضای طلاق نیز ناشی از تخلف زن از وظایف زناشویی نباشد، تا نصف دارایی موجود خود را که در دوره ازدواج بدست آورده، بلا عوض به زن انتقال دهد.
اما در بند ب. شرایط قانونی دوازده گانه ذیل گنجانده شده، که این امکان را به زن می‌دهد در مواردی بوکالت از جانب مرد خود را مطلقه کند.
شرایط دوازده گانه شامل چه مواردی می‌شود؟
بند ب- ضمن (عقد نکاح/ خارج لازم) زوج به زوجه وکالت بلا عزل با حق توکیل غیر داد که در موارد مشروحه زیر با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز از دادگاه پس از انتخاب نوع طلاق خود را مطلقه نماید و نیز به زوجه وکالت بلا عزل با حق توکیل غیر داد تا در صورت بذل از طرف او قبول نماید.
توضیح: این بند بیانگر این مطلب است که زن در صورت تحقق هر یک از شرایط زیر، از ناحیه مرد وکیل است خودش شخصا یا با انتخاب فرد دیگری به عنوان وکیل به دادگاه مراجعه نماید و پس از اثبات ادعا درخواست طلاق نماید. این موارد شامل:
1- استنکاف شوهر از دادن نفقه زن (عدم پرداخت هزینه زندگی و خرجی همسر) به مدت شش ماه به هر عنوان و عدم امکان الزام او به تادیه نفقه و همچنین در موردی که اجبار شوهر هم ممکن نباشد.
2- سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل نماید.توضیح: بد رفتاری غیر قابل تحمل مرد با زن و فرزندان.
3- ابتلا زوج به امراض صعب العلاج به نحوی که دوام زناشویی برای زوجه مخاطره آمیز باشد.
توضیح: بیماری خطرناک غیر قابل درمان مرد در حدی که سلامت زن را به خطر بیندازد.
4- جنون زوج در مواردی که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد.
توضیح: دیوانه بودن مرد در زمانی که امکان فسخ نباشد.
5- عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که طبق نظر دادگاه صالح منافی با مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه باشد.
توضیح: اشتغال مرد به کاری که به حیثیت و آبروی زن و مصالح خانوادگی او لطمه می‌زند.
6- محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی در اثر عجز از پرداخت منجر به پنج سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به پنج سال بازداشت یا بیشتر شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد.
توضیح: محکومیت به حبس از پنج سال به بالا (در زندان بسر بردن مرد به عنوان محکومیت در حال اجرا از پنج سا ل. به بالا)
7- ابتلا زوج به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خللی وارد آورد و ادامه زندگی برای زوجه دشوار باشد.
توضیح: اعتیادی که به اساس زندگی خانوادگی ضرر بزند مانند اعتیادی که منجر به بیکاری مرد، فروش اثاثیه منزل و وارد نمودن ضرر به سلامت جسمی و روحی زن و فرزند گردد.
8- زوج زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند. تشخیص ترک زندگی خانوادگی (تشخیص عذر موجه با دادگاه است) یا اینکه زوج شش ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت نماید.
توضیح: ترک بدون علت خانواده یا غیبت یکسره 6 ماهه بدون دلیل موجه.
9- محکومیت قطعی زوج در اثر ارتکاب به جرم و اجرای هر گونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب به جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زن باشد. تشخیص اینکه مجازات مغایر با حیثیت و شئون خانوادگی است با توجه به وضع و موقعیت زن و عرف و موازین دیگر با دادگاه است.
توضیح: اجرای هر نوع مجازاتی که آبرو و موقعیت زن را به خطر اندازد.
از جمله موادریکه زن می‌تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند، محکومیت قطعی زوج در اثر ارتکاب به جرم و اجرای هر گونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب به جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زن باشد.
10- در صورتیکه پس از گذشت پنج سال زوجه از شوهر خود به جهت عقیم بودن (بچه دار نشدن مرد) و یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزند نشود.
11- در صورتیکه زوج مفقود الاثر (غیبت طولانی شوهر) شود و ظرف 6 ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود.
12- زوج همسر دائمی دیگری بدون رضایت زوجه (ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسر) اختیار کند یا به تشخیص دادگاه نسبت به همسران خود اجرای عدالت ننماید.
