بازیگران درخشان تاریخ سینما (۲۷): گریس کلی

برترین ها: گریس پاتریشیا کلی (Grace Kelly) هنرپیشه معروف آمریکایی در 12 نوامبر 1929 در فیلادلفیا به دنیا آمد. پدرش جان برندان کلی، قهرمان رشته قایقرانی اسکولار بود و 3 مدال طلای المپیک را برای تیم ملی قایقرانی آمریکا کسب کرد.

 

او به عنوان یک میلیونر خودساخته صاحب یکی از موفق¬ ترین شرکت های تولید آجر در منطقه سواحل شرقی آمریکا بود. مارگارت کاترین ماجر مادر کلی اولین مربی زن ورزشکار در دانشگاه پنسیلوانیا بود. گریس کلی سومین فرزند از چهار فرزند خانواده بود و به اسم عمه اش که در جوانی از دنیا رفته بود نامگذاری شد.

 

 

گریس در سنین نوجوانی علاقه شدیدی به هنر نمایش نشان داد. علاوه بر شرکت در کلاس های بازیگری گهگاه به همراه مادر و خواهرش در حرفه مدلینگ فعالیت می کرد. تحصیلات  دوران دبیرستان را در مدرسه خصوصی استیونز در پنسیلوانیا با رویای بازیگر شدن ادامه داد. هنر در خانواده کلی از جایگاه ارزشمندی برخوردار بود. یکی از عموهای کلی والتر سی کلی در نمایش های کمدی نقش آفرینی می کرد و عموی دیگرش جورج کلی برای نمایشنامه هایش برنده جایره پولیتزر بود که هر دوی آنها تاثیر بسزایی بر روی کلی گذاشتند. تشویق های جورج باعث شد که برادرزاده اش حرفه بازیگری را به عنوان یک شغل تمام وقت دنبال کند و در تمام طول مسیر رسیدن به هالیوود همواره به عنوان یک مشاور در کنار گریس بود.

گریس تا 14 سالگی به یک مدرسه مذهبی می رفت که توسط راهبه ها اداره می شد. بعد به آکادمی استیونز در چستنات هیل پنسیلوانیا رفت. پس از اتمام دبیرستان علیرغم مخالفت والدینش کلی تصمیم گرفت حرفه بازیگری را در شهر نیویورک دنبال کند. بنا به گفته جودیث بالابان کوئین که صمیمی¬ترین دوست کلی بود پدر کلی اعتقاد داشت که بازیگری فرقی با فاحشه بودن ندارد. علیرغم مخالفت های پدر، او در آکادمی هنرهای نمایشی آمریکا ثبت نام کرد. پدر و مادرش قبول کردند که شهریه اش را فقط برای سال اول دانشکده بپردازند.

برای تامین شهریه سالهای بعدش در کنار درس خواندن به صورت پاره وقت به کار مدلینگ و بازی در آگهی تبلیغاتی سیگار اولد گلد و رژ لب مکس فاکتور  پرداخت و در صفحه اول مجله هایی نظیر مجله کازموپولیتن و ردبوک ظاهر شد. تابستا ن ها در تئاتر بازی می کرد و اولین اجرای تئاتریش در برادوی بازی در نقش دختر ریموند ماسی در نمایش پدر (1949) بود. آخرین اجرای او در دانشگاه نمایش «داستان فیلادلفیا» بود. سالها بعد در سال 1956 نقش خود را در فیلم «قشر مرفه» که یک فیلم موزیکال بر اساس«داستان فیلادلفیا» است، تکرار کرد.

پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه هنرهای نمایشی در نیویورک در سن 19 سالگی به دنبال شغلی در برادوی گشت، اما متوجه شد که پیدا کردن شغل در برادوی نمی تواند کار آسانی باشد. کلی هیچوت نمی توانست شغلی در تئاتر داشته باشد، به این دلیل که اگرچه چهره و استایل خوبی داشت، ولی صدایی به قدرت اسب بخار نداشت. این چیزی بود که دان ریچاردسون یکی از کارگردانان هالیوود و استاد کلی در مورد او بیان کرده است.

این ارزیابی درست بود یا غلط، به هر حال کلی به زودی متوجه شد که عرصه فیلم محل مناسبی برای استعدادهای اوست. یک سال پس از جنگ جهانی دوم، صنعت فیلم و تلویزیون شروع به ترقی کرد و کلی به سمت هالیوود حرکت کرد. او در کل در 11 فیلم سینمایی و 60 نمایش تلوزیونی بازی کرد.

 

 

موفقیت ‌هایش در نمایش ‌های تلویزیونی سبب شد تا در سال 1951 در اولین فیلمش «چهارده ساعت» به کارگردانی هنری هاتاوی در نقش کوچکی ظاهر شود. گریس کلی با بازی در فیلم «چهارده ساعت» توسط گری کوپر کشف شد.کوپر او را برای بازی در نقش ایمی کین در فیلم «ماجرای نیمروز» انتخاب کرد تا راه را برای ستاره شدن گریس کلی هموار سازد، او با بازی در این فیلم در کنار گری کوپر و کارگردانی فرد زینه مان حضوری برجسته یافت و به بازیگری محبوب تبدیل گشت.

 

یک سال بعد پیشنهاد بازی در فیلم «موگامبو» را گرفت و با بازیگر معروف هالیوود کلارک گیبل همبازی شد. این فیلم آغازگر رابطه ای بین کلی و گیبل بود که به سرانجام نرسید. «موگامبو» سکوی پرشی برای حرفه بازیگری کلی شد. کلی با این فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار شد و جایزه بهترین بازیگر زن مکمل گلدن گلاب را از آن خود کرد. کمپانی فیلم مترو گلدوین مایر قرارداد 7 ساله با کلی بست. کلی پیشنهاد  بازی در نقش ایدی دایل (نقش مقابل مارلون براندو) در فیلم «در بارانداز» را رد کرد تا بتواند با استاد خود آلفرد هیچکاک کار کند.

اوا ماری سنت که به جای او این نقش را قبول کرد برنده جایزه اسکار شد. در دهه پنجاه کلی توانست در 3 فیلم با استاد افسانه ای "تعلیق" یعنی آلفرد هیچکاک همکاری کند. این فیلم ها شامل «پنجره پشتی» (1954)، «ام را به نشانه مرگ بگیر» (1954) و « گرفتن یک دزد» (1955) می¬باشند. آلفرد هیچکاک گریس کلی را نمونه بارز یک زن افسونگر می داند. به گفته هیچکاک او زیبایی، استایل و وقار را یکجا با هم دارد. هیچکاک همچنین گریس کلی را به آتشفشانی تشبیه کرده که بر قله اش برف باریده اما زیر آن همه یخ، دلی پر از آتش است. جیمی استوارت بازیگر نقش مکمل کلی در «پنجره پشتی» در مورد او می گوید: «کلی خیلی کامل است...او خیلی با استعداد است. او خیلی زیباست. او همه چیز است.»

در سال 1954 کلی برای بازی در نقش "جورجی ال جین" در فیلم «دختر روستایی» برای نقش مقابل بینگ کراسبی و ویلیام هولدن انتخاب شد. ماهرانه ترین نقش آفرینی گریس کلی که توانایی اش را در ایفای نقش های پیچیده تر و غیرمعمول تیپ های همیشگی اش نشان داد، در این فیلم بود. او در این فیلم در نقش همسر بدگمان مردی الکلی که زودتر از موعد پیر شده بود کنار بینگ کرازبی – که آخرین بخت بازیگری اش را امتحان می کرد – ظاهر شد. بر خلاف همیشه لباس هایش از مد افتاده بود، عینک به چشم داشت و نگاه هایش بی حالت و مات می نمود. اما متأسفانه مترو گلدوین مایر دیگر هیچگاه امکان ایفای چنین نقش هایی را برایش فراهم نکرد. نقش "جورجی ال جین" به هیچ وجه با نقش های فریبنده ای که تا قبل از این بازی کرده بود همخوانی ندارد. بازی بی آلایشش او را در بین نامزدهای بهترین بازیگر برای جایزه اسکار قرار می دهد و این دفعه با کنار زدن جودی گارلند بازیگر زن فیلم «ستاره ای متولد شد» جایزه اسکار را با خود به خانه برد. پل‌ها در توکو- ری، آتش سبز، قو از دیگر فیلم هایی هستند که گریس در آنها ظاهر شده است.

 

 

دوران حرفه بازیگری گریس کلی در سینما بسیار کوتاه بود، اما با این حال با ملاحت و ذکاوتش توانست توجه همگان را به خود جلب کند. نقش هایی که گریس بازی می کرد، بیشتر  بر مبنای بروز علاقه و هیجانی نهفته و شدید، پس از تغییر شکل چهره سرد و اخلاقی اش بود. پیش از این که در زندگی واقعی به دربار برسد، در فیلم هایش نیز رفتاری اگر نه سلطنتی، اما اشرافی و متفاوت با دیگران داشت، که معمولاً در ارتباط عاطفی با مردانی که از نظر اجتماعی از خودش پایین تر بودند، به رفتاری گرم و احساساتی تغییر شکل می یافت. این تغییر رفتار در فیلم هایی مانند «موگامبو»، «پنجره پشتی»، «دختر روستایی»، «گرفتن یک دزد»، «قو» و طبقه مرفه پاسخ به تماشاگرانی بود که از طرفی شیفته رفتار، لباس پوشیدن و طرز حرف زدن اعیان بودند و از طرف دیگر نیز به برابری اجتماعی گرایش داشتند.

در این مرحله از حرفه بازیگری¬اش گریس جزء بازیگران پردرآمد و محبوب در دنیای سینما به شمار می¬آمد. در سال 1955 از کلی دعوت شد تا به کمیته ایالت متحده آمریکا در جشنواره فیلم کن در فرانسه بپیوندد. در طی مراسم عکس کلی با شاهزاده رینیه سوم که به دنبال همسر رویاهایش بود، ملاقات کرد. اما قبل از مراسم ازدواج گریس باید آزمایش باروری می داد تا معلوم شود که توانایی لازم برای به دنیا آوردن وارث تاج و تخت سلطنتی را دارد یا نه. خانواده کلی می باید مبلغ دو میلیون دلار جهیزیه به دربار می پرداختند. در بیشتر قسمت های اروپا هزینه عروسی به عهده خانواده عروس است. چهار ماه بعد در 18 آوریل 1956 گریس و پرنس راینر در شهرداری ازدواج کردند. روز بعد آن دو در مراسم مذهبی کاتولیکی که 1600 خبرنگار پوشش خبری آن را به عنوان مهم ترین رویداد اجتماعی آن دهه به عهده داشتند رسماً زن و شوهر شدند.

پس از ازدواج با شاهزاده رینیه در یک مراسم پر زرق و برق و عمومی گریس کلی حرفه هنرپیشگی را کنار گذاشت تا از این به بعد ملکه موناکو باشد. کلی در 26 سالگی از حرفه بازیگری کناره گرفت. تلاش های تهیه کنندگان دنیای فیلم برای متقاعد کردن ملکه گریس برای حضور در فیلم های هالیوودی نتیجه ای در برنداشت. کلی نقش خود را به عنوان ملکه موناکو با اشتیاق در آغوش کشید و بیشتر زمان خود را به انجام کارهای فرهنگی و امور خیریه اختصاص داد. رینیه و گریس سه فرزند به نام های کارولاین، آلبرت دوم و استفانی داشتند. گریس با نگه داشتن دو تابعیت  آمریکایی و موناکویی اصالت آمریکایی خود را نیز حفظ کرد.

در سال 1956 زمانی که کلی دخترش کارولاین را باردار بود، به طور مکرر سوژه عکاسان مجله ها بود. کلی برای پنهان کردن شکم برجسته خود از کیف چرم به خصوصی که از برند هرمس بود استفاده می کرد. اگرچه ملکه گریس  از این کیف تنها برای پنهان کردن بارداری اش استفاده می کرد، عکاسان این کیف را به نمادی از مد و فشن تبدیل کردند و بعد از آن این کیف به کیف کلی معروف شد. کلی از لحاظ زیبایی، آرایش و مد لباس الگوی بسیاری از زنان آن دوره بود.

نمایشگاه های متعددی برای به نمایش گذاشتن زندگی و استایل و مد لباس گریس کلی برگزار شدند. موزه هنرهای فیلادلفیا لباسی را که گریس کلی در مراسم ازدواجش بر تن کرده بود، در نمایشگاه 2006 که برای جشن پنجاهمین سالگرد ازدواج او با شاهزاده رینیه تدارک دیده شده بود، به نمایش عموم گذاشت. همچنین در سال 2012 موزه ویکتوریا و آلبرت کمد لباس های ملکه گریس را به نمایش گذاشت. گالری هنر بندیگو در استرالیا در سال 2012 لباس خاصی را به نمایش گذاشت. برای دوختن این لباس سی و پنج خیاط به مدت 6 هفته تمام کار کردند تا این لباس معروف را که در کل دنیا به نمایش عموم درآمد تکمیل کنند.

 

در سال 2008 نمایشگاهی برای نشان دادن زندگی او به عنوان ملکه موناکو در بنیاد فرهنگی اوکاترینا در روسیه برگزار شد. در سال 2009 لوحی به نام او در خیابانRodeo Drive Walk of Style، خیابانی که در بورلی هیلز کالیفرنیا واقع شده و یادآور افرادیست که برای پیشرفت مد کمک¬های تاثیرگذاری کرده اند، به نشانه یادبود و بزرگداشت کمک های بی شائبه او به دنیای مد قرار دادند.

حتی بعد از مرگش استایل و سبک گریس کلی به عنوان الگویی برجسته در دنیای مد به حیات خود ادامه داد. طراحان مطرحی مثل تامی هیلفیگر و زک پوزن از او به عنوان شخصیتی الهامبخش در دنیای مد یاد کرده اند. در طول زندگی خود گریس کلی به عنوان کسی که معرف و طرفدار پوست با طراوت با زیبایی طبیعی و آرایش ملایم بود شناخته می شد. در موزه ویکتوریا و آلبرت در لندن، نمایشگاهی با عنوان «گریس کلی نماد مد» برای یادآوری و بزرگداشت  تاثیرات او در دنیای مد برگزار شد.

 

 

 در سال 1955 عکاس معروف هاول کونانت عکس های بدون آرایش با بک¬گراندی طبیعی را در کشور کنیا با لنز دوربین خود عکاسی کرد. در آن دوره اینگونه عکسبرداری با ظاهر طبیعی و بدون آرایش و بک گراند طبیعی در واقع خارج شدن از روش های معمول و سنتی عکاسی پرتره زنان هنرپیشه به شمار می¬رفت. همه ی عکس¬ها در مجله کولیئرز به چاپ رسید. عکس برگزیده عکسی بود که کلی را با موهای خیس در حال بالا آمدن از زیر آب نشان می¬داد، این عکس در صفحه اول مجله به چاپ رسید. پس از ازدواج کلی با رینیه، هاول کونانت به عنوان عکاس خانوادگی خانواده سلطنتی به ثبت عکس های خانوادگی ملکه گریس پرداخت. در سال 1992 کونانت کتابی از عکس های ملکه  موناکو که در طول 26 ثبت کرده بود به چاپ رساند.

گریس کلی توسط هنرمندان پاپ از جمله جیمز گیل و اندی وارهول به تصویر کشیده شده است. در سال 1984 اندی وارهول پرتره ای از ملکه گریس را در موسسه هنرهای معاصر فیلادلفیا با چاپ سیلک به نمایش گذاشت. در سال  1993 گریس کلی اولین بازیگر زنی بود که تصویر و نامش بر روی تمبرهای پستی آمریکا دیده شد. مجله ووگ نام دومین آهنگ از آلبوم «من از نفس افتاده¬ام» از خواننده معروف آمریکایی مدوناست که در سال 1990 منتشر شد. در  متن بخش رپ آهنگ نام شانزده ستاره محبوب از سالهای 1920 تا 1950 آورده شده که در میان آنها نام گریس کلی هم آورده شده است.

مرگ غم انگیز کلی در 14 سپتامبر 1982 به وقوع پیوست. زمانیکه ملکه گریس به همراه دختر کوچکتر خود در حال رانندگی در منطقه کوت دازور در جنوب فرانسه بود، دچار حمله قلبی شد و کنترل وسیله نقلیه را از دست داد که باعث شد از مسیر منحرف شده و سقوط کند. مادر و دختر بلافاصله به بیمارستان منتتقل شدند. شاهزاده استفانی از مرگ نجات پیدا کرد، ولی ملکه گریس پس از 24 ساعت ماندن در کما در سن 52 سالگی از دنیا رفت. گریس کلی از سال 1993 تاکنون یکی از 100 بازیگر برتر مجله امپایر است.

 در سال 2014 نیکول کیدمن، بازیگر مطرح هالیوودی، نقش گریس را در فیلم زندگینامه ای «گریس از موناکو» بازی کرد. کارگردان فیلم را با تمرکز بر سال های بحرانی زندگی زناشویی گریس کلی با پرنس رنیۀ سوم، در دورانی که میان موناکو و فرانسه درگیری زیادی وجود داشت پیش می¬برد. فیلم با حاشیه های فراوانی روبرو شد، نیکول کیدمن در جواب به اعتراض پرنس آلبرت و خواهرانش کارولاین و استفانی که این فیلم را به دور از واقعیت و سراسر تخیل و نادرست خوانده بودند، این فیلم را بسیار محتاطانه خوانده و می گوید: «مطمئن ام که با احترام تمام یاد این چهره افسانه ای هالیوود را زنده کرده ام».

 

فیلم با وجود همۀ نقدهایی که به آن وارد شده، ارزش تماشا کردن را دارد و راه و روش فیلمساز در به تصویر کشیدن زندگی قهرمان فیلم قابل توجه است. ضمن اینکه یکی از بهترین بازی های نیکول کیدمن را نیز به تصویر می کشد. با وجود اینکه قریب به 30 سال از مرگ او می گذرد، اما وی همچنان، جذابیتی خاص داشته و فیلم هایی که در آنها به ایفای نقش پرداخته به عقیده مردم دنیا، به علت حضور گریس کلی در آنها، به دل می نشیند.