به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری میزان، بررسی قدرت نظامی ایران موضوعی است که از جهات عمده ژئوپلتیکی، نظامی، سیاسی و اقتصادی همواره مورد توجه طرف‌های خارجی به ویژه اندیشکده‌ها و موسسات نظامی بوده است.
اهمیت توان و قابلیت‌های نظامی ایران از آن جا برجسته‌تر می‌شود که محدودیت‌ها و تحریم‌های متعدد تحمیل شده در دهه‌های اخیر نیز نتوانست مانعی در مسیر پیشرفت‌های این کشور و تخصیص جایگاه نخست قدرت نظامی در منطقه خاورمیانه به خود ایجاد کند.
«موسسه مطالعات امنیت ملی» وابسته به دانشگاه تل آویو در گزارشی ضمن اذعان به توانمندی موشکی ایران، قابلیت‌ها و توانایی‌های ایران در زمینه موشکی و روابط با قدرت‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای را برشمرد.
«مرکز مطالعات بین المللی و استراتژیک» در بررسی سالانه خود نوشت: ایران که همواره به عنوان قدرت نظامی منطقه در نظر گرفته می‌شود، اگرچه بنا به دلایلی برخلاف سایر همسایگان عرب خود به تسلیحات پیشرفته غربی دسترسی نداشته، اما پیشرفت زیادی در موشک‌های بالستیک و کروز و تسلیحات نامتقارنی که می‌توانند گستره‌ای به وسعت سراسر خلیج فارس، دریای عمان و دریای سرخ را تحت پوشش خود قرار دهند، داشته است. این توانایی نظامی ایران در کنار ضعف همسایگانش در مورد ایجاد اتحاد مستمر و موثر و نیز هدر دادن مقادیر هنگفتی برای خرید تسلیحات سبب شده تا ایران به برترین قدرت منطقه مبدل شود.
براساس تجزیه و تحلیل دو موسسه تحقیقاتی کلیدی «موسسه بین المللی مطالعات استراتژی» و «موسسه بین المللی تحقیقات صلح استکهلم» و نیز «IHS جینز»، کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس در سال 2017 مبلغی میان 95 تا 128 میلیارد دلار صرف هزینه‌های نظامی کردهاند. در حالی که ایران در مدت زمان مشابه 15 تا 16 میلیارد دلار در این زمینه صرف کرده است. این تفاوت محدود به دهه‌های اخیر نیست. ضمن این که ایران از سال 2006 مورد تحریم‌های تسلیحاتی آمریکا و محدودیت‌های تسلیحاتی سازمان ملل قرار گرفته است. این امر سبب شد ایران به تسلیحات تولید داخلی خود متکی باشد.
«موسسه گلوبال فایر پاور» که در زمینه رده بندی توانمندی‌های نظامی کشور‌های جهان فعال است، سالانه گزارشی از توانایی نظامی کشور‌های مختلف براساس بررسی بیش از 50 فاکتور مختلف نظامی ارائه می‌کند. ایران که در سال 2017 موفق شده بود جایگاه 21 را از آن خود کند، در سال 2018 توانست در میان 136 کشور رتبه 13 را به خود اختصاص دهد. این جایگاه سه مرتبه بالاتر از جایگاه رژیم صهیونیستی و 10 مرتبه بالاتر از موقعیت عربستان در این دسته بندی است.
این در حالی است که براساس بررسی‌های موسسه تحقیقاتی صلح استکهلم بودجه‌های نظامی این کشور‌ها به مراتب بیشتر از ایران است. این موسسه در گزارش خود با اشاره به تفوت بودجه تخصیص یافته میگوید موقعیت بهتر ایران در رده بندی توان نظامی به دلیل کیفیت برتر تجهیزات ایرانی است. توسعه و بهبود کیفیت تسلیحات ایران در حالی رخ داده که این کشور به دلیل تحریم از دسترسی به بسیاری از تسلیحات پیشرفته محروم مانده است.
مرز‌های دریایی ایران و توانایی سایبری ایران در توسعه قدرت دریایی ایران در قیاس با سایر کشور‌های منطقه موثر بوده است.
براساس گزارش سالانه «موسسه اقتصاد و صلح»، با توجه به هزینه‌های هنگفت دولت‌ها در غرب آسیا در زمینه تسلیحات و توان نظامی، باید توجه داشت که پول تنها معیار قضاوت در مورد قابلیت‌های نیرو‌های نظامی کشور نیست. این موسسه، ایران را در میان 10 قدرت برتر غرب آسیا از حیث توان نظامی قرار داده است.
«نشنال اینترست» نیز با اشاره به قدرت نظامی ایران اعتراف کرد که در دوران پساجنگ سرد ایران تنها کشوری بوده که توانسته آمریکا را به چالش بکشد.
«دن کوتز» مدیر اطلاعات ملی آمریکا نیز با اعتراف به قدرت نظامی ایران اظهار داشت ایران دارای بزرگترین مرکز موشک‌های بالستیک منطقه است و می‌تواند اهدافی تا برد 2000 کیلومتر را هدف قرار دهد.
رصد توانایی و قابلیت نظامی ایران محدود به موارد فوق نبوده و موسسات و کارشناسان بسیاری از جهات مختلف به توانمندی نظامی ایران اذعان کردهاند.
