قطعنامه 497 شورای امنیت سازمان ملل متحد که در سال 1981 به تأیید اکثریت اعضای این شورا از جمله آمریکا رسیده به طور مطلق ادعای رژیم صهیونیستی برای حاکمیت بر جولان را رد و الحاق این منطقه به اراضی اشغالی فلسطین را باطل و ملغی اعلام کرده است.
بلندی‌های جولان اشغالی، بخشی از استان «القنیطره» سوریه است. رژیم صهیونیستی در جنگ شش روزه سال 1967 این منطقه را اشغال و در سال 1981 آن را ضمیمه خود کرد؛ جامعه بین‌الملل هرگز این اقدام را به‌رسمیت نشناخته است.
پاول پیلار مقام سابق سازمان جاسوسی آمریکا در گفت و گو با خبرگزاری فارس به بررسی اقدام ایالات متحده آمریکا در به رسمیت شناختن حاکمیت رژیم صهیونیستی بر بلندی های اشغالی جولان پرداخته است.
پاول پیلار یکی از تحلیلگران برجسته سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکاست که هم اکنون به عنوان استاد مدعو در رشته مطالعات امنیت در دانشگاه جرج تاون آمریکا مشغول به فعالیت است. پیلار عضو شورای اطلاعات ملی آمریکا نیز بوده است.
ترامپ حاکمیت اسرائیل را بر بلندی‌های اشغالی جولان به رسمیت شناخت. چرا او این زمان را انتخاب کرد؟
پیلار: ترامپ هدایای زیادی برای دولت بنیامین نتانیاهو داشته است. یکی از این هدایا انتقال سفارت آمریکا به قدس (اورشلیم) بود و چندین اقدام دیگر نیز انجام داد که منجر به تضعیف بیشتر فلسطینیان شد و آنها را فقیرتر و ضعیف‌تر کرد. ترامپ مشخصاً معتقد است با انجام هر آنچه دولت اسرائیل می‌خواهد بدون آنکه انتظار جبران داشته باشد (انتظار چیزی در عوض داشته باشد) قادر خواهد بود آرای رأی‌دهندگان و مهمتر از آن حامیان مالی ثروتمندی را که هر آنچه اسرائیل می‌خواهد برایش انجام می‌دهند را معطوف به خود کند.
به رسمیت شناختن بلندی‌های جولان به عنوان بخشی از اسرائیل (فلسطین اشغالی) آخرین هدیه از این سری هدایا بود.
چرا ترامپ این زمان را برای به رسمیت شناختن بلندی‌های اشغالی جولان انتخاب کرد؟
پیلار: دلیل انتخاب این زمان از سوی ترامپ به انتخابات اسرائیل و نیاز نتانیاهو به تمام کمکهایی که پیش از انتخابات به آن نیاز دارد باز می‌گردد. نتانیاهو با چالشهای انتخاباتی جدی از سوی ائتلاف آبی و سفید روبرو است. علاوه بر این نتانیاهو با مسأله فساد و رسیدگی قضایی و محاکمه ناشی از پرونده‌های فساد نیز مواجه است که شرایط سختی را برای او فراهم کرده است.
نتانیاهو به کرّات به انتخاب نامزدهای جمهوریخواه در انتخابات آمریکا کمک کرده بود و اکنون زمان جبران از طرف ترامپ است. نتانیاهو می‌خواهد با به رسمیت شناختن بلندی جولان توسط آمریکا بگوید اوست که می‌تواند مساعدتهایی بزرگ و مهمی را از آمریکا جلب کند.
تأثیر این تصمیم در توافق نهایی سازش بین اسرائیل و فلسطین چه خواهد بود؟
پیلار: وضعیت قلمرو سرزمینی سوریه بر هیچ توافقی که منجر به حل و فصل بحران فلسطین و اسرائیل شود تأثیر مستقیم نمی‌گذارد و تا زمانی که آمریکا و اسرائیل چنین رهبرانی داشته باشند وضعیت ناپایدار و در آشوب خواهد بود و چشم انداز حصول به توافق صلحی نیز وجود ندارد. ماجرای بلندی‌های جولان در موقعیت فلسطین و اسرائیل تأثیری نخواهد داشت حتی احتمال توافق صلح را کمتر خواهد کرد.
به میزانی که موضوع جولان بر وضعیت فلسطین و اسرائیل تأثیر بگذارد در این صورت احتمال حصول به توافق را کاهش می‌دهد.
علاوه بر حصول اطمینان از ادامه تعارض بین اسرائیل و سوریه - یک توجیه مناسب برای اسرائیل برای عدم پیشرفت در جهت صلح با فلسطینی ها - حرکت بیشتر باعث کاهش اعتبار ایالات متحده به عنوان یک میانجی صادق می‌شود.
آیا فلسطینی‌ها با این تصمیم موافق خواهند بود؟
پیلار: خیر موافقت نخواهند کرد. آمریکا با الحاق بلندی‌های جولان نشان داد که یک میانجی بی طرف در قضیه صلح اسرائیل و فلسطین نیست. همچنین فلسطینیان دریافتند که شناسایی الحاق بلندی های جولان از سوی اسرائیل توسط آمریکا ممکن است منجر به الحاق بخشهایی از کرانه باختری به اسرائیل شود و پیش‌بینی در این خصوص و رسمیت دادن به آن توسط آمریکا را محتمل سازد.
نتانیاهو قبلاً و با همین خط سیاسی اظهاراتی را به دولت خود پیشنهاد داده بود.
تأثیراین تصمیم بر روابط جهان عرب و آمریکا چه خواهد بود؟
پیلار: به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندی های جولان روابط آمریکا با اعراب را بدتر خواهد کرد. کشورهای عربی پیش از به رسمیت شناختن رسمی حاکمیت اسرائیل بر بلندی های جولان، آنرا محکوم کرده بودند.
در مورد این مسأله آمریکا نه تنها از سوی کشورهای عربی منزوی می شود بلکه از سوی هر کشور دیگری نیز منزوی خواهد شد.
شاهد این انزوا در در نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد در ارتباط با به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندی های جولان، بودیم.
