خواص شنبلیله به قدری حائز اهمیت است که می تواند در بسیاری از موارد نقش عناصر تکمیل کننده را برای بدن داشته باشد. یکی از کاربردهای شاخص و مهم این بذر مربوط به کنترل قند خون می باشد.
مزیت های دارویی و خواص شنبلیله
شنبلیله با نام علمی Trigonella foenum-graecum معرفی می گردد. از نظر قدی معادل 60 تا 90 سانتی متر است. برگ های این گیاه در اندازه کوچک دیده می شود. در موقع ثمردهی با گل های سفید و زیبا نمایان می گردد.
خاورمیانه زادگاه کاشت و رویش بومی شنبلیله است. شبه قاره هند شرایط مساعدی برای کاشت این گیاه دارد. عده ای از باستان شناسان معتقدند کشف این گیاه پر خاصیت به مصریان باستان مربوط می شود. این نتیجه از پیدا شدن گیاه شنبلیله به همراه فراعنه مصر حاصل شد.
شنبلیله علاوه بر خواص دارویی و درمانی به عنوان یک ادویه نیز مورد توجه قرار می گیرد. در دنیای امروز برای تهیه بسیاری از محصولات بهداشتی و آرایشی از شنبلیله استفاده می شود. هندی ها از این ادویه در غذاهای خود استفاده می کنند.
بذر شنبلیله خواص زیادی دارد. یک قاشق از این بذر حدود 35 کالری از انرژی بدن را تامین خواهد کرد. این گیاه مواد مغذی زیادی را با خود به همراه دارد.
- کربوهیدرات: 6 گرم
- آهن: 20 درصد از میزان روزانه مورد نیاز برای بدن
- چربی: یک گرم
- منیزیم: 5 درصد میزان نیاز روزانه
- فیبر: 3 گرم
- منگنز: 7 درصد از مقدار مورد نیاز بدن در روز
- پروتئین: 3 گرم
البته خواص شنبلیله مواد مغذی بیشتری را در اختیار می گذارد. سارسا ساپوجنین، کولین، آنتی اکسیدان، دیوسگنین، یاموجنین، مس و تریگونلین از مواد شیمیایی موجود در شنبلیله می باشند. داشتن این مواد نیز می تواند برای بهبود بسیاری از بیماری ها، شادابی پوست و تقویت مو کارساز باشد.
وجود آهن در شنبلیله باعث شده که برای درمان کم خونی حائز اهمیت باشد. ضمن اینکه از خواص شنبلیله برای بهبود مشکلات گوارشی، زخم دهان، افزایش شیر مادر، بهبود اختلالات تنفسی، حل مشکل بی خوابی، کنترل دیابت، تسکین گلودرد، برطرف کردن شوره سر و کاهش تب استفاده می شود.
البته این گیاه یک کاهنده فوق العاده کلسترول است و به همین خاطر در سلامت قلب نقش مهمی بازی می کند. با تقویت سیستم ایمنی بدن می تواند از بروز آنفولانزا و سایر بیماری های عفونی جلوگیری کند.
افزایش دهنده شیر مادر
شیر مادر تنهای غذای اصلی نوزادان بوده، بنابراین نوزادان باید آن را به شکل کامل دریافت کنند. پزشکان برای افزایش شیر مادر قرص های مختلفی در نظر می گیرند. یکی از راه های بدون عارضه و موثر در افزایش شیر مادران، بهره مندی از فواید مصرف شنبلیله است که این موضوع مورد قبول بسیاری از پزشکان و متخصصان نیز می باشد.
بهبود دردهای پریودی
تسکین دهنده دردهای پیش از قاعدگی است. ضمن اینکه تاثیر مستقیمی در منظم کردن قاعدگی دارید و وضعیت لکه بینی در فرد را برطرف خواهد کرد.
تاخیر در وضعیت یائسگی
ایزوفلاونهای استروژنیک و دیوسگنین موجود در خواص شنبلیله وضعیتی شبیه به ترشح هورمون استروژن در زنان ایجاد خواهد کرد. نبود استروژن به معنی شروع دوران یائسگی است.
این دوران با اسپاسم عضلانی، گرگرفتگی، عوض شدن خلقیات، اشتهای کاذب و افسردگی همراه می باشد. این هورمون بر سایر هورمون های بدن تاثیر گذاشته و سلامت عمومی بدن را به دنبال دارد.
کاهش کلسترول خون
کلسترول بد یا LDL با دریافت فواید شنبلیله کاهش می یابد و این موضوع از سکته، حمله قلبی و انسداد عروق جلوگیری خواهد کرد. این گیاه دارای فیبر زیادی است و می تواند عروق را باز و کلسترول بد را جدا کند.
عدم بروز بیماری های عروقی و قلبی
بذر شنبلیله شامل 25 درصد گالاکتومانان است. این ماده یک نوع فیبر محلول می باشد که از بروز بیماری های قلبی پیشگیری می نماید.
کنترل دیابت
سوخت و ساز بدن افزایش یافته و این تاثیر تنظیم قند خون را به دنبال دارد. این گیاه بر روی کنترل قند خون در هر دو نوع دیابت موثر می باشد. پژوهش مورد نظر بر روی مبتلایان به دیابت نوع یک آزمایش شد و از آن ها خواستند که در وعده های غذایی شام و ناهار 50 گرم شنبلیله میل کنند(در بازه زمانی 10 روزه). این افراد با کاهش منظم قند خون دیده شدند و کم شدن کلسترول نیز از دیگر تاثیرات این بذر بر روی بیماران دیابتی بود. به طور کلی خواص شنبلیله بر روی افرادی که مبتلا به دیابت نبودند نیز باعث عملکرد بهتر انسولین شد.
درمان یبوست
فیبر زیادی دارد. از این روز یکی از درمان های طبیعی برای یبوست می باشد. ضمن اینکه برای درمان اختلالات گوارشی، سوء هاضمه و اسهال نیز به کار می رود.
جلوگیری از سرطان روده بزرگ
با داشتن استروئید برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ استفاده می شود. پلی ساکاریدهایی مثل تانن، همی سلولز، لیزاب، پکتین و ساپونین کاهش دهنده کلسترول خون هستند. این کاهش از دریافت نمک صفرا در روده بزرگ ممانعت می کند. وجود این عناصر غشای مخاطی روده بزرگ را حفظ خواهد کرد و از سرطان روده بزرگ جلوگیری به عمل می آورد.
لاغری
فیبر موجود در شنبلیله باعث ایجاد سیری در فرد می شود و این موضوع کاهش وزن مشهودی را در پی خواهد داشت.
تسکین دهنده گلودرد
برای درمان گلودرد و سرفه استفاده می شود. این گیاه خلط آور می باشد و با این خواص لزجی گزینه مناسبی برای درمان مشکلات تنفسی نیز به حساب خواهد آمد.
افزایش میل جنسی
با بالا بردن سطح هورمون تستوسترون، میل جنسی را در مردان افزایش می دهد. 30 مرد به شکل روزانه در مدت 8 هفته 500 میلی گرم شنبلیله میل کردند. بعد از این دوره مصرفی، این مردان 4 جلسه در هفته را به فعالیت های ورزشی اختصاص دادند. در این مدت نیمی از آن ها قرص مکمل شنبلیله دریافت کردند. بخشی از مردان استفاده از مکمل شنبلیله، سطح بالایی از هورمون تستوسترون را داشتند. ضمن اینکه چربی این گروه در حد 2 درصد کم شده بود.
خواص شنبلیله با طیف دارویی و درمانی خود باعث شده به عنوان یک سبزی باارزش شناخته شود. برای بهره مندی از بذر شنبلیله بهتر است آن را حدود یک ساعت یا بیشتر در آب خیس کنید. آن گاه آب حاصل از این خیساندن را میل نمایید. این درمان طبیعی برای بیماران دیابتی یا کسانی که به دنبال قاعدگی منظم هستند، بسیار توصیه می شود. همچنین می توانید برای آشنایی با خواص عرق شنبلیله و خواص شنبلیله برای مو کلیک نمایید.