بنفشه یکی از گل های نوستالژیکی است که آمدن بهار را نوید میدهد. اما چه باید کرد اگر این گل زیبا به آفت مبتلا شده است؟
بنفشه یکی از محبوب ترین گلهای یک ساله مناطق سردسیری است. در سالهای اخیر انواع هیبرید و واریتههای جدیدی از بنفشه تولید شده که رنگهایی به راستی حیرت انگیز دارند. یک خبر خوب دیگر این است که گلهای بنفشه خوردنی هستند و میتوانند در سالاد و غذاها به صورت خام یا پخته مصرف شوند! بنفشه در واقع گیاهی چند ساله است اما در مناطقی که با آب و هوای آنها نمیسازد به صورت یک ساله پرورش داده میشود.
این گیاه زیبا کمتر مورد حمله حشرات قرار میگیرد اما شته و کنه عنکبوتی میتوانند به آن حمله کنند و دمار از روزگارش درآورند! به محض دیدن شته و کنه عنکبوتی روی گیاه باید نسبت به از بین بردن آنها اقدام کنید.
همانطور که همیشه گفتیم احتمال حمله آفات و بیماریها به گیاهی سالم و قویی که در شرایط مناسبی رشد میکند بسیار کم است. به همین دلیل بعد از مشاهده آفت روی گیاه ابتدا باید شرایط نگهداری گیاه را بررسی کنید. با شرایط مناسب برای پرورش بنفشه آشنا شوید:
- این گیاه در مکانی با آفتاب کامل تا مقداری سایه به خوبی رشد کرده و گل میدهد. اما اگر آنها را در مکانی با مقداری سایه پرورش دهید، تازه تر میمانند و مدت بیشتری گل میدهند. بنفشه به آبیاری منظم نیاز دارد و در صورتی که آبیاری غیر منظم داشته باشد و یا خشکی بکشد، پژمرده میشود. آبیاری سر وقت کمک میکند گیاه مدت بیشتری زنده بماند، اما انتظار نداشته باشید بنفشهتان در تمام سال زنده باشد و گل دهد! بنفشه به هیچ وجه گرما را دوست ندارد و با گرم شدن دمای هوا شروع به پژمردن و مردن میکند. مانند تمام گیاهان یکسالهای که مدت زیادی گل میدهند، بنفشهتان هم از مقداری تغذیه بدش نمیآید. با این حال گیاه را تغذیه بیش از حد نکنید. کود دهی زیاد باعث میشود گیاه بلند و کم پشت شود. بهتر است گیاه را ماهی یک بار با کودهای مخصوص، کود دهی کنید. در هنگام خرید، بنفشههایی را انتخاب کنید که کوتاه و پرپشت هستند و تعداد زیادی غنچه باز نشده دارند. گیاهانی که تعدادی زیادی گل باز شده دارند را انتخاب نکنید. چرا که این گیاهان بعد از کاشت در باغچه دچار استرس میشوند.
خب حالا که با نگهداری درست بنفشه آشنا شدید اگر شرایط بنفشهتان مشکلی داشت که تا به حال نمیدانستید آن را رفع کنید. به این ترتیب گیاهتان مقاوم خواهد شد. اما با این حال باز هم آفات روی گیاه هستند و باید با آنها مبارزه کنید.
شته
شتهها حشرات ریزی هستند که از 2 تا 3 میلی متر بزرگتر نمیشوند، گلابی شکل اند و اکثرا به رنگ سبز مایل به زرد هستند (این حشرات به رنگهای زرد، قهوهای و سیاه هم بافت میشوند). همانطور که میدانید شتهها قطعات دهانی دارند که برای سوراخ کردن بافت گیاه و مکیدن شیره گیاهی تخصص یافته است. این آفت معمولا بر قسمتهای جوانتر گیاه، زیر برگها و در محل اتصال برگ به ساقه یافت میشود. هر هفته یک تا دو بار گیاه را برای وجود شته چک کنید. از نشانههای وجود شته روی گیاه بدشکل شدن و پیچ خوردگی شاخسار است.
کودهایی که نیتروژن زیادی دارند باعث تشویق شتهها به حمله به گیاه میشوند. نیتروژن یکی از عناصر ضروری است که گیاه به آن نیاز دارد و موجب رشد بیشتر و آبدار شدن شاخسار گیاه میشود و همین موجب تحریک بیشتر شتهها برای حمله به گیاه میشود. برای کود دهی گیاه از کودهایی استفاده کنید که نیتروژن خود را آرام و به تدریج در خاک آزاد میکنند. اگر بنفشهتان را به صورت یکساله پرورش میدهید یک بار استفاده از این نوع کودها در اوایل بهار برای تمام سال کافی است. اگر بنفشهتان را به صورت چند ساله کاشته اید یک بار در بهار و یک بار در پاییز به آن کود بدهید.
مبارزه ارگانیک با شته
1 قاشق غذاخوری مایع ظرف شویی را به 2 لیتر آب اضافه کنید. این محلول را درون یک بطری اسپری بریزید. گیاه بنفشهتان را به خوبی با این محلول اسپری کنید، زیر برگها و لا به لای شاخسار گیاه را خوب خیس کنید. از این سم هفتهای دو بار تا زمانی که نیاز باشد استفاده کنید. اگر بعد از چند بار استفاده باز هم حشرات از بین نرفتند، فاصله زمانی بین سم پاشی را کمتر کنید. تا زمانی که همه شتهها محو شوند. اگر گیاهی دارید که در اطراف گیاه آلوده به شته بوده، آن را هم کمی سم پاشی کنید حتی اگر شتهای رویش نمیبینید. سم پاشی به این روشها به عصرها (زمانی که آفتاب نباشد) موکول کنید تا برگها و گلهای گیاه نسوزند.
یکی دیگر از سمهای ارگانیک برای از بین بردن شتههای گیاه بنفشهتان اسپری سیر و پیاز است. یک حبه سیر و یک پیاز متوسط را ریز خرد کنید. یک لیتر آب روی آنها بریزید، یک ساعت صبر کنید سپس 1 قاشق چای خوری فلفل قرمز و 1 قاشق غذا خوری صابون مایع به مخلوط اضافه کنید. این سم ارگانیک در صورت نگهداری در یخچال تا یک هفته خواص حشره کشی خود را حفظ میکند. روی گیاه را با استفاده از این سم سم پاشی کنید و این کار را تا زمانی که دیگر شتهای بر روی گیاه باقی نماند انجام دهید.
کنه عنکبوتی
کنه عنکبوتی موجودی بسیار ریز است که به سختی با چشم غیر مسلح دیده میشود. این آفت به رنگ قرمز یا نارنجی است و در نظر اول به نقطهای بیحرکت روی گیاه میماند. این حشرات هم مانند شتهها برگ و ساقه بنفشهتان را سوراخ میکنند و شیره آنها را میمکند. این آفات بیشتر در سطح زیرین برگها تغذیه میکنند اما گاهی هم بر روی سطح برگ دیده میشوند. از علائم وجود کنه عنکبوتی روی گیاه لکههای نقرهای روی برگها و تارهای عنکبوت نازکی است که در بین شاخسار گیاه میتنند. در نهایت برگهایی که مورد حمله این آفت قرار گرفته اند لوله میشوند، برنز میشوند و از روی گیاه میافتند. جمعیت کنه عنکبوتی در طول تابستان که هوا گرم و خشک است بسیار زیاد میشود. بنفشههاتان را هر هفته 1 تا 2 بار با دقت بررسی کنید تا ببینید آیا روی آنها علامتی از کنههای عنکبوتی دیده میشود یا خیر.
مبارزه ارگانیک با کنههای عنکبوتی
شاید یکی از آسان ترین راههای مبارزه با کنههای عنکبوتی آب باشد! در این روش آب را با فشار بر روی بنفشهها بریزید تا کنهها از روی گیاه شسته شوند. این روش برای مبارزه با شتهها هم مناسب است. با این کار آفاتی مانند کنه عنکبوتی و شته از روی گیاه میافتند در حالی که حشرات مفید مانند کفشدوزک و دیگر حشراتی که آفات گیاهی را میخورند بر روی گیاه میمانند. فشار آب باید طوری باشد که بنفشهها آسیب نبینند. همچنین باید تمام شاخسار و گلهای بنفشه به خوبی با آب اسپری شوند. این کار را هفتهای 1 تا 2 بار انجام دهید تا زمانی که کنهها از روی گیاه بروند.
حشره کشهای خفیف
اگر اصرار دارید که از سموم شیمیایی استفاده کنید و اگر روش آب پاشی موثر واقع نشد، میتوانید از صابونهای حشره کش برای مبارزه به شته و کنه عنکبوتی روی بنفشههاتان استفاده کنید. این سم را میتوانید به صورت مایع و جامد پیدا کنید. نوع مایع آن معمولا آماده استفاده است و نیازی به رقیق کردن با آب ندارد.
همانطور که گفتیم میتوانید از مایع ظرفشویی هم استفاده کنید اما مایعتان نباید آنتی باکتریال باشد.
تمام شاخسار، ساقه و گلهای گیاه را با استفاده از این سموم سم پاشی کنید. بعد از گذشت 2 ساعت از سم پاشی گیاه به یکی از دو روش بالا، گیاه را با آب تمیز بشویید. این سموم تنها شتهها و کنههایی را میکشند که مستقیما با آنها در تماس قرار گیرند. زمانی برای سم پاشی اقدام کنید که خورشید در آسمان نباشد یا اشعههای آن مستقیما به گیاهتان نتابند. سم پاشی را هر 4 تا 7 روز یک بار تمدید کنید تا زمانی که دیگر آفتی روی گیاه نبینید.
دیگر آفاتی که به بنفشه حمله میکنند
اگر روی گیاه بنفشهتان آثار خوردگی دیدید، احتمالا حلزون یا دیگر نرم تنان به آن حمله کرده اند. این آفات برگها را میجوند و آنها را سوراخ میکنند. همچنین رد براق و خشک شده موکوس روی برگ باقی میگذارند. برای از بین بردن این آفات راه بسیار سادهای وجود دارد. کافی است یک دستکش بپوشید و آنها را با دست از روی شاخسار گیاه بردارید. باید به خوبی گیاه را بگردید تا اگر مخفی شده اند پیداشان کنید. بهتر است زمین را با آب خیس کنید تا از داخل خاک در بیایند.
یک حقه دیگر آن است که قوطی کنسروی را در نزدیکی بنفشهها درون زمین دفن کنید به طوری که دهانه قوطی همسطح با خاک باشد. درون این قوطی کمی آب و شکر و چند قطره مایع ظرف شویی بریزید و مواد را به خوبی با هم مخلوط کنید. حلزونها و نرم تنهان به مایع شیرین درون قوطی جذب میشوند اما زمانی که برای تغذیه از آن به درون آن میافتند به خاطر مایع ظرفشویی درون آن میمیرند. هر روز صبح درون قوطی را چک کنید و حلزونهای مرده و محتویات آن را دور بریزید و با آب و شکر تازه و کمی مایع ظرفشویی پرش کنید و دوباره منتظر شکار حلزونهای بیشتر باشید.