نیکی پاک‌بین؛ کارشناس ارشد بیولوژی
ایام عید نوروز نزدیک است و مدارس تعطیل می‌شوند و اما دغدغه اکثر والدین این خواهد بود که چه برنامه‌ای برای کودکان خود داشته باشند.
نگران نباشید با یکسری نکات درشت و کوچک در این نوشتار سعی به ارائه پیشنهاداتی مفید خواهیم داشت.
می‌توان گفت سفر با کودکان نیازمند دانستن برخی نکات در زمینه سبک سفر، انتخاب گزینه مناسب برای رزرو هتل و سایر توصیه‌هایی است که رعایت آنها در طول سفر می‌تواند شرایطی عالی و حتی لذت‌بخشی را برایتان خلق کند.
برخی از والدین کودکان‌شان را از زاویه دید خود می‌بینند. خواسته‌های کودکی خودشان را خواسته‌های فرزندشان می‌بینند.
این یک هدف غیر واقعی است. ممکن است آنچه شما در آن سنین مــی‌خواسته‌اید، ایــده‌آل‌هـای فرزند شما نباشد، پس زیاد سخت نگیرید نه به خود نه به آنها.
برخی اوقات تعطیلات را در شهر خود و گاهی نیز در سفر به شهری دیگر هستید.
هر دو حالت برای کودکان می‌تواند پربار باشد. به‌خاطر داشته باشید اگر به اجرا شدن برنامه‌های سفرتان اهمیت می‌دهید و تصمیم دارید در طول روز از چند جاذبه گردشگری دیدن کنید، بهتر است بدانید که این برنامه‌ریزی فشرده می‌تواند کودک‌تان را حسابی کلافه و بهانه‌گیر کند.
در عوض با خلوت کردن برنامه‌های سفر، به بچه‌ها فرصت بیشتری برای کشف دنیای اطراف‌شان می‌دهید و در نهایت خودتان هم به برنامه‌های سفرتان می‌رسید.
سفر در ایران زیبا
اگر تصمیم به سفر دارید و مقصد را انتخاب نموده‌اید قبل از سفر، اجازه دهید تا کودکان به تحقیق درباره جذابیت‌های منطقه بپردازند، نقاط مهم گردشگری آن را انتخاب نمایند، مشاهیر معاصر و زنده‌یاد آنجا را بیابند و برنامه‌های روزانه برای علایق خود طراحی نمایند.
آشنا بودن آنها با پیش زمینه‌ای از آن شهر و اطراف آن قبل از سفر انگیزه‌ای دو چندان به آنها می‌دهد.
* درباره انتخاب محل اقامت نیز آنها را وارد شور خانوادگی نمایید تا احساس نمایند نظر آنها نیز اهمیت دارد. از قبل محل اقامت را ببینند و نظر دهند، اتاق و هم اتاقی خود را انتخاب کنند و ... .
اطلاع از آب و هوای آن شهر یا منطقه از قبل برای به همراه داشتن لوازم خاص خود برای آنها مهم است. مهم‌تر از همه اینکه بدانند در چه منطقه جغرافیایی از ایران بزرگ قرار گرفته‌اند.
همیشه در کتاب‌های درسی جغرافیا وجود داشته و دارد، اما این که از نزدیک با آب و هوای هر شهر و منطقه‌ای از ایران عزیز آشنا شوند، فرصت کمتر پیش می‌آید.
اینکه دقیقا کجای ایران هستند و به کجا می‌روند، برایشان جالب است.
* استفاده از روش عکاسی و فیلمبرداری برای خود آنها در سفر نقش بیشتری پیدا می‌کند، البته به شرطی که به حدی نباشد که مانع خوب دیدن آنها شود، چرا که خوب دیدن و به‌خاطر سپردن مهم‌تر از تنها ضبط نمودن تصاویر است.
* به هر منطقه‌ای از ایران زیبا که می‌روید، ترانه‌های محلی آن را از قبل، خود یا با همراهی کودکان پیدا کنید و در سفر گوش دهید تا بیادشان بماند.
سراسر ایران ما پر از ترانه‌های زیبای اصیل ایرانی است که بچه‌ها باید با آن آشنا باشند.
* وقتی با کودکان سفر می‌کنید، تنها به فکر اقامت کامل در یک استراحتگاه نباشید.
حتما بچه‌ها را با خود به مناطق بکر و روستایی هر شهری در ایران عزیز نیز ببرید تا با فرهنگ و آداب و رسوم هر قومی که به آنجا سفر می‌کنید از نزدیک آشنا شوند.
با گویش‌ها و لهجه‌های شیرین هر منطقه، لباس‌های محلی زیبای آن قوم و دست پخت و غذاهای محلی آنها آشنا شوند و طعم خاص آن را برای همیشه به ذهن بسپارند.
* لباس‌های محلی هر قومی طرح خاص خود را دارد. برای بچه‌ها از آنها تهیه نمایید تا همیشه به یادگار داشته باشند.
* آنها را با خود به بازار‌های محلی ببرید. برایشان جالب است. بازاری واقعا محلی، البته مکانی که صنایع دستی آن قوم را نشان دهد.
گاهی می‌توانید بازدیدی داشته باشید از کارگاه‌های مختلف خوراکی و بافندگی و ...که هنوز به روش‌های سنتی مشغولند.
این کار نه تنها تاثیر شگرفی بر اطلاعات عمومی آنها گذاشته، بلکه از نزدیک با حرفه هر قومی نیز آشنا می‌شوند.
* طبیعت زیبای هر بخش از ایران زیبا نمایانگر کشوری رویایی با چندین آب و هوا در جای جای خود است.
آن چه کم‌نظیر است، از کویرهایش گرفته تا نوازش باد ملایم ساحلی، امواج لطیف دریاهای شمال و جنوبش و کوه‌های سر به فلک‌کشیده، غارها و ... .
* کودکان را به دل طبیعت ببرید. تنها ماشین سواری به آنها ندهید. اجازه دهید تا آب و خاک هر منطقه را لمس کنند. جمع‌آوری نمونه‌ها را به آنها بسپارید.
بگذارید از هر توقفی که دارید نمونه یادگاری داشته باشند. داشتن صدف‌های مختلف از سواحل جنوب و شمال، سنگ‌های کوچک صیقلی از کوه‌های مختلف، غارهای آبی و نمکی یک به یک برایشان جالب است.
* به‌خاطر داشته باشید با توجه به سن کودکان مسافت‌های خسته‌کننده و طولانی برایشان انتخاب نکنید. در تمام مسیر‌ها رعایت کامل اصول ایمنی را بنمایید.
* جدیدا اقامت‌گاه‌های بومگردی بسیاری بنا شده‌اند تا ضمن اینکه تصویری از خانه‌های سبک قدیم هر منطقه‌ای از ایران را زنده کرده‌اند، آداب و رسوم و سنن هر قوم و قبیله‌ای را زنده دارند. بسیار
پر‌ارزش است کودکان را حتما به دیدن این خانه‌های سنتی ببرید و بر سفره‌های به طعم هر بخشی از ایران عزیز بنشانید.
* آثار باستانی را کودکان در کتاب‌ها می‌خوانند و حفظ می‌کنند، ولی در صورت از نزدیک دیدن، در خاطرشان حک می‌شود و ارزش واقعی این بناها و یادبودها را به‌خوبی لمس می‌نمایند.
لمس از نزدیک مکان‌ها و اتفاق‌هایی که در زمان‌های مختلف در کشورشان رخ داده است، برایشان جالب است. کودکان ارزش‌های ایران گرانقدر ما هستند.
سفر، آموزشی عملی به آنها است. از آن دریغ ننماییم.
اگر در شهر خود هستید
* بچه‌ها با کارهای کوچک خوشحال می‌شوند، مثلا حتی بازی با کلاه‌های بزرگ‌ترهای‌شان یا بازی‌های دسته‌جمعی و فامیلی.
* آشپزی در روزهای تعطیلی برای بچه‌ها از خوشایندترین کارها است. گروهی از کودکان یا حتی خانواده‌ها را گرد هم آورید و هر یک را مسئول کاری نمایید، مثلا یکی پادشاه گوشت‌ها، دیگری ملکه سبزی‌ها، یکی دیگر سلطان شیرینی‌ها و دیگری ملکه دسرها و ... بچه‌ها از این کار نه تنها بسیار لذت می‌برند، بلکه هیچ وقت آن را از خاطر خود فراموش نمی‌کنند.
* در هر کجا که هستید، هر شهری و کشوری یا حتی خانه خود جست و جو در اطراف و تهیه هدایایی برای عزیزان با خاطره ایام تعطیلات نوروز یکی از شیرین‌ترین کارها برای بچه‌ها است.
رفتن به مغازه‌های صنایع‌دستی ساده نه گرانقیمت هر شهری یا حتی جمع‌آوری نمونه‌های یادآوری هر مکانی و هدیه به عزیزان از زیباترین سرگرمی‌ها برای بچه‌ها است.
ناگفته نماند کودکان با این کار توجه بیشتری به اطراف خود پیدا می‌کنند و با دقت خاصی به مناظر و محیط اطراف خود می‌نگرند.
* چند ترانه محلی کشور خود را برگزینید و به بچه‌ها معرفی کنید. اجازه دهید از بین آنها ترانه دلخواه خود را انتخاب نمایند و از این موزیک‌ها در ایام تعطیلات استفاده کنید تا یادآور خاطرات خوش آنها گردد.
* یکی از جالب‌ترین کارها می‌تواند تهیه مصاحبه‌هایی با دوستان و اهل فامیل باشد. اگر تعداد بچه‌ها بیشتر باشد موضوع جالب‌تر هم می‌شود، زیرا به فکر می‌روند تا برای جذاب‌تر شدن موضوع مصاحبه‌شان چه تکنیکی به‌کار ببرند یا با چه ادبیاتی سخن بگویند و از این قبیل.
* تهیه فیلم‌های کوتاه و جالب. موضوع عکاسی و مصاحبه‌ها را تعیین نمایید تا حتی در روزهای مشخص بتوانید بین آنها مسابقه‌ای ترتیب دهید و حس رقابت را نیز در این میان برانگیزید.
* به بچه‌ها امکان عکاسی و فیلمبرداری در ایام تعطیلات را بدهید. دستگاه‌ها ساده باشند؛ طوری که نگران آنها نباشید. عکاسی و تهیه عکس‌های مختلف و متنوع یکی از بهترین سرگرمی‌ها است.
به خاطر داشته باشید بچه‌ها از شما الگوبرداری می‌کنند.
اگر شما در تعطیلات، زمانی را هم به بازدید از خانه‌های سالمندان یا بی‌خانمان‌ها یا رسیدگی به آنها و حتی بچه‌های بی‌سرپرست اختصاص دهید آنها نیز یاد می‌گیرند.