photo by Luis Courtot
گاهی طبیعت هنرمندی هایی را به ما نشان می دهد که به راستی انگشت به دهان می مانیم. مسائلی که با عقل آدمی سازگار نیستند. این بار در کشور لیبی با چنین پدیده ی بی نظیری رو به رو شده ایم که هنوز علت آن را نمی دانیم. لیبی کشوری در آفریقاست که بیشتر با بیابان و صحراهای گرم و سوزانش شناخته می شود اما مقصد ما بیابان نیست بلکه دریاچه ای درخشان میان دل کویر است.
بله در لیبی دریاچه ای وجود دارد که با شنزارهای گرم و سوزان احاطه شده و آبی درخشان و دیدنی دارد. جایی که سراب به حقیقت می پیوندد و بهشتی سرسبز در وسط بیابان ظاهر می شود.
هیچ فکر می کردید که جایی در جهان هستی وجود داشته باشد که بتوان هم در آن قایق سوار شد و هم مناظر کویری را تماشا کرد؟ این موضوع از دیرباز جزء آرزوهای بشر بوده و به همین دلیل می بینیم که هتل هایی صحرایی با استخرهای روباز به وجود آمده اند. اما اینجا همه چیز طبیعی است و اکنون به جالب ترین جاذبه ی گردشگری لیبی تبدیل شده است.
همه به سوی لیبی می روند تا از راز بهشتی زیبا در میان گرمایی جهنمین با خبر شوند. کارناوال هم امروز رهسپار لیبی است و به سوی دریاچه ی اوباری می رود. پیش از شروع سفر اگر به کویر نوردی علاقمند هستید می توانید با کلیک روی لینک های زیر از دیگر سفرهای داغ و صحرایی کارناوال لذت ببرید:
ماسوله ای در قلب کویر ایران ؛ روستای نایبند طبس
پارک ملی نامیب ناکلافت ؛ تفریح در میان کویر داغ آفریقا
کویر مصر اصفهان ؛ پهنه ای وسیع از آرامش در قلب ایران
باغ شاهزاده ماهان ؛ معجزه ای سبز در میان کویر کرمان
کارناوال را در سفر به لیبی همراهی کنید.
photo by ENJOY TRIP MOROC
photo by Pierre Boisgontier
چرا بازدید از دریاچه اوباری؟
– پدیده ای شگفت انگیز و منحصر به فرد است.
– از مهم ترین جاذبه های گردشگری لیبی است.
– اهمیت باستان شناسی بالایی دارد.
– چشم انداز فوق العاده ای دارد.
– تجربه ای متفاوت از بودن در کویر را برایتان رقم می زند.
آشنایی با دریاچه اوباری ؛ Ubari lake
لیبی کشوری بسیار زیبا در آفریقای شمالی است که کمتر نامش را به عنوان مقاصد برتر گردشگری می شنویم اما گنجینه های زیادی را در خود برای دیدن و تجربه کردن پنهان کرده است. در سمت جنوب غربی این کشور منطقه ای به نام فِزان وجود دارد که کاملا گرم و بیابانی می باشد و هیچ کس تصور نمی کند در میان گرمای سوزان کویر در ورای شن های سرخ رنگ دریاچه ای نهفته باشد. این منطقه ی کویری حدودا 58000 کیلومتر مساحت دارد و پر از دشت و تپه های شنی است و به همین علت لیبی به عنوان یکی از داغ ترین و خشک ترین کشورهای دنیا شناخته می شود.
نام این دریاچه ی خارق العاده اوباری (Ubari) می باشد. دور تا دور این دریاچه پوشیده از درختان و گیاهان سرسبز است که از آب دریاچه تغذیه کرده اند اما چند قدم که از دریاچه دور می شویم همه جا شن های داغ و سوزان است.
اما داستان به وجود آمدن چنین پدیده ای در میان کویر چیست؟
در حدود 200,000 سال پیش منطقه فزان خوش آب و هوا، پر باران با زمین های مرطوب و حاصلخیز بوده و انواع و اقسام رودخانه های کوچک و بزرگ هم در این ناحیه در جریان بودند. این رودخانه ها هم از این دریاچه خارج می شدند و هم پس از چند بار پیچ و تاب خوردن دوباره به دریاچه وارد می گشتند. اما با گرم شدن هوا دریاچه کوچک و کوچک تر شد. گفته می شود که در ابتدا دریاچه آن قدر وسیع بوده که با مساحت جمهوری چک برابری می کرده است، یعنی چیزی در حدود 120000 کیلومتر مربع.
متاسفانه به مرور صحرای آفریقا بزرگ و بزرگ تر شد و آب و هوایش فزان را هم تحت تاثیر قرار داد. کم کم رودخانه ها خشک و دریاچه کوچک و کوچک تر شد. بین 3000 تا 5000 سال پیش روند خشک شدن دریا سریع شد و یک دریاچه به حدود 20 دریاچه ی کوچک تقسیم شد. تنها چیزی که امروزه از آن سرزمین سرسبز و خرم باقی مانده دریاچه اوباری، دریاچه ی ام الحسان (Umm al-H’isan) و دریاچه ی گبرون (Gaberoun) و 8 دریاچه ی کوچک دیگر است که افراد زیادی از وجود این دریاچه ها خبر ندارند. به همین دلیل به اوباری دریاچه های اوباری هم می گویند.
هنوز هم می توان آثار رسوبات دریایی را در این دریاچه ی زیبا مشاهده نمود که نشان دهنده ی گرم شدن و تبخیر آب است. گسترش بیابان ها یکی از خطرناک ترین پدیده های زیستی است که امروزه نقاط زیادی از کره ی زمین را درگیر کرده و آثار مخربش را می توان در لیبی به وضوح مشاهده کرد. برای آشنایی بیشتر با پدیده ی گسترش بیابان و بیابان زدایی روی لینک زیر کلیک نمایید:
28 خرداد روز جهانی بیابان زدایی
در ادامه بیشتر با این پدیده ی زیبا و تک تک دریاچه هایش آشنا خواهیم شد.
دریاچه اوباری را در ویدئو ببینید
در حال بارگذاری ویدئو ...
آشنایی با تک تک دریاچه های اوباری
همانطور که اشاره کردیم به مجموعه ی دریاچه های موجود در صحرای لیبی اوباری گفته می شود. برخی از این دریاچه ها نام های دیگر و بخصوصی هم دارند که نگاه کوتاهی به آن ها داریم:
– دریاچه گبرون (Gaberoun): نام این دریاچه از ترکیب دو کلمه گبر و رون به وجود آمده است. گبر به معنای قبر می باشد و رون هم کلمه ی آرون بوده که به رون تغییر یافته آرون هم نام یک فرد است. آب این دریاچه بسیار گرمتر از دیگر دیاچه ها می باشد. در ساحل شمال شرقی آن فروشگاهی برای خرید سوغات وجود دارد که بیشتر جواهرات و وسایل زینتی دست ساز را می فروشد. همچنین محلی هم برای اجازه کردن وسایل اسکی روی ماسه وجود دارد. این دریاچه بزرگترین دریاچه در میان مجموعه دریاچه های اوباری هم هست. در نزدیکی این دریاچه روستای کوچکی با دو مسجد و یک مدرسه هم وجود دارد و در بازدیدتان می توانید روستاگردی را هم در میان بیابان تجربه کنید.
– دریاچه ماندرا (Mandara Lake): یکی از دریاچه های اوباری است که با نامی منحصر به فرد هم شناخته می شود.
– دریاچه ام الما (Umm al-Maa): یکی دیگر از دریاچه های اوباری است که نام آن به معنای مادر آب ها می باشد و اشاره به بزرگی و عظمت این دریاچه ها دارد. این دریاچه هم اکنون در معرض خطر خشک شدن شدیدی قرار دارد.
* تا به حال طرح های زیادی برای حفاظت از این دریاچه ها ارائه شده که امیدواریم اجرایی شوند و خدمات بهتر و مناسب تری به گردشگران و بازدیدکنندگان این دریاچه ها ارائه گردد. دریاچه های اوباری و مناطق اطرافشان بسیار محروم هستند و در حدود 20 سال است که از برق و سیستم فاضلاب بهرهمند شده اند. حتی هنوز هم برخی از ساکنان این مناطق با گرفتن خرچنگ از دریاچه ها و خشک کردنشان و فروختن آن ها به توریست ها گذران عمر می کنند.
دریاچه گبرون
دریاچه ام الما
تفریح در کنار دریاچه اوباری
مطمئنا بهترین تفریح در کنار دریاچه ی اوباری لذت بردن از طبیعت و لمس اعجاب و ناهماهنگی طبیعت در این مکان است اما تفریحات دیگری هم برای گردشگران در این ناحیه وجود دارد که نگاهی گذرا به آن ها داریم:
عکاسی: عکاسی در اینجا طرفداران خاص خودش را دارد، زیرا مکانی این چنینی در دنیا واقعا بی نظیر است و توجه عکاسان را به خود جلب می کند.
کشف فسیل: اگر خوش شانس باشید شاید در بازدیدتان فسیل های برخی خزندگان و نرم تنان را هم در اطراف دریاچه پیدا کنید. نقش ها و فسیل هایی در این ناحیه یافت شده که مربوط به 12000 سال پیش هستند. این فسیل ها مربوط به زرافه، اسب آبی، تمساح، موجودات تالابی و… هستند و شما هم اگر به آثار اینچنینی باقی مانده از گذشته علاقمند هستید بازدید از این دریاچه تفریح خوبی برایتان خواهد بود. جالب است بدانید که وجود همین فسیل ها یکی از اصلی ترین دلایل نظریه ی باغ عذن است که تصور می کنند این دریاچه در سالیان دور همان باغ عدن زیبای معروف بوده است.
اسکی در کویر: اگر برای بازدید از این دریاچه تور تهیه نمایید می توانید از راهنمای تورتان درخواست کنید که برایتان تجهیزات اسکی روی شن و ماسه را نیز تهیه نماید. تفریحی که می تواند حال و هوای کویری شما را تغییر دهد. در نزدیکی یکی از همین دریاچه های کوچک که با نام (Gebraoun Lake) شناخته می شود نیز اسکی اجاره می دهند اما اسکی های آن ها بسیار قدیمی می باشد و قیمت آن هم بنابر صلاح دید فروشنده تغییر می کند.
شنا ممنوع!: شنا در این دریاچه ها ممنوع می باشد زیرا آب این دریاچه ها بسیار کثیف و آلوده است و امکانات پزشکی هم در این ناحیه در دسترش نمی باشد.
اغلب گردشگران به این ناحیه می روند تا از صحت وجود چنین دریاچه هایی در میان کویر مطمئن شوند و هم بتوانند ساعاتی را در دل کویر به تماشای آب دریاچه بپردازند.
photo by Luis Courtot
ویژگی های ظاهری دریاچه اوباری
در حال حاضر هیچ رودی به این دریاچه نمی ریزد و آب دریاچه کاملا راکد شده است. آب این دریاچه بسیار شور می باشد زیرا به مرور تبخیر شده و املاح، رسوبات و نمک در آن تا به امروز باقی مانده. آب دریاچه اوباری تقریبا 5 برابر از دریا شورتر است.
اگر از نزدیک به عمق دریاچه خیره شوید رگه هایی از رنگ قرمز را مشاهده خواهید کرد که همچون خون در میان آب دریاچه دیده می شوند. این رگه های قرمز حاصل وجود جلبک های دریایی است.
هر چه زمان می گذرد آب دریاچه اوباری کمتر و کمتر می شود و آن چه از آن باقی می ماند رسوباتی بیش نیست، به همین دلیل عمق دریاچه به مرور بسیار کم شده و در حال حاضر در کمترین قسمت 7 و در بیشترین قسمت 32 متر عمق دارد که در مقایسه با اندازه ی اولیه اش تقریبا نابود شده به حساب می آید.
از آنجایی که این دریاچه قطب مهم گردشگری لیبی به حساب می آید دولت این کشور در حدود 30 سال پیش پروژه ای بلند پروازانه طراحی کرد که طی آن قصد داشت از سفره های زیرزمینی به این دریاچه آب برساند تا شادابی گذشته اش را تا حدودی به دست آورد اما همانطور که انتظارش می رفت وارد کردن آب شیرین به این دریاچه کار درستی نبود و پروژه عملی نشد.
خوب است بدانید که طی 100 سال گذشته حدود نیمی از ذخایر زیرزمینی آب شیرین صحرا و بیابان های دنیا از بین رفته اند و دولت ها باید به فکر افزایش آن ها باشند نه استفاده ی نامناسب و هدر دادن آب های زیر زمینی.
ظاهر این دریاچه آن قدر دلفریب و زیباست که اگر از وجود آن بی خبر باشید و ناگهان با آن رو به رو شوید بدون شک سراب به نظر خواهد رسید، زیرا زمستان این بیابان بسیار کوتاه است و اغلب سال گرم و بسیار سوزان می باشد و میانگین بارش باران در آن در کل طول سال 8 میلی متر اندازه گیری شده است. برای مردمان ساکن در لیبی گذران چند دهه بدون بارش باران امری کاملا عادی است.
بسیاری از گردشگرانی که به این ناحیه می رسند همگی چند دقیقه مات و مبهوت به این پدیده ی فوق العاده خیره می شوند. ولی گردشگرانی که به دیدار این دریاچه می روند چه فعالیت هایی انجام می دهند؟ وقتی با پدیده ای رو به رو می شوید که بسیار نابجا و غیر عادی است باید چه عکس العملی نشان دهید؟همچنان همراه ما بمانید تا با هیجان انگیز ترین تفریحات در کنار دریاچه اوباری آشنا شویم.
بررسی طول عمر و قدمت دریاچه
متاسفان با آن که لیبی نسبت به بسیاری از کشورهای آفریقایی در سطح خوبی از نظر سیاسی و اقتصادی قرار دارد اما باز هم در زمینه های گردشگری کمبود های زیادی را در این سرزمین شاهدیم.
به همین دلیل آن طور که باید و شاید بر روی دریاچه ی اوباری تحقیقات زمین شناسی انجام نشده و هم اکنون هم از آن به خوبی مراقبت نمی شود اما در این قسمت سعی داریم تا حدودی شما را با چگونگی بررسی طول عمر این دریاچه آشنا کنیم تا متوجه شوید که داستان ها و تاریخی از این مکان ذکر می شود صحیح است و به راستی در گذشته لیبی مکانی بسیار سرسبز بوده است.
مهم ترین عملی که برای بررسی قدمت این دریاچه انجام شده عملیات رادیوکربن (Radiocarbon) بوده است. رادیوکربن نوعی روش برای تاریخ گذاری موجوداتی است که در طول زندگی خود از کربن استفاده کرده اند، موجودانی مانند گیاهان. در این روش ایزوتوپ های کربن 14 مورد بررسی و مطالعه قرار می گیرند. ایزوتوپ به بیانی کوتاه به اتم های عنصر گفته می شود که در جدول تناوبی هم می توانیم آن را ببینیم. نیمه عمر این ایزوتوپ حدودا 57300 سال است و از روی بررسی این اتم ها می توانند طول عمر جاندار را تشخیص دهند.
در اطراف دریاچه اوباری هم این بررسی ها انجام شده و از روی بقایای گیاهان و جانداران باقی مانده توانسته اند طول عمر دریاچه را حدس بزنند که همانطور که اشاره کردیم در بیشترین حالت عمر آن به 200000 سال می رسد.
تغییرات آب و هوایی در طول تاریخ در نقاط گوناگونی از جهان مشاهده شده اند و جالب است بدانید که اغلب بیابان ها و کویرهایی که امروزه در جهان وجود دارند روزگاری سرسبز و حتی دریا بوده اند. امیدواریم هرچه سریع تر به این دریاچه و نظایر آن بیشتر توجه شود تا این ذخایر با اهمیت از بین نروند.
نکاتی جالب درباره دریاچه اوباری
در این قسمت با هم مروری داریم بر جالب ترین موضوعات حول و حوش دریاچه اوباری:
– اغلب تصور می کنند که در اوباری یک دریاچه وجود دارد اما در حقیقت 11 دریاچه هستن که یکی از آن ها به دلیل وسعت بیشتر، محبوب تر و معروف تر است.
– با این که دریاچه اوباری در منطقه ای کاملا گرم و خشک قرار دارد اما سالانه هزاران نفر از آن بازدید می کنند.
– سافاری در کویر لیبی هم بسیار جالب و هیجان انگیز است و گردشگران علاقه دارند در اطراف دریاچه با اتومبیل های شاسی بلند رانندگی کنند.
– به دریاچه های اوباری میکرودریاچه هم می گویند.
– به دلیل گرماش شدید باستان شناسان کمتر به دیدار این دریاچه می روند.
– در اطراف این دریاچه درختانی نظیر خرما که مقاومت بیشتری دارند می رویند.
– این دریاچه را به باغ عدن تشبیه می کنند.
– اغلب گردشگران که به دیدار این دریاچه می روند از گرمای شدید رنج می برند.
بهترین فصل سفر
به صورت کلی لیبی و اطراف دریاچه ی اوباری در تمام طول سال آب و هوایی یکسان دارد و با تغییر سال شاهد تغییرات ناچیز آب و هوایی هستیم. مسلما مکانی که در بهترین حالت 8 میلی متر باران دارد تفاوتی هم در دمای هوایش به وجود نمی آید. بنابراین هر زمان از سال که برای شما مناسب باشد بهترین زمان برای بازدید از دریاچه اوباری است.
غذا و اقامت
از مهم ترین مشکلاتی که در سفر به مناطق کویری با آن رو به رو خواهید شد مساله ی خوراک و محل اقامت است. افراد زیادی کمپ در کویر را انتخاب می کنند اما این کار در بیابانی که با آن آشنایی ندارید کاری غیر عاقلانه است و شما حتما به راهنما نیاز پیدا خواهید کرد.
مشکل غذا هم امری بسیار مهم است زیرا هر قدر هم که خوراکی همراه داشته باشید اگر با مشکلی مواجه گردید شاید با کمبود آب و غذا رو به رو گردید. بنابراین بهترین راه برای تامین غذا و محل اقامت در سفر به دریاچه اوباری استفاده از تورهای کویرگردی لیبی است. راهنمایان و مسئولین تور هم غذای شما را تامین خواهند کرد و هم با برپایی چادرهای باکیفیت و امن محل خواب مناسبی در اختیار شما قرار می دهند.
دسترسی
منطقه ی اوباری حدود 120 کیلومتر از شهر سَبها دورتر است و گردشگرانی که علاقه دارند از دریاچه های اوباری دیدن کنند به سبها رفته و از آن جا راه های رسیدن به دریاچه را جستجو می کنند و یا با راهنمایان محلی همراه می شوند. جدیدا در اوباری یک فرودگاه نظامی هم ساخته اند که به نظامیان اجازه ی استفاده از ان را می دهند و اگر شما هم از نظامیان هستید می توانید مستقیم با هواپیما به اوباری بروید.
در سبها انواع تورهای سافاری و گردشی هم وجود دارند که توریست ها را به دریاچه اوباری می برند. تورهای گردشگری بنابر امکاناتی که انتخاب می کنید و نظر راهنما هزینه های بسیار مختلفی دارند و متاسفانه نمی توانیم هزینه ی ثابتی را برای شما عزیزان بیان کنیم.
در نظر داشته باشید که بازدید از این دریاچه ها تنها به وسیله ی ماشین های شاسی بلند و قوی و جیپ امکان پذیر می باشد و لازم است مسافت زیادی را در میان شن ها رانندگی نمایید.
آدرس: لیبی، سبها، اوباری.
.Address: Libya, Sabha, Ubari
دریاچه اوباری را در نقشه کارناوال بیابید
توصیه کارناوال
پیش از سفر به لیبی و تماشای این دریاچه باید بدانید که برای دیدن این دریاچه ی خارق العاده باید گرمای بسیار زیادی را تحمل کنید و در برخی روز ها دمای هوا در این ناحیه به 100 درجه می رسد بنابراین اگر بیماری خاصی دارید و یا احساس می کنید که تحمل چنین شرایطی برای شما دشوار است این سفر برای شما مناسب نخواهد بود.
نکته ی مهم دیگر این که حتما با تور و با راهنمایان کاربلد راهی این دیار شوید و به هیچ وجه اگر خوب راه را نمی دانید تنها به این سفر نروید زیرا امدادرسانی در لیبی و بخصوص در کویرهایش بسیار ضعیف است.
آب هم حتما همراه داشته باشید با این که تورها آب در اختیار شما قرار می دهند اما در برخی موارد امکان دارد آب کافی موجود نباشد یا هزینه ی زیادی از شما درخواست نمایند.
سخن آخر
آیا به کویر نوردی علاقمند هستید؟
آیا تا به حال به کویر سفر نموده اید؟
اگر به کویر علاقه دارید روی لینک های زیر کلیک کنید و با دیگر سفرهای کویری کارناوال هم آشنا شوید:
پارک ملی نامیب ناکلافت ؛ تفریح در میان کویر داغ آفریقا
باغ شاهزاده ماهان ؛ معجزه ای سبز در میان کویر کرمان
تصاویر گاردین از کویر لوت در قلب ایران ؛ گرم ترین نقطه زمین
نظرها، پیشنهادات و تجربیات خود را از سفرهای کویریتان با ما در میان گذارید.