این اتفاق در شرایطی رخ داد که شایعات و اخبار جعلی زیادی در کانالهای تلگرامی منتشر میشد که سعی بر نوسانی کردن (چه افزایشی، چه کاهشی) بازار داشت. بهعنوان مثال، برخی کانالها خبری منتشر کردند که برخی از نمایندگان مجلس طرحی دارند که هر گونه معامله خصوصی و دولتی با دلار را ممنوع کنند. بر اساس این خبر، دارندگان دلار فرصت دارند تا اجرای این قانون، دلار خود را به کالا یا سایر ارزها تبدیل کنند. آنچه مسلم است چنین طرحی حداقل در حال حاضر در هیچ یک از خبرگزاریهای معتبر مطرح نشده است و براساس اظهار نظر سایر معاملهگران تنها در آبان ماه 97، چنین خبری مطرح و به سرعت به واسطه اجرایی نبودن به فراموشی سپرده نشد. از نظر برخی تحلیلگران، کاهشیهای بازار سعی داشتند با بازنشر چنین خبری زمینه برای فروش بیشتر ارز را در بازار فراهم کنند و قیمت را به کانالهای پایینتر سوق دهند.
به گزارش دنیای اقتصاد؛ پیشتر نیز از این تاکتیک در بازار استفاده شده بود. البته افزایشیها نیز در انتهای هفته بیکار ننشسته بودند و سعی میکردند با شایعاتی زمینهساز بازگشت دلار به بالای مرز 14 هزار تومانی شوند. یکی از شایعاتی که افزایشیها آن را پررنگ میکردند، عدمتصویب لوایح مربوط به FATF بود. برخی از آنها صحبتهای یک مقام مسوول را برجسته میکردند که با تروریستی خواندن سپاه، تصویب FATF منتفی است. با این حال، برخی دیگر از مراجع رسمی عنوان کردند، ارتباطی بین تروریستی خواندن سپاه و FATF وجود ندارد. شایعه دیگری که افزایشیهای بازار روی آن مانور کردند، بستن تنگه هرمز توسط ایران بود. در مجموع میتوان گفت: آخر هفته نبردی خبری میان نوسانگیران افزایشی و کاهشی در بازار جریان بود. بهنظر میرسد از آن جا که هیچ کدام از عوامل بنیادی کاهشی و افزایشی در بازار قدرتی نداشتند، اخبار جعلی نیز نتوانستند فضای نوسانی را در بازار ایجاد کند. با این حال، بازارساز بهتر است برای مقابله با این اخبار، فعالیت رسانهای خود را در بازار ارز افزایش دهد.
4 افزایش متوالی در بازار ارز
دلار طی 4 روز ابتدایی هفته گذشته 4 رشد متوالی را تجربه کرد و توانست از سطح 13 هزار و 400 تومانی انتهای 2 هفته پیش حتی تا سقف 14 هزار و 500 تومانی پیشروی کند که در 5 ماه پیش از آن بیسابقه بود، ولی روز چهارشنبه بازار به یکباره با سرعت زیادی به زیر مرز 14 هزار تومانی رفت و پس از آن روز پنجشنبه بیشتر صحنه احتیاط معاملهگران بود. حاصل مجموع این نوسانات، رشد 4/ 3 درصدی دلار در هفته گذشته بود. این در حالی بود که شاخص ارزی در اولین هفته جدی کاری بازار در سال97 رشد به مراتب بیشتری را به ثبت رسانده بود. در آن مقطع زمانی شدت نوسانات بسیار بالاتر بود و طی یک هفته دلار از مرز 5 هزار تومانی فاصله گرفت و به حدود 6 هزار تومان رسید و در طول یک هفته بین 15 تا 20 درصد نوسان کرد. نوسانات در آن زمان به اندازهای زیاد بود که برخی معاملهگران از گم شدن قیمت در بازار صحبت میکردند. بازارساز در واکنش به این نوسانات، بازار آزاد ارز را غیررسمی و معامله در آن ممنوع کرد. هم زمان، بازارساز نرخ 4 هزار و 200 تومانی را مبنای معامله برای همه افراد دانست. نتیجه این سیاست نیز هدررفت بسیاری از منابع ارزی و رشد بیشتر و غیرمدیریت شده قیمت دلار بود. با این وجود، بازارساز در هفته اول سال 98 توانست با انجام یک سیاست فعالانه، مانع از نوسانات بیشتر در بازار شود و حتی در انتهای هفته قیمت را به کانال پایینتر هدایت کرد.
نوسان 3 درصدی سکه تمام
برخلاف دلار، سکه تمام بهار آزادی کاهش روز چهارشنبه را در روز آخر هفته نیز ادامه و 30 هزار تومان از ارزش خود را از دست داد تا روی قیمت 4 میلیون و 820 هزار تومان به کار خود پایان دهد. این قیمت در حالی به ثبت رسید که فلز گرانبهای داخلی در میانه هفته حتی به بالای مرز مهم 5 میلیون تومانی نیز رفته بود و در مقطع کوتاهی حتی در آستانه کانال 5 میلیون و 200 هزار تومانی نوسان کرده بود. روز پنجشنبه به گفته فعالان، سکه بیشتر تحتتاثیر افزایش زیاد روزهای قبل، با فروش خریدهای اضافی مواجه بود و همین عامل موجب شد که به مقاومت دلار بی توجهی کند. اگر قیمت اونس طلا در روز جمعه در بازارهای جهانی نوسان کاهشی روز پنجشنبه را ادامه دهد و حداقل زیر مرز هزار و 300 دلاری باقی بماند، سکه روز شنبه تحتتاثیر متغیر کاهشی جدیدی قرار خواهد داشت. با این حال، معاملهگران افزایشی این بازار از افزایش قیمت دلار همچنان ناامید نیستند. با این وجود روز آرام آخر هفته، سکه تمام بهار آزادی و دلار هر کدام در هفته گذشته بیش از 3 درصد رشد قیمت را تجربه کردند و اولین هفته جدی کاری سال 98 را با بازدهی مثبت به پایان بردند.
چرا بازار در انتهای هفته آرام شد؟
به گفته فعالان، مهمترین عاملی که روز پنجشنبه بازار را به کما برد، نوسانات محدود نرخ حواله درهم بود. به گفته یکی از بازیگران باتجربه بازار، از زمانی که بانک مرکزی اعلام کرد صرافیها این مجوز را دارند که در دبی درهم بفروشند و ریال آن را در ایران تحویل بگیرند، روند حرکتی قیمت درهم تغییر کرد و بلافاصله شرایط در بازار داخلی نیز تغییر کرد. عدهای نیز از عرضه درهم در دبی سخن گفتهاند. در این شرایط، بسیاری از معاملهگران بازار باور دارند، متغیر درهم میتواند در هفته جاری نیز نقش یک متغیر پیشبین را بازی کند. در واقع بسیاری از بازیگران ارزی تا زمانی که قیمت درهم مشخص نشود، تصمیم نمیگیرند که در بازار فروشنده باشند یا خریدار. افرادی که بر متغیر درهم تاکید میکنند، باور دارند درصورتیکه عرضه مانند انتهای هفته گذشته باشد، قیمت درهم تغییر خاصی نخواهد داشت و به تبع آن دلار نیز سیر صعودی به خود نخواهد گرفت. این در شرایطی است که عده دیگری از معاملهگران فنی تاکید دارند تا زمانی که دلار بالای خط حمایتی 13 هزار و 700 تومانی قرار دارد، ظرفیت رشد قیمتی بیشتر را دارد.
در مقابل این دو گروه، افراد دیگری بیشتر بر نقش بازارساز تاکید میکنند. آنها معتقدند، افزایش ساعات کاری صرافیهای بانکی تا 6 بعدازظهر از این پس مانع از ایجاد نوسانات غیربنیادی حاصل از تحرکات نوسانگیران خواهد بود. آنها باور دارند درصورتیکه عرضه ارز توسط بازارساز در همین سطح باقی بماند حتی قیمتها افت بیشتری خواهند کرد. این دسته بیشتر از آنکه دغدغه سمت تقاضا را داشته باشند، بر متغیر عرضه تکیه میکنند. آنها باور دارند، تقاضا دیگر به اندازه سال گذشته وارد بازار نخواهد شد و تنها کمبود عرضه ارز میتواند زمینهساز نوسانات جدید شود.