عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد در گفتوگو با ایسنا، به مناسب روز بزرگداشت عطار (25 فروردین) در خصوص نقش عطار در ادبیات فارسی اظهار کرد: مسیری که عطار در ایجاد یک تحول در شعر فارسی پیمود، راهی است که برای آشنایان با شعر فارسی ناشناخته نیست. بنابراین عطار حلقه موثر و بسیار بسیار بزرگی در تغییر شعر فارسی از ادبیات ستایشی و خراسانی به ادبیات عرفانی و تعلیمی است و این نقش برای آشنایان با شعر فارسی از یاد رفتنی نیست و نخواهد بود و لذا این امر، سهم و نقش کوچکی در تحول شعر فارسی به شمار نمیآید.
او اظهار کرد: در حقیقت عطار این مسیر را پیمود و با توانمندی و توفیق نیز آن را پشت سر گذاشت و اگر نبود، طبیعتا آیندگانی همچون عراقی، مولوی و حافظ نداشت و بنابراین، حضور و وجود عطار است که زمینهساز حضور بزرگمردانی چون مولوی و دیگر شاعران عارفمرام ما میشود.
قوام درباره میزان استناد به شعرهای عطار در شعر شاعران جامعه امروز خاطرنشان کرد: عطار به معنی یک جریان فکری و نظام اندیشگانی خاص بوده و بنابراین الزامی نیست که شاعر امروز که پرورشیافته یک نظام اجتماعی کاملا متفاوت با روزگار عطار است و روش اندیشگانی متفاوتی با او دارد، حتما به عطار استناد کند و لذا استناد نکردن شاعران معاصر به شعر عطار چیزی از ارزش، جایگاه و مقامی که بسیار ارزشمند و رفیع است و عطار در بین شاعران فارسیزبان دارد، نمیکاهد.
این استاد ادبیات فارسی ادامه داد: طبیعتا کسانی که مشی و مرام فکری عطار را در وضعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی متفاوت امروز میپذیرند، به اشعار او استناد میکنند و نیز خوانشهای آنان از اشعار عطار طبیعتا بر ذهن، نگاه و دریافت آنان میتواند تاثیر داشته باشد و بنابراین بازتاب اندیشههای عطار، تکنیکها و شگردهای شعری عطار را در اشعار آنان میتوانیم بیابیم.
او در تکمیل سخنان خود در این خصوص که شخصیت عطار چه میزان در جامعه امروز شناخته شده است، بیان کرد: گروه یا طبقهای از جامعه ایرانی و فارسیزبان که پیوند خود را با سنتهای ادبی و نظامهای فکری گذشته، باورها و اعتقادات و به طور کلی، فرهنگ گذشته نگسسته و قطع نکرده است، عطار را میشناسد و به خصوص کسانی که باید به آنان مخاطبان خاص و فرهیخته بگوییم، در خوانش شعر فارسی ناآگاه و ناآشنا با عطار نبوده و وی را میشناسند و جایگاهی خاص را برای عطار، در میان شاعران پارسیزبان قائل هستند.