اطلس سیل خاک می‌خورد

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری از نبود مدیریت یکپارچه حوضه‌های آبخیز انتقاد کرد و گفت‌: اطلس سیل که نشان دهنده پهنه‌بندی سیلاب در «حوضه‌های آبی» مختلف کشور است، سال‌ها است که خاک می‌خورد

اطلس سیل خاک می‌خورد

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری از نبود مدیریت یکپارچه حوضه‌های آبخیز انتقاد کرد و گفت‌: اطلس سیل که نشان دهنده پهنه‌بندی سیلاب در «حوضه‌های آبی» مختلف کشور است، سال‌ها است که خاک می‌خورد.

به‌ گزارش ‌ به نقل از ایسنا، داوود نیک کامی در نشست بررسی تحلیلی وقایع سیل اخیر در ایران که عصر روز گذشته در دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، اظهار کرد: اگر مقدار جریان آب از ظرف محدود آب بیشتر باشد، آب وارد قسمت‌های مجاور می‌شود که به آن «سیل» اطلاق می‌کنیم.

وی اضافه کرد: باران جذب گیاهان و خاک می‌شود و بخشی از آن تبخیر و باقی‌مانده روی زمین جاری می‌شود. زمانی که خاک و گیاه نتوانند روان‌آب را جذب کند و کانال رودخانه‌ها توان و ظرفیت نگهداشت آب را نداشته باشند، سیل ایجاد می‌شود.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه تخریب پوشش گیاهی باعث تولید روان‌آب بیشتر و تبدیل آن به سیل می‌شود،توضیح داد: میزان جذب باران توسط درختان و گیاهان مختلف شناسایی و مشخص شده‌اند. برای مثال بلوط ایرانی تا 35.8 درصد باران را جذب می‌کند و مانند یک اسفنج عمل می‌کند، به‌طوری که حجم زیادی از آب را جذب و به‌تدریج آن را خارج می‌کند همچنین جذب باران در درخت کاج 59.9 درصد است. افزون بر اینها گیاهانی همچون «ورک»، «اسفند» و «زبان گنجشک» در جذب باران تاثیرگذار هستند.

نیک کامی با اشاره به این که با مداخلات انسانی تنوع زیستی تغییر کرده است، گفت: بررسی وقایع سیل از دهه 40 تا دهه 90 نشاندهنده این است که در دهه 40 ، 193 واقعه سیل رخ داده است و در دهه‌های 50، 60 و 70 تعداد وقایع به‌ترتیب 251، 440 و 1226 بود. افزون بر این در دهه 80 ، 1346 واقعه سیل و در دهه 90 که هنوز به اتمام نرسیده است، تاکنون 2000 واقعه سیل رخ داده است.

وی در ادامه اظهاراتش در این نشست تاکید کرد: سیل فرسایش خاک را افزایش می‌دهد و باعث لطمه به کیفیت و کمیت خاک می‌شود. بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در مورد سیل مازندران، این سیل در بالادست از نوع تندسیلاب و در پایین دست آبگرفتگی بوده است. در بالادست سیل باعث فرسایش و انباشت رسوبات به ضخامت 80 سانتیمتر شده است.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ادامه‌ داد: بررسی‌های سیل گلستان نیز نشان می‌دهد که سیل از نوع تند سیلاب در بالادست و آبگرفتگی در مناطق آق قلا، گومیشان ، گنبد و ... بوده که سیل گرفتگی در طول 150 کیلومتر رخ داده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اثرگذاری عملیات آبخیزداری در غرب استان گلستان و زیر حوضه‌های گرگان‌رود مثبت بوده است.

نیک کامی با اشاره به نتایج بررسی سیل لرستان اظهارکرد: از 4 تا 9 فروردین ماه در حوضه کشکان 137 میلیمتر به‌طور میانگین بارش رخ داد و از 11 تا 13 فروردین ماه در این همین حوضه 153 میلیمتر بود. بررسی‌ها نشاندهنده این است که نقش تداوم بارش پر رنگ‌تر از شدت بارش بوده است.

وی اضافه کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که خسارات سیل در حوزه کشاورزی 13 هزار میلیارد تومان است البته شیوع بیماری‌های عفونی و انگلی از جمله خطرات پیش رو ناشی از سیل است. همچنین بر اثر فرسایش خاک ناشی از سیل میزان رسوبات به 1.2 میلیارد مترمکعب رسیده است.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با انتقاد از بی‌توجهی به برنامه‌های مدیریت یکپارچه حوضه‌های آبخیز طی سال‌های گذشته گفت‌: متاسفانه توجه کافی به این موضوع صورت نگرفته و از تغییر کاربری‌های نادرست جلوگیری به عمل نیامده و مدیریت صحیح از اراضی صورت نگرفته است. همچنین در احیای پوشش گیاهی جنگل‌ها و مراتع، احداث سیل‌بندها و حفر کانال‌های سیلاب‌بر اهتمام جدی صورت نگرفته است.

وی در پایان صحبت‌های خود با اشاره به تهیه اطلس «سیمای حوضه‌های آبخیز» کشور گفت‌: پهنه‌بندی سیلاب در حوضه‌های مختلف و نقشه مناطق سیل خیز تهیه شده است اما متاسفانه این اطلس خاک می خورد.

قیمت بک لینک و رپورتاژ
نظرات خوانندگان نظر شما در مورد این مطلب؟
اولین فردی باشید که در مورد این مطلب نظر می دهید
ارسال نظر
پیشخوان