شما از کدام دسته هستید؟ آنها که فراموش میکنید در آغاز هر سال کرایه تاکسیها افزایش مییابد و وقتی سوار تاکسی میشوید، با اعلام قیمت جدید از سوی راننده شوکه میشوید یا حتی جر و بحث میکنید؟ آنها که اضافه شدن کرایهها در آغاز سال جدید را پذیرفتهاید و حوصله جر و بحث با راننده را ندارید؟ یا آنها که در جریان اخبار هستید و تا اعلام رسمی و اقداماتی از قبیل نصب برچسبهای قیمت جدید، زیر بار افزایش قیمت نمیروید؟ فرقی نمیکند از کدام دسته باشید. به هر حال کرایه تاکسی هم سال به سال افزایش مییابد؛ رسمی یا غیررسمی، دیر و زود میشود، اما سوخت و سوز ندارد!
به گزارش به نقل از روزنامه ابتکار ،افزایش کرایه تاکسی، جزو نمودهایی از تورم است که چون با زندگی روزمره همه مردم سر و کار دارد و پرداخت هزینهاش روزانه است، بیشتر به چشم میآید. چنان که افزایش قیمت بنزین – که حتی آن هم تا حدی بیارتباط به کرایهها نیست، اما در این سالها به هر ترتیبی شده، ثابت نگه داشته شده است – یا نان هم به چشم میآید.
با این حال باید پذیرفت که قشر تاکسیرانان هم علاوه بر این که به عنوان بخشی از جامعه، همچون دیگران با تورم عمومی دست و پنجه نرم میکنند، بلکه مسائلی همچون افزایش قیمت خودرو، بیمه، دستمزد تعمیرات، قطعات مصرفی و فنی خودرویشان هم روی وضعیت مالیشان تاثیر میگذارد و در نتیجه چنان که باید برای افزایش حقوق کارمندان دولت یا کارگران تصمیمگیری شود یا مواردی مثل ویزیت پزشکان و شهریه مدارس تعیین میشوند، باید کرایه تاکسیها به عنوان راه درآمدی این قشر بازنگری شود.
با این حال نباید از افزایش خودسرانه و متخلفانه برخی رانندگان تاکسی پیش از ابلاغ قانونی قیمتها گذشت؛ از سوی دیگر این ماجرا نباید منکر لزوم خدماترسانی مطلوب و استاندارد تاکسیداران به مردم شود و همچنین مسائلی مثل بحث دربستیها، خدماترسانی در شرایط آب و هوای بارانی و برفی یا ترافیک، بهداشت و تمیزی خودرو و خوشاخلاقی راننده را با این ماجرا در هم آمیخت.
بررسی افزایش کرایه تاکسیها در جلسه امروز هیئت دولت
پیروز حناچی، شهردار تهران، صبح دیروز در حاشیه جشنواره تاکسیرانی خبر داد که موضوع افزایش کرایه تاکسیها، دو ماه بعد از آغاز سال 98، امروز – یکشنبه – در جلسه هیئت دولت طرح میشود. وی در مورد نوسازی تاکسیهای فرسوده با بیان اینکه نوسازی خطوط تاکسیرانی بسیار مهم است، چرا که متوسط عمر تاکسیها 6.8 سال است، گفت: تاکسیها به دلیل بهرهوریشان باید هر پنج سال یکبار تبدیل به احسن شوند اما با توجه به افزایش قیمت خودرو مشکلاتی در این زمینه اتفاق افتاد و این موضوع را پیگیری خواهیم کرد تا مشکلات حل شود. وی افزود: متوسط عمر رانندگان تاکسی 53 سال است.
حناچی در مورد بیمه تاکسیرانان با بیان اینکه عدم پوشش بیمه تامین اجتماعی مشکلاتی را ایجاد کرده بود که این موضوع در مجلس هم پرداخته شد گفت: امیدواریم با پیگیریهایی که انجام میشود امسال بتوانیم این مشکل را حل و فصل کنیم. شهردار تهران در خصوص وضعیت کرایههای رانندگان تاکسی که با وجود گذشت دو ماه از سال هنوز افزایش نیافته است، عنوان کرد: دولت ابلاغ کرده است که افزایش قیمتها باید هماهنگ شده باشد که روز یکشنبه در جلسه هیئت دولت مطرح میشود.
حناچی در سخنانش در همایش تاکسیرانی نیز با بیان اینکه پدر من در دهه 50 تاکسی نارنجی داشت، اظهار کرد: ما هم جزو خانواده تاکسیران هستیم و در حال حاضر 79 هزار تاکسی در سطح شهر تهران هستند که با احتساب خانواده چهار نفره آنها میتوانیم بگوییم که 400 هزار نفر از شهروندان جز خانواده تاکسیرانی هستند.
وی با بیان اینکه تاکسی نقش 22 درصدی در حمل و نقل عمومی مردم دارد، گفت: تمام تلاش خود را انجام خواهیم داد که هم کیفیت و هم سرویسدهی بیشتری را در تاکسی شاهد باشیم. وی گفت: در دنیای امروز بسیاری از سرویسها و خدمات بر روی گوشیهای هوشمند انجام میگیرد و این یک واقعیت است و نمیتوانیم از آن فرار کنیم؛ چرا که بسیاری از اتفاقات در اکثر موبایلهای هوشمند رخ میدهد و ما نیز باید در سرویس دهی بر بستر موبایل پیشتاز باشیم.
شهردار تهران با بیان این که باید از ظرفیت اپلیکیشنهای خدماترسان برای بهرهگیری از رقابتی سالم و عادلانه بهره بگیریم، گفت: بیتوجهی به تکنولوژی میتواند موجب عقبماندگیمان در خدمترسانی شود. حناچی با بیان اینکه با کمک دولت رقابت عادلانه در میان تاکسیها ایجاد میکنیم، افزود: خودروی آلاینده نمیتواند به صورت آزادانه در شهر تردد کند و یا خودرویی که پلاک تهران ندارد؛ چرا باید سرویسدهی کند و باید شرایط و مقررات برای همه یکسان باشد و برای آنها هم الزامی شود.
وی با بیان اینکه نوسازی تاکسیهای شهر باید پیگیری شود، گفت: امسال و سال گذشته به دلیل بارندگیها و تلاش همکارانمان توانستیم هوای پاکی را تجربه کنیم و مطالعات نشان داد که ذرات معلق 20 درصد کاهش یافته است. وی با بیان اینکه با همکاری تاکسیرانی معیشت تاکسیرانان را دنبال میکنیم، گفت: توسعه تکنولوژی و استفاده از ناوگان پاک در دستور کار قرار دارد و امیدواریم با همکاری تاکسیرانان سرویس بهتری به مردم بدهیم.
چالشهای تعیین کرایههای جدید
در سال جاری یکی از چالشهای اصلی قیمتگذاری کرایه تاکسیها، عدم تناسب تورم موجود در جامعه در بخشهای گوناگون است. همچنین درباره شغلی مثل تاکسیرانی، از یک سو نمیتوان آنها را تنها به عنوان خدماترسان به جامعه دید، بلکه باید دغدغه اقتصادی تاکسیرانان به عنوان عضوی از جامعه نیز رفع شود و از سوی دیگر، به دلیل درگیر بودن این قیمتگذاری با جیب و قدرت خرید مردم که در شرایط بد اقتصادی فعلی به شدت ضعیف شده است، نمیتوان بدون رعایت این موضوع کرایهها را بالا برد. در نتیجه به نظر میرسد مولفههای موثر در افزایش کرایه تاکسیها، باید از فرآیندی پیچیده اما منطقی تعیین شوند تا این میزان افزایش هم از سوی مردم و هم از سوی رانندگان تاکسی پذیرفته شود.
از مسافرکشهای شخصی تا تاکسیهای اینترنتی
چالش دیگر این قیمتگذاری، موضوع رقابت با تاکسیهای اینترنتی است. اگر در گذشتههای نه چندان دور، تاکسیها تنها رقیبی مثل آژانسهای تاکسی تلفنی داشتند که میتوان گفت با توجه به نوع سرویس دادنشان، جایگاهشان کمتر با هم تداخل میکرد. با این حال مسافرکشهای شخصی نیز روز به روز بیشتر شدند و رقیب اصلی تاکسیها لقب گرفتند.
وضعیت بد اقتصادی باعث شده است که بسیاری در حاشیه شغل اصلی خود، با خودرویشان به مسافرکشی بپردازند تا اضافه درآمدی کسب کنند. این کار در عین حال به اصطلاح بازار تاکسیها را کمی کساد میکند، هر چند در سوی دیگر، چالشی مهم به نام امنیت را پیش روی مسافران میگذارد.
تاکسیهای اینترنتی اما باعث شدند که دغدغه امنیت تا حد قابل توجهی برای مسافران و حتی رانندههای خودروهای شخصی رفع شود. نتیجه این شد که نهتنها آژانسهای تاکسی تلفنی ضربه خوردند، که قیمتهای رقابتی تاکسیهای اینترنتی باعث شد که برخی مسافران یک سرویس دربستی این چنین را به تاکسیها ترجیح دهند.
ماجرا به آن جا رسید که حتی برخی رانندگان آژانس و تاکسی هم به عضویت این سرویسدهندگان تاکسیهای اینترنتی در آمدند و بعدتر حتی اتحادیههای مربوط به این دو قشر، اپلیکیشنهای مشابهی برای رقابت با پیشگامان تاکسی اینترنتی در ایران تهیه و معرفی کردند.
به هر حال با وجود پیچیده شدن این بازار رقابتی، نباید فراموش کرد که افزایش قیمت کرایهها نباید به گونهای باشد که تاکسیها را در این رقابت از نظر قیمت خدمات دچار مشکل کند و مسافرانشان را به اصطلاح بپراند.
این رقابت البته اضلاع دیگری هم دارد. مثلا محسن پورسیدآقایی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در جشنواره تاکسیرانان تهران، با بیان اینکه درخواست همه تاکسیرانان این است که شرایط رقابتی عادلانه و برابر باشد، به موضوع حذف پراید از بدنه تاکسیرانی و استفاده از آن توسط تاکسیهای اینترنتی اشاره کرد و گفت: «نمیشود در یک سوی شهر مقررات سختگیرانه داشته باشیم و برای بخش دیگر بیقانونی را شاهد باشیم».
البته این سخن در حالی بیان شده است که علیرضا قنادان، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهرداری تهران در همین همایش اعلام کرد که نوسازی ناوگان تاکسیرانی به درِ بسته خورده است. این موضوع نشان میدهد که فراتر از قیمت کرایهها، چالشهای دیگری نیز پیشروی تاکسیرانان و تصمیمگیران این حوزه وجود خواهد داشت.