تدوین سند پدافند شهری

به گزارش ایسنا، در ابتدای این جلسه شاپور رستمی معاون هماهنگی و امور مناطق و رئیس کمیته پدافند غیر عامل شهرداری تهران با تبیین اهمیت پدافند غیرعامل، گزارشی از آخرین اقدامات صورت گرفته در راستای اجرای مصوبات اولین جلسه پدافند غیرعامل شهرداری از جمله تشکیل کارگروه های تخصصی، ضرورت آموزش مدیران و کارکنان ارائه کرد.

در ادامه این جلسه، سردار غلامرضا جلالی رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: موضوع پدافند غیرعامل جزو مطالبات مکرر و منظم مقام معظم رهبری است و شاید در میان مسئولین عالی کشور، ایشان بیشترین پیگیری را نسبت به این موضوع داشته باشند. مطالبات ایشان هم به شکلی است که به تعبیری ممکن است تعریف از عملکرد پدافند غیرعامل باشد و به تعبیر دیگر انتظارات ایشان را پوشش می دهد.
وی با اشاره به برخی از بیانات مقام معظم رهبری درباره پدافند غیرعامل عنوان کرد: ما در شهر در سه بخش زیرساخت، مردم و نظام حکومتی با تهدیدات و مخاطراتی مواجه هستیم. در رویکرد پدافند غیرعامل تهدیدها را می شناسیم، اثرات آن را بررسی می کنیم و اقداماتی را انجام می دهیم تا زیرساخت ها در برابر تهدید مقاوم شوند.
جلالی در ادامه گفت: موضوع پدافند غیرعامل در زمینه شهری به «صیانت» تعبیر شده و در این حوزه زیرساخت ها به سه دسته «کلیدی»، «ضروری» و «لازم» تقسیم می شوند. زیرساخت های کلیدی شامل برق، آب، انرژی، ارتباطات و جاده ها است و زیرساخت های ضروری مواردی هستند که زندگی مردم را تسهیل می کنند، از جمله مراکز خرید، شبکه ارتباطی پولی و بانکی و .... بخش هایی هم وجود دارند که ما را به سمت زیرساخت هایی می برند که اهمیت شان کمتر است، اما سهولت زندگی مردم به آن ها وابسته است.
جلالی با تاکید بر اینکه در شهر بزرگی مانند تهران که زیرساخت ها به صورت سیستمی به یکدیگر وابسته اند، اگر امکان کنترل نباشد مدیریت شهری در زمان بروز حادثه با مشکل مواجه می شود، گفت: ما باید این وابستگی ها را کشف و پس از آن ایمن سازی را دنبال کنیم. موضوع مهم دیگر حفظ و تداوم کارکردهای اساسی است که مردم به واسطه آن زندگی می کنند، نمونه آن سیستم برق، آب، گاز و ... است.
وی خاطرنشان کرد: ما طرحی به عنوان «طرح مطالعات پدافند غیرعامل شهری» طراحی کرده ایم که در برخی شهرها شروع شده و تهران هم در اولویت قرار دارد. آمادگی داریم 50 درصد هزینه مطالعات را پرداخت کنیم تا این مطالعات در مورد تهران انجام شود.
جلالی تاکید کرد: لازم است که مشکلات و خطرات احتمالی در تهران را شناسایی و راه های مقابله با آن را بررسی کنیم. در تهران برخی از مجتمع های مسکونی از یک روستا بیشتر جمعیت دارند که در حد یک بخش در تقسیمات کشوری است. این مجتمع ها نیاز به مدیر و فرمانده دارد تا در شرایط بحرانی بتوان شرایط را کنترل کرد و مردم را نجات داد. این موضوعات را در کارگروه های مشترک بررسی می کنیم تا در صورت بروز حوادث احتمالی بتوانیم شرایط را مدیریت کنیم.
وی به اسکان موقت در شهرها نیز به عنوان یک موضوع استاندارد شهری اشاره کرد و گفت: برای اسکان موقت در تمام شهرها، پیش بینی هایی کرده ایم. اسکان موقت در همه شهرهای بزرگ و مدرن دنیا وجود دارد و فضاهای چند منظوره ای برای تخلیه و اسکان جمعیت در نظر گرفته می شود. وی از تنظیم سندی تحت عنوان «سند پدافند شهری» خبر داد و عنوان کرد: این سند برای آن تدوین شده تا این مسائل یک متولی داشته باشد و به درستی پیگیری شود.
وی در ادامه گفت: انتظار ما این است که هماهنگی های لازم انجام شود تا انواع مانورها را در تهران برگزار کنیم و بدانیم مشکلات کجاست و آن را حل کنیم.
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان این که پیشنهاد ما این است که در شهرداری تهران که به اندازه چند استان است، ساختار پدافند غیرعامل در بدنه توزیع شود تا آموزش های ما در سطوح مختلف قابلیت ارائه داشته باشد، تصریح کرد: پروژه های بزرگ شهری همچون پروژه ایرانمال و پل‌های شهری زمانی که اجرا می شوند نیاز به الزامات پدافند غیرعامل دارند چراکه اینگونه، امنیت کارکردشان در شرایط تهدید تضمین می شود.
پیروز حناچی شهردار تهران نیز  ضمن تشکر از سردار جلالی برای تعقیب موضوع پدافند غیرعامل به صورت همه‌جانبه، گفت: عقل حکم می‌کند که آمادگی برای شرایط مختلف وجود داشته باشد و ما نیز نهایت تلاشمان را خواهیم کرد تا این آمادگی به‌وجود بیاید.
وی ادامه داد: در هیئت دولت پیرو تجربه پلاسکو هیئت‌هایی برای بررسی سیل‌های اخیر تشکیل شد تا از آن عبرت بگیریم. بعضی از این بارش‌ها و سیل‌هایی که شاهد بودیم، هر سال اتفاق می‌افتند، به عنوان مثال هر سال در استان گلستان شاهد سیل هستیم؛ باید در مقیاس ملی از این اتفاقات درس بگیریم. در جلسات هیئت دولت حدود ١٣ کمیته تشکیل شد که بنا بر پیشنهاد ما یکی از این کمیته‌ها به درس گرفتن از آموزه‌های بومی اختصاص داشت. درمورد اتفاقی که در شیراز افتاد اگر به عقب برگردیم، می‌بینیم اسم آن منطقه از قدیم «مسیل‌آباد» بود؛ مشکل از ما است که این‌ها را فراموش می‌کنیم، بعد تعجب می‌کنیم که چرا این‌قدر خسارت دیدیم؛ وقتی این آموزه‌ها را فراموش می‌کنیم، صدماتش را هم می‌بینیم.
شهردار تهران تأکید کرد: در کلان‌شهرها باید باورمان بر این باشد که همواره در معرض تهدید هستیم؛ بعضی از این تهدیدها قابل تشخیص هستند، بعضی نیز قابل تشخیص نیستند، چرا که مؤلفه‌های بسیار زیادی در زندگی جمعی وجود دارند که تعیین‌کننده‌اند.
وی گفت: به یاد دارید که در صادقیه یک دیواره شکست و آب به مترو آمد؛ اگر به‌موقع به آن رخداد رسیدگی نمی‌شد، حتما چندین کشته داشت؛ شهری چون تهران دائما در معرض چنین تهدیدهایی است.
حناچی به تعطیلات نوروز امسال اشاره و تصریح کرد: امسال شهر تهران در ١٢ فروردین می‌توانست به راحتی یک سیل جدی را تجربه کند، اما آمادگی همکارانم در شهرداری تهران باعث شد خطر از بیخ گوشمان بگذرد.
شهردار تهران در ادامه سخنانش مانور آمادگی را به‌ویژه برای تهدیدات قابل پیش‌بینی ضروری دانست و افزود: اگر از قبل تمرین و درست به بحران فکر کرده باشیم، مطمئنا کمترین مشکل را خواهیم داشت. وظیفه مدیران شهری، هوشمند بودن است در زمانی که هیچ‌کس هوشمند نیست. یکی از ویژگی‌های سیل امسال نیز این بود زمانی رخ داد که اغلب درگیر تعطیلات و مسائل خانوادگی بودند.
حناچی در ادامه گزارش ملی پلاسکو را برای جبران کمبودها در بخش تجهیزات بسیار مفید دانست و افزود: با این وجود بخش بزرگی از حادثه فقط با آمادگی و آموزش قابل رفع است و هیچ تجهیزاتی آن را حل نمی‌کند. به‌عنوان مثال در تهران شهرکی داریم که اگر آتش‌سوزی در آن اتفاق بیافتد، اصلا امکان ورود ماشین‌های سنگین آتش‌نشانی به آن نیست چرا که فاصله بین برج‌ها بسیار کم است و چینش برج‌ها این اجازه را به یگان عملیاتی آتش‌نشانی نمی‌دهد؛ در این شرایط تنها ساکنان آن‌جا هستند که باید بدانند چه رفتاری در شرایط بحرانی آتش‌سوزی داشته باشند.
حناچی به نقش آموزش در بحران نیز اشاره کرد و گفت: در زلزله بم آمار بالایی از قطع نخاع داشتیم، به این دلیل که بدون آموزش های لازم افراد را از زیر آوار بیرون می‌کشیدند؛ ما در این بخش دائما در معرض تهدید هستیم. در این موارد است که خلأ یک سازمان امدادی را حس می‌کنیم که مقررات داشته باشد و در عین حال نیازی به پشتیبانی نداشته باشد؛ سازمان اورژانس، هلال‌احمر و آتش‌نشانی به شکل موضعی این توانایی را دارند، اما توانایی و پوشششان فراگیر نیست. شاید به سازمان‌ها و افرادی نیاز داریم که در شرایط عادی کار خود را انجام دهند، اما وقتی بحرانی پیش آمد با یک تلفن به سرعت به خط شوند.
براساس گزارش شهرنوشت، شهردار تهران در ادامه به مانورهای آمادگی مورد اشاره سردار جلالی نیز اشاره و تصریح کرد: سازمان مدیریت بحران، بنا به اولویت‌ها برنامه مانور را اعلام کند و در دستور کار قرار دهد. برای این که این حرکت به شکل مستمر تعقیب شود، امکانات و تجهیزاتی را به آن اختصاص می‌دهیم و از سازمان پدافند غیرعامل نیز می‌خواهیم درمورد منابع لازم ما را همراهی کند.
در پایان این جلسه شهردار تهران ضمن تشکر از حضور سردار غلامرضا جلالی، خاطرنشان کرد: در مقیاس محلی هیچ دستگاهی وجود ندارد که متناظر با شهرداری باشد و به اندازه شهرداری تهران در زمان حادثه مسئولیت‌های مستقیم داشته باشد؛ تلاش می‌کنیم با در نظر گرفتن اولویت‌های لازم، مانورهای ضروری را در دستورکار قرار بگذاریم و همکاری با سازمان پدافند غیرعامل نیز از اهداف و برنامه‌های اصلی ما است.