برترین ها - ترجمه از حسین علی پناهی: برادران رایت مشهورترین طراحان هواپیما در تاریخ هستند که در این مسیر با شکستهای متعددی روبرو شدند، اما افراد بسیار دیگری نیز تجربیات مشابهی در این عرصه داشته اند که نامی از آنها نشنیده اید. در دهههای 1950 و 1960، ارتشهای جهان سعی داشتند هواپیماهایی بسازند که در صورت در گرفتن یک جنگ جهانی دیگری برای آنان برتری ساز باشد.
آنها بمب افکنهای جدید، جتهای جنگنده مدرن و هواپیماهایی با قابلیت بلند شدن عمودی طراحی کردند. چنین طرحهایی روی کاغذ بسیار زیبا، کارآمد و مسحور کننده به نظر میرسند، اما زمانی که سعی در پرواز داشتند به یک ناکامی و فاجعه مطلق تبدیل شدند. در ادامه این مطلب میخواهیم شما را با بدترین هواپیماها و هلیکوپترهای نظامی و غیرنظامی که تاکنون ساخته شده اند آشنا کنیم.
1- هواپیمای Fisher P-75 Eagle
همه چیز در مورد هواپیمای Fisher P-75 Eagle قرار بود به یک موفقیت بزرگ منتهی شود. عدد 75 در نام این هواپیما از مسلسل 75 میلیمتری فرانسوی جنگ جهانی اول آمده و نماد پیروزی بود. واژه «Eagle» به معنای «عقاب» نیز که نماد ایالات متحده بود برای جذابیت و اعتبار بیشتر به نام این جنگنده اضافه شده و رسانهها نیز به شدت در مورد آن تبلیغ مثبت داشتند.
P-75 Eagle فرانکشتاین رهگیرها بود، زیرا ترکیبی از قطعات و بخشهای هواپیماهای موفق دیگر به شمار میرفت. متاسفانه موتوری که برای این هواپیما در نظر گرفته شده بود به هیچ عنوان با انتظاراتی که از هواپیما میرفت همساز نبود. این موتور قدرت کافی برای تولید توان اسب بخاری کافی را نداشت و عملکرد کلی P-75 Eagle را در سطحی فاجعه بار پایین آورد.
2- هواپیمای مسافربری داگلاس DC-10
هواپیمای مسافربری داگلاس DC-10 با بیش از 55 سانحه هوایی و تلفات بسیار تا به امروز یکی از بدترین و ضعیفترین جتهای مسافربری تولید شده تاکنون است. مهمترین مشکل این هواپیما این بود که برخلاف هواپیماهای دیگر، درهای بخش بار هواپیما به سمت بیرون باز میشدند. به همین دلیل، در یک پرواز در سال 1972 دری که به خوبی بسته نشده بود در حین پرواز باز شد و تکاپوها برای تغییر این طراحی آغاز گردید. موارد مشابهی در سال 1974 رخ داد و سپس در سال 1979، در حین بلند شدن از روی زمین، یکی از موتورها از روی بال به زمین افتاد. البته نمونههای مدرن داگلاس DC-10 به دلیل تغییرات طراحی امنتر از نسخههای قدیمی هستند.
3- هواپیمای Bell FM-1 Airacuda
در سال 1937 کمپانی هواپیماسازی Bell هنوز یک چهره شناخته نشده و جدید در عرصه تولید هواپیما بود و دیدگاهی آینده نگرانه با ویژگیهای نامتعارف به تولیدات خود داشت که به داشتن فهرستی بلند بالا از اشکالات منتهی شد. در حالی که محل قرار گیری موتور و مسلسلهای هواپیمای Bell FM-1 Airacuda شلیک را برای این هواپیما در حالت بمب افکنی افزایش داده بود، اما موتور بیش از حد داغ میشد.
پروانههای عقبی هواپیما نیز تلاش برای بیرون پریدن از هواپیما، در صورت ضرورت، برای اپراتور مسلسل را به یک خودکشی مطلق تبدیل میکردند. حتی بدتر از آن این که وقتی مسلسلهای این هواپیما شلیک میکردند، محفظه اپراتور پر از دود میشد.
4-هواپیمای Vought F7U Cutlass
هواپیمای Vought F7U Cutlass یکی از مدرنترین و جذابترین طراحیهای روزگار خود را داشت. با خلاص شدن از آن دم سنتی و طرح بالهای مایل جدید، این هواپیما از همان بار اول پرواز با اشکالاتی لاینحل مواجه شد. هواپیمای Cutlass اگر چه بسیار سریع بود، اما گاهی برای ماندن در آسمان با مشکل مواجه میشد. همچنین موتورهای توربوجت روی این هواپیما انرژی پیشرانه کافی برای بلند شدن و نشستن را تولید نمیکردند. دستکم 3 فروند از نمونههای اولیه این هواپیما سقوط کردند و 25 درصد از آنها نیز در اثر تصادفات و حوادث متعدد از دست رفتند.
5- هواپیمای Convair NB-36
رآکتور هستهای وسیلهای است که برای شروع و کنترل یک واکنش زنجیرهای هستهای مورد استفاده قرار میگیرد. از این ابزارهای مدرن معمولاً در نیروگاههای برق هستهای استفاده میشود. اما در دهه 50 میلادی یک نفر به نحوی به این ایده دست یافت که یک رآکتور هستهای را در قلب یک هواپیما قرار دهد. هواپیمای Convair NB-36 فاجعهای بود که با هر بار پرواز انتظار وقوع آن میرفت.
ایالات متحده قصد داشت که عملکرد یک رآکتور هستهای را در حال پرواز آزمایش نماید. این پرواز آزمایشی چنان خطرناک بود که تنها 47 بار انجام گرفت و تیمی از هواپیماهای محافظ هر بار این هواپیما را همراهی میکردند.
6- هواپیمای PZL M-15 Belphegor
هواپیمای PZL M-15 Belphegor که در لهستان طراحی شده بود تنها هواپیمای دو باله (در مجموع 4 بال) تاریخ است که به مرحله تولید انبوه رسید، اما میتوان آن را یک شکست و فراتر از آن، یک فاجعه بی، چون و چرا نامید. طراحی این هواپیما در سال 1972 صورت گرفته و قرار بود یک هواپیمای بذرپاش برای مزارع اتحاد جماهیر شوروی باشد. با این وجود تامین نیروی لازم برای یک هواپیمای بذرپاش با موتورهای جت ایده جالب و کارآمدی نبود. همچنین قیمت این موتورهای جت بسیار بیشتر از قیمت خود هواپیما بود و به همین دلیل میتوان هواپیمای PZL M-15 Belphegor یا یک ابداع بی معنی دانست.
7- هواپیمای Wright Flyer
هواپیمای Wright Flyer اولین هواپیمای دارای موتور و سنگینتر از هوا برای دستیابی به پروازی کنترل شده و باثبات با حضور خلبان بود. همچنین باید یادآور شد که مدت زمان ماندن این هواپیما در آسمان تنها 59 ثانیه بود. کنترل این هواپیما بسیار دشوار بوده و تنها 852 فوت مسافت را در هوا طی کرد. در 17 دسامبر 1903، Wright Flyer 4 بار به پرواز درآمد، اما دیگر هیچگاه پرواز را تجربه نکرد، زیرا خلبان در واقع هیچ کنترلی روی آن نداشت. ساخت این هواپیما گامی مهم و رو به جلو در زمینه نوآوری در عرصه هوانوردی بود، اما نمیتوان آن را تجربهای موفق یا خوب برای خلبانان دانست.
8- هواپیمای Yakovlev Yak-38
ارتشهای جهان در سالهای پس از پایان جنگ جهانی دوم فواید بسیاری را در جنگندههای دارای توان بلند شدن و نشستن به صورت عمودی میدیدند که موفقترین آن هواپیمای Harrier Jump Jet متعلق به نیروی دریایی بریتانیا بود. در همین زمان بود که اتحاد جماهیر شوروی به ایده ساخت هواپیمایی مشابه به نام Yakovlev Yak-38 افتاد. عملکرد این هواپیما هیچ شباهتی به همتای بریتانیایی خود نداشت.
نسخه روسی بدون تجهیزات و پرتابههای جنگی تنها 800 مایل پرواز میکرد. همچنین در آب و هوای گرم نیز تنها 15 دقیقه میتوانست در آسمان بماند و تنها چیز خوبی که در آن دیده میشود صندلی دارای قابلیت جامپینگ در موارد خطر بود.
9- هلیکوپتر Lockheed Martin VH-71 Kestrel
اگر از دیدگاه دانش هوانوردی به هلیکوپتر Lockheed Martin VH-71 Kestrel نگاه میکنید باید بگوییم که از این دیدگاه این هلی کوپتر یک شاهکار بی نقص است. اما سوال این است که چرا چنین شاهکاری دیگر در سرویس نیست؟ در سال 2002، کمپانیهای AgustaWestland و Lockheed Martin توافق کردند که این هیولا را برای فروش در قاره آمریکا طراحی و توسعه دهند.
همچنین این هلیکوپتر موفق شد که مزایده و رقابت برای تبدیل شدن به ناوگان جدید مورد استفاده نیروهای ویژه دریایی و حمل و نقل رییس جمهور را در سال 2005 به سود خود به پایان برساند، اما با چه هزینه ای؟ در عرض 4 سال قرارداد برای ساخت و تحویل این هلیکوپترها از 6.1 میلیارد به 11.2 میلیارد دلار رسید. بسیاری قیمت بالای این هلیکوپتر را به درخواستهای اضافی برای لابی کردن منتسب میدانستند.
10- هواپیمای British Bristol 188
همه دوست دارند که با همسایهها یا رقبای خود در یک سطح رقابتی باقی بمانند و به همین دلیل بود که بعد از این که چاک ییگر در سال 1947 و با هواپیمای Bell X-1 خود توانست دیوار صوتی را بشکند، بسیاری از دیگر نیروهای هوایی جهان نیز میخواستند یک هواپیمای مشابه داشته باشند و اینجا بود که هواپیمای British Bristol 188 وارد شد و البته یک شکست تمام عیار بود.
آیا دوست دارید سوار هواپیمایی شوید که باک سوخت آن دائماً نشتی داشت؟ در مورد ناتوانی در پرواز تا رسیدن به سرعت 300 مایل بر ساعت چه؟ این هواپیما قرار بود به سرعت 2.6 ماخ برسد، اما به زحمت توانست به محدوده سرعت 2 ماخ برسد.
11- هواپیمای McDonnell XF-85 Goblin
ایده ساخت هواپیمای کوچک McDonnell XF-85 Goblin این بود که به عنوان یک جنگنده انگلی به کار گرفته شود. در واقع این هواپیما به یک بمب افکن بزرگتر متصل شده و سپس در میانه پرواز رها شده و به تنهایی میتوانست به ادامه پرواز ادامه دهد. این ایده در ظاهر بسیار خوب به نظر میرسد، اما مشکل بزرگ این بود که Goblin در برابر هواپیماهای دشمن در میدان نبرد هیچ شانسی برای موفقیت نداشت، زیرا این هواپیما تنها از یک مسلسل خودکار کالیبر 50 استفاده میکرد و به همین دلیل خیلی زود توسعه آن منتفی شد.
12- هواپیمای Lockheed XFV-1 Salmon
در دهه 1950 میلادی، ارتش ایالات متحده ایدههای نامتعارف بسیاری داشت. به لطف افزایش قابل توجه بودجه نظامی، ایدههای مفهومی بسیاری به واقعیت بدل شدند. ایده اصلی در ساخت هواپیمای Lockheed XFV-1 Salmon این بود که بتواند به صورت عمودی و تا حدود زیادی مانند یک راکت به پرواز درآید. ایده پرواز عمودی برای یک هواپیمای دفاعی رهگیری مناسب به نظر میرسید، اما مشخص شد که برای خلبانان دردسرساز است.
این هواپیما به صورت عمودی و به شکل عقب گرد به زمین مینشست که انجام چنین کاری برای خلبانان بسیار دشوار بود. همچنین بارها موتور این هواپیما بدون دلیل خاصی منفجر شد.
13- هواپیمای Baade 152
هواپیمای مسافربری Baade 152 اولین ایرلاینز طراحی شده در آلمان بود که بر اساس تعدادی از نمونههای مفهومی جنگی ساخته شده بود. ویژگیهای این هواپیما مانند بالهای بلند و مرتفع و چرخهای متصل به باله در مورد بمب افکنها به خوبی عمل میکردند، اما در مورد یک هواپیمای مسافربری این طور نبود و به همین دلیل در تنها دومین پرواز خود این هواپیما دچار سانحه شد.
در نتیجه سانحه تمامی خدمه کشته شدند. در یک مورد نیز مهندسان متوجه شدند که خطوط انتقال سوخت در جریان یک کاهش ارتفاع از کار افتاده اند که باعث خاموش شدن موتورها شد. وقتی که توسعه این پروژه در سال 1961 به پایان رسید، Baade 152 به تنها هواپیمایی تبدیل شد که توسط آلمان شرقی طراحی شده بود.
14- هواپیمای Rockwell XFV-12
در دهه 70 میلادی، کسی باور نمیکرد که بزرگترین و ثروتمندترین صنعت هوانوردی جهان هواپیمایی بسازد که نتواند پروااز کند و اینجا بود که هواپیمای Rockwell XFV-12 تولید شد. این هواپیما با شکل بالها و نوک تیز خود بسیار جذاب و مدرن به نظر میرسید، اما ظاهر یک وسیله میتواند فریبنده باشد.
این هواپیمای از یک سیستم جالب با عنوان «بال تشدید کننده پیشرانه» استفاده میکرد که به موتور امکان میداد پرواز عمودی را ممکن سازد. با این وجود این موتور تنها توان بلند کردن سه چهارم از هواپیما را داشت و بدین ترتیب هواپیمای Rockwell XFV-12 هیچگاه به پرواز درنیامد.
15- هواپیمای Tupolev Tu-144
Tupolev Tu-144 یکی از دو هواپیمای مسافربری مافوق صوت صوت در کنار کنکورد بود. هر دوی این هواپیماها در اواخر دهه 1970 ساخته شدند و در حالی که کنکورد به یک مدل افسانهای تبدیل شد، اما Tupolev Tu-144 یک هواپیمای متفاوت با خطر پرواز بالا از آب درآمد. اولین پرواز این هواپیما در نمایشگاه هوایی پاریس با شکست مواجه شده و با سقوط به پایان رسید. در هنگام سانحه 22 مورد از 24 سیستم مرکزی این هواپیما در میانه پرواز از کار افتادند. این هواپیما تنها 55 بار به پرواز درآمد و سپس برای همیشه زمینگیر شد.
16- هواپیمای Dassault Balzac V
برخی ایدهها روی کاغذ بسیار جذاب به نظر میرسند، اما در واقعیت هولناک از آب در میآیند. این موضوع دقیقاً همان چیزی است که در مورد هواپیمای Dassault Balzac V رخ داد. فرانسویها با طراحی این هواپیمای جنگی قصد داشتند یک جت جنگنده بسازند که بتواند به صورت عمودی نشست و برخاست کند و ایده ساخت آن را از یک نسخه تصحیح شده و موفق از جنگنده Mirage III گرفته بودند.
در طی آزمایشات هواپیمای جدید دو خلبان کشته شدند، اما این موضوع فرانسویها را از تولید نسخه اولیه ناامید نکرد که این نسخه نیز در ادامه سقوط کرد. اما این بار خوشبختانه خلبان توانست قبل از حادثه از هواپیما بیرون بپرد.
17- هواپیمای De Havilland Comet
چیزهای زیادی در مورد مزایای De Havilland Comet میتوان گفت، اما ویژگیهای منفی آن بدون شک از مزایایش بیشتر خواهند بود که از آن میان میتوان به خارج شدن از باند فرود و کاهش فشار شدید درون هواپیما در حین پرواز اشاره کرد. هواپیمای Comet خیلی زود به مثال و طرح اولیه برای نساختن هواپیماها تبدیل شد. این هواپیما بارها تغییر طراحی و روزآمدسازی را تجربه کرد، اما این تغییرات نیز مانع از تصادفات مرگباری نشد که اعتبار این هواپیما را به چالش کشیدند.
18- هاوربایک شیطان
در دهه 1950 میلادی، ارتش ایالات متحده بر این باور بود که رساندن نیروهای زمینی به میداننبرد با استفاده از پرندههایی شبیه هلیکوپتر با خاصیت معلق ماندن در آسمان بهترین گزینه است، اما نه با پرندههای بزرگ بلکه با یک هلیکوپتر یک نفره. یکی از چیزهای ترسناک در مورد این هلیکوپتر این بود که تیغههای پروانه تنها 4 اینچ پایینتر از محل قرار گیری پاهای خلبان قرار داشتند.
خلبان باید روی یک پلتفرم کوچک خود را نگه میداشت در حالی که تیغههای مرگبار انتظار کوچکترین لغزشی را میکشیدند. بدین ترتیب میتوان گفت که این ایده بیشتر از سربازان اهدافی برای قتل و عام میساخت تا رساندن آنان به میدان نبرد.
19- هواپیمای Christmas Bullet
هواپیمای Christmas Bullet بیش از هر پرنده دیگری شایسته لقب بدترین هواپیمای ساخته شده توسط بشر است. دکتر ویلیام ویتنی کریسمس طراح و سازنده این هواپیما بود که بسیاری او را یک دیوانه و ضد اجتماع میدانستند. این هواپیما تا جایی بالا میرفت که مرگ خلبان را تضمین میکرد. این هواپیما و نسخههای مشابه آن در همان اولین پرواز خود سقوط کرده و هر بار نیز خلبانان بیگناه کشته شدند.
20- هواپیمای Messerschmitt Me 163 Komet
هواپیمای ترسناک Messerschmitt Me 163 Komet یک هواپیمای رهگیر با موتور راکتی بود که به طور ویژه برای ساقط کردن هواپیماهای دشمن که به آلمان حمله میکردند طراحی شده بود. اگر چه این هواپیما بسیار سریع بوده و سریعتر از هر هواپیمایی در جهان میتوانست به سرعت 100 مایل در ساعت برسد، اما سوختی که میتوانست حمل کند بیشتر از 3 دقیقه دوام نمیآورد. این موضوع بدین معنی بود که هواپیمای آلمانی پس از هر ماموریت کوتاه باید به زمین باز میگشت. نشست سوخت در حین فرود آمدنهای دشوار همواره به آتش سوزی و انفجار منتهی میشد. خلبانان بسیاری در طی آزمایش و آموزش هدایت این هواپیما کشته شدند.
منبع: moneypop