به گزارش خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در لابهلای هیاهوی زندگی و در کنار تمام مشغلههای روزانه همیشه فرصتی مغتنم است تا انسان زمانی را به رسم یادگار روزهای گذشته در کنار عزیزان از دست رفته خود بگذراند. هیچگاه این هیاهو و کشمکشهای زندگی سبب نشد که زندگان از یاد از دست رفتگان خود غافل شوند.
ایام هفته، با تمام مشغلههای کاری و گرفتاریهای شخصی، پشت به پشت هم میگذرند تا روزی فرا رسد که در آن زندگان برای زیارت قبور عزیزان از دست رفته خود پا به وادی خاموشان بگذارند و با نثار شاخهای گل و قرائت فاتحهای روح عزیزان از دست رفته خود را شاد کنند.
سنتی دیرینه است زیارت اهل قبور در روزهای پنجشنبه، روزهایی که وادی خاموشان رنگ و بویی دیگر دارد. این رنگ و بو را میتوان در دستان افرادی پیدا کرد که با در دست داشتن شاخهای گل به دیدار اهل قبور خود میروند و با نثار فاتحهای و ادای خیراتی، آرامش را برای روح درگذشتگان خود از خدا مسئلت میکنند.
حال چگونه میتوان گفت که هستند کسانی که پا در وادی خاموشان گذاشتهاند و برای کسب درآمد، چشم به گلهای پرپر شده بر روی سنگ قبور درگذشتگان دارند. سودجویانی که برای کسب درآمد دست به دامان قبور اموات شدهاند، حال باید گفت که شاید در این سودجویی و فراگیر شدن آن، نقش مردم نیز کم رنگ نیست.
ساده میتوان توضیح داد و این موضوع را درک کرد، هنگامی که زائران قبور درگذشتگان، برای رساندن خود به بهشت زهرا (س) با وسیله شخصی خود طی مسیر میکنند، کیلومترها مانده به درب بهشت زهرا (س) با ایستگاههای متعدد گلفروشی مواجه میشوند که به طور حتم در یکی از این ایستگاهها توقف کرده و برای اموات خود گل و گلاب تهیه میکنند، یا اینکه با استفاده از مترو به عنوان یکی از پرطرفدارترین وسایل حمل و نقل عمومی به وادی خاموشان میروند. روزهای پنجشنبه، ایستگاه مترو کهریزک یکی از شلوغترین روزهای خود را تجربه میکند و علت آن هم حضور زائرانی است که برای رساندن خود به بهشت زهرا (س) بی دغدغهترین و راحتترین وسیله را انتخاب کرده و آنها نیز از دستفروشان مترو اقدام به خرید گل برای قبور اموات خود میکنند.
اما چه چیزی در انتخاب گل برای مشتریان دارای اهمیت است و سبب میشود استقبال بیشتری برای خرید آن نشان دهند.
در کنار زیبایی و طراوت یکی از مشخصههایی که سبب میشود مشتریان برای خرید گل از خود رغبت نشان دهند، سهولت حمل و نقل و استفاده راحت از آن است.
اینجاست که دست بر روی بستههای کوچک سرگل میگذارند که در کنار حجم کم و سهولت حمل، استفاده از آن هم برای مشتریان بسیار راحت است.
شاید تا این جای گزارش عدهای از افراد که جزء مشتریان ثابت این گلها هستند، گوشهای از هدف این گزارش را درک کرده باشند.
تجربه میدانی برای تهیه این گزارش نشان داد، چه شما بخواهید با استفاده از وسیله شخصی و چه با وسایل حمل و نقل عمومی مانند مترو به بهشت زهرا (ص) بروید، در هر دو حالت در مسیر شما کسانی هستند که اقدام به فروش سر گل میکنند و شما یا بر اساس علاقه یا بر حسب نیاز اقدام به خرید بستههای سرگل از آنها میکنید.
اما پرسش اینجاست که آیا تهیه سرگل و فروش آن به مشتریان تنها برای رفاه حال مشتریان است یا پشت پرده این ماجرا قصهای دیگر پنهان است.
در تشریح این ماجرا از ابتدا باید گفت که بیشتر ایستگاههای فروش گل و گلاب در مسیر بهشت زهرا(س) و یا در داخل این مکان اقدام به فروش گل با شاخه میکنند که در دسته بندیهای مشخص، هر دسته به مبلغ 5000 تومان به مشتریان عرضه میشود.
در کنار گلهای همراه با شاخه، بستههای سرگل قرار دارد که آن هم با هزینهای 5 هزار تومانی به مشتریان عرضه میشود. اما پرسش اینجاست که چرا مشتریان تمایل به خرید بستههای سرگل دارند؟
در پاسخ به این سوال میتوان گفت که هر شهروند اگر بخواهد یک دسته گل با شاخه به مبلغ 5 هزار تومان خریداری کند، تنها یک مدل گل را تهیه کرده است، اما اگر هزینه 5 هزار تومانی خود را صرف خرید بستههای سرگل کند، در این بستهها گلهای متنوع تری وجود دارد و حمل آن بسیار راحتتر از گلهای با شاخه است.
اینجا میتوان متوجه شد که یکی از دلایلی که مشتریان تمایل به خرید سرگل دارند، این است که با 5 هزار تومان چندین گل متنوع تهیه کرده اند.
حال باید دید که این سر گلها به چه شکل تهیه میشوند؟ آیا کسانی هستند که برای رفاه حال مشتریان اقدام به جدا کردن سر گل از شاخه میکنند و آن را در بسته بندی به مشتریان عرضه میکنند؟
برای پاسخ به این سوالهای تامل برانگیز، اندکی درنگ و تفکر موجب روشن شدن این موضوع میشود که صرف انجام این کار، رفاه حال مشتریان نیست و پشت این پرده یک نسخه قرار گرفته است.
شاید برای کسانی که با مترو از این سفر به وادی خاموشان سفر کردهاند بارها اتفاق افتاده است که کسانی را دیدهاند که علاوه بر به همراه داشتن پلاستیکهای بزرگ در بخشهای مختلف قطار و ایستگاههای مترو نشستهاند و اقدام به بسته بندی سر گلها و فروش آن به مشتریان میکنند.
پرسش بعد که در این قسمت از گزارش به وجود میآید این است که این حجم از سر گل به چه شکل تهیه شده است؟
برای پاسخ به این سوال فقط کافی است یک روز پنجشنبه که به زیارت اهل قبور به بهشت زهرا (س) میروید، با نگاهی دقیق به اطراف خود بنگرید، به طور حتم متوجه میشوید که افرادی کیسه بر دوش در حال گشت زنی هستند و در این میان سر گلهایی را که خانوادهها برای اموات خود بر روی سنگ قبرها قرار دادند را جمع میکنند و درون کیسههای بر دوش خود میریزند.
این افراد پس از جمع آوری سر گلها از روی قبور، مستقیم خود را به درون مترو میرسانند و در گوشهای از مترو مینشینند و از تولید به مصرف اقدام به بسته بندی کردن آنی سر گلها میکنند و آن را به مشتریان خود میفروشند.
در بیشتر موارد شاهد هستیم که جمع کردن سرگلهای قرار گرفته بر روی قبور اموات توسط جوانان و مردان اتفاق میافتد و فروش آن در ایستگاههای مترو توسط کودکانی صورت میگیرد که با استفاده از احساسات شهروندان بیشترین سود را نصیب خود و دیگر همدستان خود میکنند.
این افراد پس از گذراندن یک روز کاری در انتهای روز چوب حراج به سرگلهای برداشته شده از قبور اموات میزنند و آن را با مبلغی ارزانتر از قیمت اولیه خود میفروشند تا مقدار سرگل باقی مانده نیز پایان یابد.
پی بردن به داستان سرگلهای بسته بندی شده چه در ایستگاههای گل فروشی جاده بهشت زهرا (س) و یا در دست دستفروشان مترو نیازمند این موضوع است که بدانیم همواره هستند کسانی که از سادگی و احساسات افراد جامعه کیسهای برای خود دوخته اند که هر پنج شنبه این کیسه را از سر گلهای قبور اموات پر پول میکند.
توجه به این نکته برای شهروندان امری ضروری است که در زمان تهیه گل برای قبور درگذشتگان خود بی توجه به تنوع سرگلهای بسته بندی شده و سهولت حمل آن، اقدام به خرید گلهایی همراه با شاخه کنند که با انجام این کار و فراگیر شدن آن موجب میشوند که دیگر شاهد این موضوع نباشیم که افرادی کیسه بر پشت در لابلای قطعات قبور در بهشت زهرا(س) میچرخند وا قدام به جمع آوری سرگلهای قبور درگذشتگان برای فروش میکنند.