یک بام و دو هوای پاکستان در قبال طرح خط لوله گاز ایران

به گزارش روز دوشنبه ایرنا، «عمران خان» هفته گذشته اعلام کرد که اسلام آباد با همکاری تهران اقدامات لازم را برای اجرای طرح خط لوله انتقال گاز از ایران موسوم به «آی پی» اتخاذ خواهد کرد.
منابع خبری پاکستان به نقل از اسناد منتشر شده توسط دولت اسلام آباد درخصوص دستور العمل جدید عمران خان درباره طرح خط لوله آی پی، افزودند: نخست وزیر پاکستان خطاب به مسئولان دولتی تاکید کرد که باید با همکاری با ایران شرایط پیشبرد طرح خط لوله آی پی را فراهم کنیم.
تحریم ها، موضوعی است که دولتمردان پاکستانی سال های اخیر آن را مانع اصلی در مسیر پیشبرد طرح خط لوله آی پی عنوان می کنند در حالی که جمهوری اسلامی ایران اکنون همکاری های گسترده در بخش انرژی به ویژه فروش گاز را با کشورهای مختلف منطقه از جمله عراق و ترکیه دارد.
در جریان سفر اخیر عمران خان نخست وزیر پاکستان به ایران، طرح خط لوله گاز نیز یکی از موضوعات مهم در دستور کار و مذاکرات میان دو کشور قرار داشت.
با این حال رسانه های پاکستانی امروز گزارش دادند که دولت این کشور بار دیگر پیشبرد طرح گازی با ایران همزمان با برقراری تحریم های خارجی از جمله تحریم های آمریکا، را غیرممکن اعلام کرده است.
«مُبین صولت» مدیرعامل شرکت دولتی گاز پاکستان طی اظهارات اخیر خود با رسانه ها مدعی شد که اسلام آباد موضوع تحریم ها و مانع آن در مسیر تکمیل طرح خط لوله آی پی را به صورت کتبی به اطلاع تهران رسانده است.
عمران خان اول اردیبهشت امسال در سفری دو روزه در ایران حضور یافت. وی در نشست هیات های عالیرتبه ایران و پاکستان که حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیز حضور داشت، گفت: پاکستان به دنبال یافتن مکانیسمی برای ارتقاء مناسبات اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های مختلف بویژه نفت و گاز است.
رئیس جمهوری کشورمان نیز اعلام کرد: ایران آماده است نیازهای نفتی پاکستان را تامین کرده و اقدامات لازم را در مورد تکمیل خط لوله گاز- که البته قبلا از سوی طرف ایرانی بخش ایرانی آن تا پشت مرزهای پاکستان انجام شده است را انجام دهد.
با تمام این وجود سردرگمی اسلام آباد برای اجرای این طرح عظیم انرژی که کلید اصلی حل بحران انرژی به ویژه کمبود گاز در پاکستان محسوب می شود، جای تعجب دارد.

**انتقاد سیاسیون پاکستانی
طرح خط لوله انتقال گاز از ایران به پاکستان مسئله ای است که همه احزاب سیاسی پاکستان در حمایت از آن مواضع یکسان داشته و معتقدند که دولت اسلام آباد ضمن رد فشارهای خارجی در مسیر تکمیل این طرح بزرگ انرژی قدم بردارد.
«بلاول بوتو زرداری» رئیس حزب مردم پاکستان و نماینده مجلس ملی در پیامی با انتقاد از سیاست های دولت فعلی کشورش در قبال طرح خط لوله آی پی، مدعی شد که دولت عمران خان در برابر فشارهای خارجی تسلیم شده است.
وی افزود: دولت وقت پاکستان به حاکمیت حزب مردم و به رغم فشارهای خارجی کار عملیاتی طرح خط لوله را با همکاری ایران آغاز کرده بود.
شماری از اندیشمندان و سیاستمداران برجسته پاکستان وابسته به احزاب مختلف این کشور اخیرا در سمیناری با عنوان روابط ایران و پاکستان در اسلام آباد تاکید کردند که طرح انتقال گاز از ایران باید برای رفع بحران انرژی در پاکستان تکمیل شود.
با این حال، اقدامات پاکستان برای تکمیل طرح خط لوله آی پی تنها محدود به بیانیه های تکراری شد در حالی که دولت اسلام آباد موظف بود این طرح را تا پایان دسامبر 2014 تکمیل کند.
ضرب الاجل تعیین شده در قرارداد گازی آی - پی، در پایان سال 2014 میلادی به پایان رسید و جمهوری اسلامی ایران مدت ها قبل از سررسیدن این ضرب الاجل، به تعهد خود عمل کرد و خط لوله گاز را در خاک خود از میدان های گازی جنوب تا نزدیک مرز پاکستان احداث کرد.
طبق قراردادی که در سال 2010 میلادی میان ایران و پاکستان امضا شد و به خط لوله صلح میان دو کشور معروف شد، گاز طبیعی ایران از میدان گازی پارس جنوبی در استان بوشهر به بندر ˈنواب شاهˈ در جنوب پاکستان منتقل می شود.
پاکستان که نیاز شدید به انرژی دارد، بارها اعلام کرده است که طرح خط لوله آی-پی کاملا مستقل از طرح تاپی است و این کشور به اجرای هر دو طرح برای رفع بحران انرژی خود نیاز دارد.
بر اساس آخرین تحولات این خط لوله گازی، محمد فیصل سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان ماه های اخیر در اظهار نظر رسمی درباه طرح خط لوله آی-پی گفت که طرح انتقال گاز ایران به پاکستان کنار گذاشته نشده و این طرح در جای خود باقی بوده و ادامه می یابد.
پاکستان کشوری با جمعیت بیش از 220 میلیون نفر بازار مصرف بزرگ گاز طبیعی در منطقه محسوب می‌شود که در حال حاضر تنها توانایی تامین دو سوم گاز مورد نیاز خود را دارد.
این در حالی است که با توجه به افت فشار مخازن گاز این کشور، سهم تولید داخلی در تامین گاز مورد نیاز آینده پاکستان بیش از پیش کاهش خواهد یافت.
از سوی دیگر، طی سال‌های اخیر پاکستان با بحران تامین انرژی روبه رو بوده و به همین منظور، به دنبال انعقاد قراردادهای مختلف واردات گاز از جمله خط لوله صلح، خط لوله تاپی برای واردات از ترکمنستان و واردات ال.ان.جی از قطر بوده است.
میزان مصرف گاز در پاکستان طی 20 سال گذشته بیش از 80 درصد افزایش داشته و جمعیت پاکستان به‌ سرعت در حال رشد است و براساس آمار سال گذشته در این کشور، تعداد انشعابات گاز از 4 میلیون به 8.4 میلیون انشعاب افزایش یافته است.
آساق*274**1663**