شیره انگور: فواید و خواص شیره انگور + طرز تهیه شیره انگور

اگر می خواهید درباره شیره انگور، فواید شیره انگور، خواص شیره انگور، طرز تهیه شیره انگور ، بهترین شیره انگور ، درست کردن شیره انگور ، شیره انگور سفید و... بدانید مطلب زیر را بخوانید.

شیره انگور که در طب سنتی به آن دبس یا دوشاب نیز می‌گویند از فراورده‌های آب انگور تهیه می‌شود و مثل شربت غلیظ است. شیره انگور دارای طبیعت گرم و تر است و استفاده آن برای اکثر افراد مفید است. در نوع صنعتی شیره انگور آن را از انگورهای نامرغوب و در شهرهایی که برداشت انگور در آن‌ها صورت می‌گیرد، تهیه می‌کنند. اما در نوع سنتی شیره انگور را از انگورهای شیرین و خوش طعم تهیه می‌کنند. در این یادداشت درباره خواص شیره انگور و درمان بیماری‌هایی که توسط خواص شیره انگور صورت می‌گیرد، بیشتر می‌خوانید.

خواص شیره انگور از نظر طب سنتی

همان گونه که در بالا اشاره کردیم شیره انگور طبیعتی گرم دارد و به بدن انرژی بیشتری می‌دهد که به همین دلیل خوردن شیره انگور در زمستان توصیه می‌شود. همچنین شیره انگور دارای قند بسیار بالایی است که مصرف آن در پاییز برای بدن بسیار مفید است. از دیگر خواص شیره انگور می‌توان به ضدنفخ بودن، تقویت بدن به خصوص برای افراد بی‌بنیه، خون سازی برای افرادی که فقر آهن دارند و کمک به غلیظ شدن شیر مادران اشاره کرد.

طرز تهیه شیره انگور خانگی

شیره انگور دارای ویتامین A و همچنین ویتامین B، ویتامین Cو در نهایت ویتامین D است. در شیره انگور املاحی همچون کلر، ید، منیزیم، آهن، منگنز، سیلیس و فسفر یافت می‌شود. همچنین در شیره انگور تانن زیادی هم وجود دارد. به صورت کلی آنچه درباره شیره انگور می‌توان گفت این است که 79 درصد آن از آب و 14 درصد بقیه آن از قندهای گوناگون، ویتامین و املاح مختلف تشکیل شده است. خواص شیره انگور به گونه‌ای است که باعث تولید خون سالم در بدن می‌شود و به همین دلیل به درمان کم خونی کمک می‌کند. اگر شما هم کم خونی دارید می‌توانید علاوه بر صبحانه، شیره انگور را با شیربرنج، همراه با سمنو یا به شکل شربت و سرکه شیره نیز مصرف کنید. افرادی که کار پرورش اندام انجام می‌دهند، می‌توانند با مصرف شیره انگور همراه با ارده حجم عضلات خود را زیاد کرده و قوای جسمانی‌شان را افزایش دهند. از دیگر خواص شیره انگور می‌توان به بازکردن گرفتگی مجاری کبد، کاهش گلودرد و کمک به نرم شدن حلق، بهبود صرع، درمان تپش قلب، شادی آور بودن و کمک به درمان افسردگی، درمان یبوست، کمک به افزایش وزن برای افرادی که دارای لاغری مفرط هستند و بهبود صرع اشاره کرد.

خواص شیره انگور برای کودکان

شیره انگور برای کودکان و نوجوانان بسیار پرفایده است. کودکان و نوجوانان دو گروه سنی هستند که در سن رشد قرار دارند و به همین دلیل بدن آنان به ویتامین، املاح و مواد مغذی نیاز دارند. از همین رو توصیه می‌شود والدین برای بهره‌مند شدن فرزندانشان از خواص شیره انگور آن را حتما در برنامه غذایی‌شان قرار دهند. البته دقت داشته باشید که شیره انگور را از سن یک سالگی به بعد به کودکان بدهید و باید بدانید که گرچه شیره انگور دارای آهن فراوانی‌است اما هرگز جای قطره آهن را نمی‌گیرد. برای اینکه خوردن شیره انگور برای کودکتان لذت بخش شود، می‌توانید 3 الی 5 قاشق سوپ خوری شیره انگور، یک پیمانه شیر و یک پیمانه بستنی را با هم در مخلوط کن بریزید و ترکیب کنید. برای تزئین این نوشیدنی خوشمزه می‌توانید از پودر کاکائو یا نسکافه، شکلات رنده شده، توت فرنگی یا ترافل‌های رنگی استفاده کنید.

خواص شیره انگور برای معده

از شگفت انگیزترین خواص شیره انگور می‌توان به پاک کردن معده اشاره کرد. چرا که مصرف شیره انگور باعث دفع شدن اوره و اسیدهای مضر از بدن می‌شود. به همین دلیل می‌توان گفت که روده و معده را به صورت کامل از باقی مانده غذاها پاک می‌کند. همچنین کسانی که به زحم معده دچار هستند، می‌توانند این بیماری را با شیره انگور بهبود ببخشند.

خواص شیره انگور برای سلامت پوست

از دیگر خواص شیره انگور می‌توان به مراقبت از پوست، زیبایی و درخشندگی آن اشاره کرد. شیره انگور را می‌توانید به صورت مستقیم روی پوست‌هایی که پر از لک هستند، قرار دهید و تاثیر معجزه‌آسای آن را ببینید. همچنین قرار دادن شیره انگور روی پوست باعث جلوگیری از افتادگی پوست می‌شود و چین و چروک‌های آن را از بین می‌برد. پس اگر می‌بینید که در محصولات آرایشی بهداشتی از انگور استفاده می‌کنند به خاطر بهره‌مند شدن از همین خواص شیره انگور است. شما برای درمان کک و مک صورتتان می‌توانید شیره انگور خالص را یا شیره انگور همراه با نمک را روی لک‌های پوست صورتتان قرار دهید. برای از بین بردن دمل پوستی شیره انگور را با گل ختمی پخته شده مخلوط کنید و روی دمل قرار دهید. در چند مرحله این کار را تکرار کنید تا دمل باز شود. همچنین شیره انگور برای التیام ورم‌هایی که به دلیل ضربه در بدنتان ایجاد شده، بسیار کمک کننده است.

خواص شیره انگور برای بانوان

از خواص شیره انگور برای مادران می‌توان به قطع کردن خون ریزی در زمان بارداری اشاره کرد. شیره انگور روی عملکرد تخمدان‌ها تاثیرات شگفت انگیزی می‌گذارد و به رشد بهتر جنین کمک می‌کند. شیره انگور قوای جسمانی مادران کم بنیه را در زمان بارداری تقویت می‌کند. توصیه می‌کنیم که زنان باردار از شیره انگور حتما در وعده صبحانه استفاده کنند و در روز سه مرتبه از آن میل کنند. علاوه بر این مادرانی که در معرض ابتلا به دیابت دوران بارداری هستند، حتما از شیره انگور استفاده کنند. البته این مادران باید توجه داشته باشند که در مصرف شیره انگور زیاده‌روی نکنند. مصرف شیره انگور به خانم‌هایی که پیش از بارداری به دیابت دچار بودند، توصیه نمی‌شود. از دیگر خواص شیره انگور برای مادران شیرده می‌توان به افزایش شیرشان در دوران شیردهی اشاره کرد.

خواص شیره انگور برای چاقی

افرادی که از لاغری مفرط رنج می‌برند و بسیار کم بنیه هستند، می‌توانند از خواص شیره انگور برای چاقی بهره ببرند. اما از طرف دیگر چون شیره انگور دارای کالری بسیار زیادی است، مصرف آن به افرادی که چاق یا کم تحرک هستند، توصیه نمی‌شود. خوردن شیره انگور باعث اضافه وزن بیشتر این افراد خواهد شد. مثلا این افراد نباید شیره انگور را با چای یا شیر مخلوط کنند و بخورند. همین کار می‌تواند چربی اضافه در بدنشان به وجود بیاورد.

خواص شیره انگور برای درمان بیماری‌ها

همان گونه که اشاره کردیم، با استفاده از خواص شیره انگور بسیاری از بیماری‌ها را می‌توان درمان یا بهبود بخشید. برای درمان یرقان باید شیره انگور را با سرکه مخلوط کنید. افسردگی را هم می‌توانید با شیره انگور و پودر زعفران بهبود ببخشید و اعصابتان را با این ترکیب معجزه آسا آرام کنید. یکی دیگر از خواص شیره انگور پیشگیری از بسته شدن مجاری کبد با استفاده از ترکیب شیره انگور و سرکه است. افرادی که در فصل سرما و زمستان گلو یا حلق ملتهبی پیدا می‌کنند و از سرفه‌های مداوم رنج می‌برند، می‌توانند شیره انگور را با آب غرغره کنند تا گلویشان نرم شود.

از دیگر خواص شیره انگور می‌توان سنگ شکن بودن آن را نام برد. افرادی که دارای سنگ کلیه و مثانه هستند، شیره انگور را با جوشانده جو ترکیب کنند تا سنگ درون کلیه و مثانه‌شان خرد شود. برای آماده کردن جوشانده جو باید 20 گرم از جو را در یک لیتر آب بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید. این ترکیب باید به مدت 7 ساعت روی گاز قرار بگیرد. یکی دیگر از خواص شیره انگور بهبود دردها و بیماری‌های رماتیسمی و بیماری‌های وریدی و شریانی است. همچنین خواص شیره انگور می‌تواند به افزایش و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. خوردن شیره انگور را به کسانی که به تازگی عمل جراحی کرده‌اند توصیه می‌کنیم. شیره انگور به روند بهبودی این افراد سرعت می‌بخشد و بدنشان را قوی می‌کند. برخلاف تصور شیره انگور باعث افزایش فشار خون نمی‌شود و به کاهش و درمان فشارخون هم کمک نمی‌کند.

برای درمان کم خونی با شیره انگور و استفاده از خواص شیره انگور در غلبه بر فقر آن شیره را با ارده میل کنید. مصرف این ترکیب باعث زیاد شدن پلاکت خون می‌شود. اشخاصی که فقر آهن در بدن رنج می‌برند، صبح و عصر یک قاشق چایخوری از شیره انگور، خرما و توت را با یک لیوان شیر بخورند. برای صبحانه نیز این افراد می‌توانند 6 قاشق چایخوری ارده، شیره انگور، خرما و توت به اندازه 2 قاشق غذاخوری از هرکدام، 20 دانه مغز بادام خرد شده و 50 گرم کشمش خشک را با هم ترکیب کنند و برای صبحانه میل کنند. این ترکیب شیره انگور علاوه بر درمان کردن کم خونی باعث بهبود عملکرد مغز و افزایش حافظه نیز می‌شود. اما خواص شیره انگور به همین موارد خلاصه نمی‌شود، اگر شیره انگور با شیر و کمی بادام میل شود، باعث رفع خفقان و برطرف کردن ضعف احشای شکم می‌شود. اگر دوشاب را با سداب بخورید برای بهبود صرع بسیار مفید است. اما با تمام این احوال افراط در خوردن شیره انگور باعث از بین رفتن خون، گرگرفتگی و گرمای بدن و سردرد می‌شود.

طرز تهیه شیره انگور یا دوشاب خانگی

برای بهره‌مند شدن از خواص شیره انگور بهتر است که شما خودتان در خانه آن را تهیه کنید. باید بدانید که زمان تهیه شیره انگور یا همان دوشاب بسیار زیاد و زمان بر است. اگر تا به حال شیره انگور را در رنگ‌های مختلف دیده‌اید این به خاطر تنوع انگور است. شما برای تهیه شیره انگور خانگی به میزان دلخواهی انگور و به میزان 8/1 وزن انگور خاک مخصوص دوشاب احتیاج دارید. جالب است بدانید که حتی در تهیه شیره انگور به صورت سنتی نیز به اندازه تهیه شیره انگور به روش خانگی بهداشت رعایت نمی‌شود. پس برای خوردن شیره انگور واقعی و استفاده از خواص شیره انگور حتما شیره انگور خانگی یا دوشاب را برای یک بار هم که شده درست کنید.

ابتدا انگورها را خوب بشویید و دانه کنید. در شیوه سنتی معمولا انگورها را با خوشه درون یک تشت آب می ریزند. بعد با یک دستگاه آب میوه گیری انگورها را آب بگیرید. اما در روش سنتی شلوارهایشان را بالا می‌زنند، چکمه به پا می‌کنند و با پا روی انگورهای داخل تشت می‌روند و به این ترتیب آبشان را می‌گیرند. در این مرحله باید آب انگور را از داخل صافی رد کنید تا یک آب انگور خالص داشته باشید. حالا تفاله‌های آب انگور را دوباره از یک صافی دیگر رد کنید تا اگر آبی درونشان باقی مانده، خالی شود. آب انگور را درون یک قابلمه بزرگ بریزید و روی حرارت مستقیم قرار دهید. قبل از اینکه روی آب انگور حباب ایجاد شود و به نقطه جوش برسد، درون قابلمه خاک بریزید. شما باید با دستتان خاک را بردارید و در چند مرحله درون قابلمه بریزید. بعد دیگ را هم بزنید و کف روی آب انگور را بردارید. این کار باعث می‌شود که ترشی دوشابتان گرفته شود و هم اینکه شیره انگورتان صاف و یکدست شود. بعد از اینکه به صورت کامل کف روی آب انگور را برداشتید، اجاق را خاموش کنید. قابلمه را در یک گوشه بگذارید و 10 تا 12 ساعت به آن فرصت بدهید تا شیره‌تان صاف و زلال شود. پس از گذشت این ساعات دوباره کف روی شیره انگور را بردارید. حالا یک ملاقه بزرگ بردارید و آب انگوری که صاف شده را داخل یک قابلمه دیگر بریزید. یادتان باشد که مواد ته نشین شده ته قابلمه را داخل دیگ جدید نریزید. این مرحله را یک بار دیگر امتحان کنید و دوباره شیره‌تان را به قابلمه دیگری منتقل کنید تا مواد ته نشین نشده‌ای در آن باقی نماند. حالا قابلمه را روی شعله ملایم گاز قرار بدهید و کف‌های روی آن را مجددا بردارید. فرصت بدهید تا شیره‌تان بجوشد و مواظب باشید که سر نرود. وقتی شیره‌ شما حسابی غلیظ شد، دوشاب شما آماده است. در آذربایجان به این مرحله که می‌رسند یک «به» را داخل قابلمه می‌اندازند تا دوشاب طعمش ترش و شیرین شود. می‌توانید وقتی برف بارید، دوشاب خانگی‌تان را با برف تازه مخلوط کنید، آن را میل کنید و از خواص شیره انگور به این شکل لذت ببرید.

چند نکته کلیدی درباره تهیه دوشاب یا همان شیره انگور خانگی

اگر شیره انگور را بدون خاک درست کنید، شربتی به دست می‌آید که به آن شربت اسکنجبین می‌گویند. البته این با شربت سنکنجبین متفاوت است ولی همین شربت را هم با کاهو میل می‌کنند. اگر خاک سفید را به دوشاب اضافه نکنید، در هنگام جوشاندن، آب انگور اصطلاحا نجس شده و قابل خوردن نیست. خاکی که با آن دوشاب یا شیره انگور خانگی درست می‌کنند، حاوی ترکیبات آهکی است که از دامنه برخی کو‌ه‌ها گرفته می‌شود. این خاک را می‌توانید از عطاری‌ها تهیه کنید. شما وقتی خاک را درون آب انگور می‌ریزید، ترشی انگور را می‌گیرید و به آن شفافیت می‌بخشید. علاوه بر این بخشی از خواص شیره انگور را این خاک تامین می‌کند. شیره انگور خانگی را می‌توانید در قویماق و حلوای اوماج استفاده کنید. یادتان باشد که شما می‌توانید از هر 5 کیلو انگور در حدود یک کیلو دوشاب بگیرید. یک شیره انگور مناسب دارای غلظت زیاد، با شفافیت و زلالی بالا و بدون بوی سوختگی است. برای تهیه دوشاب از هر نوع انگوری که بخواهید می‌توانید استفاده کنید اما بهترین نوع انگور که خواص شیره انگور زیادی دارد، انگور کشمشی است. ذکر این نکته هم ضروری است که شیره‌ موجود در بازار با نام «شیره کشمش» همان «شیره انگور» یا «دوشاب» است. این نامگذاری به خاطر این است که آذری‌ها انگور عسگری را کشمش می‌نامند.

انواع شیره انگور را بشناسید

• شیره انگور ملایر که یکی از شیره‌های بسیار معروف است به رنگ قهوه‌ای بسیار روشن است.
• شیره انگور همدان دارای رنگی تیره‌تر نسبت به شیره ملایر، طعمی شیرین‌تر و حالتی شل‌ است.
• شیره اردبیل از تمام شیره‌های بالا تیره‌تر و ظاهر آن شل‌تر است.

شیره انگور اصل چه ویژگی‌هایی دارد و چطور شیره انگور تقلبی را بشناسیم؟

اگر می‌خواهید شیره انگور را از بیرون خریداری کنید و در عین حال از خواص شیره انگور بهره ببرید باید بتوانید شیره انگور اصل را بشناسید. اگر شما از خریداران و مصرف کنندگان همیشگی شیره انگور باشید، به سادگی و با مزه کردن شیره انگور می‌توانید دوشاب اصل را تشخیص دهید. بعضی افراد حتی با بو کردن شیره انگور می‌توانند این کار را بکنند. اما اگر خودمان جزو این دسته از افراد نبودیم یا به این نوع افراد دسترسی نداشتیم، چه باید بکنیم؟ دو روش ساده برای تشخیص شیره انگور اصل وجود دارد؛ اول اینکه باید ویژگی شیره انگور واقعی را بشناسید و دوم از فروشندگان معتبر شیره انگور را بخرید.

خصوصیات شیره انگور اصل چیست؟

راحت‌ترین راه تشخیص دوشاب و استفاده از خواص شیره انگور اصل چشیدن آن است. شیره‌های طبیعی خیلی شیرین هستند و طعم انگور در آن‌ها مشخص است. دقت کنید که اگر چیزی به غیر از این به شیره انگور اضافه شده باشد، کاملا مشخص است. این روش برای تشخیص شیره‌هایی که افزودنی‌های غیرمجاز زیادی دارند، جوابگوست اما برای شیره‌هایی که افزودنی کمی به آن اضافه کرده‌اند تا حدودی سخت و دشوار است. باید بدانید که رنگ شیره انگور واقعی معمولا به رنگ عسلی، خرمایی یا قهوه‌ای است. البته این ملاک خیلی خوبی برای شناخت شیره انگور اصل نیست. چرا که شیره انگور شیراز و شیره انگور سفید رنگ‌های متفاوتی دارند اما در نوع خود بسیار عالی و همه خواص شیره انگور را دارا هستند. همان طور که گفتیم شما با استشمام شیره انگور می‌توانید به اصل بودن آن پی ببرید. شیره انگور اصل یا دوشاب دارای رایحه‌ای تند و البته غلیظ هستند. اما شیره انگور صنعتی چنین رایحه‌ای ندارد. معمولا به شیره‌های انگور صنعتی 20 درصد افزودنی‌های غیرمجاز اضافه می‌کنند و این باعث زیاد شدن غلظت آن‌ها می‌شود. یک نکته مهم درباره این شیوه شناخت این است که خیلی نمی‌توان به آن اعتماد کرد؛ چرا که وقتی شیره‌ای در زمان طولانی یک جا بماند، ته نشین و غلیظ می‌شود. همین شیره اگر در مقابل نور آفتاب قرار بگیرد، شل شده و وا می‌رود. می‌توانید به قیمت شیره انگور دقت کنید. البته در حال حاضر که همه چیز گران شده این نکته را فقط می‌توان از فروشندگان باانصاف پیگیری کرد. اگر خودتان بخواهید یک حساب سرانگشتی کنید باید قیمت 5 کیلو انگور را برای 1 کیلو شیره اصل محاسبه کنید. اگر خیلی در خرید شیره انگور وسواس دارید و برایتان مهم است که شیره انگور اصل باشد تا از خواص شیره انگور بتوانید استفاده کنید باید آن را به آزمایشگاه موادغذایی بسپارید. در این مورد اگر قندی که در شیره انگور وجود دارد، پایین‌تر از 2 تا 3 درصد باشد یعنی آن شیره تقلبی نیست. این روش معمولا بعد از خرید جواب می‌دهد. اما شما برای استفاده از این روش یک راه حل دارید و آن این است که با فروشنده قرار بگذارید که اگر شیره اصل نبود آن را پس بگیرد. اگر شما از مشتری‌های همیشگی شیره انگور شوید کم‌کم تفاوت شیره اصل از تقلبی را خواهید شناخت. راه حل دوم هم همان طور که گفتیم خرید شیره انگور از مراکز معتبر است.

ارزش غذایی شیره انگور یا دوشاب

شیره انگور دارای ارزش غذایی بسیار بالایی است. توصیه می‌کنیم به جای مصرف انواع مرباها از شیره انگور استفاده کنید. البته در مقایسه با عسل، انتخاب عسل را در اولویت را قرار دهید. چون نوع قندهای عسل با نوع قندهای شیره انگور متفاوت است. شیره انگور از گذشته توسط زنان روستایی با آداب و رسوم خاصی تهیه می‌شده است.

دوشاب شکرک زده خواص شیره انگور را دارد؟

شاید یکی از سوالات شما این باشد که آیا شیره انگور اصل شکرک می‌زند یا نه؟ و اگر شکرک زد خواص شیره انگور را هنوز داراست؟ جواب ما به این سوال مثبت است. شیره انگور پس از اینکه مدتی در یک ظرف بدون استفاده باقی ماند، اصطلاحا رس بسته و شکرک می‌زند. این در مورد عسل طبیعی هم صدق می‌کند. پس یادتان باشد که بهترین شیره انگور نیز در صورت بلااستفاده بودن پس از مدتی شکرک می‌زند.

شیره انگور را چطور نگهداری کنیم؟

اما ما چطور باید دوشاب را نگهداری کنیم که هم سالم بماند و هم خواص شیره انگور حفظ شود. قدیم‌ترها شیره انگور را در کوزه نگهداری می‌کردند اما حالا با وجود ظروف مختلف دردار نگهداری شیره انگور خیلی سخت نیست. اگر شیره انگور را در جای خنک نگهداری کنید مانند همه موادغذایی‌ای که دارای قند هستند سفت می‌شود و شکرک می‌زند که فقط کافی است آن را در مقابل حرارت غیر مستقیم آفتاب قرار دهید. یادتان باشد که هرگز شیره‌ انگور را در یخچال نگه ندارید. اگر شیره انگورتان کپک زد یا طعم ترشیدگی به خود گرفت این یعنی شیره شما به اندازه کافی غلیظ نبوده است.

منابع:
بیتوته
دکتر سلام
رکنا
نی نی سایت
ستاره
جام جم آنلاین
باشگاه خبرنگاران